Dərsə gedən milyon yarım uşaq...
Artıq yeni
tədris ilinə sayılı günlər qalıb. Növbəti həftədən şagirdlər məktəblərə,
tələbələr isə universitetlərə yollanacaqlar. Kiçikdən böyüyə hər kəsin həyəcan
və narahatlıqla gözlədiyi bu günə hərə bir cür hazırlaşır. Elə dövlət qurumları
da yeni tədris ili ilə bağlı hazırlıqlara erkən start veriblər.
Tıxac olmayacaq?
Başlayaq
elə yollardakı tıxac problemindən. Tədris ili başlayan kimi, Bakının mərkəzi
küçə və prospektlərində tıxacın ucu-bucağı görünmür. Hər kəsin harasa tələsdiyi bir dövrdə bu problem təbii ki, hamının
əsəblərini tarıma çəkir. Sevindirici məqam odur ki, məsələnin həlli üçün bu il
müəyyən addımlar atılıb. Belə ki, yeni tədris ilinin başlanması ilə əlaqədar
paytaxtda müntəzəm sərnişindaşıma ilə məşğul olan şirkətlərə xüsusi göstəriş
verilib. Bakı Nəqliyyat Agentliyindən verilən məlumata görə, həmin şirkətlərə
tapşırılıb ki, sərnişin avtobuslarının hərəkət intervalı mümkün qədər
azaldılsın, zərurət yarandığı halda, günün pik saatlarında avtonəqliyyat
vasitələrinin sayı artırılsın. Məqsəd, xüsusən də ilk dərs günü səhər
saatlarında yarana biləcək sərnişin sıxlığının minimuma endirilməsi və əhalinin
təhsil müəssisələrinə, iş yerlərinə vaxtında, eyni zamanda rahat çatmasını
təmin etməkdir. Səhər və axşam pik saatlarında bəzi küçə və prospektlərdə
sıxlığın azaldılması məqsədi ilə işıqforlarda "yaşıl dalğa" tətbiq
ediləcək. Agentlik nəzərdə tutulan tədbirlərin səmərəli olması üçün hərəkət
iştirakçılarına anlayışlı olmağı, yol hərəkəti qaydalarına xüsusən də dayanma,
durma və parklama qaydalarına ciddi əməl etməyi tövsiyə edir. Övladlarını şəxsi
nəqliyyat vasitəsi ilə məktəbə aparan valideynlərdən xahiş edilir ki, təhsil
müəssisələrinin ətrafında avtomobillərini qadağan olunan yerdə park edib digər
hərəkət iştirakçılarına maneə yaratmasınlar. Bildirilir ki, bu cür hərəkətlər
inzibati məsuliyyət yaratmaqla yanaşı, yollarda süni sıxlığa səbəb olur.
Nəticədə digər hərəkət iştirakçıları, ən əsası da, ictimai nəqliyyat
istifadəçiləri, o cümlədən müəllimlər işə gecikmələrlə çatırlar.
Qeyd
edilənlər nəzərə alınaraq, vətəndaşlar, mümkün qədər şəxsi nəqliyyat
vasitələrindən istifadə etməməyə və ictimai nəqliyyata üstünlük verməyə
çağırılır.
Metropoliten
qatarların sayını artıracaq
Digər bir xəbər isə Bakı Metropolitenindən gəldi. Belə ki, yeni tədris ilinin
başlanması, həmçinin fəal istirahət dövrü olan yay mövsümünün başa çatması ilə
əlaqədar Bakı Metropolitenində qatarların hərəkət qrafikinə dəyişiklik
ediləcək. Qurumun mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, bu dövrdə metro
istifadəçilərinin sayı artır, sərnişin axını intensivləşir: "Bunu nəzərə
alaraq, metropolitendə hərəkət qrafiki mövsümün tələblərinə uyğun tərtib olunur
və bir sıra müvafiq digər tədbirlər də görülür. "Bakı Metropoliteni” QSC-nin
sədri Zaur Hüseynovun əmri ilə təsdiq edilmiş qatarların hərəkət qrafikinə
uyğun olaraq, xətlərdəki qatarların sayı artırılaraq, onların hərəkəti
sıxlaşdırılacaq və nəticədə interval azaldılacaq. Sentyabrın 14-dən tətbiq
ediləcək qrafiklə, iş günlərinin gur saatlarında "Həzi Aslanov-28 May”
istiqamətində və əksinə olmaqla, qatarlar arasında minimum interval 2 dəqiqə
müəyyən olunub. Günün qalan vaxtlarında qeyd edilən sahədə hərəkət intervalı
2,5 dəqiqə, sərnişinlərin əsaslı şəkildə azalmağa başladığı gecə saatlarına
doğru interval 3 dəqiqə və daha çox olacaq. Onu da əlavə edək ki, Bakı
metropolitenində gur hərəkət səhər saat 07:30-dan 09:30-a, axşam isə 17:30-dan
19:30-a qədər davam edir. Onu da əlavə edək ki, Bakı metropoliteni xətlərinin
mövcud xüsusiyyətlərinə görə, xətlərin birləşdiyi "28 May" stansiyasından
"Dərnəgül" və "İçərişəhər" istiqamətlərində və əksinə
interval iki dəfə artıq olacaq”.
