Xəstəlikdən sağalma vasitəsi - İNCƏ BAXIŞ
Belçikada muzeylər artıq açılıb. Hətta insanları
depressiyadan xilas etmək üçün muzeylərə giriş pulsuz elan olunub. Telekanallarda
eksponatları seyr edən insanların maraq dolu baxışlarını izlədim. Pandemiyanın
ilk mərhələsindən bütün ölkələrdə olduğu kimi orda da muzeylər qapanmışdı.
Ümumiyyətlə, bütün mədəniyyət müəssisələri ictimaiyyət üçün bağlı idi. Amma həkimlər
son günlər yazdıqları reseptə müalicə vasitəsi olaraq muzey və qalereyalara
pulsuz ziyarətləri əlavə ediblər.
Bir sənət əsəri ilə birbaşa dialoqa
girmək imkanının indiki vaxtda insanlar üçün çox vacib olduğunu vurğulayıblar. Həkimlər
bu həssas məqamı insanların simasından, eləcə də onlarla söhbətlərdən
anlayıblar. Bu təşəbbüs ölkədə turizmin
canlanmasına da töhfə verib.
Zalın
ab-havası
Tibb işçilərinin təşəbbüsü reaksiyasız qalmayıb.
Ölkə rəsmiləri də təşəbbüsü dəstəkləyiblər. "Dərman almaq üçün həkimə getməyə
alışmışıq. Bu təşəbbüs xəstəliklərdən sağalma və ya onun qarşısının alınması
üçün biletdir” deyiblər. Ölkənin ən böyük muzey və qalereyaları həkimlərin
çağırışına qoşularaq qapılarını taybatay açıblar.
Pandemiyadan əvvəl də xəstə və həssas
insanları, o cümlədən, narkomanları muzeyə dəvət edən Belçika Kral Gözəl Sənətlər
Muzeyi təşəbbüsdən xüsusi zövq alıb. ”Hər ziyarətçi incəsənəti dərinliyinə qədər
dərk edə bilməz, amma zalın ab-havası ona müsbət təsir edə bilər”-deyiblər.
İndi muzeylər tamaşaçı girişini
tənzimləməyə çalışırlar ki, ekspozisiyaları seyr etmək və növbəyə durmaq rahat
olsun.
Kreativlik
olmayanda
Oxşar təşəbbüslərə təəssüf ki, bizim ölkəmizdə
rast gəlinmir. Muzeylərin açılması ilə bağlı sosial platformalarda da məsələyə
ikili yanaşma oldu: "Bizdə muzeyə gedən yoxdur?”və ya "Muzey salonlarında növbə
ilə də olsa adamlar niyə olmasın?” kimi ziddiyyətli münasibətlər meydana çıxdı.
Hazırda muzeylərin qapıları gələn qonaqlara
açıqdır. Ancaq bu, heç kimə lazım deyilmiş kimi muzeylərin binasına tərəf baxan
yoxdur. Muzey rəhbərlərinin kreativliyi onsuz
da əvvəldən görünmürdü. Pandemiyanın ətaləti üstünə gələndən sonra publikaya
ünvanlanan hər hansı bir layihə haqqında isə ümumiyyətlə düşünmürlər.
Nə təşəbbüs
var, nə entuziazm
Artıq məktəblər də açılır. Sabah-biri gün də ali
məktəblərin auditoriyaları da dolub-boşalacaq. Muzeylər pandemiya şərtləri nəzərə
alnmaqla heç olmasa şagird və tələbələrə kiçik qrup şəklində ekskursiyalar təklif
edə bilərlər. Açıq havada geniş publikaya yönəli səyyar ekspozisiyalar da təşkil
etmək olar və s. Ancaq nə təşəbbüs hiss olunur, nə də entuziazm. Belçikadakı
yanaşma olmasa belə, muzeylərimiz ən azı büdcədən maliyyələşən qurum
kimi mövcudluqlarını hiss etdirmək üçün nümunə təqdim etsələr yaxşı olar...
Təranə Məhərrəmova