Paşinyan-kilsə qarşıdurmasında kim qalib olacaq?
Ekspertlərin
fikrincə, "Qarabağ klanı” və kilsə baş nazirə qarşı "xaç yürüşü” başladıb
Nikol Paşinyan "küçə inqilabı” ilə sonra hakimiyyətə gəldikdən sonra Ermənistandakı keçmiş iqtidar təmsilçilərinə, xüsusilə "Qarabağ klanı”na qarşı hərəkətə keçdi. Keçmiş prezident Robert Koçaryana qarşı cinayət işinin açılmasından belə çəkilməyən Paşinyan daha sonra digər "təmizləmələr”i zəruru hesab etdi. "Demokrat” imicli baş nazir hətta onun siyasi hakimiyyətini dəstəkləyənləri də hədəfə gətirdi. Ambisiyalarını reallaşdırmaqda çətinlik çəkən Paşinyan hüquqi dəstəyi görə bilmədiyi üçün məhkəmə hakimiyyətinə qarşı da hərəkətə keçdi. Baş nazir koronavirus pandemiyasını bəhanə gətirərək referendum keçirmədən, parlament vasitəsilə konstitusiya düzəlişlərinə "nail” oldu və Konstitutsiya Məhkəməsinin sədrini və 3 hakimini işindən uzaqlaşdırır. Paşinyan atdığı qeyri-müəyyən addımlar Ermənistanda həmişə nüfuz sahibi olan kilsə tərəfindən birmənalı qarşılanmayıb. Buna görə də artıq xeyli müddətdir Ermənistanda kilsə-Paşinyan qarşıdurması müşahidə olunur. Təbii ki, məqsəd kilsəni hakimiyyətə tabe etdirməkdir. Bəs görəsən xeyli müddətdir davam edən kilsə-Paşinyan qarşıdurması nə ilə bitəcək?
BƏXTİYAR
Nikol Paşinyan "küçə inqilabı” ilə sonra hakimiyyətə gəldikdən sonra Ermənistandakı keçmiş iqtidar təmsilçilərinə, xüsusilə "Qarabağ klanı”na qarşı hərəkətə keçdi. Keçmiş prezident Robert Koçaryana qarşı cinayət işinin açılmasından belə çəkilməyən Paşinyan daha sonra digər "təmizləmələr”i zəruru hesab etdi. "Demokrat” imicli baş nazir hətta onun siyasi hakimiyyətini dəstəkləyənləri də hədəfə gətirdi. Ambisiyalarını reallaşdırmaqda çətinlik çəkən Paşinyan hüquqi dəstəyi görə bilmədiyi üçün məhkəmə hakimiyyətinə qarşı da hərəkətə keçdi. Baş nazir koronavirus pandemiyasını bəhanə gətirərək referendum keçirmədən, parlament vasitəsilə konstitusiya düzəlişlərinə "nail” oldu və Konstitutsiya Məhkəməsinin sədrini və 3 hakimini işindən uzaqlaşdırır. Paşinyan atdığı qeyri-müəyyən addımlar Ermənistanda həmişə nüfuz sahibi olan kilsə tərəfindən birmənalı qarşılanmayıb. Buna görə də artıq xeyli müddətdir Ermənistanda kilsə-Paşinyan qarşıdurması müşahidə olunur. Təbii ki, məqsəd kilsəni hakimiyyətə tabe etdirməkdir. Bəs görəsən xeyli müddətdir davam edən kilsə-Paşinyan qarşıdurması nə ilə bitəcək?
Mövzu ilə bağlı
"Kaspi” qəzetinə açıqlamasında politoloq
Nəzakət Məmmədova bildirdi ki, Paşinyanın hakimiyyətə gəlməsindən sonra II
Qareginin bütün ermənilərin katolikosu titulundan məhrum edilməsini tələb edən
"Yeni Ermənistan, yeni patriarx" hərəkatının fəalları 2018-ci ilin
iyulunda Eçmiədzindəki dəftərxanaya hücum etdilər: "Ermənistanda hakimiyyət dəyişikliyindən
sonra vaxtilə adı tez-tez ən çirkli işlərdə hallanan kilsəyə qarşı hücumlar
artdı. Yerevanda katalikos əleyhinə mitinqlər keçirildi. Erməni kilsəsinin tarix
boyu ermənilərin dindən daha çox ideoloji mərkəzi olması nəzərə alınarsa, o
zaman Eçmiədzinə hücumların arxasında daha böyük siyasi planların olduğunu
düşünmək olar. Xaricdəki erməni diasporunun II Qaregini öz katalikosu kimi qəbul
etmədiyi, diasporla Eçmiədzin arasında dərin nifrət və ədavətin olduğu məlumdur.
