Ermənistan XİN niyə Paşinyanı təkzib etdi?
Bir neçə gün öncə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Dağlıq
Qarabağda olarkən səsləndirdiyi sərsəm bəyanat birmənalı qarşılanmayıb.
Azərbaycanın ciddi təzyiqindən sonra Ermənistanın Xarici İşlər Nazirliyi baş
nazirin fikirlərinə korrektə xarakterli açıqlama ilə çıxış edib. Onların
bəyanatına görə, guya Paşinyanın sözləri Azərbaycan tərəfindən düzgün anlaşılmayıb.
XİN-in açıqlamasından belə məlum olur ki, Paşinyan Qarabağın
Ermənistana aid olduğunu söyləməyib və sadəcə, Ermənistan, Qarabağ və diaspor
kontekstində erməni birliyindən danışıb. Maraqlıdır ki, ermənilərin xarici
siyasət idarəsi Paşinyanın sərsəm bəyanatına elə o tərzdə düzəliş verməklə
mövqe bildirib. Eyni zamanda, Ermənistan XİN verdiyi bu bəyanatı özünün
internet səhifəsində bir neçə dəfə düzəliş edərək yayımlayıb. Ermənistan
tərəfinin atdığı bu addım nədən xəbər verir və hansı səbəbdən XİN öz dövlət başçısının
fikirlərini korrektə etmək məcburiyyətində qalıb?
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, politoloq Elman Nəsirov bildirdi ki,
Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın Azərbaycanın işğal altındakı ərazisi
olan Xankəndidə verdiyi sərsəm bəyanatlar artıq onun özünün əleyhinə çevrilməyə
başlayıb: "Hətta iş o yerə gəlib çatıb ki, Ermənistanın Xarici İşlər Nazirliyi
öz rəhbərinin nitqinə korrektələr etmək məcburiyyətində qalıb. Paşinyanın
münaqişənin tənzimlənməsi ilə bağlı danışıqların keçirilməsində maraqlı olduğu fonunu
yaratdığı bir reallıqda, "Dağlıq Qarabağ Ermənistanındır” ifadəsini işlətməsi
əslində danışıqlar prosesinə arxadan vurulmuş ağır zərbədir. Bu, eyni zamanda
beynəlxalq hüquq və normaların prinsiplərini ayaq altına atıb tapdalamaqdan və
ona həqarətlə yanaşmaqdan başqa bir şey deyil. Əgər Paşinyan "Dağlıq Qarabağ
Ermənistanındır” deyirsə, bundan sonra hansı danışıqlardan söhbət gedə bilər?
Ümumiyyətlə, bu danışıqların hansı mənası ola bilər? Hansı substantiv
danışıqlardan söhbət gedə bilər ki, tərəflərdən biri işğal etdiyi Dağlıq
Qarabağı öz ərazisinin tərkib hissəsi kimi qeyd edir? Heç şübhəsiz ki,
Paşinyanın bu davranışı artıq özünü çıxılmaz vəziyyətə salıb. Hesab edirəm ki,
indiki halda Ermənistanın Xarici İşlər Nazirliyinin Paşinyanın fikirlərinə
düzəliş etməsi və guya onun sözünün düzgün anlaşılmadığını deməsi, baş nazirin bu
mövqeyini ifadə edərkən əslində ümumerməni maraqlarından bəhs etmək istəməsi,
sadəcə suallar yaradır. Hansı səbəbdən Xarici İşlər Nazirliyi öz rəhbərliyinin
sərsəm bəyanatına korrektə etmək məcburiyyətində qalıb? Görünür ki, artıq
Paşinyana müəyyən təzyiqlər başlayıb. Eləcə də ATƏT-in Minsk qrupu çərçivəsində
təzyiqlər olub. İstisna deyil ki, həmsədrlər tərəfindən müxtəlif kanallarla
Paşinyana müəyyən təpkilər edilib”.
