Bakı 11°C
Erməniləri diz çökdürən Roma fatehi - Portret
Ona özündən çox, atası
güvənib
Bu günlərdə ölkə idman ictimaiyyəti üçün ən önəmli hadisələrdən biri
Romada keçirilən güləş üzrə Avropa çempionatıdır. Olimpiadaya lisenziya
xarakteri daşımasa da, "ağır artilleriya"mızın uğursuz Qazaxıstan
mundialından sonra qitə sınağından necə çıxacağı maraq doğururdu. Meydan ilk olaraq yunan-Roma güləşçilərinin ixtiyarına verildi. Nəticə
təəccübləndirdi desək, yanılmarıq. 2 qızıl, 4 bürünc medalla Rusiyanın ardından
ikinci yer! Keyfiyyət etibarilə medalların tən yarısının olimpiya çəkilərinin
payına düşməsi xüsusi qeyd olunmalıdır. Ayrıca, "klassiklər"imiz uzun
illər idi analoji yarışın olimpiya çəkisi üzrə mübarizəsində baş mükafat
qazanmırdı. Belə ki, sonuncu belə uğura düz səkkiz il əvvəl Elçin Əliyev imza
atmışdı. Odur ki, debüt AÇ-sini maksimum nəticə ilə əlamətdar edən gənc
qəhrəmanımızı yaxından tanımağın əsl vaxtıdır.
Fərid Mansurov...
Sənan Əmrah oğlu Süleymanov 16 dekabr 1996-cı ildə Borçalı mahalının
Qızılkilsə kəndində, sadə, zəhmətkeş ailədə dünyaya göz açıb. Orta məktəbə
doğma kəndində başlayan Roma qəhrəmanı, ikinci sinifdən Bakının Binə
qəsəbəsində yerləşən 218 saylı məktəbə gedərək, həmin təhsil ocağını bitirib.
Güləşlə 9 yaşından, yaxın qohumu olan olimpiya və ikiqat dünya çempionu Fərid
Mansurovun uğurlarından ruhlanaraq məşğul olmağa başlayıb. Yaşadığı qəsəbədə
Azər Hüseynovun yanında klassik güləşin ilkin sirlərinə yiyələnən Sənan, bu günədək
məşqçisinə sadiqdir. Bu arada, kiçik Süleymanov ilk addımlarında tək olmayıb.
Belə ki, 4 yaş böyük qardaşı Seymur da bir müddət onunla eyni zalda məşq keçib.
Sənan, karyerasının yeniyetməlik dövrünü Avropa və dünya üçüncülüyü,
AGF kuboku və Rəşid Məmmədbəyovun xatirəsinə həsr olunan ənənəvi turnirin qızıl
medalı ilə yaddaqalan edibsə, gənclərdə qitə birinciliyinin və respublika
birinciliyinin "bürünc"ünü, AGF kubokunun isə baş mükafatını
boynundan asıb. Böyüklərdə iki dəfə respublika üçüncüsü, bir dəfə ölkə
çempionatının gümüş mükafatçısı olan Süleymanov, Ukrayna Qran Pri-sinin qalibi,
bu ilin yanvarında Fransada keçirilən analoji yarışın finalçısıdır. Bunlarla
yanaşı, o, ötən ilin noyabrında 23 yaşadək güləşçilərin dünya çempionatında
finaladək irəliləyib. Lakin sadalanan uğurların heç biri klassik güləşin vətənini
fəth etdiyi 77 kiloqram çəki dərəcəsi ilə bağlı deyil.
Son anda dəyişən qərar,
ikiqat debüt... - Bir qələbənin tarixçəsi
Bəli, ilk dəfə qatıldığı böyüklər arasında qitə çempionatında o, həm
də yeni çəkidə debüt edirdi. Əvvəlcədən dünya və Avropa çempionu Həsən Əliyevin
iştirakı gözlənilsə də, təcrübəli pəhləvanın zədələnməsi səbəbindən, Aleksandr
Tarakanovun başçılıq etdiyi məşqçilər heyəti yığmanın digər üzvləri arasında
məcburi seçim qarşısında qalmışdı. 77 kiloqramda müəyyən təcrübəyə sahib güləşçilər
olmasına baxmayaraq, bütün ehtimalları götür-qoy edən rusiyalı çalışdırıcı,
yüksəlişdə olan gənci optimal variant hesab edir. Yox, bu, heç də onunla bağlı
konkret medal gözləntilərinin olmasını söyləməyə əsas vermir. Doğrudur,
olimpiya ilinə təsadüf edən AÇ-lər adətən bir sıra əsas favoritlərin iştirakı
olmadan baş tutur. Lisenziya qazanmış idmançılara istirahət verilirsə,
missiyanı yerinə yetirməyənlər qarşıdakı təsnifat yarışlarını əsas hesab edib,
özlərini mümkün zədədən qoruyurlar. Romada keçirilən AÇ-də də eyni halı
müşahidə edirik. Məsələn, Süleymanovun çəkisində son dünya çempionu,
macarıstanlı Tamaş Lorinçz, ikiqat olimpiya çempionu, rusiyalı Roman Vlasov kimi "klassiklər" yarışı buraxırdı. Lakin bu
da faktdır ki, sərbəst güləşdən fərqli, yunan-Romanın qitə üzrə bir xeyli
iddialı təmsilçisi var. İstənilən halda, Sənanın qələbəsini kiçiltmək olmaz.
