Tvinninq layihəsi Azərbaycanda ali təhsil sisteminin gücləndirilməsinə dəstək göstərəcək
"Təkcə Avropa
İttifaqı ölkələrində deyil, ittifaqın əməkdaşlıq etdiyi ölkələrdə, eləcə də
Azərbaycanda təhsilin keyfiyyəti vacib əhəmiyyət kəsb edir”. Azərbaycanda ali təhsil sisteminin
gücləndirilməsinə dəstək layihəsi - Tvinninq layihəsi ilə bağlı keçirilən
brifinqdə səslənən bu fikirlər həmçinin ölkənin ali təhsil sistemində həyata
keçiriləcək yeniliklərdən xəbər verdi.
Avropa
İttifaqının əməkdaşlıq bölməsinin rəhbəri, müşavir elçi Simona Qatti layihə
barədə məlumat verərək bildirdi ki, Tvinninq layihəsi Fransa, Latviya və Litva
ilə birgə yaratdıqları konsensium tərəfindən həyata keçirilir: "Təkcə Avropa
İttifaqı ölkələrində deyil, ittifaqın əməkdaşlıq etdiyi ölkələrdə, eləcə də
Azərbaycanda təhsilin keyfiyyəti vacib əhəmiyyət kəsb edir. Avropa İttifaqı
Erasmus Proqramı çərçivəsində azərbaycanlı tələbələrə Avropa
universitetlərində, eləcə də avropalı gənclərin Azərbaycan ali məktəblərində
oxumasına şərait yaradır. Tvinninq layihəsinin məqsədi isə Azərbaycanın təhsil
sistemində səriştəyə əsaslanan yanaşmanı inkişaf etdirməkdir. Səriştəyə
əsaslanan təhsil sistemi Azərbaycan təhsilinin prioritet istiqamətlərindəndir».
Təhsil
Nazirliyinin Elm, ali və orta ixtisas təhsili şöbəsinin Ali, orta ixtisas və
əlavə təhsil sektorunun
müdiri Yaşar Ömərov layihənin təhsil sistemimizdə həyata
keçirilən islahatlara faydası olacağını söylədi: "Azərbaycanda ali təhsil
sisteminin gücləndirilməsinə dəstək layihəsi 2018-ci ildən etibarən icra olunur
və 2020-ci ilin aprel ayına qədər davam edəcək: "Layihənin əsas məqsədi
kompetensiya əsaslı təhsil proqramlarının hazırlanması, eyni zamanda
tələbəyönümlü təhsili və tədrisi tətbiq etməkdən ibarətdir. Bu layihənin icra
olunduğu müddətdə Avropa İttifaqından Fransa, Litva və Latviyadan ekspertlərin
səfərləri baş tutub. Onlar bu sahədə öz ölkələrinin təcrübəsini bizim
universitetlərlə bölüşüblər. Hazırda seçilən 15 ixtisas üzrə təhsil
proqramlarının hazırlanması istiqamətində iş yekunlaşmaq üzrədir. Bu, layihənin
əsas hədəflərindən biridir. Gələcəkdə hazırlanan nümunələr, 15 ixtisas üzrə
təhsil proqramları digər ixtisaslar üçün də bir nümunə kimi istifadə olunacaq.
3 prioritet sahə seçilib. Burada pedaqoji sahə, yəni təhsil sahəsi, texniki və
ya mühəndislik sahəsi, üçüncü isə təbiət sahəsidir. Hər 3 sahə üzrə 5 ixtisas
müəyyən olunub. Layihənin əsas hədəfi səriştə əsaslı ixtisasların
hazırlanmasıdır. Bu məqsəd eyni zamanda Azərbaycan təhsilinin inkişafı üzrə
Dövlət Strategiyasında da əsas hədəf olaraq nəzərdə tutulub. Bu Tvinninq
layihəsi və bizim strategiya ilə eyni hədəfi müəyyən edib. Bu istiqamətdə də
işlər aparılır”.
