Ölkələr və xalqlar arasında körpü - Fotolar
"Bir kəmər, bir yol”
iqtisadi inkişaf strategiyası Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpin
tərəfindən 2013-cü ildə elan edilib. Çin ilə Avrasiya və Afrika ölkələri, o
cümlədən qədim İpək Yolu üzərində yerləşən dövlətlər arasında qarşılıqlı
əlaqələrin inkişafına və ticari-iqtisadi əməkdaşlığın inkişafı ilə bağlı
müvafiq infrastruktur yaradılmasına yönəlmiş bu strategiya iki mühüm inkişaf
istiqamətini əhatə edir. Bunlar "İpək Yolu İqtisadi Kəməri” və "Dəniz İpək
Yolu”dur. Söhbət malların güzəştli şərtlərlə Şərqdən Qərbə göndərilməsi üçün
ticarət dəhlizlərinin yaradılmasından gedir. Çinin Kommersiya Nazirliyinin yaydığı
məlumata görə, "Bir kəmər, bir yol” ölkələri ilə ticarət dövriyyəsində artım
illik orta hesabla 4 faiz təşkil edib. Strategiyanın elan edildiyi 2013-cü
ildən ötən ilin sonunadək Çin şirkətləri "Bir kəmər, bir yol” ölkələrinə 90
milyard dollar birbaşa sərmayə yatırıb. "Bir kəmər, bir yol” strategiyasının
əhatə etdiyi ölkələrlə 2013-2018-ci illər üçün ticarət dövriyyəsinin ümumi
məbləği isə 6 trilyon ABŞ dollarını ötüb.
Şərq-Qərb
və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərinin üzvü olan yeganə ölkə
Qeyd edək ki, Azərbaycan
Çinin bu strategiyasını dəstəkləyən ilk ölkələrdən biridir. Prezident İlham
Əliyevin 2015-ci ilin dekabrında Çinə dövlət səfəri çərçivəsində "İpək Yolu
İqtisadi Kəməri”nin yaradılmasının birgə təşviqinə dair Anlaşma Memorandumu
imzalanıb. Bundan başqa, oktyabrda istifadəyə verilən və Avropa ilə Asiya
arasında ən qısa dəmir yolu əlaqəsini təmin edən Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu,
habelə Bakı limanı Çinin "Bir kəmər, bir yol” strategiyasının həyata keçməsində
əhəmiyyətli rola malikdir.
Cari il yanvarın 22-də Davosdakı Dünya İqtisadi
Forumu çərçivəsində keçirilən "Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünün inkişaf
etdirilməsi: Çinin trilyon dollarlıq baxışı” mövzusunda sessiyada iştirak edən
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Şərq-Qərb nəqliyyat dəhlizi təşəbbüsünün
fəal üzvü olduğunu diqqətə çatdırıb. Bildirib ki, ölkəmiz Çin hökumətinin "Bir
kəmər, bir yol” təşəbbüsünü dəstəkləyir, Azərbaycan özündən şimalda və cənubda
yerləşən ölkələrə bu layihəyə qoşulmaq üçün imkanlar yaradır. Dövlətimizin
başçısı deyib ki, Azərbaycan Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərinin
üzvü olan yeganə ölkədir. Onun sözlərinə görə, bunun üçün dəmir yolu
sistemlərimizin müasirləşdirilməsi, Xəzərin sahilində 25 milyon tona qədər yük
daşımaq gücündə olan ən böyük dəniz limanının tikintisi, Avropa və Asiya
arasında çatışmayan bağlantının yaradılması ilə Azərbaycanı Türkiyə və Avropa
ilə birləşdirən Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun inşası yollarımızdan istifadə
etmək istəyənlərə yaxşı şərait yaradır.
Cari il aprelin 17-də Çinin
Sinxua agentliyinə müsahibə verən Prezident İlham Əliyev Azərbaycan və Çin
arasında nəqliyyat sahəsində əməkdaşlıq üçün çox yaxşı perspektivlərin olmasına
diqqət çəkib. Dövlətimizin başçısı bir daha bəyan edib ki, Azərbaycan Çinin
"Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünü tam dəstəkləyir.
Azərbaycan iqtisadi dividentlər əldə edəcək
Milli
Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Aydın
Hüseynov mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında bildirib ki, Çinin
"Bir kəmər bir yol” ideyasını qədim "İpək yolu”nun bərpası kimi də xarakterizə
etmək olar. Millət vəkilinin sözlərinə görə, Çinin bu təşəbbüsünü dəstəkləyən
ilk ölkələrdən biri də Azərbaycan olub: "Cənab İlham Əliyev bu təşəbbüsə ilk
vaxtlardan dəstək verən ölkə rəhbəridir. Məhz onun təşəbbüsü, ortaya qoyduğu iradə
əsasında açılışı olan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu da "Bir kəmər bir yol”
layihəsinin tərkib hissəsi sayıla bilər. "Bir kəmər bir yol” layihəsinə dəstək
vermək, bu layihədə iştirak etmək ilk növbədə Azərbaycanın özünün iqtisadi,
siyasi və strateji maraqlarına uyğundur. Azərbaycan coğrafi baxımdan elə bir
məkanda yerləşir ki, bu, Şərqlə Qərb, Şimalla Cənub arasındakı nəqliyyat
qovşağı rolunu oynamağa imkan yaradır. Zaman keçdikcə Azərbaycan regionun,
eləcə də Avrasiya məkanının ən böyük logistik mərkəzinə çevrilir.
Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu və onun əhatə dairəsi söylənilənlərə daha bir
əyani misaldır. "Bir kəmər bir yol” layihəsindən Azərbaycan iqtisadi dividentlər
əldə etməklə bərabər, ölkələr və xalqlar arasında körpü rolunu oynayır.
Azərbaycanla Çin arasındakı iqtisadi, siyasi, humanitar, mədəni və sair
münasibətlər "Bir kəmər bir yol” vasitəsilə daha da intensivləşəcək. Avropa ilə
Asiya arasındakı yük daşımaları, həmçinin digər iqtisadi əlaqələrdə
Azərbaycanın rolu bir qədər də artacaq. Azərbaycan "Bir kəmər bir yol”
layihəsinə tranzit ölkə olaraq, yüklərin daşınmasının təşkilində iştirakçı ölkə
olaraq tam hazırdır. Burada söhbət Xəzər dənizi sahilində inşa etdiyimiz
beynəlxalq ticarət limanından və onun imkanlarından gedir. Bu liman da "Bir
kəmər bir yol” layihəsinə ciddi dəstək vermək baxımından böyük potensiala
sahibdir. Ümumi götürsək, "Bir kəmər bir yol” layihəsi Prezident İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə həyata keçirilən iqtisadi-siyasi islahatlarla, iqtisadi
siyasətlə tamamilə uzlaşır və ölkəmiz gələcəkdə bundan yalnız fayda əldə
edəcək”.
Rufik
İSMAYILOV