Cibində pul, əlində kart olsa da...
"BakıKart”a ödəniş etmək Yaponiyadan onlayn maşın
almaqdan çətindir”
Demək olar ki, hər gün hansısa avtobuslarda gediş
haqqının "BakıKart”a inteqrasiya edilməsi xəbərlərini oxuyuruq. Bunlar bizi
sevindirir. Çünki avtobuslardakı gediş haqqı davaları, narazılıqları, ödəniş
etməyənlərlə bağlı müzakirələr nağdsız ödənişlər vasitəsilə keçmişdə qalır.
Düzdür, bu, bizim işimizi asanlaşdırır. Lakin indi də karta ödəniş edə bilməməklə
bağlı narazılıqlarla üz-üzə qalırıq. Bu məsələ sərnişinləri ciddi şəkildə
narahat edir. Cibində pulu olan nə avtobusa minə, nə də avtobus kartına pul
yükləyə bilir. Çünki "BakıKart” balansını artırmaq üçün terminallar avtobuslar
qədər əlçatan deyil. Bu səbəbdən ictimai nəqliyyatdan istifadə edənlərin
"BakıKart”a pul yükləməklə bağlı vaxtaşırı şikayətləri səslənir. Bəzi
dayanacaqlarda ya ümumiyyətlə terminal yoxdur, ya da var, amma işləmir.
Sosial
şəbəkələrdəki şikayətlərin bir qismini nəzərinizə çatdırırıq:"Marşrut xətlərinə yeni avtobuslar buraxmaqla hər
şey həll olunmur. İnsanlar avtobuslara ödənişsiz minib düşmürlər. Avtobusa minmək
üçün pul yükləyə bilmirik. Pul yükləmək üçün istidə, soyuqda 1 kilometr yol
gedirik. Əgər terminal quraşdıra bilmirsinizsə, onlayn ödəmə sisteminə keçin”.
"Bundan 3 il əvvəl bakıkart.az saytı ilə
rastlaşmışdım. Saytdakı onlayn ödəmə sistemində "yaxın zamanda onlayn ödəmək
mümkün olacaq” yazılmışdı. Hələ də eyni formada qalıb. 3 ildir ki, mümkün ola
bilmir”.
Hətta bir çox sosial şəbəkə istifadəçisi nəinki
gediş haqqı yükləmək, aparatlarda yeni kart ala bilməmələrindən də şikayətlənirlər.
Murad
da ödəniş terminallarının olmamasından şikayətlənir: "Cibimdə pulum, əlimdə
kartım var. Amma avtobusdan istifadə edə bilmirəm. Çünki kartımda balans
yoxdur. Ödəniş terminalı olmadığı üçün pulum cibimdə qalır, kartım əlimdə. Hər
dəfə marşrut dayanacağına yaxınlaşanda adam axtarıram ki, o, öz kartı ilə mənim
yerimə ödəniş etsin, mən də ona qəpik verim. Artıq 4 avtobus gəlib, gedib. Amma
minə bilməmişəm. Buna görə də gedəcəyim yerə gecikirəm”.
Şikayətlərlə bağlı siyahını uzatmaq olar. Bəs nə
üçün bu problem həll olmur? Əgər terminalların quraşdırılması və qorunması
mümkün deyilsə, nə üçün karta onlayn ödəniş etmək mümkün deyil?
Məsələyə
münasibət bildirən Bakı Nəqliyyat Agentliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Mais
Ağayev deyir ki,
"BakıKart”ın balansının onlayn qaydada artırılması Bakı Nəqliyyat
Agentliyinin gündəmindəki ən əsas məsələlərdən olsa da, pandemiyaya görə bu
istiqamətdə işlər ləng gedir: "Bu gün "BakıKart”ın balansının artırılması ilə
bağlı sərnişinlərimizin rastlaşdığı çətinliklər bizə də məlumdur və bu hal
onlar qədər bizi də narahat edir. Onlayn ödəmə sisteminin olmasının zəruriliyini
bilirik və bu istiqamətdə mümkün olan bütün addımları atırıq. Sizə də məlumdur
ki, pandemiyadan doğan müəyyən obyektiv səbəblər var. Bütün xətlər üzrə
avtobusların "BakıKart”a inteqrasiyası üçün texniki məsələlərin böyük bir qismi
həll olundu və marşrut xətlərinin mərhələ
ilə "BakıKart”a inteqrasiyasına başlanıldı. Lakin pandemiya səbəbindən bu işlər
bir qədər gecikir. Pandemiyada əsas diqqət daşınmaların təşkilinə yönəldi. Son
1 ay ərzində 10-dan artıq marşrut xətti artıq "BakıKart”a inteqrasiya olunub.
Hazırda yoluxma ilə bağlı vəziyyət nisbətən stabilləşdiyi üçün onlayn ödənişlə
bağlı da məsələ qısa müddətdə öz həllini tapacaq”.