Tvinninq layihəsinin koordinatoru
Yelizaveta Bdanova
layihənin əsas məqsədindən danışaraq qeyd etdi ki, məqsəd Azərbaycanda
ali təhsil sisteminin gücləndirilməsi və keyfiyyətinin yüksəldilməsinə dəstək
göstərmək, o cümlədən Azərbaycan ali təhsil sisteminin Avropa ali təhsil
məkanına daha da yaxınlaşdırılmasına nail olmaqdır: "Layihə Azərbaycan təhsil
sistemini daha da inkişaf etdirməyə hədəflənib. Layihədə kompetensiyaya
əsaslanan Boloniya sistemini Azərbaycan təhsilində inkişaf etdirmək əsas
prinsiplərdəndir. Hazırda Boloniya prosesi 48 ölkəni əhatə edir. Bu sistemdə
əsas məqsəd tələbələrin və müəllimlərin mobilliyini, ali təhsil sistemlərinin
rəqabət qabiliyyətini artırmaqdan ibarətdir”. Koordinator qeyd etdi ki,
Boloniya prosesi Azərbaycanda çoxdan başlasa da, bu sahədə təkmilləşməyə
ehtiyac var: "Artıq ikinci dəfə həyata keçirilən Tvinninq layihəsinin hazırkı
məqsədi, həmçinin ayrı-ayrı təhsil proqramlarının keyfiyyətinin təmin
olunmasından ibarətdir”. Y.Budanovanın sözlərinə görə, ümumiyyətlə 4 komponentə
uyğun həyata keçirilən layihənin əsas məqsədlərindən biri Azərbaycanda ali
təhsil sahəsində mövcud olan təhsil proqramlarının Avropa təhsil standartlarına
uyğun olaraq səriştə əsaslı və tələbəyönümlü yanaşma əsasında yenidən hazırlanmasıdır:
"Digər komponent ali təhsil sistemində tələbəyönümlü yanaşmanın tətbiqi ilə
bağlıdır. Azərbaycan ali təhsil sistemində keyfiyyət sisteminin
gücləndirilməsi, proqram akkreditasiya sahəsində Təhsil Nazirliyinin
akkreditasiya şöbəsinin potensialının yüksəldilməsi, inkişaf etdirilməsi də
komponentlərdən biridir. Həmçinin
Azərbaycanda ali təhsil sahəsində mövcud qanunvericiliyin Avropa qanunvericiliyinə
uyğunlaşdırılması da əsas məqsədlərdəndir”.
Koordinator bildirdi ki, layihənin məqsədlərindən
biri də üç prioritet sahəni əhatə edən 15 təhsil proqramının yazılmasıdır. Belə
ki, artıq təhsil proqramlarının yeni forması hazırlanır: "Hazırda bakalavr
pilləsi üzrə tədris proqramları yenilənir. Avropa təcrübəsi üzrə hər
universitet təhsil proqramını özü yaradır. Biz Təhsil Nazirliyi ilə bu
istiqamətdə müzakirələr aparmışıq. Ola bilər nazirlik gələcəkdə universitetlərə
bu baxımdan müstəqillik versin. Biz təlim və tədris prosesində tələbəyönümlü və
səriştəli yanaşmanın tərəfdarıyıq. Səriştəli yanaşma o deməkdir ki, məzunların
baza bacarıqları əmək bazarının tələblərinə cavab versin. Həmçinin,
universitetlər əmək bazarının nümayəndələri ilə əlaqədə olmalı və onların
rəylərini nəzərə almalıdırlar. Hazırda təhsilin praktika hissəsinin
gücləndirilməsi mühüm əhəmiyyət daşıyır. Tələbələrin məşğulluq imkanları ilə
bağlı universitetlərdən tələb olunacaq ki, onlar məzunların məşğulluğunu da
izləsinlər. Ancaq hazırda universitetlərin öz məzunlarının məşğulluğu barədə
məlumatları yoxdur. Belə bir statistika təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi
baxımından əhəmiyyət daşıyar”.
Y.Budanova həmçinin
nostrifikasiyanın düzgün anlaşılmadığı üçün bu sözün "tanınmaq” sözü ilə
əvəzolunmasını təklif etdiklərini qeyd etdi: "Hesab edirəm ki, bu diplomların
tanınmasına daha çox kömək edəcək”.
Qeyd edək ki, Azərbaycan Respublikasında ali təhsil
sisteminin gücləndirilməsinə dəstək layihəsi 2018-ci ildən etibarən icra
olunur. Avropa İttifaqı tərəfindən
maliyyələşən növbəti layihə
2020-ci ilin aprel ayına qədər davam edəcək.
Təranə Məhərrəmova