Avropa İttifaqı - Azərbaycan əlaqələri strateji əhəmiyyət daşıyır - Fotolar
Bu həftə Azərbaycan
diplomatiyasının gündəmi Avropa İttifaqı (Aİ) ilə münasibətlər baxımından
zəngin olub. Həm Avropanın enerji təhlükəsizliyinə mühüm töhfə verən Cənub Qaz
Dəhlizi üzrə Məşvərət Şurasının V iclasının Dövlət Başçısının iştirakı ilə
Bakıda keçirilməsi, həm Avropa Komissiyasının Büdcə məsələləri və İnsan
resursları üzrə Komissarı Günter Ottinger, Avropa Komissiyasının Hərəkətlilik
və Nəqliyyat üzrə Baş Direktorluğunun rəhbəri Henrik Hololey, Avropa
İnvestisiya Bankının vitse-prezidenti Vazil Hudak kimi rəsmilərin Azərbaycana
səfər etməsi və dövlət başçısı səviyyəsində qəbul edilməsi, həm də yeni saziş
layihəsinin müzakirəsinin növbəti raundunun Bakıda baş tutması bunu deməyə əsas
verir. Hal-hazırda Azərbaycanla Aİ arasında enerji, təhlükəsizlik və nəqliyyat
məsələləri üzrə məsləhətləşmə mexanizmləri fəaliyyət göstərir ki, bu da Aİ-nin
ölkəmizin regiondakı aparıcı mövqeyinə verdiyi əhəmiyyətin bariz nümunəsidir.
Məlumat üçün bildirək ki,
Aİ ilə Azərbaycan arasında nəqliyyat məsələləri üzrə məsləhətləşmə mexanizminin
yaradılması yeni təşəbbüsdür. Aİ tərəfindən Azərbaycanın nəqliyyat strategiyası
və regionun nəqliyyat qovşağı olmasına yüksək qiymətləndirilir və bu sahədə
Azərbaycanla əməkdaşlığa ciddi maraq göstərilir. 19 fevral tarixində Avropa
Komissiyasının Mobillik və Nəqliyyat üzrə (MOVE) Baş Direktorluğunun rəhbəri
Henrik Hololey tərəfindən başçılıq edilən Aİ nümayəndə heyəti ölkəmizə səfər
edərək 1-ci Azərbaycan-Avropa İttifaqı yüksək səviyyəli nəqliyyat dialoqu
çərçivəsində bir sıra görüşlərə başlayıb. Tərəflər Azərbaycanın əlverişli
nəqliyyat qovşağı və logistika mərkəzinə çevrildiyini vurğulayaraq, ölkəmizin
Şərq-Qərb, Şimal-Cənub və Cənub-Qərb dəhlizlərinin kəsilişində tutduğu mühüm
yeri önə çəkiblər.
Bu kontekstdə Avropa İttifaqının Şərq-Qərb dəhlizinin vacib
infrastruktur komponenti olan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yol layihəsinə verdiyi
dəstək qeyd olunub. Bildirilib ki, hazırda fəaliyyətdə olan bu yol Asiya və
Avropa İttifaqı ölkələrini birləşdirən nəqliyyat şəbəkələrində özünəməxsus rol
oynayır və səmərəlilik, vaxt, sürət baxımından aşıq-aşkar üstünlüklərə malikdir.
Azərbaycanın Trans-Avropa Nəqliyyat Şəbəkəsinə qoşulması və Avropa İttifaqı ilə
tərəfdaşlığa dair yeni saziş layihəsində nəqliyyat məsələlərinə ayrıca yer
ayrılmasının bu sahədə qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar vəd
etdiyi də diqqətə çatdırılıb. Sözügedən mövzunun Azərbaycan-Avropa İttifaqı
Tərəfdaşlıq Prioritetləri sənədində yer alması xatırlanıb və həmin istiqamət
üzrə ümidverici perspektivlərin olması bəyan edilib.
Bundan başqa, həftə ərzində
strateji tərəfdaşlıq üzrə sazişə dair danışıqları davam etdirmək üçün Aİ-nin
nümayəndə heyəti Azərbaycanda olub. Saziş layihəsi üzrə intensiv danışıqlar
aparılıb. Həmçinin Avropa İnvestisiya Bankının (AİB) nümayəndə heyəti də
ölkəmizə səfər edib. TAP layihəsinin maliyyələşdirilməsində iştirak edən AİB ölkəmizin
inkişafını, investisiya cəlbediciliyini nəzərə alaraq, yeni sahələrə maraq
göstərir. Qeyd olunanlar bir daha onu deməyə əsas verir ki, Aİ Azərbaycanın
strateji əhəmiyyətini anlayır, onunla əməkdaşlıqdan məmnundur və bu
əməkdaşlığın davam etməsini arzulayır. Bütün bunlar isə Azərbaycan
prezidentinin həyata keçirdiyi güclü, qətiyyətli milli maraqlar üzərində
qurulmuş xarici siyasətinin nəticəsində mümkün olub.
