Ermənistanın daha bir planı iflasa uğradı
Ermənistanın İsrail Knessetində qondarma soyqırımın tanınması
istiqamətində səyləri iflasla nəticələnib. İsrail parlamenti növbəti dəfə (5-ci
dəfə səsverməyə çıxarılır) "erməni soyqırımı” haqqında qanun layihəsini 41 səs
"xeyr” və 28 səs "hə” ilə rədd edib. Bu dəfə İsrail parlamentində layihə
səsverməyə "Eş Atid” partiyası tərəfindən çıxarılıb. "Jerusalem Post” qəzeti
yazır ki, partiyanın sədri Yair Lapidin təqdim etdiyi qanun layihəsi ilk
oxunuşda rədd edilib. Onun "Holokostu görmüş bir milləti təmsil edən Knessetin
erməni soyqırımının tanınmasına dair qanunu rədd etməsində heç bir məntiq
yoxdur” fikrinə münasibət bildirən İsrail xarici işlər nazirinin müaviniSipi
Hotoveli bildirib ki, İsrail parlamenti qondarma Ermənistana soyqırımın 100
illiyində nümayəndə heyəti göndərib, lakin ölkənin bu məsələdə hər hansı mövqe
tutmasının mürəkkəb diplomatik nəticələri ola bilər. Nazir müavininin sözlərinə
görə, belə bir qərarın aşkar siyasi bağlılıqları var. Qeyd edək ki, adı çəkilən
"Eş Atid” partiyasının parlamentdə cəmi 11 deputatı var. Partiyanın lideri
"erməni soyqırımı” qanun layihəsini səsverməyə çıxararkən erməni lobbisinin
müxtəlif yerlərdə istifadə etdiyi vəsəsləndirdiyi tezisi təkrarlayıb:
"Adolf Hitler yəhudilərin qətliamına qərar verərkən demişdi ki, ermənilərin
soyqırımını heç kim xatırlamır”. Lakin ekspertlər tam məsuliyyəti ilə
bildirirlər ki, onun bu sözlərinin Hitlerə məxsusluğu "erməni soyqırımının”
varlığı qədər saxtadır, yəni, ortada sübut və ya yazılı sənəd yoxdur.
Yeri gəlmişkən, parlamentdə çıxış edən İsrail xarici işlər nazirinin
müavini Sipi Hotoveli deputatları açıq şəkildə qanun layihəsinin əleyhinə səs
verməyə çağırıb. Erməni lobbisi düşünüb ki, İsrailin Türkiyə ilə soyuq
münasibətindən yararlanmağın zamanıdır. Buna baxmayaraq, İsrail hökuməti erməni
lobbisinə fürsət verməyib və bu zaman yalnız Türkiyə ilə deyil, Azərbaycanla
münasibətləri də əsas götürüb.
Bir faktı da qeyd edək ki, Ermənistanın xarici işlər naziri Edvard
Nalbandyan İsrailə səfəri zamanı yerli ictimai televiziyaya müsahibəsində
İsraili qondarma soyqırımı tanımağa çağırmışdı.
Ermənistan 1915-ci ildə Osmanlı İmperiyasında ermənilərə qarşı həyata
keçirilən zəruri addımları "soyqırımı” kimi tanıtdırmağa çalışır. Türkiyə isə
bunun soyqırımı olduğunu qəbul etmir. Ankara dəfələrlə bu məsələnin
tarixçilərin öhdəsinə buraxmağı təklif etsə də, qarşı tərəf bunu rədd edib.
Beləliklə, erməni tərəfi İsrail parlamentindəki tərəfdarlarının
köməyi ilə "soyqırımı”nı yeritməyə çalışsa da, istəyi növbəti dəfə alınmayıb.
Erməni tərəfi bu addımı atmaqla hesab edirdi ki, Təl-Əvivlə Ankara arasında
münasibətlərdə müəyyən soyuqluq qanun layihəsinin keçməsinə səbəb ola bilər.
Lakin unudurlar ki, iki ölkə arasında siyasi rəhbərlik səviyyəsində müəyyən
problemlər olsa da, bu, heç bir halda belə bir qətnamənin qəbuluna əsas ola
bilməz. Ən əsası, Türkiyə ilə İsrail arasında strateji münasibətlər mövcuddur
və yəhudi dövləti hansısa bir saxta iddianı qəbul etməz.
Azər NURİYEV