Bakı 9°C
Sergey Qlavyuk
Rus
şairi, tərcüməçi, Rusiya yazıçılar birliyinin üzvü Sergey Nikolayeviç Qlavyuk 1958-ci ildə anadan olmuşdur. O, on
cildlik "XX-XXI əsr Slavyan Poeziyası. Əsrdən əsrə” və "Kirill xalqlarının
poeziyası” antologiyalarının tərtibatçısı və müəllifi, slavyan poeziyasına həsr
edilən, "Nəğmə deyən məktublar” adlanan beynəlxalq festivalın təşkilatçısı və
idarəçisidir. 1970-ci illərdən şeir yazan S.Qlavyukun əsərləri "Literaturnaya
qazeta”, "Moskva”, "Yunost” və digər rus və xarici nəşrlərdə dərc edilmişdir.
"Bircə qurtum”, "Dönüş nöqtəsi”, "Qədim pul” şeir kitablarının müəllifidir.
Şeirləri Makedoniya, serb, slovak, rumın, çex və digər dillərə tərcümə
edilmişdir.
Hazırda
Moskvada yaşayır.
*
* *
Parkdakı skamyada əyləşmişik üzübəri.
Çəp-çəp baxır postdakı
kobud milis nəfəri.
Əlavə edilirik sakitcə risk qrupuna,
pul saxlamaq gərəkdir evin kirə haqqına.
Dikdaban ayaqqabın toxunur yarpaqlara,
siqaret kötükləri tökülən torpaqlara.
Bəlkə, əlvida deyib bu darısqal Moskvaya,
əşyalar çantamızda, qaçaqovla yaşayaq?
Deyə bilərsənmi iki adamı
birləşdirən nədi?
– Doğmaq, yaratmaq, qaçmaq və
dəfn.
* * *
Küknarlar,
çaylar, qumlu sahil
və
dik yamacdakı yovşan.
Onun
acı, bihuşedici ətri
hələ
də ovuclarımdadır.
İşıqlandı
dan yeri,
Xışıldadı
yuxulu düzənlik.
Qurtuldu
ağrıdan torpaq,
Yovşan
ətri bəxş etdi hər yana.
Tezliklə
qış gələcək.
Küncə-bucağa
doluşacaq qar dəstəsi.
Çayın
üzü qabar bağlayacaq.
Susacaq,
sönəcək, gizlənəcək.
Qəhər
boğazımda düyünlənəcək,
Çarəsizlik
bükəcək çiyinlərimi.
Başımı
ovuclarım arasına alıram,
Yovşan
ətri şəfa bəxş edir mənə.
*
* *
Köhnə pəncərədən görünən həyat
gündüz işıqlı, gecə qaranlıq, heyhat.
Pəncərə yuxulu həyətə baxır,
Çəpəki hasara nəzər də salır.
O yüzillik hasar nə vaxtdan bəri
sınmış bir səkiyə doğru əyilib.
Torpaq dartır onu, dartır aşağı,
sanki kəmənd atmış kimi uzağa.
Sənə təzim edirəm, ey doğma torpaq.
Mən – dua edərkən yıxılmağa qorxan uşaq.
Azmış oğul kimi dönərəm sənə,
dərəyə yıxılsam da qalxaram yenə.
Döyüşkən qiyamçı ruh isə o an –
güclə nəfəs alaraq uzandığım zaman
qurtulub qandallardan, üz tutar möhnətə.
Bəs sonra nə olacaq? Birbaşa Qiyamətə!
Bəli, həyat adidir: gah günəş, gah qaranlıq.
Ah, bu köhnə pəncərə, ah, o şüşəsi sınıq...
*
* *
Sərin
aprel gecəsi. Yağış yuyur səkiləri.
Hay-küylü
faraların sarışın kölgələri.
Parıltılı
kirpiklərlə arıq çiyinlər.
Qarşıda
bizi nələr gözləyir, nələr.
Hələ
ki, dan yeri sökülməyib Moskvada,
Sönük
illəri alovlandıran havada.
Üç
pillə qalxan kimi zəif alqış səsləri
və
çaylardan ələnən dumanın izləri
tələsdirir
bayaqdan gecikən vaqonu,
susdurur
ucalan səsin tonunu.
Yenə
aprel. Yenə həmin səki
və
boşluğa bürünmüş bazar şəkli.
