Bu günün reallıqlarını, gələcəyin çağırışlarını nəzərə alan büdcə
İqtisadçılar deyir ki, 2020-ci ilin dövlət büdcəsinin parametrləri cari ilin büdcəsi ilə müqayisədə daha pozitivdir
Milli
Məclis komitələrinin birgə iclasında "Azərbaycan Respublikasının 2020-ci ilin
dövlət büdcəsi haqqında” qanun layihəsinin müzakirəsi başa çatıb. İclasda
bildirilib ki, 2020-ci ilin dövlət büdcəsinin gəlirləri 24 milyard 134 milyon
manat, xərcləri isə 26 milyard 913 milyon manat, icmal büdcənin gəlirləri isə
27 milyard 533 milyon manat təşkil edəcək. İcmal büdcə xərclərinin yuxarı həddi
29 milyard 488 milyon manat olacaqdır ki, bu da 2019 illə müqayisədə 2 milyard
117 milyon manat və ya 7,7 faiz çoxdur. Dövlət büdcəsinin gəlirlərinin
tərkibində neft gəlirləri 56,1 faiz və ya 13,5 milyard manat, qeyri-neft
gəlirləri 43,9 faiz və ya 10,6 milyard manat nəzərdə tutulur. Növbəti ildə
Dövlət Neft Fondundan Dövlət Büdcəsinə 11 milyard 350 milyon manat və ya cari
illə müqayisədə 14,3 milyon manat az transfer nəzərdə tutulur. Müzakirələr
yekunlaşdıqdan sonra Maliyyə naziri Samir Şərifov iclasda səslənən təklifləri
cavablandırıb və qeyd edib ki, bir sıra təkliflər nəzərdən keçiriləcək.
Müzakirələrdən sonra qanun layihəsi parlamentin plenar iclasına tövsiyə olunub.
2020-ci
ilin dövlət büdcəsi ilə bağlı mütəxəssislərin rəyini öyrəndik. İqtisadçı-ekspert Pərviz Heydərov deyir
ki, 2020-ci ilin dövlət büdcəsi bir çox parametrlərinə görə əvvəlki illərin
büdcəsindən fərqlənir: "Ümumi xüsusiyyət ondan ibarətdir ki, gələn ilin də
büdcə xərclərinin əsas hissəsi sosial yönümlü xarakter daşıyır. Büdcənin sosial
yönümlü olması ənənəvi xarakter daşıyır. 2020-ci ilin dövlət büdcəsində sosial
sferaya ayrılan xərclər daha çoxdur. 2019-cu ildə minimum əməkhaqqı iki dəfə
artırıldı. Növbəti il üçün sosial siyasət yenidən davam etdiriləcək. Gələn il
dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 40 faizdən çox hissəsini qeyri-neft sektorundan
əldə olunan gəlirlər təşkil edəcək. Bu, çox mühüm məsələdir. Büdcə gəlirlərində
qeyri-neft sektorunun payını mümkün dərəcədə maksimum həddə çatdırmaq lazımdır.
Sosial siyasətdə genişmiqyaslı tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün bu, çox
vacib məqamdır. Bu siyasətin dayanıqlılığının təmin olunması üçün neft
gəlirlərindən asılılığı minimuma endirmək vacibdir. Vətəndaşların əmək haqları
pensiya və sosial müavinətlərin maddi əsasını enerji resurslarından əldə olunan
gəlirlər təşkil etməməlidir. Əsas məqamlardan biri də büdcədə neftin qiymətinin
düşünülmüş və ehtiyatlı yanaşma əsasında götürülməsidir”.
İqtisadçı millət vəkili Azər Badamov söylədi
ki, gələn il makro-iqtisadi sabitlik qorunub saxlanılacaq: "2020-ci ilin dövlət büdcəsinin müzakirələri artıq yekunlaşdı. Bu
haqda Milli Məclisdə müxtəlif fikirlər səsləndirildi. 2020-ci ilin büdcə
gəlirləri, bu günün reallıqları və gələcəyin çağırışları nəzərə alınaraq
hazırlanıb. Məqsədimiz 2020-ci ildə də
ölkədə makro-iqtisadi sabitliyin qorunub saxlanmasına nail olmaqdır. Həmçinin,
iqtisadi artımlar 2019-cu ildə olduğu kimi davam etməlidir. Bu il sosial
siyasət uğurla həyata keçirildi. Gələn ilin büdcəsində ən diqqətçəkən
məqamlardan biri də büdcənin sosial yönümlü olmasıdır. Gələn il üçün büdcədə
nəzərdə tutulan proqnozların həyata keçirilməsi və büdcə gəlirlərimizin artması vətəndaşların sosial
rifahının yaxşılaşdırılmasına öz töhfəsini verəcək”.
İqtisadçı-ekspert Fikrət Yusifov bildirdi
ki, 2020-ci ilin dövlət büdcəsinin
parametrləri cari ilin büdcəsi ilə müqayisədə daha pozitivdir: "Növbəti ildə
büdcənin gəlirləri və xərclərinin artımı nəzərdə tutulur. Bu artımların böyük
bir payı dövlətin sosial sferadakı siyasətini reallaşdırmağa hədəflənib. Bu il
ərzində dövlət başçısının imzaladığı sərəncamlarla əmək haqlarının, təqaüdlərin
və bu sıradan olan digər ödənişlərin həcmi kifayət qədər artırılıb. Görünən
budur ki, hökumət gələn ildə də sosial məsələlərin həllini diqqət mərkəzində
saxlayacaq. Bütövlükdə, büdcə, ölkə iqtisadiyyatının bugünkü durumunu əks
etdirən baş maliyyə sənədidir. Büdcədə neft gəlirlərinin xüsusi çəkisinin gələn
il də kifayət qədər böyük olacağı proqnozlaşdırılır. Bu isə büdcənin neftdən
asılılığının kifayət qədər böyük olması deməkdir. Biz növbəti illərdə büdcənin
neftdən asılılığının minimuma endirilməsini hədəf götürməliyik. Çünki neftin
qiymətlərinin sabit qalacağına inam getdikcə azalır”.
Şəbnəm Mehdizadə