“Qoymaram ki, tamaşaçı mənə gülsün” - MÜSAHİBƏ
Anar Heybətov:
"O 2-3 dəqiqədə sevinci elə dərin yaşayırsan ki, sonrakı həyatına davam etmək
üçün təkan verir. Biz bir alqışa sevinən insanlarıq. O sevincin dərəcəsini sizə
çatdıra bilmərəm. Sonra alqış bitir və...”
Özündə ədəbiyyatı,
musiqini, xoreoqrafiyanı, vokalı, hətta deyərdim ki, müəyyən qədər rəssamlığı
da birləşdirən teatr. "Teatr məbəddir” kəlməsi nə qədər şablon olsa da, teatr
xadimləri ilə müsahibələrdən sonra hər dəfə buna əmin oluram. SöhbətdaşımAkademik Milli Dram Teatrının aktyoru, Əməkdar artist Anar Heybətovdur. Deyir
ki, Bülbül adına orta ixtisas musiqi məktəbinin tar sinfini bitirib: "Aktyor
olmaq istəyirdim. Ona görə də konservatoriyaya sənədlərimi könülsüz verdim və ixtisas
imtahanından kəsildim. Hazırlaşdım, İncəsənət Universitetinin aktyorluq fakültəsinə
qəbul oldum. Və universiteti bitirən kimi Akademik Milli Dram Teatrına gəldim.
Hər dövrün sualı
Anar Heybətovun
fikrincə, "teatrda nə çatmır” hər dövrün sualıdır: "Çünki hər dövrdə öz
zamanına görə nə isə çatmır. Amma indi teatrların pandemiyadan sonra açıldığı
bir vaxtda ancaq şükür edirik ki, teatr açılıb, fəaliyyətini davam etdirir, məşqlərimiz,
tamaşalarımız bərpa olunub. Deyərdim ki, tamaşaçıların teatra axınını da
görürük. Sanki insanlar teatr üçün acıblar, hətta bilet tapılmır bəzən. Amma
teatra yeni nəsil cəlb olunmalıdır. Əslində, indi teatrlarda gənclərin özünü
göstərmələri üçün şərait var. Teatr Xadimləri İttifaqında Xalq artisti Azər
Paşa Nemətovun rəhbərliyi ilə gənc rejissorların laboratoriyası yaradılıb, Əməkdar
incəsənət xadimi Bəhram Osmanov dərslər aparır. Orada gənc rejissorlar yetişir.
Bizim cavab tapa bilmədiyimiz suallara gənclər cavab tapar, düşünürəm”.
Klassika, yoxsa yenilik
Əməkdar artist
deyir ki, teatrın öz adət-ənənəsi var, məncə, klassikanı saxlamaq lazımdır: "Təbii
ki, yeni nəfəs, yeni tamaşalar da olmalıdır. Amma buna rəğmən, teatrda
klassikanın saxlanılmasının tərəfdarıyam. Biz buna öyrəşmişik. Kimsə yeni
formatda, yeni üslubda tamaşalara baxmaq istəyir, lap yaxşı, ona uyğun teatrlar
var, orada baxsın, zövq alsın. Məsələn, elə insanlar var ki, yeni bir-iki söz
öyrənir, bütün cümlələrdə onları işlədib özünü ağıllı göstərməyə çalışır. Bu da ona bənzəyir. Dram Teatrının özünəməxsus
ənənəsi, üslubu var və biz buna dəyə bilmərik. Biz də istəyərik ki, maraqlı, fərqli
tamaşalar qoyulsun, amma o zaman da Akademik Milli Dram Teatrının sanbalından,
klassikasından əsər-əlamət qalmayacaq”.
Yaddan çıxan "hörmət”
Aktyor
başına gələn maraqlı hadisəni də nəql etdi: "Ölülər” tamaşasında mən İsgəndəri,
Hacı İsmayılov Mirzəni oynayırdı. İsgəndərin belə bir sözü var idi ki, "Mirzə,
hər kəsin ki, elmi var, onun hörməti yoxdur, hər kəsin ki, hörməti var, onun da
elmi yoxdur”. Necə oldusa, "hörmət” sözü yadımdan çıxdı. Üzümü Hacı
İsmayılova tutub deyirəm ki, Mirzə, hər
kəsin ki elmi var, onun nəyi yoxdur? Belə deməyimdə məqsəd o idi ki, cavabında
həmin sözü mənə desin. O da qayıtdı ki, "nə bilim”. Elə bildim başıma qaynar su
tökdülər. Əlim hər yerdən üzüldü, bir anlıq duruxdum və həmin an söz qəfil yadıma
düşdü. Dedim, hə, hörməti yoxdur. Heç kim də heç nə hiss etmədi. Amma mən böyük
həyəcan keçirdim. Tamaşa bitəndən sonra
özünə danışıram, o da gülür, mən də”.