Milli
Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin
üzvü, politoloq Elman Nəsirov mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə
açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycan-Aİ münasibətləri dinamik inkişaf tempinə
malikdir. Millət vəkili deyib ki, Aİ üzvü olan ölkələrdən çoxu ilə Azərbaycanın
strateji tərəfdaşlıq münasibətləri formalaşıb və müvafiq sənədlər imzalanıb.
Onun sözlərinə görə, Aİ ilə Azərbaycanın münasibətləri ötən il imzalanmış
sənədlərdə bir daha öz əksini tapıb: "Bu sənəd olduqca mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Bu sənəddə Avropa İttifaqı növbəti dəfə Azərbaycanla münasibətlərinə strateji
baxımdan qiymət verib. Xüsusilə də Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin tənzimlənməsi məsələsində birmənalı mövqe ortaya qoyub.
Bildirilib ki, bu münaqişə beynəlxalq hüququn ərazi bütövlüyü prinsipi
çərçivəsində həllini tapmalıdır. Ermənilərin daim əllərində bayraq etdikləri
xalqların öz müqəddəratını təyin etmə hüququndan bu sənəddə bir kəlmə də olsun
bəhs edilməyib. Bu, bir daha bizim münasibətlərimizin səviyyəsini ortaya qoyub.
Bununla yanaşı, Avropa İttifaqı ilə enerji təhlükəsizliyi sahəsində də faydalı
əməkdaşlıq edirik. Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin
edilməsində yeni alternativ enerji mənbəyi funksiyasını həyata keçirir. 2015-ci
ildən başlayaraq Azərbaycanın təşəbbüsü və Avropa İttifaqının dəstəyi ilə Cənub
Qaz Dəhlizi üzrə Məşvərət Şurasının toplantıları Bakı şəhərində keçirilir. Bu
günlərdə keçirilən sayca 5-ci toplantı göstərdi ki, Avropa İttifaqı ilə
Azərbaycan arasında həm enerji təhlükəsizliyi sahəsində, həm də nəqliyyat
dəhlizlərinin reallaşdırılması istiqamətində mütəşəkkil iş formalaşıb və həyata
keçirilməkdədir”.
E.Nəsirov qeyd edib ki, Aİ
və Azərbaycan arasında enerji və nəqliyyat sahəsindəki əməkdaşlığın çox yaxşı
perspektivləri var: "Azərbaycan coğrafi baxımdan elə bir ərazidə yerləşir ki, həm
Şimal-Cənub, həm də Şərq-Qərb nəqliyyat dəhlizləri məhz burada kəsişir. Bu
baxımdan, Azərbaycan mühüm tranzit ölkə kimi də diqqət çəkir. Azərbaycan həyata
keçirdiyi beynəlxalq əhəmiyyətli layihələrlə Avrasiyanın yalnız enerji
təhlükəsizliyi xəritəsini dəyişmir, eyni zamanda bir sıra layihələrlə ən mühüm
mərkəzinə çevrilir. Əlbəttə ki, bu uğurların arxasında Prezident İlham Əliyevin
böyük uzaqgörənliklə həyata keçirdiyi siyasi kurs dayanır. Bütün dünya
dövlətləri, o cümlədən Avropa İttifaqı da Azərbaycanın əhəmiyyətini, mövqeyini
qeyd etməkdədir. Avropa İttifaqı ən azı 3 mənbədən enerji tələbatını ödəmək
xəttinə malikdir. Azərbaycan Avropa İttifaqı üçün bu nöqteyi-nəzərdən də əhəmiyyətli
dövlətdir. Beynəlxalq aləm, xüsusən də Avropa İttifaqı ona görə Azərbaycana
hörmətlə yanaşır ki, ölkəmiz müstəqil xarici siyasət həyata keçirir. Ölkəmiz
hansısa qüvvələrin, enerji siyasətinin əlində alətə çevrilmir. Azərbaycanın
enerji siyasəti, xüsusən də Cənub Qaz Dəhlizi ilk növbədə enerji
təhlükəsizliyi, azad rəqabət, enerji şaxələndirilməsi layihəsidir. Bu və bunun
kimi beynəlxalq əhəmiyyətli layihələr heç bir halda üçüncü tərəfin əleyhinə
deyil, hər hansı siyasi təzyiq elementinə çevrilməyib. Bu, Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin müəyyən etdiyi siyasətin fəlsəfəsidir. Azərbaycanın
uğurlarının kökündə də məhz bu fəlsəfə dayanır”.
Rufik
İSMAYILOV