Vətəndaş rifahına xidmət edən inqilabi addımlar - Fotolar
Ölkəmizdə 11 aprel 2018-ci il tarixdə keçirilən
prezident seçkilərindən artıq bir il ötür. Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti cənab İlham Əliyevin seçkilərdə növbəti dəfə xalqın böyük əksəriyyətinin
səsini qazanaraq parlaq qələbəyə nail olması ölkə əhalisinin rifah halının
yaxşılaşdırılmasına xidmət edən inqilabi addımların atılması ilə xarakterik
yeni uğurlu islahatlar mərhələsinə keçidə təminat vermiş oldu. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin yaydığı məlumata görə, bu dövrdə dövlət başçısının imzaladığı fərman
və sərəncamların mühüm bir hissəsi məhz əhalinin sosial müdafiəsinin əhəmiyyətli
şəkildə gücləndirilməsi, sosial sahə üzrə müasir, şəffaf, çevik, optimal idarəçilik
və xidmət mexanizmlərinin formalaşması məramına istiqamətlənib.
Bu mühüm məqam isə Prezident cənab İlham Əliyevin
siyasi fəaliyyətində məhz insan, vətəndaş amilinin, ölkədə sosial rifah və
sabitliyin təminatının əsas yer tutduğunu bir daha təsdiq edir.
Seçkilərdə qələbə qazandıqdan sonra Prezident
cənab İlham Əliyevin imzaladığı ilk Fərmanın - 2018-ci il 19 aprel tarixli Fərmanın
şəhid vərəsələrinə birdəfəlik ödəmənin (11 min manat) verilməsi ilə bağlı
olması həssas qrupların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinin onun növbəti
prezidentlik dövründə də siyasətinin başlıca istiqamətlərindən olduğunu təsdiq
etdi. 2019-cu il 28 yanvar tarixli Fərman isə birdəfəlik ödəmə verilməsi nəzərdə
tutulan şəhid vərəsələrinin əhatə dairəsinin genişlənməsinə səbəb oldu.
Beləliklə, hər iki Fərmanın icrası olaraq,
12268 şəhidin vərəsələrinə ödəmə verilməsi (bunun üçün 135 milyon manat vəsait
ayrılıb) nəzərdə tutulub. Ötən ilin noyabrın əvvəllərindən bu günədək onlardan
artıq 6200-ə yaxın şəhidin 9054 vərəsəsinə birdəfəlik ödəmənin verilməsinə dair
qərar qəbul olunub. 2019-cu il ərzində digər vərəsələr də birdəfəlik ödəmə ilə
təmin ediləcəklər.
Ümumilikdə seçkilərdən sonrakı dövrdə -
Prezident cənab İlham Əliyevin və birinci xanım Mehriban Əliyevanın 2018-ci
ilin 1 avqust tarixində şəhid ailələri və Qarabağ müharibəsi əlilləri üçün yeni
mənzillərin təqdim olunması tədbirində iştirak etmələri, həmçinin 2019-cu il
yanvarın 28-də şəhid ailələri ilə görüş keçirmələri bu kateqoriyalardan olan vətəndaşlara
yüksək səviyyədə qayğının, hörmət və ehtiramın növbəti əməli təsdiqi oldu. Mənzillərin
təqdim olunması tədbirindən bir gün sonra dövlət başçısı Qarabağ müharibəsi əlilləri
və şəhid ailələri üçün 2018-ci ildə əlavə olaraq 20 milyon manat vəsait
ayrılmasına dair Sərəncam imzaladı. Nəticədə
2018-ci ildə həmin kateqoriyalardan olan insanlara nəzərdə tutulduğundan
(207 mənzil) 3 dəfə çox olmaqla 626 mənzil təqdim edildi və bu vaxta qədər mənzillə
təmin edilənlərin sayı 6 654 -ə
çatdı.
28 yanvar 2019-cu il tarixli Sərəncamla şəhid
ailələri və Qarabağ müharibəsi əlilləri üçün mənzillərin alınması
məqsədilə 35 milyon manat ayrıldı. 2019-cu ildə azı 800 mənzil həmin
insanlara təqdim ediləcək. Eləcə də 18 mart 2019-cu il tarixli Sərəncamla müharibə
əlillərinin minik avtomobilləri ilə təminatı üçün 5 milyon manat ayrılması
2019-cu ildə əlavə 400-dən artıq avtomobil alınmasına, nəticədə bu il müharibə əlillərinə
nəzərdə tutulandan 3 dəfə çox, yəni 600-dək avtomobil verilməsinə imkan yaradır.
Qeyd edək ki, müharibə əlillərinə ötən il 265 avtomobil, bu vaxta qədər isə 6
144 avtomobil verilib.
Şəhid ailələri ilə görüşdə şəhid ailələrinə
diqqət və qayğı göstərilməsinin onun fəaliyyətində daim prioritet təşkil
etdiyini vurğulayan Prezident cənab İlham Əliyev bundan iki gün sonra
imzaladığı 30 yanvar 2019-cu il tarixli
Fərmanla şəhid ailəsi üçün Prezidentin
aylıq təqaüdünün 242 manatdan 300 manata, eləcə də Əfqanıstanda şəhid olanların ailələri üçün
Prezident təqaüdünün 21 fevral 2019-cu il tarixli Fərmanla 220 manatdan 300 manata çatdırılması ilə
davam etdi.
