Poeziya - Mariya Kobeç
Mariya Kobeç 1971-ci ildə Belarusun Brest vilayətində, Pinsk rayonun, Valişe
kəndində dünyaya göz açıb. Orta təhsilini Pinskdəkı tibbi təmayüllü məktəbdə
alıb. Belarus Dövlət İnstitutunun jurnalistika fakültəsini bitirib.
2010-2013-ci illərdə Valişe Mədəniyyət Evinin müdiri olub. 2013-cü ildən Brest
radioşirkətində müxbirlər şöbəsində redaktor kimi fəaliyyət göstərir."Damlalar”
("Кроплі")
kitabı 2011, "Yovşan tozcuqları” ("Палыновая
квецень") adlı sonuncu şeir toplusu isə 2016-cı ildə
işıq üzü görüb. Belarus Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. Brest vilayətinin
Vladimir Kolesnik adına ədəbi mükafatına layiq görülüb (2012).
***
Sən yalnız məni səslə
qaldığın uzaqlıqdan
Ürəyimin istəyin
pıçıltıyla söylərəm.
Səadətin ulduzu doğular
günəş kimi
Küçümsəyib hər şeyi bir
ulduz əzizlərəm.
Hamı, hər şey yadlaşar,
tək qalarıq: Sən və mən
Çırpınan quş əllərin
qonar yuva-ovcuma.
Əbədidir bu vüsal, mən
səni uduzmaram
Nə sonrakı ağlıma, nə
qadın qüruruma.
Qapayıb gözlərimi,
dolaşaram səsində
Unudaram bir yolluq,
olub-olacaqları.
Yalnız sən və yenə sən
Mənim planetimin yeganə
Xilaskarı.
***
Mən sadəcə
yoxam burda
Qış baxışlı,
dolu gözlü,
Əzəli
kölgələr yurdu,
Rənglərin
kasaddı, kordu.
Mən burda
sadəcə yoxam
Nə zirvədə,
nə dibdəyəm,
Günlərimə
sirli qələm,
"özüm” nidalı
aynayam,
Həqiqətin
imlasıyam.
Mən sadəcə burda yoxam
Havada, suda, yerdəyəm.
Bəlkə çoxsəsli xordayam?
Ahənginə bürünmüşəm,
Səmadan yuxarlardayam...
Bir sirli söz
boğçasıyam
Bənd-bəndəm,
misra-misrayam.
Əvvəlimə
qayıdıram
Başıma gələn
qəzanın
Həm də
səbəbkarı kimi
Başım üstdə
nur haləsi
Kürəyimdə
qanadlarla
Gedirəm...
– Şeir
məhbusu!
– Hara?
Əbədiyyətə?
– Hə, nə
bilim, bəlkə də...
***
Əzəldən
qanadsız olub insanlar
Ora-bura
ayaq döyə-döyə itiriblər güclərini
Vurnuxublar
bu zülmətdə ağısız, oxşamasız
Qanadları
olmaya-olmaya səmaya dikiblər gözlərini
Əzəldən
qanadsız olub insanlar
Daş
yığıblar, baş əyiblər o daşlara
Və
atıblar uzaqlara... gücləri yetdiyi qədər...
Səmaya
zillənib gözlər
Bir
cüt qanaq axtarışında...
Əzəldən qanadsız olub
insanlar
Amma ürəkləri olub İsa
adlı, Şiva ünvanlı
O gücdə, o imanda
İnamları səma olub
Qanadsız qalsalar da.
Bağışla,
səma, bağışla
Eşidirəm, ağlama
Ey uzaq-yaxın səma.
Damlalar yerə düşdükcə
Quzğunların ürəyi qalxır.
Fəryadını eşidirəm
Kədərini hiss edirəm
Qollarımı geniş açıb...
Bu yorğun qollarımı...
Ağlasan da, eşidirsən
Sənə üz tutub gələn
Yolçunun addım səslərin.
Bu bəsirətsiz yolçunun...
Ovcundan sürüşüb düşür xaçı
Keyiyib əlləri.
Bu cığırın yaşıllığı
Zəhərli bitkilər dolu
Güclə sağ çıxacaq burdan,
Güclə tapacaq o yolu.
Ürəyi vurur, ya vurmur?
