Hədəfi milli azlıqlar olan layihə - FOTOLAR
Şahid Muradlı: "Multikultural rəngarəngliyimizin
fonunda Azərbaycan dilinin zənginliyini erkən yaşlardan mənimsəyən şagirdlər təhsilin
növbəti pillələrində qazanılacaq biliklərin təməlini atmış olacaqlar”
"İbtidai sinif müəllimi olduğum üçün azyaşlılarda məktəbə,
təhsilə, mütaliəyə həvəs yaratmağın məndən asılı olduğunu bilirəm”.
Bu sözlər bu gün milli azlıqlardan ibarət ibtidai
siniflərdə Azərbaycan dili fənnini dərindən öyrətmək, onların səlis danışması,
dilin incəliklərini bilməsi üçün çalışan gənc müəllim Şahid Muradlıya məxsusdur.Uşaqları çox sevir. Elə bu sevgisi də onu müəllimliyə
gətirib. Seçdiyi ixtisasın maddi qazancından çox, ona verəcəyi mənəvi zənginliyini
düşünür və müəllim adı ilə qürur duyur. Deyir ki, uşaqlara, onları öyrətməyə və
ən əsası, onlarla birgə öyrənməyə həvəsim olduğu üçün müəllimliyi seçdim.Müsahibimiz həm də Təhsildə İnkişaf və
İnnovasiyalar üzrə V Qrant Müsabiqəsinin iştirakçısıdır. O, bu müsabiqədə "Milli
azlıqlardan ibarət ibtidai siniflərdə Azərbaycan dili fənninin mənimsənilməsində
həvəsləndirici oxu və yazı müsabiqəsi” layihəsi ilə iştirak edib və qalib olub.
"Şagirdlər bu prosesdən fərqli formada keçir”
Həmsöhbətimiz 6 ildir ki, İsmayıllı rayonunda müəllim
kimi fəaliyyət göstərir. Multikultural zənginliyi ilə seçilən bölgəmizdə
çalışan gənc müəllim deyir ki, ibtidai sinif müəllimi olaraq müşahidə etdiyi məqam
milli azlıqların yaşadığı bölgələrdə erkən yaşlarda məktəbə qədəm qoyan şagirdlərin
Azərbaycan dili fənninin mənimsənilməsi prosesində digər həmyaşıdlarından fərqli
mərhələ keçməsidir: "Ümumi təhsil pilləsinin dövlət standartları və proqramları
(kurikulumları)” sənədinə əsaslanaraq hazırlanan "Azərbaycan Respublikasının
ümumtəhsil məktəbləri üçün Azərbaycan dili üzrə təhsil proqramı
(kurikulumu)”ında fonetik, leksik, qrammatik səviyyədə dil xüsusiyyətləri
mövcuddur. Proqramda, həmçinin yazılı və şifahi nitq, dinləyib-anlama
bacarıqları, Azərbaycan dilinə ana dili və dövlət dili kimi hörmət, sevginin
daha da artırılması, ana dilinin şüurlu olaraq dərk edilməsi kimi məsələlər öz əksini
tapıb. Azərbaycan dilinin zəruri ünsiyyət vasitəsi
olması ilə bərabər dövlətçiliyimizin əsaslarından biri kimi təhsilalanlara
dolğun formada mənimsədilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu fənni öyrənərkən,
şagirdlər danışma, dinləmə, ədəbi dil normalarına uyğun oxu və yazı
bacarıqlarını inkişaf etdirirlər. Milli azlıq nümayəndələrindən ibarət şagirdlər isə
bu prosesdən təbii olaraq fərqli formada keçir”.
"Şagirdlərin özlərini yaradıcı və bədii şəkildə
ifadə etməsində...”
Gənc müəllim bildirir ki, milli azlıqların yaşadığı
bölgələrdə erkən yaşlarda məktəbə qədəm qoyan şagirdlərin Azərbaycan dili fənninin
mənimsənilməsi prosesində digər həmyaşıdlarından fərqli mərhələ keçməsi onu
şagird və müəllimləri əlavə motivasiya edəcək layihəni reallaşdırmağa sövq edib:
"Belə ki, ailədə ana dilində danışan azyaşlının ibtidai sinif mərhələsində Azərbaycan
dili fənnini mənimsəmə prosesi xüsusi diqqət edilməli məqamlardan biridir. Təhsilin
bütün pillələri üzrə müəyyən edilən məzmun xətlərinin (dinləyib-anlama və
danışma, oxu, yazı və dil qaydaları) ibtidai sinifdə doğru aşılanması növbəti
illərdə şagirdlərin Azərbaycan dili fənni və təbii olaraq, digər fənlər üzrə
qazanacağı uğurların təməlini təşkil edəcək. Həmçinin şagirdlərin özlərini
yaradıcı və bədii şəkildə ifadə etməsində bu amil mühüm rol oynayır”.
