Bakı 16°C
Xalça üzərində rəqs - Reportaj
Aktyorluq,
balet, musiqi və pantomimlə müşayiət edilir bu idman növü. Yəni, həm idman var,
həm də incəsənət. Söhbət bədii gimnastikadan gedir. Hələ xalça üzərində balaca uşaqlardırsa,
yəqin ki gözəlliyi təsəvvür etmək elə də çətin olmaz.
Belə bir
deyim var: "İdman gimnastikadan başlayır”. Bu idman növünə isə daha erkən - 4-6
yaşlarda başlamaq lazımdır. Bu yaş dövrü isə uşaqların hələ uşaqlıq etdiyi, ipə-sapa
yatmadığı, dil qəfəsə qoymadığı dövrləridir. Bəs bu öyrənmə prosesi necə gedir?
Bunu əyani görmək üçün balacaların bədii gimnastika öyrəndiyi bir dərsdə
iştirak etmək üçün "Ocaq” İdman Klubunda olduq.
Dərs prosesi
Ümumi
zala daxil oluruq. Dərsində iştirak edəcəyimiz müəllimin yanına çatana qədər
zalda bir neçə məşq qrupunun yanından keçməli olduq. Yanından ötdüyümüz bütün
balacalar bizi "salam” atəşinə tutdular. Yəni, yanından keçdiyin balaca
uşaqların hamısı sənə ayrılıqda salam verir, üzlərindəki təbəssüm isə öz yerində.
İştirak
etdiyimiz dərs başlayır, məşqçi Aysel Allahverdiyeva uşaqları sıraya düzüb, dərsləri
ilə bağlı tapşırıqlarını verir və topla dərs başlayır. Müəllim uşaqlarla uşaq
kimi davranır, təki öyrənsinlər, amma bunun heç də asan olmadığı açıq-aydındır.
Xüsusilə, balaca uşaqlara hansısa bir qaydanı öyrətmək üçün dəfələrlə təkrarlamaq
lazım gəlir. Məşqçi bildirdi ki, uşaqların yaşları az olduğu üçün hələlik
yalnız top, lent və halqalarla işləyirlər. Əldən tez sürüşdüyü üçün deyəsən,
topla hərəkətləri öyrənmək onlara heç də asan başa gəlmir.
Çoxlu nailiyyət qazanmaq istəyirəm
Uşaqların
da öyrənməkdə maraqlı olduqları hiss olunur, yorğun və bezmiş kimi görünmürlər.
Bəs əslində necədir? Birinci onlarla danışaq, görək dərs necə keçir? Sonra müəllimlərinin
fikirlərini öyrənərik. Nigar Xankişiyeva
5 ildir ki, gimnastikaya gəlir. Onu valideynləri bu istiqamətə yönəldiblər,
amma indi özünün marağı çoxdur: "Valideynlərim mənə gimnastikanı məsləhət
gördülər, indi özümün də xoşuma gəlir. Həm çətindir, həm də asan və maraqlı. Mən
daha çox lentlə gimnastikanı sevirəm. Amma hərəkətləri olduğu kimi etmək çətindir.
Vaxtlı vaxtında gəlməyə, məşqləri buraxmamağa çalışıram. Çünki çoxlu nailiyyət
qazanmaq istəyirəm”.
Ən böyük arzum çempion olmaqdır
"Ən
sevdiyim gimnast müəllimim Ayseldir” deyən Həcər
Məmməd 3 ildir, bədii gimnastikaya gəlir. Ondan başqa söz ala da bilmədik.
Amma Səkinə İsmayılzadənin dildən pərgar
olduğu hiss edilirdi: "Atam əvvəllər gimnastika arenasında işləyirdi, bir dəfə
mənə gimnastika videosu göstərdi, dedi ki belə idman var. Atamla anama dedim
ki, məni də ora aparın, onlar da gətirdilər. Maraqlıdır, 3 ildir gəlirəm, çətinliyi
elə çox deyil. Biz 1 dəqiqə 30 saniyəyə öz kompozisiyamızı təqdim etməliyik.
Axırda müəllim səhvimizi deyir, Tapşırığı həmişə onu səhvsiz etmək mümkün olmur.
Birdən edirik, birdən yox”.
Səkinənin
gələcəklə bağlı arzusu da var: "Ən böyük arzum çempion olmaqdır”.
Aylin
Əkbərzadə isə 4 ildir məşqə gəlir, amma hələ də yaxşı öyrənmədiyini düşünür:
"Balaca olanda idmana getmək istəyirdim, evdəkilərə dedim məni məşqə
yazdırsınlar. Anam da dedi ki, gimnastika yaxşıdır, mən də bura gəldim. Bəzi
şeylər çətindir, bəziləri asan. Hələ yaxşı öyrənməmişəm, şpaqat açmaq çətindir”.
