Bakı 23°C
Yerli əhalini turizmə necə cəlb etməli?
Ekspertlər
deyir ki, bu sahədə potensiallı kadrlara ciddi ehtiyac var
Azərbaycanda
turizm sənayesi nümayəndələrinə yerli əhalini turizm fəaliyyətinə cəlb etmək
tövsiyə edilib. Trend-in məlumatına görə, bu, Azərbaycan Turizm Agentlikləri
Assosiasiyası tərəfindən hazırlanan, tövsiyə xarakterli "Turizm sənayesi
nümayəndələrinin etik kodeksi”ndə öz əksini tapıb. Sənədə əsasən, yerli əhali
turizm fəaliyyətinə cəlb edilməlidir və onlar formalaşan iqtisadi, sosial və
mədəni faydaların alınmasında bərabərhüquqlu əsaslarla iştirak etməlidirlər:
"Azərbaycanda turizm siyasəti elə şəkildə aparılmalıdır ki, bu, səfər edilən
rayonların əhalisinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə yardım etsin və onun
ehtiyaclarına cavab versin. Bununla yanaşı, turizm mərkəzləri və yerləşdirmə
vasitələrinin şəhərsalma və memarlıq planlaşdırması və istismarı zamanı onların
yerli sosial-iqtisadi mühitə maksimal inteqrasiyasının nəzərdə tutulması
lazımdır. Eyni şəraitdə ilk növbədə yerli işçi qüvvəsinin muzdlu işə
götürülməsinin mümkünlüyünü araşdırmaq lazımdır”.
Kodeksdə
qeyd edilir ki, Azərbaycanın sərhədyanı zonalarının spesifik problemlərinə,
eləcə də inkişaf baxımdan zəif olan kənd və dağlıq rayonlara xüsusi diqqət
yetirmək lazımdır: "Turizm sahəsinin peşəkarları, xüsusilə investorlar
hakimiyyət orqanları tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalar çərçivəsində öz
inkişaf layihələrinin ətraf mühit və təbiətə təsirini tədqiq etməlidirlər.
Onlar həmçinin maksimal açıqlıq və obyektivliklə öz gələcək proqramları və
onların mümkün nəticələri haqqında informasiya təqdim etməlidirlər”.
Bəs
görəsən yerli əhali turizm sahəsinin hansı formada cəlb oluna bilər? Bunun üçün
hansı işlər görülməlidir?
"Millenium Turizm Konqres DMC” şirkətinin rəhbəri,
Ruslan Quliyevdeyir
ki, turizm elə bir sektordur ki, xalq təsərrüfatının
50-ə yaxın sahəsi ilə birbaşa və ya dolayı şəkildə bağlıdır: "Yerli əhalinin turizmə
cəlb edilməsi yoxsulluğun azaldılması, əhalinin kənddən şəhərə axınının
qarşısının alınması eyni zamanda bölgələrə valyuta axınını cəlb etmək
baxımından çox vacibdir. Düşünürəm ki, yaşıllıq turizmi və aqro-turizm bu
sahələri əhatə edə bilər. Yoxsul ailələrin, gənclərin, yaşlı insanların işə
cəlb olunması məqsədəuyğun hesab olunur. Əsas məqamlardan biri də yerli
bələdçilərin hazırlanması məsələsidir. İlk növbədə maarifləndirmə işləri
aparılmalıdır. Aidiyyatı qurumlar bu məsələ ilə bağlı müəyyən işlər görsələr, yerli
əhali turizmin inkişafına töhfə verə bilər”. Turizm üzrə ekspert Ceyhun Aşurovda qeyd etdi ki, bu,
çox əhəmiyyətli məsələdir: "Bölgələrdə yeni iş yerlərinin yaradılması
aktuallığını saxlayır. Turist getdiyi yerdə alış-veriş edir, yemək yeyir və
oteldə qalır. Bütün bunlar yerli əhalinin iqtisadi rifahına da dolayı yolla
təsir edir. Əhali turistlərin tələbatına uyğun məhsullar hazırlayıb satışa
çıxarsa, bu, turistlərin diqqətini cəlb edir. Məsələn, tarixi ornamentlərlə
hazırlanan suvenirlər və digər sənətkarlıq məmulatları turistlər tərəfindən
maraqla qarşılanır. Digər tərəfdən, hazırda yerli turizmdə bələdçilərə böyük
ehtiyac var. Yerli əhali turistlərə müəyyən işlərdə kömək edərək qazanc əldə
edə bilər. Eyni zamanda, yerli əhali turistlərə qalmaq üçün yer təklif etmək
imkanına malikdir. Kənd evləri bunun ən gözəl və geniş yayılmış nümunələrindən
biridir. Minimum standartlara cavab verən, rahatlığı təmin olunan evlər
turistlərə kirayə verilə bilər. Turistlərin daha çox olduğu ərazilərdə əhalinin
maddi gəlir əldə etmək imkanları da çox olur. İctimai-iaşə obyektlərin, restoranların
sayı bu ərazilərdə daha da artır. Beləliklə, işlə təminat məsələsi daha da asanlaşır.