BNA rəsmisi vurğulayır ki, hər dayanacaqda terminalın qoyulması səmərəli
deyil: "Terminalların quraşdırılması bir qədər zaman alan məsələdir və hər
dayanacaqda terminalın qoyulması iqtisadi baxımdan da səmərəsiz olduğu üçün
POS-terminallar qoyulur. Bu POS-terminallar, əsasən qəsəbələrdə hamının
tanıdığı hamı üçün əlçatan olan marketlərdə, dükanlarda razılıq əsasında
qoyulur. Həmin obyektlərin önündə məlumat da yerləşdirilib. Biz tövsiyə edərdik
ki, vətəndaşlarımız "BakıKart”ın balansını artırarkən bir qədər tədbirli
davransınlar. Karta həftəlik və ya ongünlük gediş haqqı vurularsa, bu zaman hər
dayanacaqda terminal axtarmağa da ehtiyac olmaz. Bu, sərnişinlərimizin öz
rahatlığı və əlavə vaxt itkisi yaşamaması baxımından da vacibdir”.
Nəqliyyat
eksperti Ərşad Hüseynov isə hesab edir ki, kartlardan ümumiyyətlə imtina
edilməlidir: "Dünyanın bir çox ölkələrində kart ümumiyyətlə yığışdırılır.
İnsanlar mobil telefonları ilə pul ödəyir. Ödənişin müasir üsullarını tətbiq
etmək lazımdır. Sərnişinlər əziyyət çəkirlər. Ehtiyac olan yerlərə terminallar
quraşdırılmalıdır. Həmçinin, sərnişinlər də işlərini ehtiyatlı tutsunlar. Karta
heç olmasa 10-15 gedişlik pul yükləməlidirlər”.
Ekspert
Elməddin Muradlı deyir ki, bu gün biz Azərbaycanda oturub
Amerikadan, Yaponiyadan onlayn qaydada maşın alır, məsələni 5-10 dəqiqəyə həll
edirik. Amma "BakıKart”a ödəniş etmək bundan çətindir: "BakıKart” Azərbaycanda
tətbiq edilən yeni bir sistemdir. Əslində 10 il bundan öncə Nəqliyyat Nazirliyi
kart sistemini yaratmaq istəyirdi amma o vaxt bu baş tutmadı. Bunu Bakı Nəqliyyat
Agentliyi həyata keçirdi. Amma təbii ki, işin icrasında nöqsanlar var. Nöqsan
da yüklənmə məsələsi və avtobusların bir çoxunun hələ də "BakıKart”a keçməməsi
idi. Amma son vaxtlar görürük ki, "BakıKart”a keçid intensivləşir. Artıq son
bir ay ərzində demək olar ki, hər gün hansısa marşrut xəttinin "BakıKart”a
inteqrasiya etdirilməsi ilə bağlı xəbərlər yayılır. Amma pul yüklənməsi məsələsi
problemə çevrilib. Burada metronun işləməməsinin də müəyyən təsiri var idi.
Onlayn ödəniş sisteminin olmaması, bank kartından ödəniş məsələsi, bir çox ödəmə
terminallarında bu funksiyaların olmaması problem yaradır”.
Ekspert vurğulayır ki, dünyanın heç bir ölkəsində hər
bir avtobus dayanacağına ödəniş terminalı quraşdırmırlar: "Bu, həm texnoloji cəhətdən,
həm də maliyyə baxımdan mümkün deyil. Lakin müəyyən dayanacaqlarda bu
terminalları quraşdırmaq lazımdır. Son vaxtlar mövcud terminalların da işləməməsi
ilə də bağlı şikayətlər var. Əlbəttə, bu, ciddi bir qüsurdur. Bakı Nəqliyyat
Agentliyi bu məsələyə çox ciddi şəkildə yanaşmalıdır. Bunu terminalları
quraşdıran şirkət həyata keçirməlidir. Əgər texniki qulluq işləri ilə hansısa
problem yaranırsa, onda bu şirkət öz öhdəliklərini yerinə yetirə bilmir və
texniki xidmət üçün digər bir şirkətlə əməkdaşlıq edilməlidir”.
Həmsöhbətimizin sözlərinə görə, insanlar da öz məsuliyyətlərinin
fərqində deyil: "İnsanlarımızın arasında məsuliyyətsizlik edən da olur. Məsələn,
apardığımız araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, bir adam gündə 15 dəfə
avtobusa minir və 15 dəfə də kartın balansını artırır. Bunu sistemdə görmək çətin
deyil. Yəni bu insan hər dəfə avtobusa minəndən əvvəl bir gediş üçün ödəniş
edir. Axı rahat hərəkət etmək üçün gün ərzində istifadə olunan avtobus haqqını əvvəlcədən
karta yükləmək olar... Belə insanlar həmişə tələb edir ki, bütün dayanacaqlarda
terminallar quraşdırılsın, az qala desinlər ki, evimizin qapısının yanında da
bir terminal olsun”.
Məsələ ilə bağlı "BakıKart”la əlaqə saxlamağa çalışsaq
da, nə zənglərimizə cavab verdilər, nə də yazdığımız maillərə.
Məlumat üçün bildirək ki, hazırda Bakıda 1331 nəqliyyat
vasitəsi "Bakıkart” sisteminə qoşulub. Paytaxtda ümumilikdə 388 ədəd ödəmə
terminalı mövcuddur. Bu terminallardan 148-i Bakı Metropoliteni stansiyalarında
yerləşir. Eyni zamanda, avtobus dayanacaq məntəqələrində "BakıKart”a məxsus 51
ödəmə terminalı var. Sərnişinlərin rahatlığı nəzərə alınaraq "BakıKart”
sisteminin inteqrasiya olunduğu "MilliÖn” terminallarının sayı isə 189-dur.
Aygün
ƏZİZ
Foto Firudin Səlimov/
Global Media Group