Nəzərə almaq lazımdır ki, 77 kq klassik güləşin ən rəqabətli çəkilərindən biri,
hətta birincisidir. Üstəlik, yarış günü qəhrəmanımızın şəxsi çəkisi cəmi 75
kiloqram olub. Bu arada, özü də etiraf edir ki, Apennin yarımadasının paytaxtında
nəinki qızıl, heç bürünc medala da ümid etməyib. Fərq etməz, bu və ya digər
yarışda ilk və yarımfinal mərhələnin daha çətin olduğunu düşünən Süleymanov,
üstəlik, üzərində ikiqat məsuliyyət hiss etdiyini deyir: "Kimlə güləşməyindən
asılı olmayaraq, ilk mərhələ həmişə ağır keçir. Püşk elə gətirdi ki, siftəni
erməni əsilli bolqarla etməli idim. Bəlkə də, bu, yaxşı oldu. İkiqat
məsuliyyətlə güləşdim. Yarımfinalda isə yolum birbaşa Ermənistan təmsilçisi ilə
kəsişdi. Bu, artıq üçqat məsuliyyət idi. Uduzsam, həm finaldan olurdum, həm də
medal qazanmağım şübhə altına düşürdü. Çətin oldu, amma bacardım. Finalda özümü
rahat hiss edirdim. Üzərimdə elə bir gərginlik yox idi".
Qeyd edək ki, sonda üçüncü yeri tutaraq, himnimizi dinləməyə məcbur
olan Karapet Çalyan son illərdə Ermənistan yığmasının əsas heyət üzvlərindən
biri sayılır. Üstəlik, olimpiadaya lisenziyanı da təmin edib. Odur ki, Sənanın
bu qələbəsini digərlərindən fərqləndirməsi tam təbiidir.
Lisenziya demişkən, 19-22 mart aralığında Macarıstanda Avropa
Olimpiya Təsnifat Turniri baş tutacaq. Yalnız finalçıların 16 xoşbəxt sırasına
düşəcəyi Budapeşt turnirində Süleymanovun mübarizə aparması kifayət qədər real
səslənir.
Qızılkilsənin sevinci
Sənanın sürpriz çempionluğu ailəsi, yaxınları ilə yanaşı, doğma
Qızılkilsə elində də böyük sevinc, şadyanalıqla qarşılanıb. Bu barədə
həmkarımız, tanınmış idman jurnalisti Kənan Həsənov məlumat verib:
"Qızılkilsə kəndi idmançıları ilə məşhurdur. Olimpiya çempionu Fərid
Mansurovu, futbolçu Samir Musayevi hamı tanıyır. Sənan da idmanda ilk böyük
addımlarını atır. Anası ilə bir sinifdə oxumuşam, atası yaxın qohumumdur. Yəni
onun hansı mühitdə böyüdüyünü yaxşı bilirəm. Çox tərbiyəli və çalışqan biridir.
Düşünürəm ki, Avropa çempionluğu böyük zəfərlərin təməli olar. Hər bir
qızılkilsəlinin arzusu bu kənddən Fərid Mansurovdan sonra ikinci olimpiya
çempionunun çıxmasıdır. Sənanda bu potensial var".
"Çox optimist
adamam"
Sənandan fərqli olaraq, atası maksimum nəticəyə köklənibmiş:
"Mən çox optimist adamam. Yadımdadır ki, futbol üzrə İtaliya və Azərbaycan
yığmaları qarşılaşanda "bizimkilər udacaq" deyə, mərcə girmişdim.
Düzdür, reallıqdan uzaq olmaq yaxşı hal deyil, amma, necə deyərlər, əsas
nəticədir. Sənan məni yanıltmadı".
Parter - yaralı yer
"Klassiklər"in ümumi nəticəsi ümidləri artıqlaması ilə doğrultsa
da, bəzi boşluqlar diqqətdən qaçmadı. Bu mənada xüsusilə parter vəziyyətindəki
dözüm və "dişsizliy"i qabartmaq lazımdır. Əksər komanda yoldaşı kimi,
Sənan da bu baxımdan "axsayır". Xalları əsasən ayaqüstü mübarizədə
qazanır. İlk dəqiqələrdən hücum üslubunda güləşib, görüşün axarına nəzarəti ələ
keçirmək başlıca taktikasıdır.
"Futbola gəl"
deyiblər, o isə...
23 yaşlı Avropa çempionumuz ötən il Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi
və İdman Akademiyasını bitirib. Əvvəl "Təhsil"in sıralarında idisə,
bir ilə yaxındır ki, "Neftçi" klubunu təmsil edir. Hobbilərindən
danışarkən, "yaxşı futbol oynayıram" deyir. Atasının dediyinə görə,
bir ara ona hətta futboldan dəvət gəlib. Sadəcə, bir əldə iki qarpız tutmaq istəməyən
Sənan, bundan vaz keçib. Futbol mövzusunun davamı olaraq qeyd edək ki, o,
"Qarabağ" və "Barselona" azarkeşidir.
Portret
Sərbəst güləş qədər olmasa da, yunan-Romada Avropa
çempionluqlarımızın sayı az deyil. Lakin heç bir qitə "qızıl"ı
bizləri Sənanınkı qədər təəccübləndirməmişdi. Lisenziya xarakterli mundialı
"sıfır"la tamamlayan "klassiklər"imiz adına bu, əsl ümid
işığıdır. İnanmaq istəyirik ki, Roma, sürpriz çempion üçün zirvə yox, başlanğıc
olacaq.
Sahib
