Hamı tətbiq edilən qaydalara riayət etməlidir
Ekspertlər hesab edir ki, bu, insanların təhlükəsizliyi, sağlamlığının qorunması üçün vacib
şərtdir
Azərbaycanda vətəndaşların koronavirusu pandemiya
etibarlı müdafiəsi təşkil olunub. İlk növbədə Nazirlər Kabineti yanında
Operativ Qərargah yaradılıb, ölkədə karantin rejimi tətbiq edilib, sərhədlər
bağlanılıb, Prezidentin ehtiyat fondundan vəsait ayrılıb, dövlət dəstəyi
proqramları hazırlanıb. Zəruri tibb avadanlıqları ölkəyə gətirilib. Ən müasir tələblərə
cavab verən "Yeni Klinika” tibb müəssisəsi, eləcə də son illərdə regionlarda
istifadəyə verilən müasir xəstəxanalar koronavirus xəstələrinin müalicəsinə səfərbər
olunub, ölkədə maska istehsalı müəssisəsi yaradılıb.
Bundan başqa, Prezident İlham Əliyev koronavirusa
yoluxmuş xəstələrin müalicəsinin səmərəli təşkili məqsədilə hər birində 200
çarpayı olan modul tipli 6 xəstəxananın quraşdırılması ilə əlaqədar sərəncam
imzalayıb. Mayın 7-də Bakı şəhərində ilk belə xəstəxana, mayın 12-də isə
Sumqayıtda daha bir tibbi maska fabriki və qoruyucu kombinezonların istehsalı
müəssisəsi istifadəyə verilib. Yəni, dövlət öz vətəndaşlarının sağlamlığının
qorunması, koronavirusla mübarizə üçün bütün lazımi addımları atıb. Bütün bu tədbirlər
nəticəsində ölkədə koronavirusa yoluxma hallarının sayı minimuma enib. Hətta
gün ərzində bu xəstəlikdən sağalanların sayı koronavirusa yoluxanların sayından
çox olub. COVID-19 virusu ilə bağlı mövcud sanitar-epidemioloji vəziyyət,
xüsusilə xəstəliyin yayılma dinamikası və coğrafiyası, karantin zonalarındakı şəxslərin
sıxlığı, onlar arasında virusa yoluxma halları təhlil edilib və 2020-ci il 27
aprel tarixindən məhdudiyyətlərin bir qisminin yumşaldılmasına qərar verilib.
Təəssüf ki, bəzi insanlar xüsusi karantin rejiminin
yumşaldılmasını koronavirus təhlükəsinin sovuşduğu kimi qavrayıb, özünü
qorumadan, sanitar-gigiyena qaydalarına məhəl qoymadan əvvəlki vaxtlarda olduğu
kimi, həyat tərzi keçirməyə başlayıblar. Ona görə də son günlərdə koronavirusa
yoluxma halları bu xəstəlikdən sağalanların sayını iki dəfəyə qədər üstələməyə
başlayıb. Əgər belə davam edərsə, əhali arasında virusa yoluxmada artım lap
çoxala və prosesin ikinci dalğası başlaya bilər. Vətəndaşlarımız bilməlidir ki,
COVID-19 xəstəliyi uzunmüddətli prosesdir. Ona görə də mövcud qaydalara riayət
olunması və zəruri profilaktik tədbirlərin davam etdirilməsi vacibdir. Bu məqsədlə
gigiyena qaydalarına daha ciddi riayət olunmalı, davam etdirilən özünütəcrid kampaniyasına
hər bir kəs, xüsusən yaşı 65-dən artıq olan vətəndaşlar dəstək verməlidir. Zəruri
halda bayıra çıxan, işə gedən vətəndaşlar tibbi maska və spirtdən yararlanmalı,
əlləri sabunla yumalı, dezinfeksiya etməlidirlər.
Mövzu ilə bağlı millət vəkili Cavid Osmanov deyib ki, koronavirusa yoluxmada
bugünkü dinamika sosial məsuliyyətini dərk etməyən insanların nəticəsində mənfiyə
doğru gedir. Onun fikrincə, belə davam etdiyi halda sərtləşmə qaydaları həyata
keçiriləcək: "7 may tarixində Prezident İlham Əliyev yeni 10 modul tipli xəstəxanaların
birinin açılışında iştirak etdi. Prezident İlham Əliyev açılışda koronavirus
pandemiyasına qarşı ölkədə həyata keçirilən tədbirlər, aparılan qapaqlayıcı işlər,
pandemiya dövründə həyata keçirilən tədbirlər, karantin rejimi və xüsusi
qaydalarla bağlı bir daha geniş nitq söylədi və vurğuladı ki, ölkəmizdə
pandemiyaya qarşı mübarizə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən də bir neçə dəfə
yüksək qiymətləndirilib. ÜST-ün rəhbəri Prezident İlham Əliyevə xüsusi minnətdarlığını
da bildirmişdir ki, bu istiqamətdə işlər yüksək səviyyədə həyata keçirilir. 27
apreldən etibarən karantin qaydalarının yumşaldılması ilə bağlı addımlar
atıldı. Sərt karantin rejiminin qaydalarının yumşaldılması Bakı, Sumqayıt,
Abşeron, Lənkəran və Gəncə istisna olmaqla bütün digər bölgələrdə həyata
keçirildi. Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah tərəfindən qaydalara müəyyən
dəyişikliklər edildi. Karantin rejiminin yumşaldılması o demək deyil ki, virus
təhlükəsi bitib və ölkədə virusa yoluxma halları başa çatıb. Prezident də təəssüf
hissi ilə qeyd etdi ki, insanların yumşalmadan istifadə edərək qoruyucu vasitələrdən
istifadədən imtina edirlər və zərurət olmadan evdən çölə çıxırlar, sosial məsafəni
qorumurlar. Bütün bunlar da təbii ki, 27 apreldən sonrakı dinamikanın mənfi
istiqamətdə dəyişməsinə səbəb oldu”.
