Hələ də müəyyən edilməyən tarif - ARAŞDIRMA
Millət vəkili deyir ki, küçə parklanmasında tariflərin
müəyyənləşməməsinin texniki məsələlərə dəxli yoxdur. Sadəcə kimlərsə bu məsələnin
qanuni şəkildə aparılmasında, vəsaitlərin büdcəyə köçürülməsində maraqlı deyil.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabineti tərəfindən küçə parklanmasına görə qiymətlər müəyyən edilənədək,paytaxtın küçə və prospektlərində parklanma yerləri
ödənişsizdir. Bununla bağlı həmin yerlərdə lövhələr yerləşdirilib və qeyd
olunub: "Tariflər müəyyən
edilənə qədər parklanma ödənişsizdir”. 2 ilə yaxındır
ki, bu lövhələrlə qarşılaşırıq. Ancaq parklanma yerlərində "parkovşik”lər var və
vətəndaşlardan qeyri-rəsmi şəkildə ödəniş yığırlar. Yəni bu 2 il müddətində nə
qiymət müəyyənləşdirilib, nə də ki parklanma ödənişsizdir.
Suallar yaranır: Niyə tariflər hələ də müəyyənləşməyib?
Prosesin bu qədər uzanmasının səbəbi nədir? Tariflərin müəyyənləşməməyi o deməkdir
ki, yığılan ödənişlər qeyri-rəsmidir və dövlət büdcəsindən yayınır? Bəs yığılan
pullar hara gedir?
"BNA adından sui-istifadə hallarıdır”
Bakı
Nəqliyyat Agentliyinin (BNA) mətbuat xidmətinin rəhbəriMais Ağayevdeyir ki, qeyri-rəsmi
ödəniş yığılmasının agentliklə heç bir əlaqəsi yoxdur: "Birmənalı
deyə bilərəm ki, BNA adından sui-istifadə hallarıdır. Çünki bizim hər hansı əməkdaşımızla
"parkovşik” dediyimiz həmin şəxslər arasında hər hansı əməkdaşlıqdan söhbət gedə
bilməz. Əksinə, bu günə qədər BNA adından verilən açıqlamalara diqqət etsəniz,
görəcəksiz ki, dəfələrlə bu barədə xəbərdarlıqlar olub. Hər dəfə də açıq şəkildə
bildirmişik ki, tariflər müəyyən edilənə qədər küçə parklanma yerlərindən
istifadə etmək ödənişsizdir. Buna görə sürücülərdən vəsait alınması da tam
qanunsuzdur”.
"BNA-nın səlahiyyətində deyil”
M.Ağayev bildirdi ki, qanunsuz pul yığılması ilə
bağlı hallara qarşı mübarizə aparmaq BNA-nın səlahiyyətlərinə aid məsələ deyil:
"Hələ də biz bu cür qanunsuz əməllərin şahidi oluruq. Buna görə dəfələrlə tərəfimizdən
hüquq mühafizə orqanlarına da müraciət edilib. Niyə tədbir görülmür, bu, artıq
həmin qurumların cavab verməli olduğu məsələdir”.
Qanunun icrasında problemlər var
Prosesin bu qədər uzanma səbəblərinə gəlincə, nəqliyyat
məsələləri üzrə ekspert Elməddin Muradlı deyir ki, məsələ qiymətin müəyyənləşməsi
ilə bitmir, parklanma ilə bağlı qəbul edilən qanunun icrasında problemlər var:
"Yeni qaydalara görə parkinqdə insan xidmət göstərməyəcək, hər bir işi xüsusi
texniki vasitə həll edəcək. Yəni sürücü dayanacağa daxil olan kimi xüsusi texniki
vasitə - parkomat onu qeydə almalı, vətəndaş orda ödəniş etməli, ödəniş haqda məlumat
dərhal mərkəzi informasiya sisteminə getməli, həmin bildiriş əsasında sürücü
parklama yerinə daxil olmalıdır. Hansı zaman aralığı üçün ödəniş edibsə, o qədər
qala bilər, artıq qaldığı müddətdə cərimə olunacaq. Xüsusi texniki vasitə bunu
müəyyənləşdirib necə cərimə təyin edəcək? Yaxud əlillər üçün ayrılmış yerdə
başqa maşınlar park ediləndə xüsusi texniki vasitə cərimə yazmalıdır. Necə
yazacaq? Xüsusi texniki vasitə robot deyil axı, gəzmir. Deməli, hər parklama yerində
agentliyin bir əməkdaşı durmalıdır. Yəni orda bir əməkdaş dayanıb bu işləri
görməsə, prosesin xüsusi texniki vasitə ilə bərpası real görünmür. Mexanizmi
yazıb qəbul edirlər, amma icrasına gələndə problem yaşanır”.