Görünür, Paşinyanı hakimiyyətə gətirən diaspor fürsətdən istifadə edib həm də
Qareginlə haqq-hesab çürüdərək ondan qisas almaq istəyir. Ermənistan artıq nəinki
iqtisadi, sosial, həm də dərin ideoloji, siyasi bir parçalanmaya doğru sürətlə
irəliləyir”.
N.Məmmədova qeyd
etdi ki, Paşinyan gələndən sonra Qarabağdan olan ermənilər Ermənistanın siyasi
elitasından qovulub, onların siyasi, iqtisadi, hərbi sahədəki hegemonluq dövrü
başa çatıb: "Paşinyana qarşı "Qarabağ klanı” və kilsə "xaç yürüşü” başladıb.
Bununla da, Dağlıq Qarabağ və Ermənistan arasında Miatsumla başlayan tam 30
illik həmrəylik çat verdi və düşmənçilik həddinə çatdı. Diaspor və Qarabağ
separatçıları arasında, eləcə də Paşinyanın və diasporun Rusiyanın hələ çar
dövründən Ermənistanda ən yaxın əlaltısı hesab etdiyi Eçmiədzin kilsəsi
arasında təfriqə gücləndi. ABŞ regionda geosiyasi təsirini Ermənistanın yeni rəhbərliyi
vasitəsilə həyata keçirməkdədir.
Diaspor ilə Eçmiədzin
kilsəsi arasında daim ədavət olub.
Qarabağı ələ keçirdikdən sonra isə dünya erməniliyi içərisində
gördüyümüz kimi qarşıdurma yaranıb. Koronovirus pandemiyası ölkələrin
fors-major vəziyyətlərə hazırlıq durumunu əyani surətdə ortaya çıxarıb və Ermənistan
da koronavirus pandemiyası qarşısında aciz qalan ölkələrdəndir”. Siyasi şərhçi Məhəmməd Əsədullazadə bildirdi ki, Ermənistanda kilsənin siyasi hakimiyyətə
daim təsiri olub: "Qarabağ klanı” dövründə kilsə müntəzəm olaraq iqtidarla
birlikdə koordinasiyalı çalışır və hakimiyyətin cinayətkar siyasəti ilə birgə hərəkət
edirdi. Nikol Paşinyan hakimiyyətə gəldikdən sonra kilsənin hakimiyyətə təsirini
azaltmaq üçün fəaliyyətə keçdi. Çünki kilsə "Qarabağ klanı”nı dəstəkləyirdi və
hakimiyyətin içərisinə girib, daxildən onu laxlada bilərdi. Ona görə də
Paşinyanın əsas hədəfi bu istiqamətdə oldu”.
M.Əsədullzadə
vurğuladı ki, kilsə həmçinin xarici ölkələrin agentura sistemi ilə koordinasiyalı
fəaliyyət göstərir və burada məqsədhəmin ölkələrin siyasətinə dəstək verməkdir:
"Kilsə də öz növbəsində Paşinyana qarşı hərəkətə keçib. Dindarlar anti-Paşinyan
planına malikdirlər. Bu istiqamətdə Koçaryan və Sarkisyanla gizli əməkdaşlıq
edirlər. Əgər, Paşinyana qarşı xalq etirazı formalaşsa, ona kilsə başçılıq edəcək.
Onlar hazırda iqtisadi və sosial problemlərdən dolayı yeni etiraz
formalaşdırmaq üçün keçmiş siyasilər vasitəsilə iş aparırlar. Paşinyan da
bundan xəbərdardırr. Əlbəttə ki, baş verənlər işğalçı ölkəyə yaxın perspektivdə
stabillik vəd etmir. Bu siyasi gedişat Paşinyanın daxildə siyasi dayağının zəifləməsinə
gətirib çıxara bilər. Çünki kilsə Ermənistan cəmiyyətində müəyyən nüfuza
malikdir”.