Alqışların sevinci
Aktyorun
fikrincə, alqış qiymətsiz bir lütfdür: "Elə bilirsən sənə dünyanı verdilər. O
2-3 dəqiqədə sevinci elə dərin yaşayırsan ki, sonrakı həyatına davam etmək üçün
təkan verir. Biz bir alqışa sevinən insanlarıq. O sevincin dərəcəsini sizə
çatdıra bilmərəm. Sonra alqış bitir və öz həyatına, qayğılarına geri dönürsən. Adam
səhnədə yorğunluğu, ağrını hiss etmir. Elə vaxt olur ki, qızdırman olur, özünü
pis hiss edirsən, amma səhnəyə çıxan kimi yaddan çıxır”.
Aktyora
qoyulan minnət
Anar bəy
deyir ki, tanınmaq məqsədi ilə aktyor olan insanları başa düşmür: "Biz elə
başlamamışıq bu sənətə. Son vaxtlar bunu çox müşahidə edirəm. Bu cür adamlar
üçün nəyə çəkildiklərinin fərqi yoxdur, təki efirdə görünsünlər. Mənim üçün hər
şeydən əvvəl materialdır, sonrakı söhbətlər elə sonra gəlir. Serial sektorunda
məni narahat edən aktyora münasibətdir. Təbii ki, bu bütün "set”lərdə elə
deyil. Bəzi yerlərdə aktyoru çəkdiklərinə görə az qala minnət qoyurlar,
"teatrdan daha çox burda pul alırsınız” deyirlər. Öncədən teatr məşqlərinin,
tamaşaların vaxtları da verilir. Bəzən
olur ki, hansısa çəkiliş günü məşq, tamaşa ilə üst-üstə düşür və
qeyri-professional yanaşma ortaya çıxır, "teatrdakı işini bugünlük ləğv elə, gəl
çəkilişimizi edək” deyirlər. Mən onu istəsəm də edə bilmərəm. Yəni bu, aktyorun
kaprizi deyil. Mənim anam rəhmətə getmişdi. Səhəri gün tamaşada oynadım, o biri
gün "üçünü” verdim. Tamaşa heç nəyə baxmır. Düşünürəm ki, əgər aktyor
qarşısında teatrla serial arasında seçim qoysalar, özünə hörmət edən aktyor
teatrı seçər”.
Gülməli müqayisələr
Aktyorun
fikrincə, yerli və xarici serialları müqayisə etmək yersizdir: "Mövcud şəraiti
nəzərə almırlar. Bəzən çəkiliş meydançasına yüklü, əsəbi, problemli gəlirik,
amma buna baxmayaraq çalışırıq ki, işimizi görək. Mən tamaşaçıdan qabaq özüm
baxıb özümə gülərəm, qoymaram ki, tamaşaçı mənə gülsün, desin, bu nə oyundur?!
Amma bizim müqayisə olunduğumuz aktyorlar meydançaya, məşqə yalnız bir problemlə
gəlirlər: "Bu gün mənim bu işim var”. Onların çörəyini də kimsə alır. Əslində,
bu müqayisələr, daha çox rejissora aid olmalıdır, nəinki bizə. Dili, ağzı
olmayan atı çəkirlər filmə, məsələn, "Döyüş atı” filmini götürək elə. Ağlayırsan
atın düşdüyü vəziyyətə. At adam deyil ki, amma elə çəkirlər, atın o biri atı
sevdiyinə inanırsan”.
Ağ-qara rənglər
Onun üçün
həyat qara və ağ rəngdən ibarətdir: "Onlar mənə rənglərin şahı kimi gəlir.
Bütün rəngləri sevirəm, uşaqlıqda da rəsmlə məşğul olmuşam. İndinin özündə də bəzən
cızma-qara edirəm. Amma mənim üçün rənglərin şahı ağ ilə qaradır. Həmişə deyirlər
ki, qara rəng bədbinlikdir. Amma mənim üçün elə deyil”.
Xanım
Aydın
Foto - Kərim Abbasov / Global Media Group