Məlumatda bildirilir ki,
Bakı metropoliteni sərnişinləri, günün müəyyən vaxtlarında "Həzi Aslanov-Ulduz”
sahəsində bəzən iki qatarın "Dərnəgül” və ya "İçərişəhər” istiqamətində hərəkət
etməsini müşahidə edir, həmçinin daha böyük interval müşahidə edirlər. Bunun
səbəbi qatarların "Nərimanov" elektrik deposundan xəttə verilməsi və
ya xətdən çıxarılması ilə əlaqədardır. Bu hallarda "Ulduz-Həzi
Aslanov" sahəsində bəzi hallarda interval daha çox ola bilər. Eyni qayda
ilə "Həzi Aslanov-Ulduz" sahəsində günün qrafiklə müəyyən edilmiş
vaxtlarında iki qatarın ardıcıl olaraq "Dərnəgül” və ya "İçərişəhər”
istiqamətində hərəkət etməsini müşahidə edilməsi mümkündür. Qeyd edilən qrafik
iş günlərini əhatə edir. İstirahət, o cümlədən qeyri-iş günlərində Bakı
metropolitenində fərqli hərəkət qrafiki tətbiq olunur. Yeni qrafik 2020-ci ilin
yay aylarına qədər qüvvədə olacaq. Məlumat üçün bildiririk ki, Bakı
metropolitenində hərəkət qrafiki il ərzində iki dəfə dəyişdirilir. Tədris
ilinin başa çatması, habelə yay mövsümündə şəhərdən kənarda istirahətə üz tutan
sərnişinlərin sayının əsaslı şəkildə artması ilə əlaqədar metropolitendə qismən
yüngülləşdirilmiş qrafik tətbiq olunur”.
Sumqayıtdan
gələnlər də nəzərə alınıb
Sentyabrın 16-dan həmçinin,
Bakı-Sumqayıt-Bakı elektrik qatarlarının yeni hərəkət cədvəli tətbiq olunacaq.
"Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətindən bildirilib ki, kollektiv
yeni dərs ilinin başlanması ilə əlaqədar gücləndirilmiş iş rejimində çalışır: "Bu
günlərdə dəmir yolunun xidmətlərindən istifadə etmək istəyənlərin sayı
artdığından, ölkə daxilində hərəkət edən sərnişin qatarlarına hər gün tələbata
uyğun olaraq əlavə vaqonların qoşulması təmin edilir. Eyni zamanda 16 sentyabr
2019-cu ildən etibarən Bakı-Sumqayıt-Bakı elektrik qatarlarının hərəkət
cədvəlinə dəyişiklik edilir. Yeni hərəkət cədvəlinə əsasən Bakı-Sumqayıt-Bakı
marşrutu ilə işləyən elektrik qatarlarının dövriyyəsi artırılır. Gün ərzində bu
marşrutla 15 cüt elektrik qatarı hərəkətdə olacaq. Eləcə də, sosial sifarişlər
nəzərə alınaraq, birinci növbədə oxuyan tələbələrin dərsdən sonra daşınması
üçün saat 15:00-a da qatar təyin edilir. Bir daha sərnişinlərin nəzərinə
çatdırırıq ki, sərnişin qatarlarına bilet satışı 10 gün qabaqcadan, əlavə
vaqonlara isə bilet satışı həmin vaqonlar qatara qoşulan gün həyata keçirilir”.
