Özündən böyüklərin olimpiadasından medal qazanan məktəbli - Olimpdəkilər
Toğrul Abbasov: "Dünyanın "TOP-10”-luğunda olan
universitetlərdə oxumağı düşünürəm”
9-cu
sinifdə oxuyur. Riyazi bilikləri ilə uşaqlıqdan həmyaşıdlarından seçilib. 6-cı
sinifdən olimpiadalara qatılıb və demək olar ki, qatıldığı bütün yarışlarda adı
qaliblərin sırasında olub.
"Olimpdəkilər”
rubrikamızın qonağı Toğrul Abbasov və onu olimpiadaya hazırlaşdıran müəllimi
İsmət Ağayevdir.
Toğrul
Fizika və Riyaziyyat təmayüllü liseyin 9-cu sinif şagirdidir. İlk dəfə
olimpiadaya 6-cı sinifdən qatılıb. Deyir ki, elə ilk qatıldığı yarışdan medalla
qayıdıb: "Bütün fənləri yaxşı oxuyuram. Amma riyaziyyata xüsusi sevgim var.
Buna görə olimpiadalara riyaziyyat üzrə hazırlaşmağa başladım. İlk dəfə 6-cı
sinifdə fənn müsabiqəsində bürünc medala layiq görüldüm. 7-ci sinifdən Təhsil
Nazirliyinin təşkil etdiyi olimpiada mərkəzlərində daha ciddi məşğul olmağa
başladım”.
"Müəllimlərimin zəhməti danılmazdır”
Toğrulun
ən böyük uğuru 8-ci sinifdə oxuyanda 9-cu siniflər arasında keçirilən
Respublika fənn olimpiadasında qalib olmasıdır: "Özümdən böyük şagirdlər üçün nəzərdə
tutulan olimpiadada gümüş medal qazandım. Elə həmin il Kiprdə keçirilən
yeniyetmələrin birinci Balkan Riyaziyyat Olimpiadasında gümüş medala layiq görüldüm.
Bu il yanvar ayında isə Qazaxıstanın Almatı şəhərində keçirilən 16-cı Beynəlxalq
Jautikov olimpiadasında bürünc medal qazandım”.
Toğrul
deyir ki, yarışlarda iştirak etmək onda rəqabət hissini formalaşdırır:
"Olimpiada ilə məşğul olmaq böyük zəhmət və səbr tələb edir. Bu yolda müəllimlərimizin
əməyi böyükdür. Şəmsi müəllim, Nazim müəllim, İham müəllim, gənc
olimpiadaçılardan İsmət müəllim, Cəfər müəllimin bizim üzərimizdə zəhməti
çoxdur. Cəfər müəllim Amerikada yaşamasına baxmayaraq, həftədə 2 dəfə azərbaycanlı
şagirdlərə onlayn dərs deyir. Təhsil Nazirliyinin əməkdaşı Fuad Qarayev Azərbaycana
müxtəlif ölkələrdən olimpiadaçılar dəvət edir və onlar təcrübələrini bizimlə
bölüşürlər. İsmət müəllimin üzərimdəki zəhməti danılmazdır”.
"Hədəfim qızıl medal gətirməkdir”
Toğrul
deyir ki, hədəfi daha çox yarışlarda iştirak edib, qızıl medalı gətirməkdir: "Gümüş
medala layiq görülmək çox yaxşı hissdir. Amma bu, qızıl medal da ola bilərdi.
Çalışacağam ki, qarşıdakı illərdə olimpiadaya yenidən qatılıb, qızıl medal əldə
edim. Gələcək hədəflərim sırasında xaricdə oxumaq və olimpiadalarda iştirak etmək
kimi fikirlər var. Olimpiada qalibləri üçün yaradılan yeni imkanlardan – müəyyən
ixtisaslar üzrə universitetlərə müsabiqəsiz qəbuldan yararlanmağı düşünürəm. Gələcəkdə
təhsilin keyfiyyəti baxımından dünyanın "TOP-10”-na düşən universitetlərdə
oxumağı düşünürəm. Yəqin ki, alacağım təhsil kompüter mühəndisliyi və
informasiya texnologiyaları üzrə olacaq”.
