Bakı 22°C
Asif Verdiyev: Çaylarda sululuq azalıb
Son dövrlərdə iqlim dəyişmələri şəraitində yağıntıların miqdarının nəzərəçarpacaq dərəcədə azalması, ilin isti aylarında quraqlıq dövrünün davamiyyətinin artması nəticəsində ölkə çaylarında sululuğun azalması müşahidə edilir. Bu ilin may və iyun aylarında ölkə ərazisinə düşən yağıntıların miqdarının normadan az olması, iyun ayının əvvəlində anomal istilərin müşahidə edilməsi ilə əlaqədar Kür çayında, həmçinin ona tökülən digər çaylarda sululuq azalıb. Bunun nəticəsində may ayının 15-dən başlayaraq 31-dək Kür çayının yuxarı axınında, yəni Qıraqkəsəmən məntəqəsində suyun səviyyəsi 108 santimetr azalıb. Eyni zamanda, Kür çayının Mingəçevir su anbarından aşağıda, Yevlax məntəqəsində suyun səviyyəsində 47, Zərdabda 127, Surrada 165, Şirvanda 190, Salyanda 154, Araz çayının Novruzlu məntəqəsində isə 122 santimetr azalma müşahidə olunub.
AZƏRTACxəbər verir ki, bu barədə Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin baş hidroloqu Asif Verdiyevin məlumat verib.
Onun sözlərinə görə, iyunda Qıraqkəsəmən məntəqəsində suyun səviyyəsinin azalması davam etsə də, Mingəçevir su anbarından buraxılan suyun miqdarının bir qədər artırılması ilə əlaqədar aşağı axında suyun səviyyəsinin tərəddüdü qeydə alınıb: "Ümumiyyətlə, çoxillik müşahidələrə görə, Kür çayının aşağı axınında yay dövründə hava şəraitinin yağmursuz və isti keçməsi, eyni zamanda, suya olan tələbatla əlaqədar ayrı-ayrı illərdə səviyyənin azalması müşahidə edilib. Builki azalma isə ötən illərlə müqayisədə bir qədər çox olsa da, buna yaxın və oxşar vəziyyət 2001-ci ildə də qeydə alınıb.
Suya olan tələbatın ödənilməsi üçün çoxlu miqdarda su ehtiyatlarından həm qonşu Gürcüstan və Türkiyədə, həm də Azərbaycanda istifadə edilməsi Kür çayından daha çox su götürülməsinə səbəb olur ki, bu da mövcud vəziyyətə təsir göstərir.
Təəssüf ki, biz hər yerdə şirin sudan texniki məqsədlər üçün istifadənin şahidi oluruq.
Kürün suyu azalır. Bu da su qıtlığı kimi kompleks problemlərlə səciyyələnir. Belə ki, Kürün suyunun səviyyəsinin azalması, onun axarının sürətinin azalmasına gətirib çıxarır ki, bu da öz növbəsində şimal-şərq küləyi gücləndiyi zaman dəniz suyunun çayın məcrasına daxil olmasına səbəb olur.
Kür çayı Türkiyə və Gürcüstanın ərazisindən axaraq çirklənməyə məruz qalır. Su ehtiyatlarından istifadə olunması ilə bağlı problemin həll olunması üçün hər bir region dövləti tərəfindən beynəlxalq tələblərə cavab verən sutəmizləyici qurğuların tikilməsi və suqoruyucu texnologiyaların tətbiqi ilə bağlı tədbirlərin görülməsi vacibdir.
Ölkə başçısının müvafiq Sərəncamına əsasən su ehtiyatlarının idarə olunması üzrə dövlət komissiyası yaradılıb. Bu, su ehtiyatları ilə bağlı məsələnin ciddiliyini göstərməklə bərabər, su ehtiyatlarından qənaətlə və səmərəli istifadə olunmasına təkan yaradacaq.
Çayların suyunun azalması sudan qənaətlə və səmərəli istifadə olunmasına bir siqnal olmalıdır”.
AZƏRTACxəbər verir ki, bu barədə Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin baş hidroloqu Asif Verdiyevin məlumat verib.
Onun sözlərinə görə, iyunda Qıraqkəsəmən məntəqəsində suyun səviyyəsinin azalması davam etsə də, Mingəçevir su anbarından buraxılan suyun miqdarının bir qədər artırılması ilə əlaqədar aşağı axında suyun səviyyəsinin tərəddüdü qeydə alınıb: "Ümumiyyətlə, çoxillik müşahidələrə görə, Kür çayının aşağı axınında yay dövründə hava şəraitinin yağmursuz və isti keçməsi, eyni zamanda, suya olan tələbatla əlaqədar ayrı-ayrı illərdə səviyyənin azalması müşahidə edilib. Builki azalma isə ötən illərlə müqayisədə bir qədər çox olsa da, buna yaxın və oxşar vəziyyət 2001-ci ildə də qeydə alınıb.
Suya olan tələbatın ödənilməsi üçün çoxlu miqdarda su ehtiyatlarından həm qonşu Gürcüstan və Türkiyədə, həm də Azərbaycanda istifadə edilməsi Kür çayından daha çox su götürülməsinə səbəb olur ki, bu da mövcud vəziyyətə təsir göstərir.
Təəssüf ki, biz hər yerdə şirin sudan texniki məqsədlər üçün istifadənin şahidi oluruq.
Kürün suyu azalır. Bu da su qıtlığı kimi kompleks problemlərlə səciyyələnir. Belə ki, Kürün suyunun səviyyəsinin azalması, onun axarının sürətinin azalmasına gətirib çıxarır ki, bu da öz növbəsində şimal-şərq küləyi gücləndiyi zaman dəniz suyunun çayın məcrasına daxil olmasına səbəb olur.
Kür çayı Türkiyə və Gürcüstanın ərazisindən axaraq çirklənməyə məruz qalır. Su ehtiyatlarından istifadə olunması ilə bağlı problemin həll olunması üçün hər bir region dövləti tərəfindən beynəlxalq tələblərə cavab verən sutəmizləyici qurğuların tikilməsi və suqoruyucu texnologiyaların tətbiqi ilə bağlı tədbirlərin görülməsi vacibdir.
Ölkə başçısının müvafiq Sərəncamına əsasən su ehtiyatlarının idarə olunması üzrə dövlət komissiyası yaradılıb. Bu, su ehtiyatları ilə bağlı məsələnin ciddiliyini göstərməklə bərabər, su ehtiyatlarından qənaətlə və səmərəli istifadə olunmasına təkan yaradacaq.
Çayların suyunun azalması sudan qənaətlə və səmərəli istifadə olunmasına bir siqnal olmalıdır”.
