Mübariz Həmidov: Yaradıcılıq fikir müxtəlifliyini sevir
"Kaspi”qəzetinin
"Teatr” əlavəsi Sumqayıt Dövlət Dram Teatrının direktoru, Əməkdar artist
Mübariz Həmidovun cari teatr mövsümünün yekunlarına həsr olumuş müsahibəsini təqdim
edir.
- Mübariz müəllim, 51-ci teatr mövsümü başa çatır. Bir az geriyə
qayıdaq. 51-ci mövsümü necə başladınız, daha çox nəylə yadda qaldı?
- 51-ci
mövsümün açılışı ötən il sentyabrın 21-də baş tutdu. Bilirsiniz ki, 2019-cu ildə
cənab Prezident bir neçə görkəmli ədibin, o cümlədən Cəfər Cabbalının yubileyi
ilə əlaqədar sərəncam imzalamışdı. Biz də yaradıcı kollektiv olaraq, sərəncama əsasən,böyük
dramaturqun "Solğun çiçəklər” pyesini repertuara daxil etdik.Əsasən, televiziya
filmləri ilə tanınan rejissor Elşən Zeynallını dəvət etdik. Yeri gəlmişkən,
artıq biz bu ənənəni formalaşdırmağa nail olmuşuq. Yaradıcılıq dəyişməyi, fikir
müxtəlifliyini, mübadiləni sevir. O səbəbdən ayrı-ayrı stilistikası olan
rejissorların dəvəti nəticədə daha çox uğur qazanmağa rəvac verir. Elə Elşən
Zeynallının rezonans doğuran tamaşasının timsalında bu fikrimizi sübut edə bilərik.
Məlumdur, C.Cabbarlının "Solğun çiçəklər”inə müraciət etməyən teatr yoxdur.
Amma tam səmimi söyləyirəm və yəqin ki, tamaşaya baxmış mütəxəssislər də təsdiq
edə bilərlər ki, Sumqayıt teatrının 51-ci mövsümünün açılışında göstərilən
"Solğun çiçəklər” hər kəsi heyrətləndirə bildi. Sonradan mediada gedən yazılar,
analitik təhlillər, resenziyalar da bunu göstərdi. Hərçənd, fərqli fikirlər də
vardı. Və mən bunu təbii hal sayıram.
- Mübariz
müəllim, ötən mövsüm həm də Sumqayıtın şəhər statusu almasının 70 illiyi keçirildi.
- Elə
o barədə danışmaq istəyirdim. Ümumiyyətlə, keçən ili, doğrudan da, möhtəşəm
yubileylər ili saymaq olar. Biz 50-ci mövsümün sonunda mütəfəkkir şair İmadəddin
Nəsimi ilə bağlı qeyri-adı bir ədəbi kompozisiya təşkil etmişdik. Nəsimi
rolunun ifaçısı, görkəmli aktyorumuz, Xalq artisti Rasim Balayevin, dünya şöhrətli
muğam ustası, Xalq artisti Alim Qasımovun Sumqayıt Dövlət Dram Teatrının səhnəsində
görünmələri kompozisiyaya, sözün əsl mənasında, ayrı bir rəng qatdı. O cümlədən,
Sumqayıtın yubileyi ilə bağlı dramaturq Əli Əmirliyə verdiyimiz sifariş əsasında
onun yazdığı "Sevgilim Sumqayıt” monumental tamaşasını 51-ci mövsümün
başlanğıcından tamaşaçılara təqdim etməyə başladıq. Obrazların çoxluğuna və
kütləvi səhnələrə görə truppa bütünlüklə tamaşaya cəlb olunmuşdu. İlin sonuna
yaxın yubileylə bağlı möhtəşəm ümumşəhər tədbiri keçirildi. Qürurla söyləyə bilərəm
ki, meydan tamaşasında da kollektivimiz öz yaradıcılıq imkanlarını nümayiş
etdirdi. Şəhər icra hakimiyyəti ilə birlikdə reallaşan kütləvi tamaşanın
ssenari müəllifi və quruluşçu rejissoru, Əməkdar artist Namis Şirməmmədov idi.
Aktyor heyətimizin əksəriyyəti bayram tamaşasında rol almışdı. Yeri gəlmişkən,
şəhərin yubileyi ilə bağlı mükafatlandırmada kollektivimizin də bir neçə
üzvünün olması bizi sevindirdi.
- Bəs mövsüm üçüm təsdiq olunmuş repertuar planı bütövlükdə öz həllini tapa
bildi?
- Azərbaycanın
maarifpərvər yazıçısı, publisisti və dramaturqu Cəlil Məmmədquluzadənin
yubileyinə töhfə olaraq ədibin "Danabaş kəndinin əhvalatları” povesti Əməkdar
artist Namis Şirməmmədov tərəfindən səhnələşdirildi. Rejissor eyni zamanda dahi Üzeyir Hacıbəylinin "O
olmasın, bu olsun” komediyasına müraciət etdi.
