Fırça vasitəsi ilə yayılan mikrob
"Heç olmasa, aktyorlar
özləri öz ləvazimatlarını gətirməlidirlər ki...”
Gigiyenik qaydalar dedikdə, təkcə əllərin yuyulması nəzərdə tutulmur.
Uzun müddətdir, diqqət etdiyimi bir məqam da var ki, bunu daha çox film və serialların
çəkiliş prosesində müşahidə etmişəm. Belə ki, bir serialda ən azı 20-yə yaxın
aktyor rol alır ki, gündəlik serialın çəkiliş prosesində bu aktyorlar hər gün
qrimlənir. Qrimyorlar aktyorları qrimləyərkən eyni fırçalardan, süngərlərdən və
kosmetik ləvazimatlardan istifadə edilər. Hətta bir neçə dəfə aktrisanın "Mənim üzümdə ləkə, yara əmələ
gəlib, onu tonlaşdırıcı ilə qapadarsınız” dediklərinin də şahidi olmuşam.
Qrimyor sifətinə ləkə düşən aktrisanın üzünü qrimlədikdən sonra həmin fırça ilə
digər aktyorların da üzünü tonlaşdırdığına şahidlik etdim. Hətta deyim ki,
keçəl bir aktyorun başının parıltısını aradan qaldırmaq üçün istifadə etdiyi fırça ilə digər aktrisanın
gözlərini və dodaqlarını qrim etdi.
Bu o deməkdir ki, bir aktyorun üzündə və dərisində hər hansı problem
varsa, elə məhz ümumi istifadə edilən fırça və süngər vasitəsi ilə həmin
kollektivdə eyni mikrob yayılır və daha da çoxalır. Bəs görəsən aktrisa və mütəxəssislər bu barədə
nə düşünürlər?
Aktrisa Zülfiyyə Qurbanova deyir ki, serial
sektoru inkişaf etməyə başlayandan seriallarda rol alır və qrimdən yaranan
gigiyenik problemlər elə o zamandan aktual məsələlərdən biri kimi
müzakirə edilir: "Çəkilməyə başladığım bu 10 ildə Azərbaycanda bir çox serial və
filmlərin çəkiliş meydançasında olmuşam. Bu illər ərzində bir çox qrimyorlarla işləmişəm.
Mənimlə çalışan qrimyorlar bilirlər ki, aşırı dərəcədə gigiyenik qaydalara önəm
verən insanam. Belə ki, özümün makiyaj etmək üçün istifadə etdiyim süngərlər, fırçalar,
kremlər, tonlaşdırıcılarım var. Hansı ki, onlar mənim özümə məxsusdur. Mən onları nə çəkiliş
meydançasına qoyuram, nə də qrimyora təhvil verirəm. Onlar mənim özümə məxsus olduğu
üçün hər çəkilişdə özümlə gəzdirirəm. Bu baxımdan tənbəllik etmirəm. Bir dəfə, illər
öncə, baxmayaraq ki, özümün fırçalarım və tonldaşdırıcılarım olduğu halda, rol
aldığım seriala əvəzləyici kimi gələn bir qrimyor xanım səhvən başqasının süngərini
mənim üzümə vurmuşdu və bu da üzümdə səpki yaratmışdı. Bu səpki uzun müddət
üzümdə qaldı və mən buna görə müalicə aldım. O gündən sonra çox qorxmuşdum. Açığı,
üz, aktyorun silahıdır və sən onu qorumalısan”.
Aktrisa qeyd edir ki, serial sistemi yeni başlayan zaman daha peşəkar
qrimyorlar olub: "Sonra serailların iş saatının
uzanmasından asılı olaraq, biz o qrimyorları itirdik, onlar bu sahədən uzaqlaşdılar. İndi də yaxşı qrimyorlar
olsa da, bir çoxlarının işi məni qane etmir. Ancaq biz aktrisalar vəziyyətə tabeyik,
ona görə də ehtiyatı əldən verməməyə məcburuq”.
Aktrisa, aparıcı Günel
Həmidova isə bildirir ki, bu, çox aktual və bir o qədər də vacib məsələdir: "Bu,
mənim ən yaralı yerimdir. İnsanın gigiyenik normalara riayət etməsi də burdan başlayır. Elə məhsullar var
ki, onlar birdəfəlik istifadə üçün nəzərdə tutulub. Həmin məhsuldan dəfələrlə
istifadə etdikdə zərərləri ilə qarşılaşırıq. Kosmetik vasitələr də onun kimi.
Film və serial sistemi elədir ki, burda bir nəfər çəkilmir, kollektiv geniş
olur, bir serialda ən azı 15 nəfər də iştirak edə bilir. Bu sahədə çalışanlara təklif
edirəm ki, bütün aktyor və aktrisalar buna qarşı çıxsın, səslərini ucaltsınlar.
Bu, belə davam edə bilməz”.
G.Həmidova qeyd edir ki, onun qrim ləvazimatları məhz özünə
məxsusdur: "Baxmayaraq ki, serial və film çəkilişləri başlayanda qrimyor üçün onun
qrim ləvazimatları təşkil olunur. Ancaq bu ləvazimatlar fərdi deyil. Bəlkə aktyorun
birinin dərisi normal deyil, bəlkə qarışıq dəri tipinə məxsusdur və onun
dərisinə vurulan məhsul başqasında allergiya verəcək. Bunların heç biri çəkiliş prosesində nəzərə alınmır. Nəzərə alsaq
ki, aktyorların sayı çoxdur və qrimyor təkdir, onun da ləvazimatları hamı üçün istifadə edilir. Heç olmasa,
aktyorlar özləri öz ləvazimatlarını gətirməlidirlər ki, burda gigiyenik normaya
da riayət olunsun. Ancaq istənilən halda, bu prosesdə gigiyenik normalar qorunmayacaq.
