Antimiqrant əhval-ruhiyyəsi pik həddə

Britaniyalıların 70 faizindən çoxu hesab edir ki, Kir Starmerin rəhbərlik etdiyi hökumət qeyri-qanuni miqrantların hotellərdə yerləşdirilməsi ilə bağlı yaranmış böhranın həllində zəif iş görür. Bunu “YouGov”un avqustun 20-21-də keçirdiyi ictimai rəy sorğusunun nəticələri sübut edir.

Böyük Britaniyada miqrantlarla bağlı gərginlik yaşanır. Avropanı bürüyən antimiqrant hərəkat nəhayət bu ölkəyə də gəlib çatıb. Etirazlar artıb, ölkə miqrasiya məsələsində ikiyə bölünüb. Bir qisim miqrantlara qarşı sərt tədbirlərin görülməsini, digər qisim isə əksini istəyir. Gərginlik artıq iki ildir ki, hökm sürür. İş o yerə çatıb ki, hətta Ukrayna qaçqınlarına belə, evlərinə qayıtmaları tövsiyə edilib. 

Hotel və yataqxanaların bağlanması tələbi

Sərt qaydalar ona gətirib çıxarıb ki, bir sıra şəhərlərdə antimiqrant nümayişləri və onlara qarşı təşkil olunan aksiyalar zamanı qarşıdurmalar baş verib. İrqi ayrı-seçkiliyə qarşı çıxan etirazçılar “Nifrət yox, qorxu yox, qaçqınlar buraya xoş gəlib” şüarları, onlara qarşı çıxan qrup isə bunun əksinə şüarlar səsləndiriblər. Miqrantların hotellərdə yerləşdirilməsinə qarşı keçirilən etiraz aksiyaları, eyni zamanda Liverpul, Nyukasl, Pert, Ekseter, Tamvort və digər şəhərlərdə də təşkil olunub. Demək olar ki, bütün bölgələrdə əks-etiraz aksiyaları da planlaşdırılıb. Rəsmi Londonun qeyri-qanuni miqrasiya təşkilatçılarına qarşı dünyada ilk dəfə sanksiya rejimi tətbiq etməsi də etirazlar sırasındadır. Son həftələrdə yüzlərlə ultrasağçı sığınacaq axtaranların yerləşdirildiyi hotel və yataqxanaların yanında toplaşaraq, onların bağlanmasını və miqrantların kütləvi deportasiyasını tələb edirlər. Bunlar keçən yay baş verən hadisələri təkrarlayır. O zaman psixi pozuntuları olan 17 yaşlı Britaniya vətəndaşı Aksel Rudakubana tərəfindən üç uşağın öldürülməsindən sonra Sautportda (İngiltərə) iğtişaşlar baş vermişdi. 

Miqrantlar hesabına əhali artımı

Keçən il Britaniya əhalisinin tamamilə miqrasiya hesabına rekord səviyyədə - 700 000 nəfər artması da müzakirələrə səbəb olub. Leyboristlərdən olan daxili işlər naziri İvett Kuperi bunu "torilərin mirası" adlandırıb. "Mühafizəkarlar dövründə aşağı ixtisaslı miqrasiya sıçradı, britaniyalılar arasında məşğulluq isə çökdü", - deyə o bildirib. 

Antimiqrant etirazları fonunda ABŞ Prezidenti Donald Tramp Britaniyaya səfəri zamanı xəbərdarlıq etmişdi: "Əgər özünüzə gəlməsəniz, Avropa artıq olmayacaq. Avropaya bu dəhşətli müdaxiləni dayandırın". 

Mediaya sızan məlumata görə, baş nazirin müavini Ancela Reyner miqrantların pensiya və müavinətlərə çıxışını məhdudlaşdırmağı və onlar üçün Milli Səhiyyə Sistemindən istifadə haqqını artırmağı təklif edib. Baş nazir Starmerin mətbuat katibi bunu etirazlarla əlaqələndirib. 

