Güclü liderin olmasının üstünlüyü
Və ya avantüra ilə ağıllı, təmkinli siyasətin fərqi
Ötən əsrin əvvəllərindən
başlayaraq azərbaycanlılara qarşı kütləvi qətliamlar, soyqırımı törədən erməni
ideoloqları, onların idarə etdiyi silahlı quldurlar imperializmin hamiliyi
altında tarixi Azərbaycan torpaqlarında özlərinə Ermənistan adlı dövlət
yaradıblar. Sovet hakimiyyəti illərində 1948-53, 1988-ci illərdə bu siyasət
soydaşlarımızın öz dədə-baba torpaqlarından deportasiyası ilə nəticələnib.
Dənizdən-dənizə böyük Ermənistan xülyasına qapılan ermənilər SSRİ-nin
parçalanmağa doğru getdiyi dövrdə qonşu dövlətlərə qarşı əsassız ərazi
iddiaları ilə çıxış ediblər. Dünya ictimaiyyətini yalan məlumatlarla aldadan,
beynəlxalq ictimaiyyətdə yanlış rəy formalaşdırmağı bacaran erməni diaspor
təşkilatları Cənubi Qafqazda daim erməni separatizmini körükləyiblər.
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin müasir mərhələsi də məhz
həmin dövrlərə - 1988-ci ildə Ermənistan SSR-in Azərbaycan SSR-ə qarşı ərazi
iddiaları əsasında başlayıb. 1991-1994-cü illərdə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ
ərazisi uğrunda Ermənistanla Azərbaycan arasında şiddətli müharibə baş verib.
Nəticədə Azərbaycan ərazilərinin 20 faizi - Dağlıq Qarabağ və ətraf 7 inzibati
rayon (Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl, Qubadlı, Zəngilan) Ermənistan
Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub, 1 milyondan artıq insan qaçqın və
məcburi köçkün vəziyyətinə düşüb. 1992-ci ildə Ermənistan silahlı birləşmələri
tərəfindən Xocalı şəhərində azərbaycanlılara qarşı əsrin faciəsi – Xocalı
soyqırımı törədilib, minlərlə dinc insan etnik mənsubiyyətinə görə amansızlıqla
qətlə yetirilib, işgəncələrə məruz qoyulub. Hərbi əməliyyatlar 1994-cü ilin may
ayında Bişkekdə Azərbaycan və Ermənistan arasında imzalanmış atəşkəs sazişi ilə
başa çatıb.
Qəbul olunan, amma əməl edilməyən
qətnamələr
Ermənistan
qoşunlarının işğal etdiyi Dağlıq Qarabağdan və ətraf 7 rayondan qeyd-şərtsiz
çıxarılması ilə bağlı BMT Təhlükəsizlik Şurası 1993-cü ildə qısa fasilələrlə
822, 853, 874 və 884 saylı qətnamələri qəbul edib. Bununla bərabər, BMT Baş
Assambleyası, AŞPA, ATƏT, İƏT, həmçinin digər təşkilat və qurumlar da
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyən, işğalçılıq siyasətinin yolverilməz
olduğunu bəyan edən, münaqişənin beynəlxalq hüququn prinsiplərinə uyğun,
ölkələrin ərazi bütövlüyü çərçivəsində həllini tələb edən qətnamələr qəbul
ediblər. Lakin əfsus ki, Ermənistan bu tələblərə məhəl qoymadan, beynəlxalq
prinsipləri pozaraq işğalçılıq siyasətini indiyə qədər davam etdirib.
Acınacaqlı haldır ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin danışıqlar yolu ilə həllinə
məsul olan ATƏT-in Minsk qrupu, xüsusən də Rusiya, ABŞ və Fransadan ibarət
həmsədrlik institutu ötən 26 ildə səmərəli fəaliyyət göstərməyib, işğalçı
dövlətə beynəlxalq hüququn prinsiplərinə riayət etməsi üçün hər hansı təsir
göstərməyiblər. Cəzasızlıq mühitindən sui-istifadə edən Ermənistan münaqişənin
həllini yubatmaqla status-kvonu qoruyub saxlamağa çalışıb, işğal etdiyi
ərazilərdə qanunsuz məskunlaşma siyasəti aparıb. Son dövrlərdə isə işğalçı dövlət
Suriya, İraq və İran üzərindən Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlara terrorçuları
cəmləyib, regionda müharibənin yenidən alovlanması üçün təxribatçı hərəkətlərə
yol verib.
