Avropanın ikiüzlü siyasəti

12.03.22 09:15 2695

Məşhur türk jurnalist Eyüp Karan Qərb ölkələrinin Ukraynadan olan qaçqınlara göstərdiyi münasibətin müsəlman qaçqınlara göstərilən münasibətdən kəskin fərqləndiyini bildirib. O vurğulayıb ki, belə ikili yanaşmaya son qoyulmayınca, dünyada ədalətdən danışmaq yersizdir.

Ukrayna böhranı Avropada miqrasiya məsələsini yenidən aktuallaşdırıb. Belə görünür, qaçqın məsələsi Avropanın əbədi problemi olaraq qalacaq. Lakin illər uzunudur ki, "qoca qitə”nin yuxusuna haram qatan miqrasiya problemi bu dəfə fərqli formada gündəmdədir. BMT və ayrı-ayrı Qərb institutları 8 milyona yaxın insanın bu və ya digər şəkildə qaçqın düşəcəyini proqnozlaşdırır və artıq humanitar fəlakətin qarşısının alınması üçün müvafiq proqramları həyata keçirməyə başlayıb. Şimali Afrika, Yaxın və Orta Şərqdə müharibələr törədib insanları evindən məhrum edənlər növbəti fəlakəti Ukrayna xalqına yaşadır. Lakin indi məsələ bir qədər fərqlidir. Belə ki, müharibələrdən, aclıqdan, səfalətdən xilas olmaq üçün Avropaya üz tutan müsəlmanların olmazın müsibətlər yaşadıqları yaddaşlardan silinməyib. Avropaya üz tutan insanlar hansı zülmləri yaşadılar - dənizlərdə boğuldular, it damını xatırladan baraklarda yaşamağa məcbur edildilər. Ancaq Ukrayna qaçqınları ilə bağlı bunları müşahidə edirikmi? Yox! Belə ikili münasibət niyə tətbiq edilir? Və necə oldu ki, indiyə qədər qaçqınların yerləşdirilməsi ilə bağlı məsələdə ortaq mövqe sərgiləyə bilməyən, problemi bir-birinin üzərinə atan Avropa dövlətləri bu dəfə Ukraynadan gələn qaçqınlarla bağlı vahid mövqedən çıxış etməyə başladılar?

İkili standart yenə gündəmdədir

Bu məqamda məşhur türk jurnalist Eyüp Karanın fikirləri diqqət çəkir. Müəllif türk mediasına bildirib ki, qapılarını müsəlman qaçqınların üzünə bağlayan, onları ölümün pəncəsinə buraxan Avropa ölkələri Rusiya-Ukrayna savaşında bir daha ikiüzlü olduqlarını göstərdilər. Yazarın qənaətincə, vətənlərini tərk edərək başqa ölkələrə gedən ukraynalılara dəstək verilməsi müsəlmanlara qarşı ikili standartı bir daha yada salır. "Əvvəlcədən qeyd edim ki, heç bir ölkə vətəndaşı buna layiq deyil. Amma məsələnin başqa tərəfi də var - həqiqətən də, ürək ağrıdan, insanın vicdanını ağrıdan haldır. Bir çox Avropa ölkələri Ukrayna vətəndaşlarının üzünə qapılarını açır, bu insanların ölkələrinə gəlməsini istəyir”- deyə yazar vurğulayır. Ardınca da qeyd edir ki, dünyaya insanlıq dərsi keçən Avropa ölkələri gözümüzün içinə baxa-baxa ikiüzlülük, riyakarlıq, saxtakarlıq edir: "Müharibədən əziyyət çəkən ukraynalıların üzünə qapıları açıblar. Yaxşı, soruşmaq lazım - bütün dünya, xüsusən də bu Avropa ölkələri öldürülən müsəlman olduğu halda, niyə kor, kar və lal qalır? Niyə Ukrayna üçün danışdığınız kimi Suriya, İraq, Əfqanıstan, Fələstin üçün danışmırsınız?"

"Azərbaycanlılar öz evlərindən didərgin salınanda...”

Türk yazar 30 il qaçqın həyatı yaşayan azərbaycanlıların da zülmünə yer ayırır. Və belə bir sualla çıxış edir: "Ermənilər minlərlə Azərbaycan vətəndaşını qırıb öz yurd-yuvasından didərgin salanda niyə ətrafında deyildiniz? Türk olduqları üçünmü? Həqiqətən də, ikiüzlülük kitabını yazıbsınız. Yunanıstanın gördüyü işlərə niyə məhəl qoymursunuz? Məgər yunanlar qaçqın kimi gələn suriyalıları qəsdən ölümə göndərmirlər? Qayıqlarını batırıb dənizlərdə ölmələrinə rəvac verirlər, niyə səsinizi çıxartmırsız? Hanı sizin insanlığınız? Məsələ avropalılara gələndə dərhal işi qaldırırsınız, müsəlman olanda barmağınızı belə tərpətmirsiniz. Ayıb olsun sizlərə. Siz, mənim fikrimcə, insanlıq üçün utancsınız. Zəngin Ukrayna vətəndaşlarına qapılarını açır, müsəlmanlara gələndə isə bağlayırsınız. İnsanlığınızdan şübhələnmək, həqiqətən, üzücüdür”. Onun sözlərinə görə, müharibə qurbanlarına münasibətə görə tənqid edilən Avropa İttifaqının Ukraynadan olan qaçqınları qəbul etməsi pis hal deyil, lakin hər bir ölkəyə belə münasibət olmalıdır.

"Ukrayna bizə məxsusdur, bizdəndir və...”

Bu xüsusda Avropa İttifaqı (Aİ) Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyenin fikirləri diqqət çəkir. "Ukrayna bizə məxsusdur, bizdəndir və biz onları öz aramızda görmək istəyirik”, - deyə diplomat bəyan edib. Türk yazar qeyd edir ki, bu, Avropanın qaçqın rejimini pozduğunun ən bariz sübutudur: "Bu vaxta qədər Əfqanıstan və Suriyadan minlərlə uşaq, qadın və qocanın da olduğu qaçqın qrupları müharibədən qaçaraq getmək istədikləri Aİ ölkələrinə buraxılmayıblar. Yunanıstanın Avropa ölkələrinə keçmək istəyən miqrantlara qeyri-insani münasibətinə dəfələrlə rast gəlinib. Bəzən qayıqlarla dənizi keçən qaçqınların yenidən soyuq sulara atılması, bəzən quru yolundan gələnlərin döyülərək dondurulması Yunanıstanın çarəsiz miqrantlara qarşı həyata keçirdiyi "çəkindirici” siyasətlər sırasındadır. Yəni deyirlər ki, xristiansansa, sənə kömək edəcəyik, qapımızı açacağıq, müsəlmansansa başınızı quma göməcəyik. İzah bu qədər sadədir".

Beləliklə, bu gün bəzi Qərb ölkələri ayrı-seçkilik salaraq, Ukraynadan olan qaçqınlara öz qapılarını açdıqlarını bildirir, Əfqanıstan, Suriya, Liviya, İraqdan olan qaçqınlara qarşı isə diskriminasiya siyasəti aparır. Və nə qədər ki, bu ikili yanaşmaya son qoyulmayıb, ədalətdən danışmaq yersizdir.

Azər NURİYEV