2018 inkişaf və yeniliklər ili olacaq - Fotolar
Dünyada baş verən
proseslər, o cümlədən iqtisadi böhran, münaqişə ocaqları, gərginlik fonunda
Cənubi Qafqazın lider dövləti Azərbaycan 2017-ci ili böyük uğurlarla başa
vurub. Prezident İlham Əliyevin Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və
Yeni il münasibətilə Azərbaycan xalqına təbrikində qeyd olunduğu kimi, 2017-ci
ilin əvvəlində qarşıya qoyulan bütün vəzifələr icra olunub, ölkəmizdə sabitlik
təmin edilib. Dövlət başçısının sözləri ilə desək, baxmayaraq ki, neftin
qiyməti hələ də aşağı səviyyədədir və Azərbaycanda neftin hasilatı düşür,
ölkəmiz apardığı islahatlar nəticəsində çətin vəziyyətdən şərəflə çıxa bilib.
Ötən ilin 11 ayının yekunlarına görə, ölkədə 63 071,3 milyon manat və ya
əhalinin hər nəfərinə 6481,8 manat məbləğində ümumi daxili məhsul istehsal
olunub. İqtisadiyyatın qeyri-neft bölməsində istehsal olunmuş əlavə dəyər
əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 2,4 faiz artıb. Həmçinin bu dövrdə ölkədə
35,7 milyard manatlıq sənaye məhsulu istehsal edilib. Məhsul istehsalı
sənayenin qeyri-neft sektorunda 3,5 faiz artıb. İqtisadi və sosial sahələrin
inkişafı üçün bütün maliyyə mənbələrindən əsas kapitala yönəldilmiş
sərmayələrin həcmi 13 milyard 688,4 milyon manat təşkil edib. Həmin vəsaitin
6051,7 milyon manatı və ya 44,2 faizi qeyri-neft sektoruna yönəldilib.
Qeyri-neft bölmələrinə yönəlmiş investisiyaların həcmi ötən ilin eyni dövrü ilə
müqayisədə 8,5 faiz artıb. İxrac məhsullarının həm çeşidi, həm də coğrafiyasının
şaxələndirilməsi mühüm təsirini göstərib. Ölkəmizin xarici ticarət dövriyyəsi
artıb, əmtəə dövriyyəsində müsbət saldo yaranıb. 2017-ci ilin 11 ayı ərzində
qeyri-neft sektoru üzrə ixrac 1 milyard 387 milyon dollar həcmində olub.
Qeyri-neft məhsullarının ixracının stimullaşdırılması və "Made in
Azerbaijan” brendinin xarici bazarlarda təşviqi genişlənib. Bu siyasətin mühüm
uğuru olaraq ölkəmizin strateji valyuta ehtiyatları 1 milyard dollardan artıq
çoxalıb.
Təbii ki, bütün bunlar
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən düşünülmüş və uğurlu
iqtisadi siyasətin nəticəsidir. Məhz bu inkişaf modeli ölkəmizin dayanıqlı
iqtisadi yüksəlişini təmin etməkdədir. Ötən ilin yekunları, əldə edilən
nailiyyətlər, sosial-iqtisadi nəticələr, həmçinin 2018-ci ildə baş verməsi
gözlənilən hadisələr onu deməyə əsas verir ki, car il də Azərbaycan üçün
düşərli olacaq, ölkəmiz daha böyük uğurlara imza atacaq. Xatırladaq ki, ötən il
olduğu kimi, 2018-ci ildə də Azərbaycanda bir sıra mühüm tədbirlərin həyata
keçirilməsi nəzərdə tutulur. Bunlardan ən önəmlisi 2018-ci il oktyabrın 17-də ölkəmizdə
baş tutacaq növbəti prezident seçkiləridir.
Mayın 28-də Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamına uyğun olaraq Şərqdə ilk demokratik
respublika olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi qeyd olunacaq.Bunlarla yanaşı, əvvəlki illərdə olduğu kimi, bu il də Azərbaycan idman ölkəsi statusunu qoruyub saxlamaq niyyətindədir. Cari ildə ölkəmiz bir sıra mühüm beynəlxalq idman yarışlarına ev sahibliyi edəcək. Belə ki, 5-9 iyun tarixlərində Azərbaycanda Beynəlxalq Velosipedçilər İttifaqının (UCI) velosiped idmanının "BMX Racing” növü üzrə dünya çempionatı keçiriləcək. Bakı şəhəri 15-18 mart 2018-ci il tarixlərində idman gimnastikası üzrə Dünya Kubokuna, 12-15 aprel 2018-ci il tarixlərində batut gimnastikası, tamblinq və ikili mini batut üzrə Avropa çempionatına, 27-29 aprel tarixlərində bədii gimnastika üzrə Dünya Kubokuna və 22-23 iyun tarixlərində yeniyetmələr arasında Olimpiya Oyunlarına idman gimnastikası üzrə təsnifat xarakterli yarışlara ev sahibliyi edəcək.