E.Nəsirov xatırlatdı ki, son dəfə bu il iyulun 20-də Vaşinqtonda
Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri arasında münaqişənin həlli ilə
bağlı danışıqlar aparılıb: "Moskva və Vaşinqton görüşünün ardınca Ermənistan
baş nazirinin belə bir absurd bəyanatla çıxış etməsi, heç şübhəsiz ki, bütün
danışıqlar prosesinin perspektivlərinə kölgə salır, ümumiyyətlə, danışıqları
mənasız edir. Yəni, Paşinyanın bu bəyanatından sonra hansı danışıqlardan söhbət
gedə bilər? Bundan sonra dövlət başçıları və xarici işlər nazirləri
səviyyəsində aparılan danışıqlar mənasını itirir. Danışıqlar mənasında itirəndə
isə, onun alternativi aktuallaşır və təbii ki, bu da müharibədir. Əslində
Paşinyanın bu mövqeyi nəticə etibarı ilə danışıqlar prosesinin dayandırılması
və müharibənin başlanmasına siqnal kimi qiymətləndirilə bilər. Hesab edirəm ki,
bu reallıq müəyyən beynəlxalq siyasi dairələrin ciddi narahatlığına səbəb olub
və ona həmsədrlər tərəfindən təzyiqlər olub. Ona görə də öz sözünü geri
götürmək Paşinyana ağır gəldiyi üçün xarici işlər nazirinə tapşırıb ki, onun
mövqeyini yumşaldacaq korrektələr etsin”.
Politoloq Əhməd Əlili bildirdi ki,
Paşinyan öz populist bəyanatları ilə çox məşhurdur: "Əvvəldən də bəlli idi ki,
o, populist fiqurdur. Məhz onun belə olması kütlə qarşısında çox mühüm rol
oynayıb. Ona görə də Paşinyan öz uğurlarını belə fikirlər üzərində qurub. Ümid
var idi ki, Paşinyan hakimiyyətə gəldikdən və Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı real
həll variantını gördükdən sonra populizmdən əl çəkəcək. Bir dövr belə də oldu.
Məsələn, bir ay əvvəl elan etdi ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində
ermənilərlə yanaşı, azərbaycanlıların da fikrini nəzərə almaq lazımdır. Amma
indi görürük ki, Qarabağa gedəndə, müəyyən xal toplamaq üçün məcburi şəkildə bu
cür bəyanatlar verir. Çünki Qarabağdakı mitinqə xeyli adam toplamağı Paşinyan
özü üçün uğur hesab edir və oradakı ermənilərin simpatiyasını qazanmağa
çalışır. Digər bir yandan, o, Koçaryanın sosial bazasını əl almaq məqsədini
qarşıya qoyub. Paşinyan istəyir ki, Qarabağda keçiriləcək "seçkilər”də öz
namizədini seçdirsin və tədricən Koçaryana qarşı simpatiyanı aradan qaldıra
bilsin, onu neytrallaşdırsın”.
Ə.Əlili qeyd etdi ki, Paşinyan hakimiyyətə gələrkən verdiyi sözlərin
bir qismini icra edə bilməyəcəyi bəlli idi: "Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə
bağlı addım atmadan bunu reallaşdırmaq mümkün deyil. Ona görə də Paşinyan
məcburdur ki, ona loyal insanların loyallığını qoruyub saxlamaq üçün bu cür
bəyanatlar versin. Unutmaq lazım deyil ki, son 4-5 ayda Ermənistan hərbi
birləşmələri Azərbaycan-Ermənistan sərhədində aktivlik nümayiş etdirirlər. Bu,
daha çox Azərbaycanı təxribata çəkməkdir. Ermənilər danışıqlar masasında olan
həll variantından uzaqlaşmaq üçün Azərbaycan tərəfinin onlara cavab verməsini
gözləyirlər. İstənilən iri hərbi toqquşma Paşinyana əldə olunmuş razılıqlardan
imtina etmək üçün bir bəhanə yaradır. Bu da bir faktor ola bilər”.
BƏXTİYAR