“Saçım saçın olsun”- Örnək
"Saçlarımı çox sevirəm. Hər qız kimi saçlarıma vurğunam.
Amma atam mənə həmişə deyirdi ki, ən çox dəyər verdiyin əşyanı belə, ehtiyacı
olan insanlarla paylaşmağı bacarmalısan. Mən də saçlarıma dəyər verirdim və onu
sevə-sevə ehtiyacı olan həmyaşıdımla paylaşdım”.
Bu sözləri özü balaca, ürəyi geniş olan Səmanur deyir.
Onun hələ 11 yaşı var. Uşaqlıqdan saxlayıb, uzatdığı saçlarını xərçəng xəstəliyindən
əziyyət çəkən 6 yaşlı həmcinsinə bağışlayıb: "Ailəm sosial şəbəkələrdə "Saçım
saçın olsun” aksiyasi ilə tanış
olub, mənə danışdılar. Aksiyada bildirilirdi ki, 6 yaşlı qız xəstə olduğu üçün
saçları tökülüb. Amma məktub yazaraq, qeyd edib ki, uzun saçlarının olmasını
istəyir. Mənim də saçlarım uzun idi və ona hədiyyə etmək istədim. Anamın da
dediyi kimi, saçımın kökü onsuz da özümdədir, yenə uzanacaq. Əsas odur ki, xəstəlikdən
əziyyət çəkən bacım da arzusuna çatacaq və sağalacaq”.
"Qoy bütün qadınlar gözəl olsun”
Layihə rəhbəri Sevinc orta təhsillidir. İki yerdə işləyir. Gündüzlər bir restoranda aşpaz köməkçisi, saat 19:00-dan gecə yarısına qədər ayıq sürücü xidmətində operator kimi çalışır. İş qrafiki gərgin olsa da, könüllü şəkildə xəstələrə ümid olmaq üçün də işləyir. Deyir ki, bir xərçəng xəstəsi üçün saçının tökülməsinin necə travma olduğunu öz həyatından bilir: "Anam da xərçəng xəstəsi olub. Onun saçları töküləndə çox sarsılmışdı. Öz saçını özü qırxmışdı. Üstündən çox vaxt keçib, amma o mənzərəni hələ də unuda bilmirəm. Mən bilirəm qadın üçün saçlarını itirmək nə deməkdir. Onsuz da xəstəliyin ağırlığı onları incidir. Bir də keçəlliyə görə, onların cəmiyətdən xaric olmasını, insan içinə çıxmağa utanmasını istəmirəm. Qoy bütün qadınlar gözəl olsun”.
Ümid, sevinc, motivasiya…
Sevincin özünün də uzun saçları olmasına
baxmayaraq, onları xərçəng xəstəsinə bağışlayıb. İlk dəfə saçını bağışladıqdan
sonra, belə bir layihəni yaratmaq qərarına gəlib. Deyir ki, pariklərin qiymətləri
ilə tanış olduqdan sonra, xəstələrə yardım etmək üçün aksiya təşkil edib.
"Saçım saçın olsun” layihəsi vasitəsilə saçlarını bağışlayan xanımlardan saç
toplayır, sonra həmin saçlardan parik hazırlatdırır və xərçəngdən əziyyət çəkən
qadın və uşaqlara hədiyyə edirik: "Bir gün "facebook”da elan gördüm. Xərçəng xəstəsi
bir xanım özü üçün saç axtarırdı. Mən xanıma yazdım, onunla birlikdə salona
getdik və saçımı bağışladım. Elə o vaxt müşahidə etdim ki, bir insanın saçı ilə
bir parik düzəlmir. Əlavə iki xanım da lazım idi. Ümumi 3 nəfərin saçından bir
xanıma parik hazırlandı. Üstəlik, pariklər də çox bahalıdır. Əgər almaq istəsən,
təbii saçdan hazırlanmış pariklərin minimum qiyməti 300-400 manatdan başlayır.
Saçı aldıqdan sonra hazırlatdırmaq üçün də ustaya pul verilir. Onsuz da müalicəsi
çox baha başa gələn xanımların bu məbləği ödəməyə imkanının yetməyəcəyini
bilirik. Saç qadının gözəlliyinin ən vacib elementidir, çətin zamanlardan keçən
bu xanımlar üçün atılmış ən kiçik addım belə böyük motivasiya olur. Buna görə,
qərara aldım ki, ölkəmizdə də "Saçım saçın olsun” adlı aksiyaya başlayaq. Layihə
Türkiyədə, eləcə də dünyanın bir çox ölkəsində çox effektli alınıb. Mən də
layihəni qonşu ölkədə görmüşdüm və düşündüm ki, niyə bizdə olmasın. Belə bir səhifə
hazırladım. Xanımlar saçlarını könüllü şəkildə hədiyyə edir, usta təmənnasız
hazırlayır və biz xərçəng xəstələrinə bağışlayırıq. Bu xəstəliyin əsas müalicəsi
motivasiyadır. Xəstəyə həyata tutunmaq üçün bir səbəb lazımdır. İstənilən xəstəlikdə
sağalacağına ilk olaraq özün inanmalısan. Həmişə anama deyirdilər ki, əsas dərman
inamdır. Təsəvvür edin, saçları tökülən insana tanımadığın xanımın saçını
bağışlaması necə böyük ümid, sevinc, motivasiyadır. Bunu həm də qadın həmrəyliyi
kimi düşünmək olar”.
