Tilsimi yubileyində qıran “savaşçı” - Portret
İdmanda Azərbaycan izi dedikdə, ilk olaraq ağıla güləşçilərimiz
gəlir. Dünya və Avropa çempionatlarını böyük ümidlərlə gözləyir, olimpiadalarda
gözümüzü pəhləvanların yarışına dikirik. Güləşçilərimiz son illər inamı
artıqlaması ilə doğruldublar desək,
yanılmarıq. Xatırladaq ki, London olimpiadasını "qızıl dubl"la başa
vuran güləşçilərimiz, Rioda 18 çəki dərəcəsinin tən yarısında mükafata sahib
çıxmışdılar. Bəs astanasında olduğumuz "Tokio-2020" qarşımızda hansı
üfüqləri açır? 8-14 aprel aralığında Rumıniyanın paytaxtı Buxarestdə baş tutan
Avropa çempionatının nəticələrinə əsasən, belə qənaətə gəldik ki,
pəhləvanlarımız "gündoğar ölkə"dən də dünyaya səs sala bilərlər. Bir
az da nikbin yanaşsaq, burada qazanılan 13 medal XXXII zirvə yarışında daha
yaxşı göstəricilərə imza atmaq potensialında olduğumuza işarədir. Bu dəfə sizi,
həmin qitə mücadiləsinin əsas qəhrəmanlarından biri ilə yaxından tanış edəcəyik.
30 yaşının tamamında ilk AÇ medalını qazanan Ağahüseyn, əslində, Azərbaycan
güləşsevərləri üçün yad sima deyil.
"Əvəzində 10 uşaq
göndərəcəyəm"
Mustafayev Ağahüseyn Təbriz oğlu 11 aprel 1989-cu ildə Neftçalada
anadan olub. Orta təhsilinə şəhərin seçilən tədris ocaqlarından birində başlasa
da, oxumaqla arası olmayıb. Bu səbəbdən də, cəmi 8 yaşında olarkən, idmana
yazılıb. Lakin ilk olaraq güləşi deyil, ölkəmiz üçün ənənəvi hesab edilən digər
təkmübarizəli idman növünü - boksu seçib. Beşinci sinfi bitirdən sonra isə
Bakıya gələrək, təhsilini Respublika Olimpiya İdman Liseyində davam etdirib.
Cəmi bir il boks bölməsində oxuyan Ağahüseynin, güləşə keçməsində hazırkı
məşqçisi Nazim Əlicanovun təkidləri həlledici rol oynayıb.
Əlicanov danışır: "Bir gün eşitdim ki, boksdan bir uşaq tez-tez
bizimkilərlə güləşir. Dedilər, yaman güclü uşaqdır. Dedim, gətirin bura, bir
baxım. Zalda ən təcrübəli, istedadlı uşaqlardan olan Famillə güləşdirdim,
gördüm ki, əməlli-başlı pəhləvandır. Fikirləşdim ki, bunu əldən vermək olmaz.
Boks məşqçisi Şahin müəllimə təklif elədim ki, sən onu mənə ver, mən də
əvəzində sənin yanına 10 uşaq göndərəcəyəm. Razılaşmadı. Dedi, bu boyda zalda
düz-əməlli yumruq atan elə budur, əldən verə bilmərəm. Amma mən israr elədim,
nəhayət, nəticə hasil oldu. Lakin tələbələrimdən bir nəfər də olsun, boksa
keçməyə razılıq vermədi. Şahin müəllim indi də bu əhvalatı yadıma salır. Deyir,
mənə yaxşı tələ qurdun (gülür)”.
Dünya və Avropa
çempionatlarında uğursuz olsa da...
Cəmi yeddi ay sonra şəhər birinciliyində fərqlənən Ağahüseynin,
ölkədaxili qələbələri bir-birini əvəz edir. Mütəmadi olaraq həm yeniyetmələr,
həm də gənclər arasında ölkə birinciliklərinin qalib və mükafatçıları sırasında
yer alır. Lakin qitə mücadilələrində uğurun ardını gətirə bilmir. Belədə, dünya
birinciliklərindən də kənarda qalır. İlk qitə medalını (gümüş) nə az-nə çox, 20
yaşında qazanan Mustafayev, həmin il dünya birinciliyində də ikinci pillədə yer
alır. Bir il sonra hərbçilər arasında dünya çempionatının və karyerasında ilk
dəfə Azərbaycan çempionatının qalibi olur. Növbəti illərdə Rusiya Federasiyasında,
o cümlədən Gürcüstan, Türkiyə və Polşada keçirilən beynəlxalq turnirlərdə
mükafatçılar sırasında yer alan Ağahüseyn, Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr
olunan "Qran Pri"də də fərqlənir. Böyüklər arasında ilk mundial
sınağı isə 2013-cü ilə təsadüf edir. Mübarizəni ilk mərhələdəcə dayandıran
Mustafayev, bundan üç il sonra Avropa çempionatında debüt edir. Riqada baş
tutan əsas qitə yarışında təcrübəli pəhləvanı medaldan sadəcə, bir mərhələ
ayırır. Bununla belə, həmin il yenidən hərbçilərin dünya çempionu adını qazanan
Ağahüseyn, 2017-ci ildə də Parisə - dünya çempionatına aparılır. Uğursuzluğa
düçar olan təcrübəli güləşçi, növbəti ildə baş tutan AÇ və DÇ-dən kənarda
qalır.
