Azərbaycan şərabı türk dünyasına niyə ixrac edilmir?
Azərbaycanın
şərab məhsullarının istehsalçısı "Az-Granata” öz məhsullarının ixrac
coğrafiyasını genişləndirir. Trend-in məlumatına görə, bu barədə şirkətin ixrac
təchizatı şöbəsinin direktoru Tural Hacıyev bildirib. Onun sözlərinə görə,
Afrika spirtli içki satışı üçün yeni bir bazara çevrilib: "Bu ilin
əvvəlindən etibarən Qanaya 22-23 ton həcmində spirt vermişik. Yaxın gələcəkdə
bu ölkəyə yenə məhsul göndərməyi planlaşdırırıq. Çünki Afrikadakı
tərəfdaşlarımızdan 50 min dollar dəyərində yeni bir sifariş almışıq. Bu
istiqamətdə məhsullarımıza olan böyük tələbatı nəzərə alaraq, Afrikaya tədarükü
davam etdirmək niyyətindəyik”.
Şöbə
müdiri "Az-Granata”nın məhsulları ilə Qərbi Afrikanın digər dövlətlərinin də
maraqlandığını bildirib. Qeyd edək ki, 2011-ci ildə 12,5 hektar ərazidə qurulan
"Az-Granata” fabriki Cənubi Qafqaz regionunda ən böyük spirtli içki
istehsalçısıdır. Spirtli içkilərlə yanaşı, şirkət meyvə şirələri və
konsentratlar da istehsal edir.
Yerli
şərab məhsullarımızın Afrika bazarına çıxması ixrac potensialımızın
genişləndirilməsi baxımından mühümdür. Bəs görəsən məhsullarımız uzaq Afrika
bazarına çıxa, bilirsə ortaq mədəniyyətimiz olan türkdilli ölkələrə niyə ixrac
edilmir? Bu sahədə vəziyyət nə yerdədir?
"Az-Granata”
zavodunun direktoru Vüqar Mikayılov bizimlə
söhbətində bildirdi ki, məhsulları yaxın gələcəkdə türkdilli ölkələrə çıxarıla
bilər: "Az-Granata şərab məhsulları
daha əvvəl Afrikaya ixracı edilib. İxracın ikinci mərhələsi isə bu yaxınlarda
baş tutacaq. Yəni artıq bizim məhsullarımız Afrika bazarına çıxarılıb.
Təəssüflər olsun ki, türkdilli ölkələrdən əksəriyyətinə məhsul ixrac edilmir.
Xüsusilə Türkiyə ilə əməkdaşlıq bizim üçün çox vacibdir. Amma Türkiyənin daxili
aksiz vergisinin həddən artıq çox olması buna mane olur. Türkdilli ölkələrdən
Qazaxıstana yaxın gələcəkdə məhsul ixracı baş tuta bilər. Həmçinin Qırğızıstan
da əməkdaşlıq edə biləcəyimiz ölkələr sırasındadır. Şirkət olaraq məhsullarımızı
əsasən MDB ölkələrinə, Ukrayna, Rusiya bazarlarına çıxarırıq. Belarusa yaxın
müddət ərzində məhsul ixracı gündəmdədir”.
İqtisadçı alim Vüqar Bayramov deyir ki, türkdilli ölkələrə Azərbaycanın qeyri-neft məhsullarının
ixrac edilməsi çox yaxşı olardı: "Amma prioritet bölgələrə məhsul ixracı daha
məqsədəuyğundur. Məhsullarımız türkdilli ölkələrə ixrac edilərsə, həmin
ölkələrin bazarına nisbətən aşağı qiymətə aparılacaq. Bu mənada xərclərin
optimallaşdırılması vacibdir. Əslində Türk dünyası ölkələrinin bazarında
müəyyən paya malik olmaq imkanımız yarana bilər. Türk dünyası ölkələri bizim
üçün həm şərab, həm də digər alkoqollu içkilərin ixracatı baxımından əsas
ölkələr olmalıdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, Orta Asiyada alkoqollu və
alkoqolsuz məhsullara tələb yüksəkdir. Bu mənada Türkiyə bazarı da rəqabətin
yüksək olması ilə yanaşı, kifayət qədər böyük bazardır. Türkiyə bazarına məhsul
ixracı qiymət baxımından da bizim üçün cəlbedicidir. Ona görə də Türkiyə də
daxil olmaqla türkdilli ölkələrə ixracla bağlı Azərbaycanın prioritet hədəfləri
olmalıdır. Azərbaycanlı iş adamları və sahibkarlar, şirkət sahibləri bu
məsələdə maraqlı olmalıdır. Nəqliyyat xərclərinin aşağı olması, ölkələr
arasında iqtisadi və ticari əlaqələrin genişləndirilməsi, həmçinin yeni
bazarlara çıxış əldə etmək baxımından bu ölkələrə daha çox məhsul ixrac edilə
bilər. Düşünürəm ki, iqtisadi imkanlar kifayət qədər genişdir. Ona görə də
ticari əlaqələrimizi daha da böyütmək olar”.
Üzümçülük və Şərabçılıq Elmi-Tədqiqat İnstitutunun şöbə müdiriMövlud Hüseynov qeyd etdi ki, Azərbaycanın şərab məhsulları dünyanın müxtəlif
ölkələrinə ixrac olunur: "Əsasən Rusiya, az miqdarda da olsa Çin və Avropa
bazarlarına məhsul ixracı edilir. İxrac həcminin artırılması üçün Üzümçülük və Şərabçılıq
Elmi-Tədqiqat İnstitutu olaraq çalışırıq ki, yerli üzüm sortlarının bərpası
istiqamətində elmi-tədqiqat işləri aparaq. Yerli üzüm sortlarından hazırlanan
şərablarla dünya bazarına çıxmaq niyyətindəyik. Çünki dünya bazarında hər bir
ölkənin yerli üzüm sortlarından hazırlanan şərablara tələbat daha çoxdur.
Əvvəllər xarici üzüm sortları yetişdirilir və ondan şərab istehsal edilirdi.
Amma bu, o qədər də səmərəli olmadı. Çünki bu şərabdan digər ölkələr də
istehsal edə bilər. Əsas məqsəd milli brendlərin yerli sort üzümlərdən
hazırlanmasıdır. Bu yaxınlarda Türkiyənin Tekirdağ Üzümçülük və Bağçılıq Elmi-Tədqiqat
İnstitutu ilə əlaqələrimizi genişləndirmək niyyətindəyik. Bu məsələlər iki
tərəf arasında da müzakirə olunacaq. Azərbaycan şərablarının Türkiyəyə ixrac
olunması məsələsinə orada da bir daha toxunulacaq. Əgər dünya bazarına çıxmaq
istəyiriksə, öz məhsullarımızdan hazırlanan brendlərin istehsalı ilə məşğul
olmalıyıq. Buna görə də məhz bu istiqamətdə işlərimizi intensivləşdiririk.
Şərabların hazırlanma texnologiyasının təkmilləşdirilməsi və yerli üzüm
sortlarının bərpası ilə bağlı işlər həyata keçirilir. Məqsədimiz daxili
istehsal hesabına bu problemi həll etməkdir. Türkdilli ölkələrlə ticarət
əlaqələrinin genişləndirilməsi bizim üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Ticarət
qrupları yaradılaraq həmin ölkələrdə hansı şəraba daha çox tələbatın olması
öyrənilməlidir. Bu tələbata əsasən məhsul ixrac edilə bilər”.
Şəbnəm Mehdizadə