Rosbalt: “Bakı və Vilnüs “yarıkarantin” rejiminə keçdilər”
Azərbaycan və Litva məhdudiyyətləri
azaltmaqla nümunə göstərirlər
Azərbaycan hökumətinin
koronavirusla mübarizə tədbirləri, vətəndaşların sağlamlığını nəzərə almaq
istiqamətində gördüyü işlər, tətbiq etdiyi məhdudiyyətlər əksər beynəlxalq təşkilatlar,
media və ekspert dairələrində təqdir edilir. Aprelin 27-dən ölkəmizdə qüvvədə
olan karantin tədbirlərinin azaldılması Rusiya mediasında da işıqlandırılıb.
"Rosbalt” yazır ki, "yumşaldılan” karantin mayın 4-nə kimi qüvvədədir və çətin
ki, həmin tarixdən sonra tam şəkildə aradan qalxsın. "Hələ ki, yumşalma
aşağıdakı kimidir – kitab, qəzet, paltar, kosmetika, parfümeria elektronika və
məişət texnikası, mebel və inşaat materiallarının, avtomobillərin satışına icazə
verilib. "Əhaliyə xidmət edən bir sıra yerlər də fəaliyyətini bərpa edib. İndi
vətəndaşlar artıq evlərini üç saat müddətində tərk edə bilərlər. Bu da Bakı küçələrində
canlanma yaradıb, insanların, maşınların axını artıb. Ümumiyyətlə, Azərbaycan
MDB ölkələri içərisində COVİD-19 virusu ilə bağlı məhdudiyyətlərin aradan
qaldırılması üçün "eksperiment” aparılmalı ən ideal ölkədir – ölkədə hər 10 min
nəfərə 1,5-ə yaxın koronavirus xəstəsi qeydə alınıb, gün ərzində 2 faiz xəstə
artımı var, sağalananların sayı da müsbətdir. Bütün bunlar müsbər göstəricilərdir.
Lakin buna baxmayaraq, mayın 4-də heç də bütün məhdudiyyətləri aradan
qaldırmağa tələsmirlər. Orta və ali məktəblərdə dərslər çətin ki başlasın.
İctimai nəqliyyat tədricən fəaliyyətə başlayacaq. Sərnişinlər arasında məsafə
qorunub saxlanılmalıdır. Səhiyyə Nazirliyiin baş infeksonisti idman zallarının,
restoranların fəaliyyətini ən sonda bərpa etməyi nəzərdə tutduqlarını
bildirib”.
Bildirilir ki, formal olaraq Gürcüstanda da ötən
gündən "sərt rejim”i yumşaltmağa başlayıb. Düzdür, bu yumşalma altı mərhələdə həyata
keçiriləcək. Birinci mərhələdə vətəndaşlara öz şəxsi avtomobillərində və taksilərdə
hərəkət etməyə icazə verilib. Onlayn alqı-satqı, bazarların təhlükəsizlik
qaydalarına əməl etməklə açılması da artıq reallaşıb. Bununla belə, dörd iri şəhərin
bağlı qalması qərarı qüvvədədir. Başqa şəhərlərdən koronavirus əsirliyinə düşən
şəxslərə iki gün ərzində şəhəri tərk etmək və evlərinə dönmək tələb edilib. Azərbaycanla
müqayisədə Gürcüstan məhdudiyyətlərin sürətlə aradan qaldırılması üçün ideal
ölkə deyil. Lakin pis də deyil. Sağalanların sayında müsbət tendensiya var.
Hökumət buna baxmayaraq, yaxın 2-3 ayı gözləyir. Gürcüstanın muxtar ərazisi
olan Abxaziyada vəziyyət qənaətbəxşdir. Rusiyada xəstə sayının artması vəziyyəti
gərginləşdirə bilər. Gün ərzində oradan Gürcüstana onlarla insan geri qayıdır.