Əllərimdə
yoxdur göyümtül izlər,
buludların
üstə durnalar gəzər.
*
* *
Saçları
çallaşıb artıq payızın...
Yenə
də tərk edə bilmədim səni.
Hansı
təsadüfi gücdür, məni sənə tərəf çəkən.
Nəyinə
lazımdır axı, mənim kimi fərasətsiz?
Səhərdən
bəri Rusiya kimi soyuq, sərxoş külək əsir –
burda
hamıya soyuqdur,
hətta
Məsih də içərdi burda...
Axşam
isə bir az da ağaracaqdır ətraf,
sarı
yarpaqlar belə.
Çovğun
qoparır susqun budaqların uclarını
ağacların
arasından süzülür işıq zolağı...
*
* *
Gəzirsən yalquzaq iz axtaran tək,
vermərəm kimsəyə səni, ey mələk,
Hər addımda əriyərək məhv olan
biçarə, zavallı taleyim, aman.
İstədim ki, səndən gen gəzim daha,
tərk etmək, unutmaq, qaçmaq uzağa.
Bu yalandır, ya şıltaqlıq və qüssə?
Məni səndən ayıra bilməz kimsə.
Nəyin bahasına olursa-olsun
qısqanclıqla qoruyarıq dostluğu.
Mən və Sən, başqa hər şey oyundur.
İşıqlandı! Çıxdım səhərə, budur.
* * *
Titrək addımlarla qaçıram çaydan,
dodaqlarla əllərdir hərarət yayan.
Bu parkın on ildən artıq yaşı var,
Qədimliyi bugünədək qoruyur onlar.
Son vaxtlar qəzəbli olubdur düzü,
Şövqlüdür hələ də, qırışmışsa da üzü.
Gümüşü rəngli suda üzür buzdan parçalar,
Taleyin üzəriylə sürüşürdü çəkmələr.
Sazaqlı budaqların sakitcə zümzüməsi,
Dərdli, susqun yuxunun səhəri gözləməsi.
Bir-birinə paralel olan o iki xizək,
Uzaqlaşdıra bilmədi gələn çovğunu demək.
*
* *
Almacıqlarında təbəssüm yaşar,
yüngül titrəmə var barmaqlarında.
Nə
yoxluq, nədəki təkəbbür saçar,
nədəki
yanlışlıq yaşayır onda.
Soyuqqanlılıqla
nişana aldı,
gözlərini
qonaq etmiş güzgünü.
Nəğmə
oxuyaraq şığıdı güllə,
güllə
çoxdan gözləyirmiş bu günü.
Ağacların
arasından canavar baxır,
Budaqlardan
uçub qalxır quşcuğaz.
Dünya
parçalanır iki hissəyə,
Şütüyür
havada güllələr az-az.
*
* *
Qatı və qaranlıq axşamda yenə,
Eyni masa arxasında əyləşib,
Uğursuz günlərin dostları kimi,
Nə biz, nə də ki, nəğməmiz dəyişib.
Səs-küylə uzağa qaçdığımız an
Ən yüksək sürəti yığaraq birdən.
Sanki sərt bir yarışa qoşulmuş kimi
kürüyürdü qarı maşınlar bu dəm.
Yaşanan hər mübhəm, sirli axşamda,
Yemək çörəkdirsə, şərabdır içki.
Heç də təsadüfi deyildir inan
Gözləmək göyəmdən olan çələngi.
Sərxoş olub sındıraram qabları,
Onsuz da əhvalım özümdə deyil,
Barmaqlarla axtardılar durmadan
İskariot ləqəbli İudanı, bil.
Və budur, peyda oldu İuda özü
Təcili də mühakimə edildi.
Amma baş vermədi heç bir möcüzə
əcəb məhzun, məşəqqətli dərs idi.
İndi həm adamlar, həm də heyvanlar
Bilmir kimə baxsın, dinləsin kimi.
Motsartla Salyeri də qalıbdı çaş-baş
Kimin üçün ifa etsinlər indi..?
Çiskinə, dumana bürünüb yollar,
Qar da şərab ətri verir nədənsə.
Hər canlıdan bir cüt gərəkdir sənə,
Yığarsan kovçekə bacara bilsən.
Rus dilindən tərcümə edən:
Xatirə Nurgül
