Ermənistana status xəbərdarlığı - TƏHLİL

Əgər bu torpaqlara necə köçürüldükləri kimsəyə sirr olmayan haylar Qarabağda qalıb yaşayacaqlarsa, nədən azərbaycanlılar Qərbi Zəngəzurla Göyçədəki dədə-baba yurdlarına qayıtmasınlar 

Bu həftə Azərbaycan növbəti beynəlxalq tədbirə ev sahibliyi etdi. Prezident İlham Əliyevin himayəsi altında və Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə iyunun 16-da “Qlobal dünya nizamına təhdidlər” mövzusunda IX Qlobal Bakı Forumu işə başladı.

İstənilən istinad yeni qarşıdurmaya gətirib çıxaracaq

Dünyanın 50-dən çox ölkəsinin, eləcə də nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların nümayəndələrinin qatıldığı Qlobal Bakı Forumunun açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev çıxış edərək Cənubi Qafqazdakı yeni reallıqlara diqqət çəkib. Ermənistanın qeyri-konstruktiv, revanşist mövqeyinin regional təhlükəsizliyə, sülh və əmin-amanlığa təhdid olduğunu vurğulayıb. Dövlətimizin başçısı təəssüflə söyləyib ki, Ermənistan hökuməti tərəfindən dırnaqarası Dağlıq Qarabağın statusu ilə bağlı fikirlər səsləndirilir. O, bunun tamamilə səmərəsiz olduğunu, Ermənistanın özü üçün təhlükə yaratdığını bəyan edib: “Dağlıq Qarabağ mövcud deyil. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti Azərbaycan parlamentinin qərarı ilə 1991-ci ilin sonlarında ləğv edilib. Bizim ərazimizdə belə bir inzibati struktur yoxdur. Bu səbəbdən, dırnaqarası statusla bağlı istənilən istinad yeni qarşıdurmaya gətirib çıxaracaq. Ermənistan hökuməti bunu anlamalı və tarixi yenidən yazmaq cəhdlərindən çəkinməlidir, çünki tarix artıq yazılıb. Status məsələsinin gündəmə gətirilməməsi ilə bağlı şifahi razılıq var idi. Təəssüflər olsun ki, bu, baş verir və bunun çox ciddi nəticələri ola bilər”.

Ermənistan dərsi unutmasın

Ölkə başçısı deyib ki, Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü sual altına qoyacaqsa, Azərbaycan üçün Ermənistanın ərazi bütövlüyünü sual altına qoymaqdan başqa çıxış yolu olmayacaq: “Tarixi nöqteyi-nəzərdən bizim bunu etməyə hüququmuz var. Ötən əsrin tarixində aydın göstərilir ki, 1920-ci ilin noyabrında, Azərbaycanın sovetləşdirilməsindən altı ay sonra sovet hakimiyyəti Azərbaycanın tarixi parçası olan Zəngəzuru Ermənistana birləşdirdi. Yəni Ermənistan Qarabağdakı ermənilər üçün status tələb etməyə cəhd edəcəksə, nə üçün azərbaycanlılar Qərbi Zəngəzurda özləri üçün status tələb etməsin? Həmin ərazilərin əhalisi tamamilə azərbaycanlılardan ibarət olub. Bu yanaşma çıxılmaz vəziyyətə gətirib çıxaracaq və hesab edirəm ki, Ermənistan hökuməti İkinci Qarabağ müharibəsinin dərsini unutmamalıdır. Həmin dərsi yaxşı öyrənməli və Azərbaycana qarşı hər hansı ərazi iddialarından çəkinməlidir”.

Suverenliyimizin tam təmini üçün nə lazımdırsa... 