"Birincilərin birincisi” olan olimpiadaçı
Toğrulun
müəllimi İsmət Ağayev də məşhur olimpiadaçıdır. 1998-ci ildə Quba rayon Çağacıq
kəndində anadan olub. İbtidai təhsilini doğulduğu kənddə alıb və daha sonra –
2010-cu ildə Quba Özəl Türk Liseyinə daxil olub. 7-ci sinfin ortalarından
riyaziyyat fənni üzrə olimpiada hazırlığına başlayıb. 9-cu sinifdən etibarən
riyaziyyat üzrə beynəlxalq olimpiadalarda iştirak etmək üçün təhsilini Bakı Özəl
Türk Liseyində davam etdirib: "Olimpiadaçı olduğum illər ərzində bir sıra ölkədaxili
və beynəlxalq olimpiada nailiyyətləri əldə etdim. Belə ki, 2013-cü ilin iyun
ayında Türkiyənin Antalya şəhərində keçirilən 17-ci Junior Balkan Mathematical
Olympiad (JBMO) - Azyaşlıların Balkan Riyaziyyat Olimpiadasında gümüş medal
qazandım. Daha sonra isə 2014-cü ilin yanvar ayında Qazaxıstanın Almatı şəhərində
keçirilən International Zhautykov Olympiad (IZhO) - Beynəlxalq Jautikov
Olimpiadasında həvəsləndirici mükafat aldım. 2014-cü ilin may ayında
Bolqarıstanın Pleven şəhərində keçirilən Balkan Mathematical Olympiad (BMO) -
Balkan Riyaziyyat Olimpiadasında həvəsləndirici mükafata layiq görüldüm. Həmin
ilin iyul ayında Cənubi Afrika Respublikasının Keyp Taun (Cape Town) şəhərində
keçirilən International Mathematical Olympiad (IMO) - Beynəlxalq Riyaziyyat
Olimpiadasında da həvəsləndirici mükafat aldım. Son olaraq 2015-ci ilin may
ayında Yunanıstanın Afina şəhərində keçirilən Balkan Riyaziyyat Olimpiadasında bürünc
medal qazandım. Respublika Fənn Olimpiada nailiyyətlərinə gəldikdə isə, riyaziyyat
fənni üzrə 2013-cü ildə gümüş medal, 2014-cü ildə bürünc medal, 2015-ci ildə isə
qızıl medal alaraq "Birincilərin Birincisi” adına layiq görüldüm. 2015-ci ilin
iyul ayında Tələbə Qəbulu Üzrə Dövlət Komissiyasının keçirdiyi qəbul
imtahanında 695 bal toplayaraq Bakı Ali Neft Məktəbinin Proseslərin
Avtomatlaşdırılması Mühəndisliyi ixtisasına daxil olmuşam. Universitet illəri ərzində
də bir sıra nailiyyətlərim olub, bunlara misal olaraq "Azərkosmos”un keçirdiyi
"Cansat Azerbaijan 2018”
peyk müsabiqəsində komanda olaraq Azərbaycan universitetləri arasında 2-ci yerə
çıxdıq. Universitet üzrə keçirilən "Bhos Math Cup”un qalibi oldum. Bundan əlavə,
2019-cu ilin fevral-iyun ayları müddətində Erasmus + Mübadilə Proqramı çərçivəsində
bir semestr ərzində Bolqarıstanın Ruse şəhərində yerləşən "University of Ruse,
Angel Kanchev”də təhsil aldım. Bakı Ali Neft Məktəbində oxuduğum illərdə ölkəmizin
gənclərdən (8-9-cu siniflər) ibarət riyaziyyat komandasına dərs keçmiş və bir
sıra xarici riyaziyyat olimpiadalarında (JBMO, EGMO, BMO) Azərbaycan
komandasının rəhbər müavini olaraq iştirak etmişəm. Hazırda isə Bakı Ali Neft Məktəbində
sözügedən ixtisas üzrə sonuncu (5-ci) kursda təhsil alıram”.