Problemlərdən çıxış yolu tapa bilməyən işğalçı dövlət
Təbii ki, bütün bunlar barədə
Azərbaycanın aidiyyəti dövlət qurumları sivil, diplomatik yollarla beynəlxalq
təşkilatları, dünya ictimaiyyətini məlumatlandırıb. Prezident İlham Əliyev
Ermənistanın niyyətini ən yüksək tribunalardan səsləndirib. Prezident İlham Əliyevin Soçidə "Valday” Beynəlxalq
Diskussiya Klubunun XVI illik iclasının plenar sessiyasında, Aşqabadda MDB
Dövlət Başçıları Şurasının məhdud tərkibdə iclasında, Münxen Təhlükəsizlik
Konfransında Ermənistanın işğalçılıq siyasətini və faşist simasını ifşa edib,
dünyanın aparıcı beynəlxalq qurumlarını Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ
münaqişəsi ilə bağlı ədalətli qərarlar qəbul etməyə səsləyib. Ölkəmizin sədrlik
etdiyi Qoşulma Hərəkatının Zirvə toplantısında, Azərbaycanın təşəbbüsü ilə
keçirilən BMT Baş Assambleyasının xüsusi iclasında da dövlətimizin başçısı
dünya ictimaiyyətinin diqqətini Ermənistanın işğalçılıq siyasətinə yönəldib.
Nəticədə Ermənistan dövləti və hakimiyyəti ciddi problemlər qarşısında qalıb.
Bu problemlərdən çıxış yolu tapa bilməyən işğalçı dövlət və Nikol Paşinyan
hakimiyyəti sələflərinin yolu ilə gedərək, daxili auditoriyanı sakitləşdirmək
üçün cəbhə xəttində, sərhəd ərazilərdə müxtəlif təxribata əl atmağa,
hakimiyyətinin ömrünü uzatmaq üçün Dağlıq Qarabağ münaqişəsindən yararlanmağa
çalışıb.
Xəbərdarlıq etdik, amma...
Cari il iyulun
12-də Ermənistan hərbi bölmələrinin Azərbaycan-Ermənistan sərhədində növbəti
təxribata əl atması da məhz bundan qaynaqlanıb. Həmin vaxt Ermənistan silahlı
qüvvələrinin bölmələri Azərbaycan-Ermənistan dövlət sərhədinin Tovuz
istiqamətində mövqelərimizi ələ keçirtməyə çalışıb, artilleriya atəşindən
istifadə edərək hücuma cəhd edib. Azərbaycan Ordusunun ayıq-sayıqlığı, həyata
keçirdiyi əks-tədbirlər nəticəsində düşmən geri oturdulub. Bir neçə gün davam edən şiddətli döyüşlər nəticəsində
sarsıdıcı zərbə alan Ermənistan yüzə yaxın hərbi qulluqçusunu, çoxlu sayda
zirehli texnikasını itirib. Azərbaycan isə 12 hərbi qulluqçu və bir mülki şəxs
olmaqla, ümumilikdə 13 şəhid verib. Mülki şəxsin həlak olmasına səbəb, döyüşdə
məğlub olan düşmənin sərhədə yaxın Azərbaycan yaşayış məntəqələrini artilleriyadan
atəşə tutması, mülki şəxsləri, onların əmlaklarını hədəfə alması olub. Bu
hadisədən sonra rəsmi Bakı diplomatik və siyasi yollarla, həmçinin dünyada
yaşayan azərbaycanlılar vasitəsilə Ermənistanın işğalçılıq siyasətini, davamlı
təxribatlara əl atmasını, silahlandırılmasını, bütünlükdə Cənubi Qafqaz üçün
təhlükə mənbəyi olmasını beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırıb.
Vətəndaşlara qarşı terror aktları
Amma
bu xəbərdarlıq da beynəlxalq təşkilatları, dünyada söz sahibi olan dövlətləri
narahat etməyib. Belə olan halda Ermənistan bir qədər də irəli gedərək,
avqustun ilk günlərində Beyrutda
baş vermiş dağıdıcı partlayışdan sonra Livan ermənilərini Azərbaycanın işğal
olunmuş ərazilərinə köçürmək planını elan edib. Livandan olan bir çox erməni
Şuşa şəhəri daxil olmaqla işğal olunmuş ərazilərdə məskunlaşıb. Beləliklə,
Ermənistan 2020-ci ildə qanunsuz məskunlaşma siyasətini intensivləşdirib.