C.Osmanov qeyd edib ki, son günlər virusa
yoluxanların sayı virusdan sağalanların sayından çoxdur. O, bunu arzuolunmaz
hal kimi dəyərləndirib: "Artıq, mənfi dinamika gedir. Prezident təəssüflənərək
vurğuladı ki, əgər bəzi vətəndaşlarımızın sosial məsuliyyətini dərk etmədən əvvəlki
qaydada fəaliyyətlərini bərpa etməsi yolverilməzdir və bu hallara qarşı çox
ciddi tədbirlər görüləcək. Əgər dinamika bu cür davam etsə, karantin rejimi əvvəlki
qaydada sərtləşdiriləcək. Bu da insanlara çətinliklər yaradacaq. Bu yumşalma
qaydaları ona görə tətbiq edildi ki, insanlar köhnə həyatlarına qayıda bilsinlər.
Çox təəssüflər olsun ki, bugünkü dinamika sosial məsuliyyətini dərk etməyən
insanların nəticəsində mənfiyə doğru gedir. Bunun qarşısı qətiyyətlə alınacaq”.
İsmayıllı Rayon Mərkəzi
Xəstəxanasının anestezioloq-reanimatoloqu, şöbə müdiri Firuddin Ağayev də qəzetimizə açıqlamasında bildirib ki, vətəndaşların
koronavirusla mübarizə üçün tətbiq edilən qaydalara riayət etməsi mütləqdir. Həkimin
sözlərinə görə, bu, hər kəsin təhlükəsizliyi, sağlamlığının qorunması üçün
vacib şərtdir: "Mən aprel ayının 5-dən Ağdaş pandemiya mərkəzinə ezam
olunmuşam. May ayının 8-də oradan – Ağdaş Rayon Mərkəzi Xəstəxanasından tərxis
olunmuşam. Oradakı həkim kollektivi ilə birlikdə 1 ay 5 gün ərzində
koronavirusa yoluxan xəstələrin müalicəsi ilə məşğul olmuşam. Qeyd etməliyəm
ki, dövlət tərəfindən bu xəstəliyə qarşı mübarizə tədbirləri ən yüksək səviyyədə
təşkil olunub. Təəssüf doğuran yeganə hal bundan ibarətdir ki, bəzi vətəndaşlar
bu xəstəliyə biganə yanaşır, hətta koronavirusun boş şey olduğunu iddia edir,
qoruma vasitələrindən istifadə etmir, şəxsi gigiyenaya fikir vermirlər. Bu isə
virusun yayılma hallarını getdikcə artıran məqamlardır. Bir həkim olaraq bütün
vətəndaşlara səslənirəm ki, koronavirusla mübarizə üçün tətbiq edilən qanun və
qaydalara mütləq riayət etsinlər. Bu, həm onların, həm də bu şəxslərin ətrafındakı
insanların, o cümlədən ailə üzvlərinin təhlükəsizliyi, sağlamlığının qorunub
saxlanması üçün vacib şərtdir”.
Həkim koronavirus təhlükəsinin hələ sovuşmadığını
diqqətə çatdırıb. Qeyd edib ki, bu virusun insan orqanizmində törətdiyi fəsadlar
var və bu fəsadlarla üzləşməmək üçün tibbi maskadan istifadə olunmalı, özünütəcridə,
zərurət olmadığı halda evdə qalmağa üstünlük verilməli, əllər mütəmadi olaraq
sabunla yuyulmalıdır: "Hansısa gənc iddia edə bilər ki, o, bu virusa
yoluxmayacaq. Amma ola bilər ki, həmin şəxs xəbəri olmadan belə, bu virusun
daşıyıcısıdır. Sadəcə, orqanizmi güclü olduğundan, immuniteti – xəstəliyə qarşı
müqavimət gücü yüksək olduğundan yoluxmanı çox yüngül formada, yaxud hər hansı
simptom qeydə alınmadan keçirir. Ancaq bu adam virus daşıyıcısı olduğundan ailə
üzvlərini, dost-tanışlarını, bir növ ünsiyyətdə olduğu hər kəsi yoluxdura bilər.
Əgər o insanın yoluxdurduğu şəxslər arasında əvvəlcədən hansısa xəstəliyi
olanlar, məsələn ürək, qan-damar, şəkərli diabet, astma, vərəm və sair bu kimi
xroniki xəstəliyi olanlar varsa, bu zaman koronavirus onların həyatına böyük təhlükə
yaradır. QİÇS, siflis xəstəliyinin daşıyıcısı olan şəxslər isə əlavə olaraq
koronavirusa yoluxarsa, onların ölüm faizi çox yüksəkdir. Çünki, koronavirus
immun sistemini zəiflədən xəstəlikdir. Bütün bunları nəzərə alaraq ölkə vətəndaşlarını
sosial təcrid qaydalarına, ara məsafəsinə, şəxsi gigiyenaya, tibbi maska və
spirtdən istifadəyə ciddi fikir verməyə çağırıram. Koronavirus insandan insana
keçdiyi üçün ən yaxşı profilaktik tədbir təcrid olunmaqdır. Evdə qalmağa, zərurət
olmadığı halda cəmiyyət arasına çıxmamağa çalışmaq lazımdır. Düşünürəm ki,
qoyulan qaydalara riayət olunarsa, bu xəstəliyə qısa müddətdə qalib gəlmək
mümkündür”.
Rufik İSMAYILOV