Şərab turizminin mərkəzi kəndi - FOTOLAR
Meysəri qədim üzümçülük və şərabçılıq ənənələrini müasir
dövrün turizm imkanları ilə birləşdirərək yeni Azərbaycan brendi təqdim etmək
niyyətindədir
Azərbaycanın üzümçülük və şərabçılıq ənənələrinin
min illərlə ölçülən yaşı var. Hətta Qafqazda şərabçılığın vətəni olması
iddiaları da var. Sovet dövrünün yaratdığı tənəzzüldən uzun müddət sonra ölkəmizdə müxtəlif sortlu üzüm
plantasiyalarının salınması, yeni müasir şərab istehsalı zavodlarının
fəaliyyətə başlaması, məhsulun xaricə ixracı, bu sahənin inkişafına olan dövlət
dəstəyi üzümçülük və şərabçılığın inkişafına təkan verib. Bu sahənin iqtisadiyyatımızda
yaratdığı fayda, həmçinin turizm istiqamətli şərab turizmi və şərab marşrutlarını formalaşdırmağa səbəb olub.
Hazırda bu gəlirli sahənin daha da inkişaf etdirilməsi diqqət mərkəzindədir.
"2018-2025-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında şərabçılığın inkişafına dair
Dövlət Proqramı” da bu məqsədə hesablanıb.
Azərbaycanda qərb, şimal və şimal-qərb turizm
marşrutları üzrə 25-dən çox şərab zavodunun fəaliyyəti, beynəlxalq səviyyədə
tanınan üzüm sortları, eləcə də şərabçılıq təcrübəsinin inkişafı bu sahəni
iqtisadiyyatımızın prioritet qollarından birinə çevirib.
Turizm
mərkəzi
Vaxtilə üzümçülük və şərabçılığın şöhrət qazandığı,
iri aqrar rayon olan Şamaxıda köhnə ənənənin bərpası diqqəti bu bölgəyə,
xüsusən qədim Meysəri kəndinə
yönəldib. Kənd təsərrüfatının bu vacib sahəsinə diqqət üzümçülüklə məşğul olan
sahibkarların fəaliyyətini gücləndirib, həmçinin yeni üzümçülük
təsərrüfatlarının yaradılmasına yol açıb. Elə bu kənddə fransız üsulu ilə
orqanik və biosertifikatlı şərab istehsal edən zavod açılıb. Prezident İlham Əliyev zavodun
açılışında iştirak edərkən "Şamaxının çox böyük turizm potensialı var. Belə
gözəl məkanları turistləri cəlb edir. Çünki bu, eyni zamanda, turizm mərkəzi
olacaq”- deyə qeyd edib.
"Gülüstan”
qalasına yaxın kənd
Meysəri kəndi Zoğalava çayının sahilində, dağlıq ərazidə
yerləşir. 800 nəfərə yaxın əhalisi var. Füsunkar təbiəti, minerallarla zəngin
bulaqları kəndin qonaq-qaralı olmasında böyük rol oynayır. Mənbələrə görə, kənd
XV əsrdə Səfəvilərin ordu hissələrindən birinin adı ilə adlandırılıb. O dövrdə
ordunun sol cinahı "cəvanğar” və ya "meysərə”
adlanırmış.
İsmayıllı
rayon Regional Mədəniyyət İdarəsinin Şamaxı rayon üzrə nümayəndəsi Rəfael
Tağızadə Meysərinin qədim üzümçülük və şərabçılıq ənənələrinin olduğunu deyir:
"Şamaxının çaxır ənənələri məhz bu kənddə pərvəriş tapıb. Bu kəndə gələn
turistlərin marağına səbəb ola biləcək çox şey var. İnsanları mehriban və
qonaqpərvərdir. Şirvanşahların müdafiə istehkamı sayılan "Gülüstan” qalası bu kəndin
yaxınlığında yerləşir. Həmçinin kənddə albanların izinə məxsus tarixi abidə və
müasir mədəniyyət nümunələri var. Yerli əhali təsərrüfatlarda çalışır. Bu kəndin,
demək olar ki, işsizlik problemi yoxdur”.
Azərbaycan brendi kimi
Meysəri kəndində olarkən təsərrüfatlardan toplanıb zavodda istehsala
yönəlmə mərhələsinə qədərki prosesi tur-bələdçi
Nicat Məhərrəmov izah edir: "Bu kənddə əkilən yerli və xarici üzüm
sortlarından hazırlanan Şirvan şərab növləri özünəməxsus dadı və ətri ilə
seçilir.Üzüm bağlarında əkin və istehsal zamanı heç bir kimyəvi qatqıdan
və ya əlavə şəkərdən istifadə edilmir. Qonaqlara tam orqanik şərab təqdim
olunur. Məhsullar premium texnologiyalardan istifadə olunmaqla istehsal edilir
ki, burda üzümün əllə yığımı əsas şərtdir. Yığım mövsümündə yerli əhali də cəlb
olunur. Təsərrüfatlarda yerli üzüm sortları ilə yanaşı, Fransa və Gürcüstandan
gətirilən tinglər də əkilir”.
Meysəridəki şərab zavodu müasir texnologiyalarla
inşa edilib və Fransanın "Pera” şirkətinin avadanlıqları ilə təchiz olunub.
Zavodda "Meysəri” markası ilə "Sədəf”, "Mərcan” və "Məxməri” adlı şərablar
istehsal olunur.