Ardınca Dağlıq Qarabağdakı qondarma rejim Şuşa şəhərini özlərinə paytaxt
seçmək, Azərbaycanın Gəncə şəhərini vurmaq kimi sərsəm bəyanatlarla çıxış edib.
Ermənistan Baş nazirinin həyat yoldaşı Anna Hakobyan digər erməni qadınlarla
birlikdə Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində döyüş və atıcılıq təlim
kurslarında iştirak edib. Ən nəhayət, avqustun 23-də erməni diversiya dəstəsi
təmas xəttini keçməyə cəhd edərkən, həmin dəstənin başçısı azərbaycanlı
hərbçilər tərəfindən yaxalanıb. O, dəstənin azərbaycanlı hərbçi və mülki
vətəndaşlara qarşı terror aktlarının planlaşdırdığını etiraf edib.
Azərbaycan Ordusu öz üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirəcək
Bütün bu baş
verənlər barədə Azərbaycan dövlət başçısı İlham Əliyev sentyabrın 21-də BMT Baş
Assambleyasının 75-ci Sessiyası çərçivəsində BMT-nin 75 illiyinə həsr edilmiş
Yüksək Səviyyəli İclasında, həmçinin sentyabrın 24-də BMT Baş Assambleyasının
75-ci sessiyasının ümumi debatlarında videoformatda çıxış edərkən də dünya
ictimaiyyətini bir daha məlumatlandırıb. O, işğalçı dövlətə qarşı təzyiq və
təsir göstərilməsinin, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qəbul etdiyi qətnamələrin
yerinə yetirilməsinin vacibliyini vurğulayıb. Böyük səbir və təmkin nümayiş
etdirən Prezident İlham Əliyev Ermənistanın işğalçılıq siyasətini davamlı
şəkildə beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırıb. Azərbaycanın səbrinin
tükənməz olmadığını, sülh danışıqları nəticəsiz olduğu halda, Ermənistanın
təxribatlara son qoymayacağı təqdirdə Azərbaycan Ordusunun öz üzərinə düşən
vəzifəni yerinə yetirəcəyini dəfələrlə bəyan edib.
Dünən sülhə gəlmirdi, bu gün yalvarır
Sentyabrın 27-də
saat 06:00 radələrində Ermənistan silahlı qüvvələrinin genişmiqyaslı təxribat
törədərək cəbhəboyu zonada yerləşən Ordumuzun mövqelərini və yaşayış
məntəqələrimizi iriçaplı silahlar, minaatanlar və müxtəlif çaplı artilleriya
qurğularından intensiv atəşə tutması Azərbaycanı alternativ tədbirlər görməyə
məcbur edib. Həmin gündən etibarən cəbhəboyu zonada ciddi döyüşlər başlayıb və
hələ də davam edir. İşğal altındakı bir neçə yaşayış məntəqəsi Azərbaycan
Ordusu tərəfindən azad edilib. Aldığı cavab zərbələrindən özünü itirən,
sarsıntı keçirən Nikol Paşinyan Rusiya, Fransa, Almaniya dövlət başçıları ilə
telefon əlaqəsi yaradaraq, onlara yalvarıb, Azərbaycanı dayandırmağı xahiş
edib. Lakin Azərbaycan öz ərazisindən işğalçıları, terrorçuları
təmizlədiyindən, ərazi bütövlüyünü təmin etdiyindən hər hansı dövlətin, eləcə
də beynəlxalq təşkilatın ölkəmizin daxili işinə qarışması, bizə təzyiq
göstərməsi, əks-hücum əməliyyatlarının dayandırılmasını xahiş etməsi
mənasızdır. Çünki, beynəlxalq hüquq və ədalət Azərbaycanın tərəfindədir. Sentyabrın
29-da "Rossiya-1” telekanalında yayımlanan "60 dəqiqə” proqramında
Azərbaycan-Ermənistan təmas xəttində baş verən son hadisələrə həsr olunan
veriliş efirə gedən zaman Prezident İlham Əliyev cəbhə xəttində yaşananlara tam
aydınlıq gətirib. Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanın qorxu və həyəcan dolu
gözlərindən, uydurduğu yalanları efirdə səsləndirərkən topuq vuran dilindən
fərqli olaraq, Azərbaycan Prezidenti aparıcıların suallarını obyektiv
cavablandırıb, real mənzərəni ortaya qoyub. Dövlətimizin başçısı bildirib ki,
Ermənistanın törətdiyi davamlı təxribatlar qarşılığında Azərbaycan təcavüzkara
adekvat cavab verməyə, xalqı qorumağa, torpağı müdafiə etməyə məcbur olub.