Məqalədə daha sonra Litvadakı vəziyyətə
toxunulub. Burada hakimiyyət orqanları "azadlığa” çıxmaq istiqamətində xeyli
addım atıblar. Küçə kafeləri açılıb. Düzdür, stol arxasında iki nəfərdən artıq
adamın oturmasına icazə verilməsə də, vəziyyət normallaşır. Vilnüs bələdiyyəsi
park və xiyabanları da insanların üzünə açmaq qərarına gəlib. Bundan əlavə, gözəllik
salonları (solyari olmadan) açılıb. Tennis oynamaq mümkündür, kartodromlar,
zoopark, botanika bağları da fəaliyyətdədir. Həftənin birinci günündən kilsələrdə
də ayinlər həyata keçirilir, ancaq məhdud sayda insanın iştirakı ilə. Nəhayət,
valideynləri işə çıxan uşaqlar bağçaya gedə bilərlər. Yerdə qalan məhdudiyyətlər
mayın 11-nə kimi qüvvədədir. Litvadan fərqli olaraq onun qonşuları cürətli
çıxmayıblar. Məsələn, Estoniyada yalnız mayın 2-dən sonra idman
trenajorlarından istifadə etməyə icazə veriləcək. Latviyada ictimai nəqliyyat
sahəsində "liberallaşma” mümkündür. Onların ehtiyatlanmağında da, əsas var. Əgər
Litvada xəstələrin yarısı sağalıbsa, digər iki Baltik respublikasında xəstə
sayı artır. Ukrayna radikal yüngülləşməyə hələ getmir. Lakin hökumət dünən ərzaq
bazarlarını açıb. Qlobal amnistiyaya gəldikdə, Kiyevdə gözəllik salonlarının
açılması planlaşdırılır. Əsas tarix mayın 12-nə nəzərdə tutulub. Ölkədə son
günlər ərzində xəstə sayı artıb. İddialara görə,
son artım Ukraynada Pasxa bayramında əhalinin kütləvi tədbirlərdə iştirakı ilə
izah olunur.
Qazaxıstanda karantin tədbirlərinin
mayın 11-nə kimi uzadılmasına baxmayaraq, artıq "mühasirənin yarılmasına”
başlanılıb. Yerli aviaşirkətlər daxili uçuşlara start veriblər, mayın 15-dən isə
Almatıdan Moskvaya uçuş olacaq. Nur-Sultan sakinlərinə binaların həyətində
idmanla məşğul olmağa icazə verilib. Tikinti sahələri, avtoservis, kimyəvi təmizləmə
yerləri, lombardlar, məişət mağazaları fəaliyyətə başlayıb, lakin ictimai nəqliyyat
bağlıdır. Xəstə sayında da müsbət tendensiya hiss olunur.
Qırğızıstanda yeganə yüngülləşmə odur
ki, fövqəladə vəziyyət rejimi mayın 10-a kimi yalnız Bişkek, Oş, Cəlal-abad və
Atbaşinksdə uzadılacaq. Ölkədə xəstələrin yardan çoxu sağalsa da, hakimiyyət
karantin şərtlərini yüngülləşdirmək fikrində deyil.
Sinqapur Texnologiya və Dizayn
Universiteti ehtimal edir ki, MDB məkanında koronavirusun öhdəsindən gələn ilk
ölkə Özbəkistan olacaq. Hətta tarix də göstərilir- mayın 24-ü. Burada
sağalanların da sayında artım var.
O ki qaldı Moldova və Ermənistana -
burada vəziyyət o qədər də bərbad olmasa da, rəqəmlər onu deyir ki, sürətli
yumşalmanı ləngitmək gərək olacaq. Erməni iqtisadçı ekspert Tadevos Avetisyan
deyib ki, Ermənistanın dövlət
borcu böyüyür və hər şey koronavirus pandemiyasının nə qədər davam edəcəyindən
asılıdır. 2020-ci il üçün planlaşdırılmış Ermənistanın dövlət
büdcəsi təhlükə altındadır, vergilər azalıb, xərclər isə artıb. Bu vəziyyətdə
Ermənistan hökuməti dövlət büdcəsində bəzi dəyişikliklər etmək təklifi ilə çıxış
edib. O qeyd edib ki, bundan sonra nə olacağı sualının cavabı koronavirusun nə
zaman bitəcəyi sualının naməlum cavabından asılıdır. "Əgər vəziyyət bu cür
ssenari ilə davam etsə və koronavirusla əlaqədar iqtisadi məhdudiyyətlər ən azı
üçüncü rübə qədər davam etsə, onda bizə çox çətin olacaq”, - deyə Avetisyan
bildirib.
"Türkmənistanda isə hər dəfə olduğu
kimi, heç nə bəlli deyil. Tacikistan isə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının mütəxəssislərini
gözləyir. Onlar koronavirusun olmadığı şəraitdə məhdudiyyətlərin aradan
götürülməsi barədə qərar verməli olacaqlar.
Belarusa gəldikdə, burada məsələ
karantinin aradan qaldırılmasında yox, daha çox bu məhdudiyyətlərin tətbiq
edilib-edilməməsindədir.
Və nəhayət tort üzərində qoyulan meyvə
olan Rusiya. Prezident Vladimir Putin bəyan edib ki, Rusiya Federasiyasında
"xüsusi tədbirlər” may bayramları günlərində tam qüvvədə olacaq. Mayın 12-dən
sonra isə vəziyyətə baxılacaq”, - deyə məqalədə bildirilib.
Azər NURİYEV