Şəxsi gigiyena qaydalarına əməl edək, sosial məsafə tələbini gözləyək
Koronavirusun geniş yayılmasının qarşısını almaq
üçün bu, olduqca vacibdir
Ötən ilin son günündə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı
(ÜST) Çin Ölkə Ofisi Çinin Hubei əyalətinin Vuhan şəhərində etiologiyası naməlum
olan pnevmoniya ilə xəstələnmə halları haqqında məlumat verib. Cari il yanvarın
7-də bu fakt daha əvvəllər insanlarda rast gəlinməmiş yeni bir koronavirus
(2019 Novel Coronavirus COVID-19) olaraq təsdiqlənib. ÜST-ünbaş katibi
Tedros Adanom Gebreisus Cenevrədə mart ayında keçirdiyi brifinqdə yeni növ
koronavirusu pandemiya elan edib. ÜST-ün mayın 6-da açıqladığı məlumata görə,
dünyada koronavirusa yoluxma hallarının sayı 3 588463 nəfərə
çatıb,247503 insan virusun qurbanı olub. Dünyada COVID-19-a yoluxma
hallarının əksəriyyəti Avropada qeydə alınb. Köhnə qitədə1 518
895virusa yoluxub, 142,6 mindən çox insan ölüb. İndiyə qədər koronavirus
212 ölkə və bölgədə qeydə alınıb. Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın
mayın 7-də yaydığı məlumata görə, hazırkı dövrədək Azərbaycanda 2204 nəfərin
koronavirus infeksiyasına yoluxması faktı müəyyən edilib. Onlardan 1551 nəfər
müalicə olunaraq sağalıb, 28 nəfər vəfat edib, 625 nəfərin xüsusi rejimli xəstəxanalarda
müalicəsi davam etdirilir. Həmin şəxslərdən 25 nəfərin vəziyyəti ağır, 33 nəfərin
vəziyyəti orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti stabildir. Ötən müddət
ərzində yeni yoluxma hallarının müəyyənləşdirilməsi ilə əlaqədar 175.910 test
aparılıb.
Təhlükə hələ də
sovuşmayıb
Qeyd edək ki, Azərbaycanda koronavirusa qarşı
mübarizə aparmaq, onun fəsadlarını minimuma endirmək istiqamətində mühüm
addımlar atılıb. İlk növbədə sərhədlər bağlanıb, ölkəyə giriş-çıxış tamamilə məhdudlaşdırılıb,
idarə və müəssisələrin fəaliyyəti dayandırılıb, toy, yas və sair bu kimi kütləvi
tədbirlər təxirə salınıb. May ayının 4-dən etibarən karantin rejimində bəzi
yumşalmalar tətbiq edilsə də hələlik həyat pandemiyadan əvvəlki dövrdə olduğu
kimi davam etmir. Müəyyən məhdudiyyətlər, həmçinin "Evdə qal!” prinsipi yenə
qalmaqdadır. Lakin əfsuslar olsun ki, bəzi insanlar karantin rejiminin
yumşaldılmasını koronavirus pandemiyasının sona çatması kimi qəbul edir, sosial
izolyasiya tədbirlərinə əhəmiyyət vermir, qoruyucu maskalardan yararlanmır,
bununla da həm öz, həm də başqalarının həyatını təhlükəyə atırlar. Çünki, təhlükə
hələ də sovuşmayıb və bu xəstəliyin yayılmasının qarşısını almaq üçün tətbiq
edilən qaydalara riayət etmək, xüsusən də şəxsi gigiyena qaydalarına əməl edək,
sosial məsafə tələbini gözləmək hər kəsin borcudur.
Xəbərdarlıqları
qulaqardına vurmaq olmaz
Millət vəkili Sahib
Alıyev mövzu ilə bağlı
açıqlamasında bildirib ki, hamı karantin rejiminin tez bitməsini istəsə də, bu
arzuda olanların heç də hamısı tələb olunanlara ciddi riayət etmir, məsuliyyətsiz
davranırlar: "Karantin rejiminin tez bitməsini istəyənlərin görəsən neçə faizi
bunun üçün tələb olunanlara əməl edir? Uzağa getmək lazım deyil, pəncərədən həyətinizə
baxın, biləcəksiniz. Görün neçə nəfər karantin rejiminin tələbləri çərçivəsində
hərəkət edir, yaxud edən varmı? Dükanda-bazarda, dayanacaqlarda, bankomatların
önündə neçə nəfərin virusa yoluxmamaq və yoluxdurmamaq üçün məsafə saxladığını
görürsünüz, görürsünüzmü? Məhz ona görə də yoluxanların sayında yenidən artım
qeydə alınır. Artım qeydə alınırsa, bu o deməkdir ki, karantin rejimi daha da sərtləşdirilə
və uzadıla bilər. Karantin rejiminin uzadılması isə təkcə ilin-günün bu
vaxtında evə qapanıb qalmaq, sosial təcridin uzadılması demək deyil. Bu,
iqtisadiyyatımıza, dolanışığımıza, təhsilə, ən nəhayət sağlamlığımıza təsirsiz
ötüşməyəcək. Ona görə də anlamalıyıq ki, COVİD-19-la bağlı edilən xəbərdarlıqları
qulaqardına vurmaq olmaz. Bu virus gücünü bizdən, bizim məsuliyyətsiz və vecsiz
davranışımızdan alır. Mən buradan bütün vətəndaşlarımıza səslənirəm. Əziz
dostlar, bacılar, qardaşlar, gəlin məsuliyyətli olaq, Nazirlər Kabineti yanında
Operativ Qərargahın tələblərinə əməl edək, özümüzü qoruyaq, doğmalarımızı
qoruyaq, bir-birimizi qoruyaq, iqtisadiyyatımızı qoruyaq, əmin-amanlığımızı
qoruyaq, ölkəmizi qoruyaq”.