Döyüşlər nəticəsində Azərbaycan Ordusu bir sıra yaşayış məntəqələrini işğaldan
azad edib, həmçinin müxtəlif istiqamətlərdə strateji yüksəklikləri tutub.
Ermənistanın 30 ilə yaxın müddətdə Azərbaycan ərazisini işğalda saxlamaqla
beynəlxalq hüququ kobud şəkildə pozduğunu dilə gətirən dövlətimizin başçısı
rəsmi Bakının danışıqlarda həmişə konstruktivlik nümayiş etdirdiyini söyləyib.
Qeyd edib ki, Ermənistandakı indiki hakimiyyətin törətdiyi Soros çevrilişindən
sonra rəsmi Yerevan danışıqlar formatını dəyişməyə çalışıb, bununla da
bilərəkdən danışıqlar prosesini pozub, qəbuledilməz tələblər irəli sürüb, cəbhə
xəttində, sərhəddə təxribatlar törədib. Prezident İlham Əliyev deyib ki, bütün
bunlar Azərbaycanı təqsirləndirmək, sonra üçüncü tərəfləri münaqişəyə cəlb
etmək və beləliklə, danışıqlar prosesini pozmaq üçün edilib, status-kvonu
saxlamaq niyyəti güdülüb.
Münaqişəyə və cavab hərəkətlərinə təhrik etmək
Prezident İlham Əliyev vurğulayıb ki, baş verən
hadisələrə Ermənistan artıq bir neçə ay hazırlaşıb: "Əgər siz onların
hərəkətlərinin və bəyanatlarının xronologiyasını izləsəniz, aşkar görərsiniz
ki, onlar bu təxribata şüurlu şəkildə gedirdilər. ...Bütün bunlar bizə qarşı
şüurlu provokasiyalar, bizi münaqişəyə cəlb etmək və cavab hərəkətlərinə təhrik
etməkdir. Biz təmkin, konstruktivlik və sağlam düşüncə nümayiş etdirdik, lakin
onların niyyətləri baş tutmayanda, bu cür cəhd göstərdilər. Üstəlik, daha bir
səbəb Ermənistanda mövcud olan daxili siyasi böhrandır. Axı, bu gün
Ermənistanda Soros rejimi mövcuddur. Belarusda baş tutmayan çevriliş iki il
bundan əvvəl Yerevanda baş tutdu. Bu gün Paşinyanın şəxsində Ermənistanın
rəhbəri Sorosun əlaltısıdır. Bu adam çoxlu vədlər verib və bu vədləri yerinə
yetirə bilmir, əslində, ölkə böhran içindədir. Beləliklə, ona bir xarici amil,
necə deyərlər, qarışıqlıq lazım idi ki, əhalinin diqqətini yayındırsın, o da
bunu edə bildi”.
Güclü liderin idarə etdiyi dövlətin üstünlükləri
Məhz Prezident İlham Əliyevin bu qətiyyəti,
prinsipiallığı, milli-dövlətçilik maraqlarına, eyni zamanda beynəlxalq hüquqa
söykənən mövqeyi Nikol Paşinyan hakimiyyətinin və dünya ermənilərinin indiyə
qədər uydurduğu yalanları darmadağın edir, döyüş meydanında məğlubiyyətlə
üz-üzə qalan işğalçı Ermənistanı müttəfiqsiz qoyur. Heç bir dövlət son
proseslərdə Ermənistanın yanında yer ala, işğalçı ölkəyə açıq dəstək verə
bilmir. Bütün beynəlxalq təşkilatlar, ölkələr Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə
birmənalı dəstəyini ifadə edir, münaqişənin ərazi bütövlüyü çərçivəsində həll
olunmasını zəruri sayır. Budur avantürizmlə ağıllı, ədalətli və təmkinli siyasətin
fərqi, güclü liderin idarə etdiyi dövlətin üstünlükləri.
Alpər
TURAN