43 yeni məktəb
Bəs görəsən bu il nə qədər
şagird məktəbə yollanır? Kitab, məktəbli forması məsələləri öz həllini tapıbmı?
Təhsil Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr
sektorunun baş məsləhətçisi Billurə Hacızadəninverdiyi məlumata görə
2019-2020-ci tədris ilinin əvvəlinə olan proqnoz göstəricilərinə əsasən, yeni
tədris ilində respublikanın ümumi təhsil müəssisələrində ümumilikdə 1 525 016
şagird təhsil alacaq. Şagirdlərdən 714 259-u qız, 810 757-si isə oğlandır.
Ümumtəhsil məktəblərinin I sinfində 164 234, IX sinfində 122 043, XI sinfində
isə 82 782 şagirdin təhsil alacağı proqnozlaşdırılır. Hazırda respublikada 322
ibtidai məktəb, 3 307 tam orta məktəb, 795 ümumi orta məktəb, 16 xüsusi tipli
ümumi orta məktəb və 7 əyani-qiyabi (axşam) tam orta məktəb, o cümlədən 59
məktəb-lisey, 49 lisey, 15 gimnaziya və 14 inteqrasiya təlimli internat tipli
gimnaziya olmaqla, ümumilikdə 4 447 məktəb fəaliyyət göstərir. Yeni tədris
ilinin əvvəlində Təhsil Nazirliyi tərəfindən təmir-tikinti işləri
yekunlaşdırılmış 43 məktəb binası şagirdlərin istifadəsinə veriləcək. Onlardan
20-si yeni tikilən, 8-i əsaslı təmir olunan, 15-i isə modul tipli məktəbdir.
2019-cu ildə ümumilikdə respublika üzrə 25 yeni məktəb binasının tikintisi, 9
məktəbin əsaslı, 253 məktəbin cari təmiri, 24 rayonda isə 3520 şagird yerlik 50
modul tipli məktəbin istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulur. 2019-2020-ci tədris
ilinə dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 322 adda 5668865
nüsxə dərslik və metodik vəsait çap edilib. 2019-2020-ci tədris ilində 108074
uşağın ümumtəhsil müəssisələrinin məktəbəhazırlıq qruplarında təhsil alacağı
proqnozlaşdırılır. Dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin məktəbəhazırlıq qrupları
üçün 3 adda 168148 dərslik və metodik vəsait çap edilib.
Bəs görəsən uşaqlar
lazımi dərs vəsaitinin paylanması nə yerdədir. Bildirilir ki, dövlət ümumtəhsil məktəblərində təhsil alan
şagirdlərə 2019-2020-ci tədris ili üçün dərsliklər sentyabrın 6-dək paylanılıb.
Şagirdlərdən və onların valideynlərindən qeyd edilən müddətə qədər müvafiq
dövlət ümumtəhsil məktəbinə müraciət edərək dərslikləri əldə etmələri xahiş
olunub. Bu addım tədris ili başlananadək şagirdlərin bütün dərsliklərlə təmin
edilməsinə və məzmunla tanış olmalarına imkan verib. Hansısa səbəbdən
dərsliklərlə təminatda çətinliklər yaranarsa, bu barədə məktəb rəhbərliyinə
məlumat verilməlidir. Mövcud qaydalara görə, dərsliklərdən istifadə müddəti
dörd ildir və yalnız istifadə müddətini başa vurmuş dərsliklər yeniləri ilə
əvəz olunur. 2019-2020-ci tədris ilində şagirdlərin istifadəsinə veriləcək
dərsliklər, əsasən əvvəlki illərdə istifadə olunmuş, yalnız bir hissəsi isə
2019-cu ildə yeni çap edilmiş dərsliklərdir. Qeyd edək ki, 2019-2020-ci tədris
ilinə dövlət ümumi təhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 322 adda 5 milyon
668 min 865 nüsxə dərslik və metodik vəsait çap edilib”.
Biz də öz növbəmizdə
hər kəsə uğurlu tədris ili arzulayırıq. Ümid edirik, bütün şagirdlər və
tələbələr qarşıya qoyduqları hədəfə çata biləcəklər.
Şəbnəm Mehdizadə