Qalib Ordunun bayramı
Bu gün Azərbaycan
Silahlı Qüvvələrinin yaranmasının 103 ili tamam olur
Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən bu günə
qədər ötən vaxt ərzində ilk dəfədir ki, ölkə vətəndaşları, hərbçilərimiz
Silahlı Qüvvələr Gününü indiki kimi qalib əhval-ruhiyyədə qeyd edir. Ötən il
sentyabrın 27-də başlayan və noyabrın 10-a qədər davam edən Vətən Müharibəsində
Azərbaycan Ordusu zəfər tariximizin şanlı səhifəsini yaratdı. Dünyanın 50 ən
güclü ordusu sıralarında yer alan Silahlı Qüvvələrimizin şəxsi heyəti ötən ilin
payızında Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi altında bütün cəbhəboyu
əks-hücuma keçdi. Cəmi 44 gün ərzində işğalçı Ermənistan ordusu darmadağın
edildi, düşmənin beli qırıldı, torpaqlarımız yağı tapdağından azad edildi.
Bununla da hərbçilərimiz 30 illik işğala son qoydu, Azərbaycanın ərazi
bütövlüyü təmin olundu. 26 İyun Silahlı Qüvvələr Günündə şanlı ordumuzun
keçdiyi bu döyüş yolu, ordu quruculuğu sahəsində indiyə qədər atılan addımlar
bir daha xatırlanır, Vətən torpaqlarının azadlığı uğurundan canından keçərək
şəhidlik zirvəsinə ucalan hərbçilərimizin ruhu hörmətlə anılır.
Ordumuzun
15 generalı güllələndi
Məlumat üçün qeyd edək ki, 26 İyun Silahlı Qüvvələr
Gününün təsis edilməsi 1918-ci il iyunun 26-da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər
Şurasının qərarı ilə ilk müntəzəm hərbi hissə – əlahiddə Azərbaycan korpusunun
yaradılması ilə əlaqədardır. Həmin il mayın 28-də qəbul edilmiş "İstiqlal
bəyannaməsi”ndə qeyd edilirdi ki, Azərbaycan özünü xarici müdaxilələrdən
müdafiə etmək, daxili düşmən qüvvələrini zərərsizləşdirmək üçün nizami orduya
malik olmalı, silahlı qüvvələrini yaratmalıdır. Hökumət tərəfindən 25 min
nəfərlik ordu yaratmaq vəzifəsi irəli sürüldü. Avqustun 1-də Azərbaycanın Hərb
Nazirliyi təsis olundu, ilk Müdafiə naziri isə Xosrov bəy Sultanov təyin
edildi. Qısa müddətdə Milli Ordu Qafqaz İslam Ordusu ilə birlikdə Bakını və
ətraf qəzaları erməni-bolşevik işğalından azad edə bildi. 1920-ci ildə
Azərbaycan sovet işğalına məruz qaldıqdan sonra hərbi nazirlik ləğv olundu,
ordumuzun 15 generalı bolşeviklər tərəfindən güllələndi.
Şəxsi
heyətin mənəvi-psixoloji hazırlığı
1991-ci ildə dövlət müstəqilliyinin bərpasından
sonra Azərbaycan Ordusunun yaradılması haqqında qərar qəbul edildi. Lakin Ordu
quruculuğuna yalnız 1993-cü ildən başlamaq mümkün oldu. Ümummilli lider Heydər
Əliyevin xalqın tələbi ilə siyasi hakimiyyətə gətirilməsindən az müddət sonra
ölkədəki silahlı qüvvələr dövlətin tam nəzarətinə keçdi. Bu dahi insanın,
vaxtilə ayrı-ayrı şəxslərin, bəzi siyasi partiyaların maraqlarına, dövlət
çevrilişi məqsədlərinə xidmət edən silahlı dəstələri buraxmaqla, onların
fəaliyyətini qanundankənar elan etməklə başladığı ordu quruculuğunun effektiv
nəticələri artıq 1993-cü ilin sonu, 1994-cü ilin əvvəllərində özünü göstərməyə
başladı. Ulu öndərin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən uğurlu Horadiz əməliyyatı
ilə düşmənə ağır zərbə vuruldu, Füzuli rayonunun bir çox yaşayış məntəqələri
Ermənistan işğalçı qüvvələrindən azad edildi. 1994-cü il mayın 12-də atəşkəsin
elan edilməsindən sonra ordu quruculuğu ilə bağlı daha geniş islahatlara start
verildi. Tezliklə hərbi hissələrin, ayrı-ayrı qoşun növlərinin
formalaşdırılması tam başa çatdırıldı. Şəxsi heyətin mənəvi-psixoloji
hazırlığına, döyüş ruhunun yüksəldilməsinə diqqət artırıldı, hərbi vətənpərvərlik
işi gücləndirildi.