"Ağahüseyndən əlini
üz"
Buxarestdə baş tutan son Avropa çempionatındakı uğurlu göstəricidə
sərbəst güləşçilərimiz əsas pay sahibidirlər. 3 qızıl, 1 gümüş, 2 bürünclə,
yekunda Rusiya və Türkiyədən sonra üçüncü olan komandamızın, bu səviyyədə
çıxışı gözlənilən idi desək, yanılmarıq. Mükafatçılar arasında sadəcə, bir
sürpriz ad var ki, bu da yazının qəhrəmanıdır. Əlicanov deyir ki, çempionata
yola düşməzdən əvvəl heç kim ona inanmırdı. Hətta komanda yoldaşları
yarızarafat-yarıgerçək deyirmişlər ki, Ağahüseyndən əlini üz. Üstəlik, bəxt də
ondan üz döndərmişdi. Mustafayev, ilk mərhələdəcə yarışın əsas favoriti ilə
üz-üzə gəlməli idi. Gerisini öz dilindən eşitsək, yaxşıdır: "Hər şeyə
rəğmən, özümə güvənirdim. Yarışa çox yaxşı hazırlaşmışdım. İçimdə bir əminlik
vardı ki, bu dəfə tilsimi qıracağam. Videoyazıları izləyib, bütün rəqiblərimin
güclü və zəif tərəflərini öyrənmişdim. Əsas diqqətimi isə rusiyalı ikiqat dünya
çempionu Maqomedrasul Qazimaqomedova yönəltmişdim. Elə ilk görüşdəcə onunla
üz-üzə gələcəyimə, hamıdan fərqli olaraq, sevinirdim. Çünki məndən fərqli, o,
çox çəki salır. Çəki salan adamlar da ilk görüşdə özlərini ağır hiss edirlər.
Çempionluğu əldən verməyimə gəldikdə, bunda əsasən özümü günahlandırıram. Amma
rəqibin bədəninin yağlı olması və bunun hakiminin diqqətindən qaçması da az rol
oynamadı. Üç cəhddə sırf buna görə fənd tətbiq edə bilmədim. Mustafa Kayanı
buna qədər üç dəfə udub, üç dəfə də uduzmuşdum. Mən bütün görüşlərdə onu böyük
üstünlüklə məğlub etmişdimsə, o, cüzi fərqlə qalib gəlmişdi. İstənilən halda,
xoşbəxtəm. Bu medal həyatımda ən gözəl ad günü hədiyyəsidir".
Etiraf
N. Əlicanov: "Əsas odur ki, tilsimi qırdıq. Medal ona böyük
stimul verdi. Zədədən uzaq olsa, dünya çempionatından da mükafatla qayıdacaq.
Qazaxıstanda baş tutacaq mundial həm də lisenziya xarakterli
olduğundan, əsas diqqətlər olimpiya çəki dərəcələrinə yönələcək. Cari tsikl
ərzində qeyri-olimpiya dərəcələrində yarışan pəhləvanların əksəriyyəti
çəkilərini dəyişməyi düşünsə də, Ağahüseyndə vəziyyət fərqlidir. Etiraf edir
ki, bundan sonra üçqat dünya və üçqat Avropa çempionu Hacı Əliyevlə rəqabət
aparmağın heç bir faydası yoxdur. Çəkisini qaldırmaqda problem yaşadığından,
yuxarı dərəcədə çıxış etməyin də istənilən effekti verməyəcəyini düşünür. Bir
sözlə, diqqətini dünya və Avropa çempionatlarına yönəldib. Karyerasını daha üç
il davam etdirməyi düşünən 30 yaşlı pəhləvan, "dünya çempionluğu mənə bəs
edər" deyir.
Rusların qənimi
"Birinci nömrə" kimi güləşməyə üstünlük verən Mustafayev,
yorulmadan, sonadək hücum taktikası qura bilir. Elə bu göstəricilərinə görə də,
dəfələrlə məşhur rusiyalı güləşçilərin dizini yerə gətirməyi bacarıb. Avropa
çempionatında sadəcə, bir mükafatı olsa da, Rusiyada baş tutan turnirlərdə
dəfələrlə fərqlənib. Hər halda, sirr deyil ki, bütün yarışların aşkar favoriti
olan Rusiya güləşçilərinin çoxluq təşkil etdiyi yarışlar, rəqabət səviyyəsinə
görə, qitə çempionatından geri qalmır. Bu arada, Əlicanov güləş üslubuna görə, onu,
dünya və Avropa çempionu Xəzər İsayevə bənzədir.
Oğluna "köçən"
arzu
İdmançı həyatına boksla başlayıb, güləşdə karyera quran Ağahüseyn,
hər iki növdən daha çox, cüdonu sevir. Kumiri də güləşçi yox, tatami ustasıdır.
Belə ki, kiçik yaşlarında olimpiya çempionumuz Nazim Hüseynovu özünə örnək
seçən Mustafayev, boksa yox, məhz cüdoya yazılmaq istəyib. Sadəcə, dediyinə
görə, o vaxtlar rayonda cüdo məşqçisi tapılmayıb. Cüdo ilə bağlı arzularını
hələ də yaşadan Ağahüseyn, oğlu Təbrizi gələcəkdə bu növdə görmək istəyir.
Portret
İnadkarlıq ön plana çıxır. Heç vaxt cəhd etməkdən yorulmayan, bütün
uğursuzluqlara rəğmən, inamını itirməyən Ağahüseyn, ruhən çempiondur. Bu
enerjinin, əzmin haradan qaynaqlandığını isə çox düşünməyə gərək yoxdur. Axı
onun müəllimi də zirvəyə doğru olduqca mürəkkəb yol qət edib. İlk və yeganə
Avropa çempionluğunu 32 yaşında qazanan Nazim Əlicanov, görünür, bütün mübariz
keyfiyyətlərini tələbəsinə aşılamağı bacarıb.
Sahib