27-29 aprel tarixlərində ölkəmiz dünyanın diqqətini Formula 1 Azərbaycan Qran Prisi ilə cəlb edəcək.Bu il Azərbaycan, bir sıra
mühüm siyasi tədbirlərə də ev sahibliyi edəcək. 2018-ci ilin 3-6 apreldə
Qoşulmama Hərəkatının orta müddətli nazirlər toplantısı Bakıda keçiriləcək.2018-ci ildə ölkəmiz üçün
gözlənilən ən mühüm hadisələrdən biri də Azərbaycan qazının Türkiyə ərazisinə
nəqlini həyata keçirəcək TANAP layihəsinin işə düşməsi olacaq.
88 ölkədən 300-dən çox
liman nümayəndələrini özündə birləşdirən Beynəlxalq Limanlar Assosiasiyasının
illik konfransı da bu il ölkəmizdə baş tutacaq. Bundan əlavə, 2018-ci ildə
Azərbaycanda beynəlxalq turizm, qida, neft və qaz, energetika və alternativ
enerji, nəqliyyat, tranzit və logistika sərgi və konfransları keçiriləcək. Daha
bir önəmli tədbiri də qeyd etmək mütləqdir - cari il 15-17 mart tarixlərində
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq
Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə VI Qlobal Bakı Forumu keçiriləcək.
Milli
Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Tahir
Mirkişili mövzuya dair fikirlərini "Kaspi”yə bölüşərkən ötən ili Azərbaycan
üçün uğurlu il kimi xarakterizə edib. Bildirib ki, 2017-ci ildə həyata
keçirilən tədbirlər və iqtisadi inkişafın sabitləşməsi 2018-ci il üçün də dinamik
inkişafa şərait yaradıb: "2018-ci ildə Ümumi Daxili Məhsulun 2-4 faiz artması
planlaşdırılır. Bu ilin büdcə gəlirləri də keçən ilə nisbətən 20 faiz artıq
planlaşdırılıb. 2018-ci ildə qeyri-neft sektorunun ÜDM-də payının 70 faizi keçməsi
proqnozlaşdırılır. 2018-ci ildə TANAP layihəsinin işə düşməsi və Türkiyə
bazarına illik 6 mlrd m3 qazın ixracına başlanması planlaşdırılır. Bu hadisə
2020-ci ilə qədər Azərbaycan qazının Avropaya çatdırılmasında mühüm mərhələ
olacaq. Sumqayıt Kimya Sənayesi Parkında Azərbaycanda son 40 il ərzində növünə
və miqyasına görə həyata keçirilən ilk neft-kimya layihəsi olan SOCAR Polymer Zavodu
fəaliyyətə başlayacaq. Zavodda illik 120 min ton yüksək sıxlıqlı polietilen və
180 min ton polipropilen istehsalı nəzərdə tutulur. İstehsal ediləcək
məhsulların daxili bazarla yanaşı, Türkiyə və Avropa bazarlarına çıxarılması da
planlaşdırılır. 2018-ci ildə Türkiyədə istismara verilməsi planlaşdırılan STAR
neftayırma zavodu yaxın 10 il ərzində illik 10 milyon ton yanacaq istehsalı
gücü ilə Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələrində ən yeni texnologiyalı zavod
olacaq. Bu il Hacıqabulda sənaye məhəlləsi yaradılacaq, Mingəçevir Yüngül
Sənaye Parkında yeni müəssisənin açılışı planlaşdırılır. Kənd təsərrüfatında
görülən tədbirlər, suvarılan torpaqlarının sahəsinin artması 2018-ci ildə kənd
təsərrüfatı məhsullarının istehsalını və ixracını artıracaqdır. Bütün bu
yeniliklər təbii olaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafı ilə müşayiət
olunacaq, yeni iş yerlərini yaradılmasına, əhalinin yaşayış səviyyəsinin daha
da yaxşılaşmasına və iqtisadi aktivliyin artmasına təkan verəcək”.
Sabiq
maliyyə naziri, "Ekonomiks” Beynəlxalq İqtisadi Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri
Fikrət Yusifov da hesab edir ki, yola saldığımız 2017-ci ildən
sonra Azərbaycan iqtisadiyyatının 2018-ci ildə daha da sürətlə inkişafı ən
böyük gözləntilər sırasındadır: "2018-ci il "Şahdəniz-2” yatağından Azərbaycan qazının
Cənub Qaz Dəhlizi vasitəsilə Türkiyəyə nəql edilməyə başlanması ilə əlamətdar
olacaq. Sosial sahədə yeniliklər büdcədən maliyyələşən təşkilatlarda
çalışanların əmək haqlarının və təqaüdlərin artması ilə müşahidə olunacaq. Bu
il ölkə iqtisadiyyatının real sektorundan ixracın, həcminin yola saldığımız
illə müqayisədə əhəmiyyətli dərəcədə artması gözləniləndir. Eyni zamanda,
iqtisadi islahatların daha da sürətləndirilməsi, struktur islahatlarının
dərinləşməsi, oxşar fəaliyyətlə məşğul olan qurumların bir araya gətirilməsi
yolu ilə idarəçilikdə çevikliyin daha da artırılması gözlənilir. Bu il həm də
Prezident seçkiləri ilidir. Azərbaycan xalqı cari ilin oktyabr ayında öz
layiqli seçimini edəcəkdir”.
Rufik
İSMAYILOV