Kollektivə uyğunlaşmayan, çətin xarakterli insanlarla necə davranmalı? - Gənclərə məsləhət
İş yerlərində olduğu kimi, şəxsi həyatımızda da elə
insanlar var ki, onlarla ya ünsiyyət qura bilmirik, ya da qurmaq istəmirik.
Qura bilməməyin əsas səbəblərindən biri də, qarşımızdakı insanı tanımamaqla
bağlıdır. Bəzən tanımır, tanısaq belə, ortaq mövzu tapa bilmirik. Ya dəyərlərimiz
fərqlidir, ya da prinsiplərimiz... Nəticədə heç bir anlamda ortaqlıq yoxdur. Bəzən
aqressiv baxışları ilə də rastlaşırıq. Bəs bunun həll yolu nədir? Kollektivə
uyğunlaşmayan, çətin xarakterli insanlarla necə davranmalıyıq?
Psixoloq Rəvan
Soltan deyir ki,
ünsiyyət qura bilməmək yalnız susqunluqla deyil, hətta münaqişə ilə də bitə
bilir: "Həyatımızın hər iki hissəsində (şəxsi və peşəkar) bununla üzləşirik.
Bir məsələ ilə bağlı müzakirə edirik və nəticədə anlayırıq ki, sözügedən mövzu
ilə bağlı yanaşmalarımız fərqlidir. Bunun üçün ya həqiqətlərimizi ortaya qoyub
ortaq bir həqiqət yaradacağıq ki, nəticədə hər ikimizə uyacaq və buna "kompromis”
deyəcəyik. Ya da hərəmiz mövzuya dair öz həqiqətlərimizi müdafiə edəcəyik ki,
bu da "konflikt” adlanır. Yəni istənilən halda, əgər sən bir insanla ünsiyyətdə
cari mövzu ilə əlaqəli ortaq anlama gələ bilmirsənsə, konfliktdən uzaq olmaq
üçün o mühitdən özünü sığortalasan yaxşıdır”.
Psixoloqun sözlərinə görə, hər bir insanla onun
dilində danışmağı bacarmaq lazımdır: "Biz bilirik ki, insanlarla ünsiyyət
qurmaq üçün öncə, onu vizual da olsa tanımaq lazımdır. Çünki bir şəxslə keyfiyyətli
ünsiyyətdə olmaq üçün mütləq şəkildə həmin insanın dilində danışmağı bacarmaq
lazımdır. İnsanlar digər fərdlərlə şəxsi, öz istədikləri kimi danışsalar,
onları özlərindən başqa kimsə anlamayacaq. Bu mövzuda daha bir vacib nüansı da
nəzərə almaq lazımdır ki, qarşı tərəfin istədiyi dildə deyil, onun anlayacağı
dildə danışmağı bacarmaq lazımdır. Çox insan bunları səhv salır. Ünsiyyətin
daha bir önəmli cəhəti vardır. Ünsiyyət, həm də, manipulyasiya mövzusunda
istifadə oluna biləcək bir silah növüdür. Bir insan digər insanla nə qədər uzun
ünsiyyətdə olursa, bir o qədər həmin şəxsə emosional bağlanmış olur, nə qədər
çox ünsiyyətdə olursa, bir o qədər özü haqqında məlumat vermiş olur. Nəticədə,
şəxs qarşısındakı haqqında həm məlumatlı olur, həm də özünə qarşı emosional
bağlamış olur. Emosional bağlı olduğumuz predmetlərə isə biz "dəyərlər"
deyirik, yəni itirsək, stressə düşürük, itirməkdən qorxuruq. Yekunda, insan
istifadə və sui-istifadə olunmaq üçün artıq hazır duruma düşür. Bu səbəbdən
baxmaq lazımdır ki, kimlə ünsiyyət qururuq. Bir insanı özünə uyğunlaşdırmaq istəsən,
gərək ona, bunun üçün bir səbəb verəsən. Səbəb isə güvən ola bilər. Bir insanda
güvən yaratmaq üçün ilk olaraq inam yaratmalısan ki, sonra da güvən yarada biləsən.
Yəni bir insan sənə inanmırsa, bəs, necə güvənə bilər!?”
Aygün ƏZİZ