"Səmanur kimi azyaşlının bunu dərk etməsi çox önəmlidir”
Səmanurun saçlarını bağışlamasına gəldikdə isə, Sevinc deyir ki, azərbaycanlı uşaqların belə böyük ürəyə sahib olmaları çox sevindiricidir: "Səmanurun qeyd etdiyi 6 yaşlı qız uzun saçlarının olmasını çox istəyirdi. Aksiyanı gördükdən sonra mənə xəstəxanadan səs atmışdı ki, saçlarının uzun olmasını çox istəyir. Bununla bağlı ailəsi Səmanura məlumat verib. O da saçlarını bağışladı. Balaca qızcığaz o qədər sevindi ki... Səmanur kimi azyaşlının bunu dərk etməsi çox önəmlidir”.
"Bizim üçün dəyərli olan əşyamızı paylaşmaqdan çəkinməmişik”
Örnək uşaq yetişdirən Səmanurun atası Qəşəm Niftəliyevlə söhbətləşirik. Deyir ki, uşaqlıqdan xəstə olduğu üçün xəstəlikdən əziyyət çəkən insanları anlayır: "Mən uşaqlıqdan həm kasıb ailədə böyümüşəm, həm də xəstə olmuşam. Bu həyatı yaşayan xəstələrin vəziyyətini daha yaxşı anlayıram. Xərçəng xəstələrinin vəziyyəti isə nisbətən kritikdir. Səmanur gözünü açandan ailədə paylaşmağı görüb, öyrənib. Biz kənddən Bakıya təzə gəlmişik. Evimizdə artıq nəyimiz olubsa, onu ehtiyacı olanlarla paylaşmışıq və bunu da övladlarımıza aşılamışıq. Uşaq görüb ki, bizim üçün dəyərli olan əşyamızı, ərzağımızı belə, paylaşmaqdan çəkinməmişik. Adətən insanlar bir-birlərinə xoşlamadıqları hədiyyələri verir, ən sevdiklərini özlərinə saxlayırlar. Biz isə daha çox istədiyimizi vermişik. Həmişə inanırıq ki, Allah heç bir yardımı qarşılıqsız qoymur”.
"Saça hələ də namus kimi baxırlar”
Həmsöhbətimiz deyir ki, saçın bağışlanması kənd yerində o qədər də yaxşı qarşılanmayıb: "Kəndin bəzi yerlərində geri düşüncəli insanlar saça hələ də namus kimi baxırlar. Bilirdim ki, biz tərəf yaxşı qarşılamayacaq. Amma önəmli olan bizim düşüncəmiz və qərarımızdır”.
Uşaqların tərbiyə məsələsinə gəldikdə isə, həmsöhbətimiz deyir ki, informasiya bolluğunun tüğyan etdiyi dövrdə uşaq tərbiyə etmək asan deyil. Onun sözlərinə görə, əvvəllər uşağın tərbiyəsindən ananı cavabdeh tuturdularsa, indi ata da ana qədər məsuliyyətli olmalıdır: "Uşaq tərbiyəsi toplumumuzda anaların öhdəliyinə atılıb. Amma mən bu fikirlə heç vaxt razı olmamışam. Çünki ata da ana qədər məsuliyyətli olmalı, əl-ələ verib cəmiyyət üçün xeyirli övlad yetişdirməlidirlər. Bu dövrdə uşaq tərbiyə etmək asan deyil. İnternet, telefon, seriallar artıq həyatımızın bir parçasına çevrilib. Bunun üçün övlad tərbiyəsində diqqətli olmalıyıq”.
Qeyd edək ki, "Saçım saçın olsun” layihəsi dünyanın bir çox ölkəsində
baş tutub. 2 aydır ki, ölkəmizdə fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, qadınlar tərəfindən
kifayət qədər maraq var və yardım edilir. Aksiyaya hər yaşdan olan qadınlar
qatıla bilər. Layihəyə təqdim olunacaq saçlar isə, ən az 30 santimetr
uzunluğunda olmalı, əsasən kimyəvi boyalarla rənglənmiş cansız saçlar
olmamalıdır. Layihə rəhbərinin də dediyi kimi,
bir qadına verdiyimiz müəyyən miqdar saçla ona özgüvən, sevinc, ən əsası,
yaşamaq eşqi bəxş edə bilərik.