Fikir vermə, ağla da.
Ağla, bir də bu cür danla
Ağla ki bir də utanaq.
Bu yol uğuru tanımır
Gedirəm mən aciz-aciz
Qara qızların üzündə
Gəzirəm bir məna, bir iz.
Yenə qeyri-ixtiyari
And içirəm, vəd verirəm
Etibardan söz salıram
İnama inamım artır.
Gözümə görünür gəmi
Ağ yelkəni
və göz yaşı...
O ali, şahanə yaşlar
Bağışla məni, səma, bağışla
Ac, çörəksiz, taqətsizəm,
Belə getsə çətin dözəm.
Küləklə
söhbət
Ah, külək, külək,
Hara əsirsən?
Səni hara aparar?
Qanadın buludlar,
bu bəyaz atlar.
Vıyıltın ney səsi tək
Parçalayar sükutu
Mənim ustam, gərəyim,
Müsiqiçi küləyim.
Niyə
boz buludları
qovursan
yumaq kimi
Bəs
titrəyən budaqlar,
ağaclarla
nə işin?
Bir
ayrı mənası var?
Söylə
görək, ay külək.
Həvəsə,
istəyə bax
Bəsdi
artıq, ay qoçaq.
Dayan,
əzizim, dayan
Hörüyümü
dağıtma.
Mən
də o mən deyiləm
Bu
boşluqda veyliyəm,
İmkan
ver, gedim, ya da
Qızınım
bu girdabda.
Bu soyuqda, ay dəcəl,
sərtlik qoçaqlıq deyil.
Tanrının
mükafatın
Xərcləsən
də, bitməz bil.
İndi
dayan nə olar,
Hələ
nə çox fürsət var
Zülmətə
bürünməyə
Əsməyə,
ürkütməyə.
Hələlik
lap yavaşdan
Yırğala
budaqları
Qoy
yatsın mışıl-mışıl
Ürkək
quş balaları.
Sonra
eləcə pəsdən
Oxu
o Düyməcikdən
Oxu
mənim, gərəyim
Musiqiçi
küləyim.
Günəş
Bircə Günəş
tanıyır
Simurq
quşunun yuvasına gedən yolu
Və o ciddi
cəhdlə gizlədir bunu
Bayram
ziyarətçilərindən,
Yol yorğunu
azğınlardan
Qudurğan
xəzinə axtaranlardan
Və yalnız
mində bir nəfər
Yüz yalan
pənahgah keçib
Bu məkanı
tapa bilər.
Yuyunub
nurda, buranı
əbədilik
məskən seçər.
Ola bilər,
ruhdan düşdüm
Ya gücüm
yetmədi deyim
Boşaldı
əlim-ayağım,
Nə də taqət
vardı gedim.
açılmadı
bəsirətim,
nə duydum, nə
də anladım.
O yola layiq
olmadım.
Odur ki günü
bu gün də
Riyakarlar
çevrəsində
Çimçişirəm
hər qoxudan
Yadlardır
məni qorxudan
Çarə yox ki,
dözməliyəm
Mən mindən
biri deyiləm.
Səma
Mən
sənə öz səmamı bağışlamışdım
Sənsə
dolu-dolu buludlarla
Qara-qara
qarğalarla "bəzədin” onu.
Çatlatdın
bağrını şimşəklərlə
Küləkləri
əzizləyib sarsıtdın bir dənəmi
Öldürdün
bir qucaq azadlığı...
Ni-yəəə?
Qollarımı
yana açıb donuram,
Dəhşətə
gəlirəm, boş qalır qucağım
İldırımlar
məhv etdi xəyal üzlümü
Qarğalar
kor qoydu mavi gözlümü
Şəfəqlərin
bağrı qandı
Da-yaaan!
Amandı!
Sənin
əllərinlə məhv olur bax
Həyat
dənizində boğulur əksini itirmiş göylər,
Çəhrayı
zanbağı Nilin, mənim müqəddəs şanagülləm.
Ye-təəər!
Deyə
qışqırmaq istəyirəm
Amma
batır səsim lalların hay-küyündə
Bütün
duyğularını itirmiş daşürəklilər məskənində.
Rus dilindən tərcümə edən: Günel
Şamilqızı