Kiçik və orta sahibkar olaraq yerli əhali daha çox kənd evlərini qısa və orta müddətli
dövrdə turistlərə icarəyə verə bilər. Bununla da onlar müəyyən gəlir əldə edə
bilər”.
Turizm üzrə ekspert, dosent Rəhman Səfərov deyir
ki, ilk növbədə dil məsələsi gündəmə gəlir: "Yerli
əhali turizmin hansı sahəsinə cəlb olunacaqsa, ona uyğun olaraq təlimlərin
təşkili də vacib məqamlardan biridir. Eko-turizm, sağlamlıq turizminə müxtəlif
formada cəlb oluna bilər. Bu istiqamətdə maarifləndirmə işlərinin aparılması
çox vacibdir. İnsanların işə cəlb olunmasında bu, çox önəmlidir. Yerli əhali az-çox
bu sahə haqqında məlumatlandırılmalıdır ki, daha yüksək xidmətin təşkil etmək
mümkün olsun”. Azərbaycan Turizm
Assosiasiyasının icraçı direktoru Əhməd Qurbanov bildirdi ki,yerli əhali
turizmin bir sıra sahələrinə cəlb edilə bilər: "Bunlardan ilk növbədə
bələdçiliyi misal göstərmək olar. Turizm işçiləri kimi bələdçilər yüksək
səviyyədə inkişaf etdirilməli və turizmə cəlb olunmalıdırlar. Xüsusilə turizm
təhsili alan gənclərə bu məsələdə daha çox üstünlük verilərsə, daha müsbət
nəticələr əldə edilə bilər. Həmçinin, təhsili olmasa da, bu sahə haqqında
məlumatlı olan şəxslərdən faydalanmaq olar. Düşünürəm ki, turizm sahəsində
potensiallı kadrlara hər zaman ehtiyac var. Xüsusilə sürücülərə olan tələb
həddən artıq çoxdur. Sürücülərdən yüksək dil bilgisi tələb olunmur. Turizmdə
iaşə obyektlərinə də böyük ehtiyac var. Xidmət sahəsində çalışacaq olan işçilər
hər zaman potensial kadr hesab olunur. Amma işçilərin müəyyən səviyyədə dil
bilikləri olmalıdır ki, turistlərlə ünsiyyət zaman problem olmasın. Aidiyyatı
qurumlar bu məsələdə prinsipiallıq nümayiş etdirməlidir. Hazırda müəyyən işlər
görülür. Vətəndaşlara bu haqda məlumatlar verilir və onların turizmə cəlb
olunması təmin edilir. Yerli əhali təlimlərə qatılmaqda maraqlıdır. Qarşıya qoyulan
hədəflər dil biliklərinin artırılması və turistlərlə davranış qaydalarının
öyrədilməsidir”.
Şəbnəm Mehdizadə