Layihənin hədəfi
Həmsöhbətimizin sözlərinə görə, layihənin məqsədi milli
azlıq nümayəndələrinin təhsil aldığı ibtidai siniflərdə Azərbaycan dili fənninin
tədrisi zamanı oxu və yazı bacarıqlarının inkişafı üçün stimullaşdırıcı mühit
formalaşdırmaq, dilimizin zənginliyi fonunda şagirdlərin
erkən yaşlarda özünüifadə bacarıqlarını inkişaf etdirməkdir: "İsmayıllı
rayonu ərazisində 7 fərqli azsaylı xalqın nümayəndəsi yaşayır ki, bu müsabiqə
növbəti mərhələdə həmin məktəblərdə çalışan müəllim və şagirdlərin də fəal
iştirakına və Azərbaycan dili fənninin mənimsənilməsi zamanı onların daha çox
motivasiya edilməsinə gətirib çıxaracaq”.
Multikultural
rəngarəngliyimizin fonunda...
Gənc müəllim bildirir ki, oxu vərdişi fərdin idrakı,
emosional, psixomotor bacarıqları olmaqla yanaşı, insanların anadangəlmə deyil,
təhsilalma prosesində əldə etdikləri sosial bir ehtiyacdır: "Həmçinin fərdin
dünyagörüşünə, bilik səviyyəsinə, ünsiyyətinə, idraki bacarıqlarına birbaşa təsir
edən aktiv bir fəaliyyətdir. Bu baxımdan, oxuduğunu anlamaq və oxu savadlılığı
beynəlxalq səviyyədə əhəmiyyətli hesab edilən və yoxlanılan bacarıqlardandır.
Bu layihənin sonunda milli azlıqların yaşadıqları kənd, qəsəbə məktəblərində
erkən yaşlarda Azərbaycan dili fənni üzrə əsas və alt-standartların mənimsənilməsi
zamanı müəllim və şagirdlərdə əlavə motivasiya yaranacaq. Layihənin icrası
zamanı iştirakçılar arasında yaranacaq sağlam rəqabət mühiti, uğur qazanan şagird
və onların müəllimlərinin rəğbətləndirilməsi növbəti dəfə daha geniş formada
iştirak və motivasiyanı təmin edəcək. Şagirdlərin Azərbaycan dili fənni üzrə təşkil
edilən oxu və yazı müsabiqəsində iştirakı, onlarda mütaliə marağını,
yaradıcılıq bacarıqlarını daha da artıracaq. Multikultural rəngarəngliyimizin
fonunda Azərbaycan dilinin zənginliyini erkən yaşlardan mənimsəyən şagirdlər təhsilin
növbəti pillələrində qazanılacaq biliklərin təməlini atmış olacaqlar”.
Ən böyük məqsəd
Müsahibimizin məqsədi Azərbaycanı elm və mədəniyyət
sahəsində daha da inkişaf etdirəcək gənclər yetişdirməkdir: "İxtisasım ibtidai
sinif müəllimliyi olduğu üçün təhsildə ilk addımlarını atan azyaşlılarda məktəbə,
təhsilə, mütaliəyə həvəs yaratmağın məndən asılı olduğunu bilirəm. Öz milli, mənəvi
dəyərlərinə sadiq, xalqını, vətənini sevən, yeniliklərə açıq olan gənclər
yetişdirmək ən böyük məqsədimdir”.
Məlumat üçün bildirək ki, layihə müddətində milli
azlıq nümayəndələrinin kompakt halda yaşadığı İstisu, Qalacıq, Sumağallı,
Qurbanəfəndi, İvanovka, Hacıhətəmli kənd məktəblərinin şagirdləri ilə müsabiqələr
həyata keçirilib. Yanvarın 6-da layihə çərçivəsində təşkil olunmuş müsabiqənin
qalib şagirdləri və onların müəllimləri təltifnamə və sertifikatlarla təltif
olunublar.
Aygün