Prezident İlham Əliyevin səsləndirdiyi fikirləri “Kaspi” qəzetinə şərh edən millət vəkili Sahib Alıyev Rusiyanın Xarici işlər naziri Sergey Lavrovun İrəvana səfərindən sonra Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın “Əl-Cəzirə” telekanalına müsahibə verərkən sərsəmləməsinə diqqət çəkdi. O xatırlatdı ki, Paşinyan Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyasının Qarabağın Rusiya hərbi kontingentinin müvəqqəti nəzarətindəki hissəsinə dəxli olmadığını açıqlayıb: “Erməni Baş nazir bir az da irəli gedərək Laçından keçən yolun dəhliz, Qərbi Zəngəzurdakının isə Ermənistanın tam suverenliyi altında olan kommunikasiya xətti olacağını deyib. Bu həmin Paşinyandır ki, “Arsax Hayastandır” bağırırdı və nəticəni də gördü. Bununla yanaşı, onun son açıqlamaları göstərir ki, Ermənistanla danışıqlarda azərbaycanlıların Göyçə ilə Qərbi Zəngəzurdakı yurd yerlərinə qayıtmalı olduqlarını daha təkidlə qaldırmalıyıq. Və Xankəndini Gorusla birləşdirən yeni yol hazır olan kimi onun üzərində suverenliyimizin tam təmini üçün gərəkən nə lazımdırsa ediləcək. Prezident İlham Əliyev IX Qlobal Bakı Forumunda açıq şəkildə bildirdi ki, qondarma “Dağlıq Qarabağ”ın statusu ilə bağlı bəyanatlar səmərəsiz olmaqla yanaşı, Ermənistanın özü üçün təhlükəlidir. Əvvəla bu, növbəti savaşa aparıb çıxara bilər. İkincisi, Forumda 50-dən çox ölkənin, eləcə də beynəlxalq qurumların yüksək vəzifəli təmsilçiləri, hətta prezidentləri qarşısında da deyildiyi kimi, Ermənistan bizim ərazi bütövlüyümüzü şübhə altına almaqda davam edərsə, Azərbaycanın Ermənistanın ərazi bütövlüyünü şübhə altına almaqdan başqa çıxış yolu qalmayacaq”.

İrəvan acı aqibətlə üzləşəcək

Deputat söylədi ki, Azərbaycanın bu iddialara hər baxımından daha çox haqqı çatır. Onun sözlərinə görə, Qərbi Zəngəzurun, ondan öncə isə Göyçənin Azərbaycandan alınıb Ermənistana necə peşkəş edildiyini hamı bilir: “Ona görə də cənab İlham Əliyev çox doğru olaraq soruşur ki, əgər Ermənistan Qarabağ erməniləri üçün status tələb etməkdə davam edərsə, niyə azərbaycanlılar Qərbi Zəngəzur üçün status tələb etməsinlər? Azərbaycan Prezidentinin bu çıxışından Ermənistan rəhbərliyinin, bəlli mərkəzə bağlı revanşist ünsürlərin çıxarmalı olduqları bir dərs var. O da budur ki, haylar istəsələr də, istəməsələr də, azərbaycanlılar ən azından Qərbi Zəngəzurdakı dədə-baba torpaqlarına qayıdacaqlar. Mən əminəm ki, “Əgər Ermənistan Qarabağ erməniləri üçün status tələb etməkdə davam edərsə, niyə azərbaycanlılar Qərbi Zəngəzur üçün status tələb etməsinlər?”  sualını verən cənab İlham Əliyev qapalı danışıqlarda sözügedən məsələni də qaldırır. Doğrudan da, əgər bu torpaqlara necə köçürüldükləri kimsəyə sirr olmayan haylar Qarabağda qalıb yaşayacaqlarsa, nədən azərbaycanlılar ən azından Qərbi Zəngəzurla Göyçədəki dədə-baba yurdlarına qayıtmasınlar? Prezident İlham Əliyevin IX Qlobal Bakı Forumunda Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı səsləndirdiyi fikirlər isə onu göstərir ki, Ermənistan onun işləməsinə izn verməsə, onda əlaqələrin normallaşması tam sual altında qalır. Bəs ardınca nə olacaq? Dövlət başçımızın çıxışında, əslində, bu suala da cavab vardır. Qarabağ danışıqlarında Ermənistanın etdiyi süründürməçiliklər nəyə aparıb çıxardısa, İrəvan yenə eyni reallıqla üzləşəcək”.

Rufik İSMAYILOV