Leyboristlərin də mövqeyi dəyişir

Əvvəllər mühafizəkarları sərt miqrant qanunlarına görə tənqid edən Kir Starmer birdən-birə miqrantlara münasibətdə siyasəti sərtləşdirmə kursu aparmağa başlayıb. Müşahidəçilər hesab edir ki, Britaniyada antimiqrant əhval-ruhiyyəsinin artmasının üç əsas səbəb var. Bunlar Dumanlı Albiona gələn miqrantların sayında nəzarətsiz artım, ingilis elitasının miqrasiya siyasətini tənqid etməyə yönəlmiş və nəticədə mövzunun daha da təbliğində maraqlı olan siyasi oyunçuların olması, Britaniya hökumətinin təsirli həll yollarının olmamasıdır.

Dünya mediasının baxışı

Böyük Britaniyada miqrasiya əleyhdarları və tərəfdarları arasında toqquşmalar dünya mediasında əsas müzakirə mövzularından birinə çevrilib. Şərhçilər etirazların nəyə gətirib çıxara biləcəyini və bunun Avropa miqrasiya siyasətinə necə təsir edəcəyini anlamağa çalışırlar. “Arab News” yazır ki, etiraz dalğası İngiltərənin cənub-şərqində, Eppingdəki bir hoteldə, sakinlərdən birinə 14 yaşlı qıza qarşı cinsi zorakılıq ittihamı irəli sürüldükdən sonra başlayıb. Son rəsmi məlumatlara görə, Britaniya hotellərində müvəqqəti olaraq 32 345 sığınacaq axtaran yaşayır.

“The Wall Street Journal” isə vurğulayıb ki, Avropa miqrant axınını dayandırmaq yollarını axtarır. Starmerin Leyborist hökuməti sələfi olan mühafizəkarların Böyük Britaniyaya qeyri-qanuni gələn insanları Ruandaya deportasiya etmək planından imtina etdi. Lakin bu yay bəzi Britaniya şəhərlərində baş verən antimiqrant iğtişaşları hökuməti miqrant axınını nəzarət altında saxlaya bildiyini nümayiş etdirməyə məcbur etdi. 

Stokholmdakı İsveç Avropa Siyasət Araşdırmaları İnstitutunun baş elmi işçisi Bernd Paruselin sözlərinə görə, regiona yeni miqrantların axını zəif iqtisadi artım, xroniki mənzil çatışmazlığı və Rusiyanın Ukraynada müharibəsi fonunda Avropada təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqları artırır. Miqrantların sayı artdıqca, miqrasiyanın iqtisadi təsiri barədə müzakirələr kəskinləşir. İqtisadçılar iddia edirlər ki, immiqrantlar əmək bazarındakı boşluqları doldura və iqtisadi artımı stimullaşdıra bilərlər. 

Britaniyalılar hökumətdən narazıdır

Britaniyalıların 70 faizindən çoxu hesab edir ki, Kir Starmerin rəhbərlik etdiyi hökumət qeyri-qanuni miqrantların hotellərdə yerləşdirilməsi ilə bağlı yaranmış böhranın həllində zəif iş görür. Bunu “YouGov”un avqustun 20-21-də keçirdiyi ictimai rəy sorğusunun nəticələri sübut edir. Sorğuda iştirak edən 2,15 min nəfərin 71 faizi hazırkı hakimiyyət orqanlarının bu sahədə mövcud vəziyyətin həlli istiqamətində zəif iş gördüyü qənaətində olduğunu bildirib. Respondentlərin 11 faizi əks fikirdədir və yalnız 9 faizi hesab edir ki, hakim Leyboristlər Partiyası qeyri-qanuni miqrasiya probleminin öhdəsindən ən yaxşı şəkildə gələ bilər. Britaniyalıların çoxu – 31 faizi hesab edir ki, sağçı populist “Reform UK” partiyası bu sahədə mövcud vəziyyəti effektiv şəkildə düzəltməyə qadirdir. 

Azər Nuriyev