Hündür boy, uzun ayaq
Sonda bədii
gimnastika üzrə məşqçi Aysel xanımla söhbətləşirik. Deyir ki, gimnastika ilə məşğul
olmağın ideal yaş dövrü 4-6-dır: "Bədii gimnastikada daha çox elastiklik öndə
olur. Bu idman növü ilə məşğul olan uşaqların boyları yaşıdlarına görə bir qədər
hündür və ayaqları isə uzun olmalıdır. İlk vaxtlar həftənin 3 günü dərsə gəlirlər,
məşqimiz gündə bir dəfə olur. 5-6 aydan sonra artıq hər gün iki dəfə məşq olur.
Professional yarışlara çıxan uşaqların hər biri fasilə ilə gün ərzində 4 saat məşq
edir”.
A.Allahverdiyeva
bildirdi ki, uşağın fiziki cəhətdən bu idman növünə uyğun gəlməsi heç də hər
şey demək deyil: "Elə uşaqlar olur ki, fiziki keyfiyyətləri uyğun gəlir, amma dərsi
qavraya bilmir. Bəzən valideynlər uşaqların dərs cəhətdən zəif olduğunu hiss edəndə
idmana yönəltməyə çalışırlar. Amma dərsi qavraya bilməyən uşağın burda uğurlu
olması çətin məsələdir”.
Bəzən bir sözü 10 dəfə demək lazım gəlir
Məşqçi
xanım deyir ki, uşaqlarla işləmək böyük səbir və sevgi tələb edir: "4 yaşında
uşağa nə isə öyrətmək çox çətindir. Onların öyrənməsi üçün bəzən bir sözü 10 dəfə
demək lazım gəlir. Ona görə müəllim olmağın ilkin tələbi səbirdir. Bir də
uşaqları sevmək, onlara fərdi yanaşmaq lazımdır. Çünki hər birinin xarakteri fərqlidir.
Eləsi var, tərifləyəndə öyrənməyə motivasiyası olur, eləsi də var, tənqid edəndə”.
A.Allahverdiyeva
deyir ki, uşaqlarla işləmək çətin olsa da, zövqlüdür: "Onların hərəsi bir
dünyadır, kefim çox pis olanda məşqə girirəm, hər şeyi unuduram. Bəzən
danladığım uşağa deyirəm ki, səni başqa müəllimə verəcəm, ağlayır ki, yox, mən
səni istəyirəm. Halbuki danlamışam. Uşaqlar sevgini həqiqətən hiss edirlər. Səbir
göstərirəm və uşaqları sevirəm, bunlarsız mümkün deyil”.
İstək varsa, davam edir, yoxdursa...
Məşqçi
bildirdi ki, valideynlərin uşaqlarını bu istiqamətə yönəltməsinin səbəbləri fərqli
olur: "Valideynlər bəzən müalicəvi ilə professional idmanı səhv salırlar.
Onurğasında problem olanda gimnastika məsləhət görəndə elə bilirlər ki,
professional idmana gətirməlidirlər. Amma professional idman müalicə etmir.
Əksinə bunun zədəsi olur. Müalicə gimnastikanın tamam başqa növüdür. Elə
valideynlər var ki, gimnastikanın həvəskarıdırlar, ona görə övladlarını gətirirlər.
Eləsi var, uşaqlıq arzusu olub, özü gedə bilməyib, indi uşağında buna maraq
yaratmağa çalışır. Uşağı da müəyyən yaşa qədər məcbur etmək olur, uzağı keçid
dövrünə qədər. 9-10 yaşa kimi məcbur edə bilərsən, sonra çətindir. Çünki idman
iradə, istək, özünü qurban vermə tələb edir. Özün qurban verməyən insan heç
vaxt idmançı ola bilməz. İstək varsa, uşaq davam edir, yoxdursa, valideyn, məşqçi
nə etsə də, davam etməyəcək”.
Gimnastikaya ümumi maraq artıb
Klubun sədri Surxay Qarayev deyir ki, gimnastika növləri arasında ən çox tələb
bədii gimnastikayadır və getdikcə də bu maraq artmaqdadır: "Bizim klubumuz 5
ildir fəaliyyət göstərir. İlk vaxtlarda ancaq bədii gimnastika idi, sonra artıq
digər növləri də oldu. İldə iki dəfə bizdə qəbul keçirilir, bir neçə il öncə qəbula
40-50 nəfər gəlirdisə, bu gün bu rəqəm 140-150 olur. Gimnastikaya ümumi maraq
artıb. Lakin hələ də ən çox müraciət bədii gimnastikaya olur”.
Dərs
müddətində bir şeyi hiss etdim ki, bu idman növünün estetik cəhətdən gözəlliyi
nə qədər çoxdursa, onların hazırlanma prosesi də o qədər çətindir. Amma
balacalar bu böyük işin öhdəsindən gəlməyi çox güman ki bacaracaqlar, çünki həvəsli
olduqları dərs prosesində çox aydın görünürdü.
Aygün Asimqızı