"Normal məktəbli olimpiadada 40 baldan 1 bal belə
yığa bilməz”
İsmət
deyir ki, olimpiada üçün keçirilən riyaziyyat dərsi ilə məktəblərdə tədris edilən
tam fərqlidir. Həmsöhbətimizin sözlərinə görə, bu uşaqlar üçün medal almaq çox
asandır: "Mən hazırda Olimpiada Mərkəzində Azərbaycan üzrə seçilən uşaqlara dərs
deyirəm. O uşaqların səviyyəsi çox yuxarıdır. Olimpiadalar bir-birindən fərqlənir.
Riyaziyyat olimpiadası məktəblərdə keçirilən riyaziyyatdan çox fərqlidir. Həm
maraqlı, həm də çox çətindir. Orada keçirilən dərslərlə məktəbdə keçdiklərimiz
eyni deyil. Amma məktəb riyaziyyatını güclü bilən uşaqlar mənim dərslərimi
qavraya bilirlər. Onlar məndən öncə də güclü vəziyyətə gəlmək üçün məktəb müəllimləri
tərəfindən hazırlaşdırılıblar. Respublika fənn olimpiada qalibləri 7-ci sinifdən
hazırlaşdırılır, seçilir. 8-ci siniflərdən ibarət qrupa isə mən dərs deyirəm. Bəzi
hallarda azyaşlı 9-cu siniflər də olur. Mən onları əsas Balkan Riyaziyyat
Olimpiadasına hazırlaşdırıram. Yaş limiti 15-ə qədərdir. Bu olimpiadada
uşaqların uğurları çoxdur. Onlar üçün medal almaq çox çətin deyil. Çünki tam
hazır uşaqlardır. Həmin olimpiadaya normal məktəblini aparsaq, 40 baldan 1 bal
belə yığa bilməz. Sadəcə, o uşaqlar bir il davamlı olaraq, bu olimpiadaya
hazırlaşdıqları üçün medal alacaqlarından əmin şəkildə yarışırlar. Bir neçə
ildir ki, komanda üzrə hamı medalla gəlir. Medal aldıqca həvəsli olurlar. Onlar
potensiallı uşaqlardır. Xarici universitetlərdə oxumaq üçün də ən yaxşı yol
olimpiada qalibi olmaqdır. Tək əngəl universitetin tələbinə uyğun İELTS
sertifikatı almaqdır. O da həmin uşaqlar üçün problem deyil və 3-4 aya ala bilmək
bacarığına malikdirlər”.
"Rəqabət olduğu üçün keyfiyyət də var”
Gənc
olimpiadaçı deyir ki, uşaqlar arasında rəqabət çoxdur: "Əksəriyyəti güclü
uşaqlar olduğu üçün sinifdə rəqabət var. Rəqabət olduğu üçün keyfiyyət də var.
Olimpiadanın xeyri təkcə onlara institut qapılarını açmaq, dünyanın məşhur
universitetlərinə girmək üçün fürsət yaratmaqda deyil. Özləri oxuyanda görəcəklər
ki, düşüncə tərzində hamıdan fərqlənirlər. Həyatları boyu gördükləri
insanlardan özlərinin daha üstün olduğunu dərk edəcəklər”.
Müəllim
sonda vurğuladı ki, uşaqların nəticələri ildən-ilə yaxşılaşır: "Əvvəllər
olimpiadaya 5-6 nəfər qatılırdısa, indi bu rəqəm 40-50 nəfərə çatıb. Əminəm ki,
bu rəqəm illər keçdikcə artacaq və rayonlardan qatılanlar daha çox olacaq”.
Aygün
ƏZİZ