Hazırda müəssisədə Meysəri kəndi və ətraf
ərazilərin 250 nəfərdən çox sakini işlə təmin olunub. Təkcə Şamaxıdan deyil,
Ağsudan, Bakıdan və başqa regionlardan gəlib işləyənlər var: "Məqsəd Şamaxının
üzümçülük şöhrətini bərpa etmək, insanların işlə təminatına çalışmaq, məhsulu
xaricdə tanıtmaq, şərabçılıq turizminə töhfə vermək və bölgənin turizm
imkanlarını təqdim etməkdir”.
Ərazidəki şərab muzeyi turistlərin və yerli sakinlərin Meysəri
şərabının dequstasiya etməsinə imkan yaradır. Kəndin şərabları Çin, Yaponiya və
Polşaya ixrac edilir: "Almaniya və Rusiya ilə bu istiqamətdə danışıqlar son
mərhələdədir. Çalışacağıq ki, məhsullarımızı Amerika bazarına da çıxara bilək. Zəngin
şərabçılıq tarixi olan, milyonlarla ton istehsal edən ölkələrlə rəqabət etmək
üçün bizə vaxt lazımdır. 4 illik nəticə isə göz qabağındadır: bizim şərablar bəyənilir və Azərbaycan brendi
tanınır”.
Meysəri festivalı
Kənddə istehsal olunan şərabın dadı damaqlara yayıldıqca, xarici
ölkələrdə ekzotik içki kimi təqdim olunduqca 2019-cu ildə ilk şərab festivalının keçirilməsi də gündəmə gəlib. Heydər Əliyev
Fondunun dəstəyi ilə respublikamızda keçirilən ilk şərab festivalının rəmzləri
olan çeşidli dekorasiyalar, yerli şərab istehsalçılarının dequstasiya
pavilyonları, habelə qastronomik və etno zonalar, açıq havada yoqa və şərq
döyüşləri üzrə səhər məşqlərinin xoş ovqatı hələ də iştirakçıların
yaddaşındadır.
Dövlət
Turizm Agentliyi təkcə şərab
turizmi və marşrutları yaratmağı deyil, həmçinin Şərab festivalını ənənəyə çevirməyi düşünür. Turistik ölkələrin
populyarlığında rol oynayan bu festivalların bizim ölkəyə də turistləri daha
çox cəlb edəcəyi istisna edilmir. Məsələn, Gürcüstanda xristianlıqdan əvvəlki dövrlərdən
bəri qeyd olunan və ailə tətili sayılan Rtveli
Şərab Festivalı, Moldovada rəsmi bayram kimi qeyd edilən Milli Şərab Günü, insanların
biri-birini başdan-ayağa şərabla islatdığı İspaniyanın
Haro festivalı, italyan şərablarının dadını Aralıq dənizinin peyzajları
qədər sevdirən Siciliya festivalı,
şərab zirzəmilərinin qapılarını ziyarətçilərə açan Portuqaliya Şərabçılar festivalı kimi bizim də şərab festivalımızın
maraq doğuracağına inam böyükdür.
"İter Vitis
Qafqaz”
Azərbaycan Turizm Bürosunun Turizm məhsulu
şöbəsinin müdiri Şərifə Həsənova "İter Vitis Qafqaz” layihəsini Qafqaz ölkələrini birləşdirən ilk
yenilikçi transmilli marşrut kimi dəyərləndirir: "Bu marşrut Azərbaycan-Gürcüstan
və Rusiyanı əhatə etməklə bu ölkələrdəki şərab bölgələrini, şərab zavodlarını,
ev şərablarını və şərabla əlaqədar arxeoloji qazıntıları tanıtmaq üçün
birləşdiriləcək. Qafqaz deyəndə ağıla Azərbaycanın gəlməsi üçün bu cür
transmilli marşrutlar çox vacibdir. Qafqazın şərab mərkəzi olduğunu bu tip
marşrutlarla dünyaya təqdim edə bilərik”. Ş.Həsənova Bakı-Abşeron, Şirvan,
Şamaxı-İsmayıllı-Ağsu, Şimal-Qərb, Şəki-Zaqatala və tarixən mövcud olan Gəncə-
Qazax zonası və Tovuza qədər ərazinin turizm marşrutu kimi müəyyənləşdiyini
qeyd edir: "Ümid edirik ki, Qarabağ da əhatə olunandan sonra tezliklə
Hadrut-Tuğ zonasına da şərab marşrutunun bir hissəsini yönləndirə biləcəyik. O
cümlədən, Naxçıvanda da şərabçılıq bərpa olunur”.
Unudulmaz notlar
Hazırda tur-operatorlar
tərəfindən yerli və xarici turistlərə xüsusi abı-hava yaradan, səyahətə fərqli
və unudulmaz notlar qatan şərab turları təklif olunur. Turizm ekspertləri bu
marşrutları turistlər üçün heyrətamiz abı-havadan zövq almaq, üzümçülük
və şərabçılıq haqqında onları maraqlandıran bütün suallara cavab tapmaqda
unikal fürsət hesab edirlər: "Bir gün xaricdən də şərab festivalına Hamburqa,
Bordoya deyil, məhz Azərbaycana gələcəklər”. Qədim mədəniyyətin yeni təqdimatı
isə ölkə iqtisadiyyatı və turizminə yalnız fayda gətirəcək.
Təranə
Məhərrəmova
Bakı-Şamaxı-Meysəri
Məqalə Dövlət Turizm Agentliyi tərəfindən elan
edilmiş müsabiqəyə təqdim edilir.