"2019-cu il sosial inkişaf, əhalinin sosial müdafiəsi
baxımından başqa illərdən fərqlənən il olacaqdır”, deyə bəyan edən Prezident cənab İlham Əliyevin
bu sözləri onun uğurlu sosial islahatlar paketinin nailiyyətləri kimi, əhalinin
rifah halının yaxşılaşdırılması sahəsində cari ilin ötən dövründə ciddi
addımların atılması ilə real təsdiqini tapıb.
Cənab Prezidentin
təşəbbüsü ilə qəbul olunmuş qanunla pensiya təyinatının 2019-cu il 1 yanvar
tarixindən avtomatlaşırılmış rejimdə həyata keçirilməsi sosial təminat
sistemində proaktiv xidmətə keçid istiqamətində ilk mühüm addım oldu. Pensiya
yaşına çatmış şəxslərin heç bir sənəd toplamadan və heç yerə müraciət etmədən
pensiya hüquqlarının elə pensiya yaşı çatan gün reallaşdırılaraq özlərinə də bu
barədə e-qaydada məlumat göndərilməsinə imkan yarandı.
Həmin islahat tədbiri
fərdi hesabında ən kiçik məbləğdə belə
pensiya kapitalı qeydə alınan pensiya yaşı çatmış şəxslərə 2006-cı ilin
yanvarın 1-dək 25 il sosial sığorta stajının avtomatik hesablanmasına, beləliklə,
minlərlə insanın pensiya təminatı sistemi ilə əhatə olunmasına şərait yaratdı.
Bu da məhz Prezident
cənab İlham Əliyevin yaşlı əhaliyə
humanist yanaşmasının, onlara qayğıkeş münasibətinin daha bir nəticəsidir.
7 fevral 2019-cu il tarixli Sərəncamla
pensiyalar əvvəlki ilin orta aylıq nominal əməkhaqqının artım göstəricisinə
uyğun indeksləşdirilərək artırıldı.
Dövlət başçısının təşəbbüsü ilə əmək pensiyasının minimum məbləğinin əhəmiyyətli şəkildə
artırılmasına dair qanunvericilik layihəsi fevralın 19-da Milli Məclisdə qəbul
edildi. Cənab Prezident tərəfindən 27 fevral 2019-cu il tarixdə "Əmək
pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi
barədə” Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il 19 fevral tarixli 1515-VQD nömrəli
Qanununun tətbiqi haqqında” Sərəncam imzalandı. Bununla da minimum pensiya məbləğinin martın 1-dən orta hesabla
40 faiz artırılması pensiya təminatında ciddi irəliləyişə imkan verdi. 233 min vətəndaşın
pensiyasında əhəmiyyətli artıma səbəb olan və həmin artımların edilməsi üçün
illik əlavə 49 milyon manatın ayrılmasını nəzərdə tutan bu mühüm addım nəticəsində
Azərbaycan alıcılıq qabiliyyəti indeksi (PPP) üzrə minimum pensiyanın məbləğinə
görə artıq MDB məkanında ilk iki yeri bölüşür. Həmçinin bununla minimum pensiya
məbləği ölkəmizdə pensiyaçılar üçün müəyyən olunan yaşayış minimumunu (149
manat) 7,3 faiz üstələyir.
Prezident cənab İlham Əliyevin sosial islahatlar paketinin daha bir uğurlu nəticəsi
8 fevral 2019-cu il tarixli Sərəncamla ölkədə minimum əmək haqqının 2019-cu il
martın 1-dən orta hesabla 40 faiz artırılaraq 180 manata çatdırılması oldu. 600
min (o cümlədən dövlət sektoru üzrə 450 min, özəl sektor üzrə 150 min) işçinin
rifahına ciddi dəstək olan bu artım üçün illik 400 milyon manat əlavə vəsait
ayrılacaq. Minimum əmək haqqının yaşayış minimumuna çatdırılmasına imkan verən
bu artım eyni zamanda qeyri-rəsmi əmək münasibətlərinin də leqallaşdırılmasına
öz müsbət təsirini göstərir.
Dövlət başçısının imzaladığı 25 fevral 2019-cu il tarixli Sərəncam isə
ölkənin sosial həyatında inqilabi addımların davamlı xarakter aldığını göstərdi.
Sərəncamla 600 minədək şəxsə, o cümlədən 300 min əlilliyi olan şəxsə yönələn
sosial müavinətlərin, Prezidentin aylıq təqaüdlərinin aprelin 1-dən orta
hesabla 100 faiz artırılması təmin edildi, əlavə olaraq bir sıra
kateqoriyalardan olanlar üçün Prezidentin aylıq təqaüdləri təsis olundu.