Teatrımızın baş rejissoru, Xalq artisti Firudin Məhərrəmov
Ə.Haqverdiyevin yubileyi ilə bağlı "Xortdanın cəhənnəm məktubları” və tanınmış
teatrşünas, professor Aydın Talıbzadənin "Tubinot” əsərlərinin eksplikasiyasını
hazırladı. Çoxdandır teatrlar monotamaşaya müraciət etmirlər. Əslində, bu janr
maraqlı olmaqla bərabər, aktyorların potensial imkanlarının üzəçıxmasına şərait
yaradır. Təsəvvür edin,bir saat ərzində təkbaşına, tərəf-müqabil olmadan,
yalnız işıq və səs effektlərinin vasitəsilə, bədii tərtibatla oyun qurmalısan və
tamaşaçının diqqətini çəkməlisən. Buna həm nəfəs, həm səs, həm enerji, fiziki
dözüm, həm də plastika lazımdır. Xalq artisti Firudin Məhərrəmov gənc yazıçı
Ülviyyə Heydərovanın "Uşaqlıq” monopyesini gənc aktrisa İlahə Səfərova ilə
hazırladı. Diplom tamaşasını bizim teatrda hazırlamış istedadlı gənc rejissor
Ümid Abbas isə istedadlı aktyor Kamran Muradlı ilə müəllifin digər əsərinin –
"Pələng”in məşqinə başladı.Hər iki əsərdə psixoloji məqamlar var. Kənardan dəvət
prinsipi ilə bu dəfə Gülnar Hacıyevanı uşaq tamaşasına quruluş vermək üçün dəvət
etdik. Azərbaycan xalq nağılı "Göyçək Fatma” həmişə uşaqların marağın çəkib. Təəssüf
ki, yalnız "Danabaş kəndinin əhvalatları”na və "Uşaqlıq” monotamaşasına daxili
baxış keçirə bildik.Dünyanı cənginə almış koronavirus pandemiyası bizim də məşqlərimizin
dayanmasına səbəb oldu.
- Pandemiya
dövründə teatrın fəaliyyəti necə quruldu?
- Təbii ki, respublikada bütün mədəni–kütləvi tədbirlərə qadağa qoyuldu. Biz
də fəaliyyətimizi dayandırdıq. Ancaq müasir texnoloji imkanlar işimizi,
missiyamızı onlayn şəkildə davam etdirməyə imkan verdi. Öncə teatrın rəhbər heyəti
ilə videokonfrans keçirdim. Hər kəsə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın
tövsiyələrinə dürüst əməl etməyi, maarifləndirmə işində şəhərin müvafiq
strukturlarına kömək göstərməyi və yaradıcılıq fəaliyyətinin evdən davam
etdirilməsini bildirdim.Məşqlərin onlayn prosesinə start verildi. Virtual
repertuar planını tərtib etdik və "evdə qal, sağlam qal, tamaşa izlə” devizi ilə
sosial şəbəkə üzərindən canlı tamaşalarımızı təqdim etdik. Həftənin 5 günü 7
tamaşa olmaqla axşam saat 18.00-da böyüklər, gündüz saat 12.00-da uşaqlar üçün
onlayn tamaşalar təqdim etdik. İzləyici sayımız, rəy və təkliflər yetərincə
oldu. Virtual repertuarda tarixi təqvim günlərini, xüsusi bayramları da
unutmadıq. Mövzuya uyğun gələn, hadisələrlə səsləşən tamaşalardan seçim etdik.
- Mübariz
müəllim, bildiyimə görə, iyun ayında retro tamaşalar göstərmisiniz.
- Bəli,
çünki zamanında Sumqayıt Dövlət Dram Teatrının anşlaqla gedən çox tamaşalarına
indiki nəsil baxa bilməyib. Biz bu tamaşaları virtual repertuar planına
salmaqla həm köhnə tamaşalar, həm də veteran sənətkarlarla gənclik arasında bir
mənəvi körpü yaradırıq. Bir sözlə, ən çətin məqamda belə, biz teatr olaraq, öz
missiyamızı layiqincə yerinə yetiririk, sadəcə, format dəyişir. Əlbəttə, teatr
canlı sənətdir. Aktyor tamaşaçının nəfəsini, baxışını, münasibətini üzərində
hiss eləməlidir, tamaşaçı aktyorun ürəyinin döyüntüsünü eşitməlidir. Amma hələ
ki, qlobal bəlaya bu cür qalib gəlmək olar, qanun və tövsiyələrə əməl etmək – vətəndaşlıq
borcumuzdur.
- Yeni
mövsümdə tamaşaçılar hansı yeniliklərə şahid olacaqlar?
- Ötən mövsümdə ilk dəfə olaraq teatrımızın əməkdaşı
Fuad KazımovƏ.Haqverdiyevin "Kimdir müqəssir” əsərini onlayn məşq vasitəsilə
hazırlayıb. Monotamaşalar da hazırdır. İnşəallah, sentyabrda monotamaşaların,
"Kimdir müqəssir” faciəsinin, "Tubinot” və "Danabaş kəndinin əhvalatları”
tamaşalarının premyerası olacaq. "O olmasın, bu olsun” və "Xortdanın cəhənnəm məktubları”
daha çox kütləvi səhnələrlə müşaiyət edildiyindən onlayn məşqləri qeyri-mümkün
oldu. Sentyabrdan bu tamaşaların və Gülnar Hacıyevanın yozumunda "Göyçək Fatma”
uşaq tamaşasının məşqləri davam etdiriləcək. Habelə bir neçə xarici ədəbiyyat
nümunəsinə müraciət edəcəyik.Yəni biz hər zaman tamaşaçıları düşünürük, onların
bütün təbəqələrinin zövq dairəsini, arzu və istəyini nəzərə alırıq.
Söhbətləşdi:
Leyla Eynullayeva