“Zəif omikron”un yaratdığı məsuliyyətsizlik - ARAŞDIRMA
Mütəxəssislər bildirir ki, indiki situasiyada,
xüsusilə də, insanların yuxarı tənəffüs yolu xəstəliklərinə daha həssas olduğu
bir dönəmdə etinasızlığın fəsadları ağır ola bilər. Ehtiyatı əldən verməyək.
İşığa ancaq belə çata bilərik.
Dünya "omikron” ştammı ilə çalxalanır.
Koronavirusun yeni variantı artıq Avropanı sərt karantinə aparır. Təəssüf ki,
ölkəmizə də təşrif buyurması çox çəkmədi. Virus amansızdır, sürətlə yoluxdurur,
lakin bizim ona münasibətimiz mülayimdir. Təəssüf ki, iki ildir dünyanı təsiri
altına alan koronavirusun yeni variantına bu dəfə "xilaskar” kimi yanaşırıq.
Düzdür, həkimlər virusun "delta”ya nisbətən daha təhlükəsiz olduğunu bildirir.
Lakin onun sürətlə yayılması da artıq sübut olunub. Mütəxəssislər yenə də xilas
yolu kimi peyvəndi, sosial məsafəni, tibbi maskaları və gigiyenik təmizliyi
vacib hesab edir. Lakin əksəriyyətimiz qorunma yollarına deyil, "xəstəlik daha
təhlükəsizdir” iddiasına köklənir, "buster”
dozadan imtina edir, qalib gəldiyimizə inanırıq. Peyvəndlənmənin statistikasına
baxanda da bunu aydın görmək olur.
"Səhiyyə sistemi ciddi təzyiq altındadır”
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) koronavirusun "omikron”
variantını "yüngül” adlandırmaqdan çəkinməyə çağırıb və ölümcül olduğunu
açıqlayıb. ÜST-ün rəhbəri Tedros Adhanom Ghebreyesus bu ştammla yoluxanların
rekord sayda olmasının səhiyyə sistemini ciddi təzyiq altında qoyduğunu
bildirib: "ABŞ-da 24 saat ərzində bir milyondan çox yoluxma qeydə alınıb. BMT-nin səhiyyə agentliyi son bir həftədə
qlobal halların sayının 71 faiz, Amerika qitəsində isə 100 faiz artdığını bəyan
edib. Dünyada ağır yoluxma hallarının 90 faizi peyvənd olunmayanlarda müşahidə
olunub”.
ÜST dünyaya açıqlayıb ki, "omikron” xüsusilə peyvənd
olunmuşlarda, "delta” ilə müqayisədə daha təhlükəsiz görünsə də, bu, onun
mülayim kateqoriyalara aid edilməsi demək deyil: "Əvvəlki variantlar kimi, "omikron”
da insanların xəstəxanaya yerləşdirilməsinə səbəb olur, öldürür. Əslində,
yoluxmaların dalğası o qədər böyük və sürətlidir ki, bütün dünyada sağlamlıq
sistemlərini sıxışdırır. Ona görə də, qaydalara ciddi şəkildə riayət etmək
lazımdır”.
"Yoluxmanın sürətlə artmasını müşahidə edirik”
Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin üzvü Müşfiq Məmmədli
qəzetimizə
açıqlamasında bildirdi ki, "omikron” səhiyyə sistemində müvafiq infrastruktur
hazırlığı görməyən və vaksinasiyanı uğurla apara bilməyən ölkələrdə yüklənməyə
səbəb olur: "Burada səhiyyə sisteminin inkişafından daha çox vaksinasiyanın tempi
mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Biz artıq Avropa ölkələrində yoluxmanın
sürətlə artmasını müşahidə edirik. İmmuniteti olmayan insan koronovirusun
yeni mutasiya olunmuş ştammı ilə ünsiyyətdə olduqda yoluxur və sürətlə də digər
insanlara yoluxdurur. Təbii ki, "buster” doza alan insanlarda yoluxmanın riski
də bir qədər aşağı düşür. Yoluxduqda belə, xəstəliyi keçirmə sürəti nisbətən
yüngül olduğuna görə xəstəxanada hospitalizasiyaya ehtiyac olmur və səhiyyə
sistemi müvafiq olaraq yüklənmir”.
"Qorunma tədbirlərini gücləndirməliyik”
Millət vəkili vurğulayır ki, virusun ağır nəticələri
ilə üzləşməmək üçün qorunma tədbirlərini gücləndirməliyik: "Hər birimiz qoruma
tədbirlərinə ciddi şəkildə riayət etməli, "buster” doza ilə peyvəndlənməliyik.
Hətta vaksin olunsaq belə, kütləvi toplaşma məkanından uzaq olmalı, tibbi
maskalardan istifadə etməli və sayıqlığı daha da artırmalıyıq”.
Bu o demək deyil ki, "omikron” təhlükəsizdir...
Həkim Elvin Hüseynov deyir ki, "omikron”un "delta”ya nisbətən təhlükəsiz
olması o demək deyil ki, ağırlaşmalara və ölümə səbəb olmur: "Omikron”
variantının yoluxduruculuğu "delta”dan daha yüksəkdir. Çünki "omikron” yuxarı tənəffüs
yollarında daha tez böyüyür, çoxalır. "Delta” variantı ilə müqayisədə yoluxma
sayı maksimum həddə olsa da, xəstəxanaya müraciət edənlərin sayı azdır. Lakin
bu o demək deyil ki, "omikron” variantı təhlükəsizdir və ağırlaşmalara səbəb
olmur. Şəxsi təcrübəmə əsasən deyə bilərəm ki, istər cavan və sağlam, istərsə də
yaşlı və risk qrupuna aid olan insanlar "omikron”a yoluxur. Ağır gedişi olan, hətta
ölən xəstələr də var”.
"Bütün tədbirlərə etinasız yanaşmaq təhlükəlidir”
Həkim vurğulayır ki, indiki situasiyada "pandemiyanın sonu gəlib”, "omikron” ağır xəstəliyə
səbəb olmur” kimi fikirlər bildirmək və bütün tədbirlərə etinasız yanaşmaq təhlükəlidir:
"Təəssüf ki, bu, demək olar ki, bütün dünyada müşahidə olunur. İndiki
situasiyada, xüsusilə də, qış aylarında, insanların yuxarı tənəffüs yolu xəstəliklərinə
daha həssas olduğu bir dönəmdə rahatlaşmağın fəsadları ağır ola bilər. Nəzərə
almaq lazımdır ki, əhali təkcə gənc, sağlam, hərəkətli insanlardan deyil,
yaşlı, xroniki xəstəliyi olan insanlardan da ibarətdir. Məhz həmin insanlarda istənilən
orta ağırlıqlı xəstəlik ölümə gətirib çıxara bilər. Ona görə də, bütün mütəxəssislərin,
həmçinin mənim də fikrim ondan ibarətdir ki, qoruyucu tədbirlərə eyni ciddiliklə
davam edib, mümkün qədər intensiv şəkildə peyvəndlənmənin "buster” dozasından
istifadə etmək lazımdır ki, bu dalğadan da az insan itkisi ilə çıxaq”.
Mütəxəssislər də vurğulayır ki, özümüzü, ətrafımızı,
cəmiyyətimizi bu bəladan qorumağın yeganə yolu vaksinasiyadır. Atalarımız "ehtiyat
igidin yaraşığıdır” deyiblər. Gəlin ehtiyatı əldən verməyək. İşığa ancaq belə
çata bilərik.
Aygün ƏZİZ