Sərəncamın icrası üçün əlavə olaraq illik 400 milyon manat ayrılması
nəzərdə tutulur ki, bu da sosial müavinət və təqaüdlərin verilməsinə yönələn
illik vəsaitin 2 dəfə artırılması deməkdir.
Eyni zamanda, 2019-cu il 26 fevral tarixli Sərəncamla məcburi köçkünlər
və onlara bərabər tutulan şəxslər üçün aylıq müavinət 50 faiz artırılaraq 60 manata çatdırılmaqla,
bu müavinəti alan 500mindən çox məcburi köçkünün rifahına mühüm dəstək
verildi. 14 fevral 2019-cu il tarixli Sərəncamla 110 minədək tələbənin
təqaüdlərinin ciddi şəkildə artırılması da təmin olundu.
Ölkədə vətəndaşların sosial problemlərinin həllini öz siyasətində
prioriet kimi müəyyən edən Prezident cənab İlham Əliyevin 28 fevral 2019-cu il tarixli Fərmanı devalvasiyanın təsirlərini
aradan qaldırmağa və problemli kreditlərin həllinə də şərait yaratdı. Ölkənin
sosial həyatı üçün olduqca mühüm olan, 800mindən artıq insanın problemli
kredit narahatlığını aradan qaldıran bu addım Azərbaycan Prezidentinin yüksək
humanizmini, onun daim ölkə vətəndaşının yanında olduğunu bir daha nümayiş
etdirdi.
19 fevral 2019-cu il tarixli Fərman isə istismarına icazə verilməmiş
çoxmənzilli yaşayış binalarının sakinlərindən ibarət 350-400 min insanın mənafelərinin
təmin olunmasına xidmət etməklə, Azərbaycanın sosialyönümlü dövlət siyasətinin əsasında
humanizm prinsipləri dayandığının növbəti təsdiqi oldu.
Beləliklə, ötən dövr ərzində Prezident cənab İlham Əliyevin sosial
islahatlar paketi 3 milyon vətəndaşın rifahında əhəmiyyətli rol oynayan mühüm
addımların atılmasına imkan verdi.
Qeyd olunanlarla yanaşı, dövlət başçısının 9 avqust 2018-ci il tarixli Fərmanı ilə Əmək və Əhalinin
Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat
Agentliyi (DOST Agentliyi) və "DOST” mərkəzlərinin
yaradılmasına başlanılıb. Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti,
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsünün nəticəsi
olan DOST layihəsi ilə əmək, məşğulluq, sosial müdafiə və təminat sahələrində
xidmətlər "bir pəncərə”dən operativlik, şəffaflıq, nəzakətlilik, vətəndaş məmnunluğuna
nail olunması prinsipləri əsasında təqdim ediləcək, ölkəmizin sosial xidmətlər
sahəsində yeni brendi formalaşacaq. İlk "DOST” mərkəzi yaxın vaxtlarda Bakı şəhərinin
Yasamal rayonunda açılacaq. Ümumilikdə 2019-25-ci illərdə Bakı və ölkəmizin regionlarında 31 belə mərkəz yaradılacaq.
Həmçinin, Prezident cənab İlham Əliyevin 5 sentyabr 2018-ci il tarixli Fərmanı ilə əmək, məşğulluq,
sosial müdafiə və sosial təminat sahələrində elektron xidmətlərin tətbiqi
genişləndirilib. Fərmana əsasən, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən
ölkəmizdə ilk sosial reyestr olan, vətəndaşların onlarla bağlı toplanmış məlumatlara
(əmək müaviləsi, fərdi uçot, pensiya kapitalı, sosial təminat növləri,
torpaq-pay mülkiyyəti, əlillik, reabilitasiya və s. üzrə) və dövlət sosial xidmətlərinə
real vaxt rejimində operativ çıxışına imkan verən "e-sosial” internet portalı,
Məşğulluq alt sistemi və s. yaradılıb. Elektron sistemlərin sosial xidmətlər
sferasında geniş miqyas alması üçün müvafiq işlər davam etdirilir.
Dövlət başçısının 10 dekabr 2018-ci il tarixli Fərmanına əsasən
övladlığagötürmə sahəsində ölkəmizdə yeni idarəetmə modeli qurulur. Bu model
övladlığa götürülən uşaqların maraq və mənafelərinin prioritetliyi, onların
övladlığa götürüldükləri ailələrdə layiqli həyat tərzinin təmin olunmasının
üstünlüyü prinsiplərinə əsaslanır və bu sahədə güclü nəzarəti, həmçinin
övladlığagötürmə prosesində çevik və şəffaf proseduru təmin edəcək.
Bütün qeyd edilənlər Azərbaycanda
2018-ci ilin 11 aprel tarixində keçirilən prezident seçkilərində inamlı qələbə qazanan Prezident
cənab İlham Əliyevin seçkilərdən sonrakı ötən bir ildə reallaşdırdığı uğurlu
sosial islahatlar paketinin nailiyyətləri olmaqla, ölkədə sosial inkişaf
proseslərinin son bir ildə daha da güclənərək vətəndaş rifahında ciddi müsbət dəyişikliklərə
əsas yaratdığını göstərir.