Ona görə ki, qrimyor bir aktyorun qrimi zamanı istifadə etdiyi ənlikdən başqasında
da istifadə edəcək. Hər kəsin öz qrim ləvazimatlarının olmasının tərəfdarıyam.
15 ildir, film və seriallarda rol alıram, artıq bilirəm ki, yaradacağım
obrazlarda hansı pudralardan istifadə olunur. Onların hamısını - rəng tonunu, çalarlarını
əldə etmişəm. Qqrimyor da mənim ləvazimatlarımdan
istifadə edir. Bəlkə mənim üzümdə elə dəri problemi var ki, yoluxucudur”.
Stilist Elyanə Abdulhüseynova indi çox
həssas dönəm olduğunu xatırladır və bildirir ki, çox nadir hallarda ümumi
istifadə edilən fırçalardan xanımların üzünə ləkə düşdüyünü şahidi olub: "Elə bir
dövrdə yaşayırıq ki, maddi vəziyyəti çox aşağı olan bir insan da, qrim etdiyimiz
kremləri, fırçaları və süngərləri almaq gücündədir. Hərə öz cibinə uyğun olaraq öz tələbatlarını təmin
edir. Bizə elə insanlar müraciət edəndə, onların gətirdikləri ləvazimatlardan istifadə
edirik. Ancaq hər xanım üçün ayrıca süngərdən istifadə etməyə çalışırıq. Hesab
edirəm ki, burda fırçalardan daha çox tonlaşdırıcı kremlərin ləkə salma
ehtimalı daha artıqdır. Çünki film və seriallarda ağır qrimlərdən istifadə olunur.
Belə ki, onlara parik taxılır, əlavə burun düzəldilir, üzlərində yara effekti yaradılır.
Bunların özü də dəriyə böyük zərər verir. Bu proseduralarda insanın dərisi nəfəs almır. O effekti almaq üçün üzə bərkidici yapışqanlar vurulur ki, onların da qoxusu və dəriyə
birbaşa təması təbii ki, aktyorun üz dərisinə zərər yetirir. Bəzən görürük ki,
yaşlı insan effekti almaq və üzü qocaltmaq
üçün ağır salfetlərdən istifadə edilir ki, bunların hamısı üzə ziyandır. Onların
yanında başqasının fırçasını istifadə etmək, artıq ikinci-üçüncü plana keçir. Onların
hamısını yumaq üçün dərmanlar, mayelər var, o dərmanlarla sterilizə olunduqdan sonra
başqasında istifadə olunur. Əvvəllər çox çətinliklə bu vasitələri tapsaq da, indi
hər yerdən ucuz qiymətə almaq olar”.
Kosmetoloq Qəmər Əhmədova bizimlə söhbətində kosmetikanın
keyfiyyətinin, dərinin o vasitəni qəbul etməyindən asılı olduğunu bildirdi:
"Ola bilər, hansısa üzə düşən kosmetik vasitə başqa üzdə allergiya yaratsın.
Ləkə bu fırçalardan da keçə bilər, daxili xəstəliklərdən də qaynaqlana
bilər. Bir çox daxili xəstəliklər dəridə
ləkələr yarada bilir. Amma heç bir xəstəlik olmasa belə, dəri həssasdırsa,
insan günəş şüası altında olursa, qoruyucu kremdən istifadə etmirsə və ümumi
fırçalardan istifadə edilirsə, ləkə yaranması mümkündür. Həssas dərili xanımlar
daha diqqətli olmalıdır. Ümumiyyətlə, kosmetik vasitələrin aşırı istifadəsi
dəri üçün tez qocalma deməkdir. Tonal kremlər, pudralardan danışırıqsa, onlar
məsamələrin arasına dolaraq, məsaməni genişləndirir, tıxaclar əmələ gətirir,
piy vəzilərinin funksiyasını pozur. Tıxac əmələ gətirdiyi üçün dəridə iltihab
proses yaradır. İltihab prosesi varsa, dəridə mikroorqanizmlərin inkişafı üçün
şərait də var. Bu zaman sızanaqlar, səpkilər, qara nöqtələr, kamidonlar
qaçılmaz olur”.
Qəmər Əhmədova kosmetoloji fırçaların makiyajda
işlənilən fırçalardan fərqli olduğunu bildirir: "Kosmetoloji fırçalar işləndikdən
sonra başqa birinin üzündə istifadə
olunmur. Biz kosmetoloqlar o halda
istifadə edirik ki, onlar yenidən sterilizə edilir. Belə ki, fırçalar tamamilə sterilizə edildikdən sonra qurudulur,
təmiz
hala gəldikdən sonra biz onu ikinci dəfə istifadə edirik. Dəri üzərində
müxtəlif səpkilər, xəstəliklər bu yolla yayıla bilər və bunun üçün xanımlar
daha diqqətli olmalıdır. Kosmetologiyada
istifadə olunan fırçalar sırf maskalarda istifadə olunur. Dəri üzərində olun infeksiyalar məhz bu şotkalar
vasitəsi ilə keçir”.
Xəyalə Rəis