Yeni tariflər baha ola bilər?
E.Muradlı deyir ki, parklanma qiymətlərinin yüksək
olma ehtimalı da var və tariflərin müəyyənləşməsinin ləngiməsində bunun da rolu
ola bilər: "Ola bilər ki, yeni tariflər baha olacaq. İndi isə bir az həssas
dövrdür və insanlar arasında narazılıq yaranma ehtimalı var. Belə məqamda
Nazirlər Kabineti gözləməyi üstün tuta bilər”.
E.Muradlı bildirdi ki, qiymətlərin hələ də müəyyənləşməməsindən
istifadə edən bəzi işbazlar isə əhalidən qeyri-qanuni pul yığırlar ki, bu da büdcədən
böyük vəsaitin yayınması deməkdir.
Cavabı
olmayan suallar
Millət vəkili
Razi Nurullayev deyir
ki, qeyri-qanuni parklanmadan yığılan qeyri-qanuni ödənişlərlə bağlı Milli Məclisdə
mütəmadi olaraq məsələ qaldırılır, müzakirə olunur: "Hətta büdcə müzakirələrində
belə, bu məsələ gündəmə gətirildi, hökumət üzvlərinin nəzərinə çatdırıldı. Hər
dəfə eşidirik ki, bununla bağlı müəyyən nizamlamalar olacaq, düzələcək. Müəyyən
ödəniş aparatları alınmalıdır, proqram yazılmalıdır və s. Ancaq neçə illərdir
bu məsələ düzəlmir. Üstəlik, ödənişsiz olduğu yazılıb, amma sürücülərdən
qeyri-qanuni pul yığılır. Bu zaman da onlarda sual yaranır ki, bütün bu vəsait
hara gedir, nəyə sərf olunur, hesabatlılığı varmı? Şəffaf şəkildə yığılıb, şəffaf
şəkildə xərclənirmi? Bu sualların cavabları yoxdur”.
Texniki məsələlərə
bağlı deyil
R.Nurullayev
deyir ki, küçə parklanması işinin indiyə qədər həll olunmaması texniki məsələlərə
bağlı deyil: "Texniki məsələlərin həlli asan variantdır. İstənilsə, bir ay, hətta
daha qısa müddətdə həlli mümkündür. Amma bunu həll etmək, bu vəsaitlərin şəffaflaşdırılması,
hesabatlılığın təmin olunması istəyi varmı? Məsələ texniki vasitələrdə deyil.
Bu qədər müzakirə edilir, amma həlli yoxdursa, deməli, kimlərinsə məsələnin bu
cür olmasında marağı var. Kimlərsə bu məsələnin qanuni şəkildə aparılmasına, vəsaitlərin
büdcəyə köçürülməsində maraqlı deyil”.
DİN-in səlahiyyətinə daxil deyil
Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) mətbuat xidmətinin şöbə rəisi, polis
mayoruElşad Hacıyevinsözlərinə görə, ümumilikdə,
parklanmadakı qanunsuzluqla bağlı DİN tərəfindən müvafiq tədbirlər həyata
keçirilir ki, bu kimi neqativ hallar kütləvi şəkil almasın. Amma konkret olaraq,
qanunsuz pul yığılması məsələsi Daxil İşlər Nazirliyinin səlahiyyət və inzibati
fəaliyyətinə daxil deyil: "Əgər orda qanunsuz yığım, pul tələbi varsa, hansısa
formada alınan vəsaitlə bağlı çek, yaxud qəbz verilmirsə, bununla bağlı müvafiq
qaydada İqtisadiyyat Nazirliyi yanındaDövlətVergi Xidmətinə müraciət
edilməlidir”.
Aygün
Asimqızı