Xəstəlikdən
qorunmağın sadə yolları
Azərbaycan Tibb Universitetinin (ATU) Tədris Cərrahiyyə
Klinikasının qulaq, burun və boğaz xəstəlikləri kafedrasının assistenti Şirazi
İbrahimov da qəzetimizə
açıqlamasında bəzi insanların hələ də qorunma qaydalarına tam riayət etmədiyini,
xəstəliyə qarşı mübarizə tədbirlərinə ciddi yanaşmadıqlarını dilə gətirib:
"Koronavirusun yayılmağa başladığı vaxtdan bu günə qədər kütləvi informasiya
vasitələrində virusdan qorunmağın yolları işıqlandırılır, geniş maarifləndirmə
işləri aparılır. Amma buna baxmayaraq, bəzi insanlar hələ də qorunma
qaydalarına tam riayət etmirlər. Halbuki, bütün dünyada tətbiq edilən qaydalar
yayılma yolları nəzərə alınaraq çox sadə şəkildə tərtib olunub. Hava-damcı yolu
ilə yayılmanın qarşısını almaq üçün ilk növbədə sosial məsafənin saxlanması,
qoruyucu maskalardan istifadə etmək zəruridir. Maskalar çox olduğu üçün istifadə
qaydaları da müxtəlifdir. Birdəfəlik maskalardan ikinci dəfə istifadə etmək
olmaz. Öskürdükdə və asqırdıqda dəsmaldan istifadə etmək lazımdı. Dəsmal
olmadıqda qolumuzun dirsək hissəsindən
yararlana bilərik. Koronavirusun kontakt, yəni toxunma əlaqəsi ilə yayıldığını
nəzərə alaraq, adi gigiyenaya qaydalarına mütləq riayət etmək gərəkdir. Belə
ki, əllərimizi təmizləmək üçün 20-30 saniyə ərzində sabun və isti su ilə yumaq,
yaxud dezinfeksiyaedici geldən istifadə etmək lazımdır. Çirkli əllərlə gözə,
buruna, ağıza toxunmaq olmaz. Xəstə insanlarla təmasdan çəkinmək lazımdır”.
Biz virusa qalib gələ
bilərik
Həkim qeyd edib ki, karantin qaydaları yumşaldıqca
bundan sui-istifadə etmək qətiyyən olmaz: "Bir sıra hallarda vətəndaşlar
koronavirus xəstəliyinin olmadığını iddia edir və söyləyirlər ki, guya heç bir
şikayəti olmayanı da tutub aparır, onun COVİD-19 xəstəsi olduğunu bildirir, xəstəxanaya
yerləşdirirlər. Bu cür düşünən vətəndaşlarımız anlamalıdırlar ki, koronavirusa
yoluxan şəxs bəzən bunu bəlli etməyə də bilər. Lakin aparılan test nəticəsində
şəxsin virus daşıyıcısı olduğu üzə çıxdığından onu dərhal izolyasiya edir, xəstəxanaya aparırlar ki, başqalarını
yoluxdurmasın. Yəni, sizi, bizi, digərlərini qorumaq üçün onlar mütləq izolə
olunurlar. Unutmayaq ki, bu virus həmişə bizim ətrafımızda olacaq. COVİD-19-un
çoxlu ştamları var. Yaxın gələcəkdə vaksinin hazır olacağına bir o qədər əmin
deyiləm. Payız-qış aylarında yeni koronavirus dalğası yarana bilər. Təşvişə
düşmədən qorunma qaydalarına riayət etməklə biz virusa qalib gələ bilərik.
İnanıram ki, bu, belə də olacaq”.
Rufik İSMAYILOV