Silahlı
Qüvvələrin mükəmməl qanunvericilik bazası
Ulu öndər Heydər Əliyevin 1998-ci il 22 may tarixli
Fərmanına əsasən, 26 İyun Silahlı Qüvvələr Günü elan olundu. Onun hərbi təhsil
sisteminin daha da inkişaf etdirilməsi məqsədi ilə 1999-cu il yanvarın 20-də
imzaladığı fərmanla Azərbaycanda Hərbi Akademiya yaradıldı. Ümummilli liderin
20 avqust 2001-ci il tarixli fərmanı ilə Silahlı Qüvvələr üçün kadr
hazırlığının təkmilləşdirilməsi məqsədilə Müdafiə Nazirliyi sistemində
fəaliyyət göstərən məktəblər Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbi, Azərbaycan Hərbi
Dənizçilik Məktəbi və Azərbaycan Ali Hərbi Təyyarəçilik Məktəbi adlandırıldı.
Ordunun mərkəzləşdirilmiş maddi-texniki təminatı əhəmiyyətli dərəcədə
yaxşılaşdırıldı, maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti nizama salındı. Ordu
quruculuğunun ən müxtəlif sahələri ilə bağlı zəruri olan qanunlar qəbul edildi,
Silahlı Qüvvələrin mükəmməl qanunvericilik bazası yaradıldı.
Aprel
döyüşləri
Ümummilli lider Heydər Əliyevin ordu quruculuğu,
eləcə də milli təhlükəsizlik siyasəti ilə bağlı başladığı işlər onun siyasi
kursunun layiqli davamçısı, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı, Prezident
İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Ordu quruculuğuna xüsusi
diqqətlə yanaşmağın bəhrəsi olaraq 2016-cı ilin aprel ayında Azərbaycan Silahlı
Qüvvələri yeni zəfərə imza atdı. Aprelin 2-də Ermənistan ordusunun
təxribatlarına cavab olaraq, Azərbaycan Ordusu sürətli əks-hücum əməliyyatı ilə
düşməni ağır məğlubiyyətə uğratdı. Bir neçə gün davam edən döyüşlər nəticəsində
Füzuli, Cəbrayıl və Ağdərə rayonlarının işğal altındakı ərazilərinin 2000
hektardan çox hissəsini azad etdi. Həmçinin minlərlə hektar ərazi Azərbaycan
Ordusunun tam nəzarətinə keçdi. Azərbaycan Ordusu dördgünlük Aprel döyüşləri
ilə xalqımıza yenidən qələbə sevinci yaşatdı. Ermənistan silahlı qüvvələri bu
döyüşlərdə böyük itkilər verdi. Düşmənin 320-dən artıq hərbçisi məhv edildi,
500-dən artıq hərbi qulluqçusu yaralandı, 30-dək tankı və digər zirehli
texnikası, 25-dən artıq artilleriya qurğusu sıradan çıxarıldı, Madagiz yaşayış
məntəqəsində yerləşən qərargahı və əsas hərbi hissələri məhv edildi.
Ağdərə-Madagiz, Cəbrayıl istiqamətindəki yolların nəzarətdə saxlanılmasına
imkan verən strateji mövqelər ələ keçirildi.
Günnüt
zəfəri
2018-ci ilin mayında isə Azərbaycan Ordusu
xalqımıza Günnüt zəfərini yaşatdı. Bu uğurlu əməliyyat nəticəsində Naxçıvan
Muxtar Respublikasının 11 min hektardan artıq ərazisi və Şərur rayonunun Günnüt
kəndi düşməndən azad edilərək dövlət sərhədi boyunca əlverişli mövqelər
Azərbaycan Ordusunun nəzarəti altına keçdi. Beləliklə də, Əlahiddə Ümumqoşun
Ordunun müdafiə zolağının ön xəttinin dövlət sərhədi boyu əlverişli mövqelərə
irəli çəkilməsi əməliyyatı uğurla nəticələndi, qarşıya qoyulan məqsədə nail
olundu. Bir qədər əvvəl vurğuladığımız kimi, 2020-ci ilin 27 sentyabr -10
noyabr tarixlərini əhatə edən 44 günlük Vətən Müharibəsində Azərbaycan Silahlı
Qüvvələri 30 illik işğala son qoydu. Bununla da Ordumuz qarşısına qoyulan
vəzifəni uğurla icra edə bildi. 2020-ci il dekabrın 10-da Bakının Azadlıq
meydanında Vətən müharibəsində Qələbəyə həsr olunmuş Zəfər paradı keçirildi.
Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin, birinci xanım Mehriban
Əliyevanın, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın və xanımı Əminə Ərdoğanın
iştirak etdiyi Zəfər paradında 3000 nəfərdən artıq şəxsi heyətin, 150-dək hərbi
texnikanın, o cümlədən silahlanmaya yeni qəbul edilmiş müasir hərbi texnikanın,
raket və artilleriya qurğularının, hava hücumundan müdafiə sistemlərinin, eləcə
də hərbi gəmi və katerlərin nümayişi oldu. Paradda, həmçinin Vətən müharibəsi
zamanı Azərbaycan Ordusunun darmadağın etdiyi düşməndən ələ keçirdiyi hərbi
qənimətlərin bir qismi də nümayiş etdirildi.
Zəfər
paradı
"Dəmir yumruq” əməliyyatında - Azərbaycanın Vətən
müharibəsində möhtəşəm Qələbəyə həsr olunmuş Zəfər paradına çıxış edən Ali Baş
Komandan, Prezident İlham Əliyev Azadlıq meydanında keçirilən bu möhtəşəm
tədbirin xüsusi önəmini qeyd edib. Bildirib ki, bu tarixi hadisəni Azərbaycan
xalqı qürurla yaşayır: "Bu zəfər, tarixi zəfərdir. Azərbaycan xalqı bu günü 30
ilə yaxın müddət ərzində gözləyirdi, 30 ilə yaxın müddət ərzində Ali Baş
Komandanın əmrini gözləyirdi. Mən dəfələrlə Azərbaycan xalqına müraciət edərkən
deyirdim ki, biz daha güclü olmalıyıq və nəyi nə vaxt, necə etmək lazımdır, biz
bilirik. Həyat göstərdi ki, vaxtında addımlar atdıq, bütün gücümüzü səfərbər
edərək bir dəmir yumruq yaradıb düşmənin başını əzdik. Müharibə dövründə mən
deyirdim ki, bizim dəmir yumruğumuz həm birliyimizi, həm də gücümüzü təcəssüm etdirir.
Bu dəmir yumruq düşmənin belini qırdı, düşmənin başını əzdi. Bu gün biz
qəhrəman xalq kimi bu bayramı qeyd edirik. Azərbaycanın müzəffər Ordusu öz
tarixi missiyasını yerinə yetirdi, Ermənistanı məğlub etdi. Ermənistan ordusu
demək olar ki, yoxdur, məhv edilib. Bundan sonra əgər erməni faşizmi bir daha
baş qaldırsa, nəticə eyni olacaq. Yenə Azərbaycanın dəmir yumruğu onların
belini qıracaq”.
Cənubi
Qafqazın ən güclü ordusu
Sonda xatırladaq ki, hazırda Azərbaycan həm döyüş
qabiliyyətinə, həm də maddi-texniki imkanlarına görə, Cənubi Qafqazda ən güclü
dövlət hesab olunur. Bu reallıq fonunda Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində
quruculuq və inkişaf, daha da təkmilləşmə prosesi uğurla davam etdirilir.
Prezident İlham Əliyev tərəfindən Ordumuzun şəxsi heyətinə daim xüsusi diqqət
yetirilir, hərbi qulluqçularımızın Vətən və dövlət qarşısındakı xidmətləri
layiqincə qiymətləndirilir. Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması
uğrunda aparılan hərbi əməliyyatlarda iştirak edərək igidlik və şücaət
göstərmiş, vəzifə borcunu ləyaqətlə və vicdanla, döyüş tapşırıqlarını uğurla
yerinə yetirmiş Silahlı Qüvvələrimizin hərbi qulluqçularının Prezident,
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin sərəncamları ilə müxtəlif orden və
medallarla təltif olunması söylənilənlərə daha bir əyani misaldır. Dövlətimizin
başçısının iyunun 24-də imzaladığı sərəncamlarla 11365 nəfər "Füzulinin
azad olunmasına görə", 11831 nəfər "Xocavəndin azad olunmasına
görə", 3435 nəfər "Zəngilanın azad olunmasına görə", 10211 nəfər
"Cəbrayılın azad olunmasına görə", 5867 nəfər "Qubadlının azad
olunmasına görə", 5784 nəfər "Şuşanın azad olunmasına görə",
3522 nəfər "Ağdamın azad olunmasına görə", 4225 nəfər
"Kəlbəcərin azad olunmasına görə", 2643 nəfər "Laçının azad
olunmasına görə", 10647 nəfər "Suqovuşanın azad olunmasına
görə", 731 nəfər "Vətən uğrunda", 616 nəfər "İgidliyə
görə", 2893 nəfər "Cəsur döyüşçü", 786 nəfər "Döyüşdə
fərqlənməyə görə", 1743 isə "Hərbi xidmətlərə görə" medalları
ilə təltif ediliblər. Prezidentin digər Sərəncamı ilə 2 nəfər "Qarabağ",
28 hərbiçi "Azərbaycan Bayrağı", 13 nəfər 3-cü dərəcəli
"Rəşadət", 7 nəfər isə 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə"
ordenləri ilə təltif olunublar. Ümumilikdə 76 min 349 nəfər hərbi qulluqçu
təltif olunub.
Rufik
İSMAYILOV