Bakı 23°C
Özünü rinqdə tapan əsl döyüşçü - Portret
Bu il ölkə idmanı üçün bir çox mühüm hadisə ilə əlamətdar oldu. Paytaxtımızda
keçirilən İslam Həmrəyliyi Oyunlarının yerini xüsusi vurğulamaq lazımdı. İslam
Həmrəyliyi Oyunları ölkəmizə beynəlxalq yarışları təşkil etmə bacarığını bütün
dünyaya bir daha göstərmək fürsəti verdi. Azərbaycan bundan öncəki yarışlardakı
kimi bu sınaqdan da üzüağ çıxdı. Bu turnir təkcə, ölkəmizin dünya idmanındakı
imicinin bir az da möhkəmlənməsinə yox, həm də, idmançılarımızın bir çoxu üçün
özünüsübut üçün meydan oldu. Bu cür idmançılarımızdan biri də boksçu Tamerlan
Abdullayevdir. Potensialına rəğmən, son illərdə beynəlxalq yarışlarda medallara
həsrət qalan Tamerlan, məhz bu turnirdə özünü sübut etməyi bacardı. Bu yazıda
sizə İslam Həmrəyliyi Oyunlarında ölkəmizin medal kolleksiyasını "gümüş”lə
zənginləşdirən boksçumuz Tamerlan Abdullayevdən bəhs edəcəyik.
Qardaşdan keçən həvəs
Tamerlan Abdullayev 1992-ci il aprel ayının 5-də Bakıda dünyaya göz
açıb. Çox kiçik yaşlarından döyüş idman növlərinə meyl salıb. O, daim Jan Klod
Van Damın döyüş filmlərini izləyir, ekran qarşısında gördüyü qəhrəmanına
bənzəmək istəyirdi. Həyatda isə onun kumiri özündən bir neçə yaş böyük olan
qardaşı idi. Dəcəl uşaq olan Tamerlanın məktəbdə qiymətləri heç də ürəkaçan
deyildi. Məhəlllədə isə "davakar” imici qazanmışdı. Ancaq bu hal çox davam edə
bilməzdi. Nəhayət, Abdullayevlər ailəsində ipə-sapa yatmayan övladın gələcək
taleyi ilə bağlı ciddi düşünməyə başlayırlar. Vaxtilə həvəskar şəkildə güləşlə
məşğul olmuş ata Abdullayev, öz oğlunda idmançı potensialı görürdü.
Düşünüb-daşındıqdan sonra "onsuz da oxumayacaq” fikrinə gələn Tamerlanın
valideynləri, onu boksa yazdırmaq qərarına gəlirlər.
Böyük qardaşı onu "Rabitə” idman klubuna aparır. Tamerlan 12 yaşında
"əlcək”lə tanış olur. Məşqçi Rasim Məmmədov rinqdə ilk addımlarını atan kiçik
Tamerlana boksun sirlərini öyrətməyə başlayır. Onun bu idman növündə nəticələri
özünü çox gözlətmir. Artıq 2005-ci ildə yeniyetmələr arasında əvvəlcə Bakı,
daha sonra isə ölkə çempionu adını qazanır.
Uğurlar
Tamerlanın uğurları sonrakı illərdə artan tempdə inkişaf edir. O,
2006-cı ildə Ukraynada keçirilən yeniyetmələrin dünya çempionatında gümüş medal
qazanır. 2008-ci ildə isə yeniyetmələrin Avropa çempionatını gümüş medalla başa
vurur. Daha sonra gənclər arasında dünya çempionatında medalın bir addımlığında
dayanır. 2010-cu ildən etibarən isə böyüklər arasında çıxış etməyə başlayır. O,
böyüklər arasında keçirilən ölkə çempionatını birinci pillədə başa vurub,
Respublika kubokunu qazanır. Ukraynada, Bolqarıstanda keçirilən beynəlxalq
turnirləri də medalla tərk edir.
İdmançının ən böyük "düşmən”i
Hər şeyin yüksələn xətt üzrə inkişaf etdiyi bir vaxtda, Tamerlan
idmançıların ən böyük düşməni zədəyə tuş gəlir. O, 2011-ci ildə başından ağır
zədə alır. Bu zədə onu rinqdən 6-7 ay uzaq salır. İdmançının zədədən sonra
bərpa olma müddətini, yəqin ki, onların özündən yaxşı heç kim başa düşə bilməz.
Təsəvvür edin, uzun müddət böyük əziyyətlə domino daşları ilə düzəldilmiş bir
fiqur, kiçik bir toxunuşla yerlə-yeksən edilir. Burda fiquru idmançının illərlə
məşqlərdə tər tökərək qazandığı forma, kiçik toxunuşu isə gözlənilməz zədə ilə
müqayisə etmək olar.
Həmin ildə Tamerlan ən yaxşı formada olduğu dövrünü yaşayırdı. O, 64
kq çəkidə millidə "bir nömrə” idi. Ölkəmizdə baş tutacaq dünya çempionatında bu
çəkidə məhz Abdullayevin yarışacağı gözlənilirdi. Lakin gözlənilməz zədə
Tamerlanı hər şeyi təzədən başlamağa məcbur edir. Həyatda olduğu kimi, idman da
bu cür xoşagəlməz sürprizlərlə doludur. Əsas olan isə bu "sürprizlər”dən şoka
düşməmək, dəymiş "zərbə”dən sonra dərhal toparlanmağı bacarmaqdır.
Geridönüş
Tamerlan da bu "zərbə”ni bacarıqla dəf edənlərdəndir. Belə ki,
zədədən qayıdan Abdullayev, qısa müddətdə əvvəlki formasını bərpa edir. Ancaq
o, artıq əvvəlki kimi 64 yox, 69 kq çəkidə yarışmağa başlayır. 2012-ci ildə
ölkə çempionu adını qazanır. Elə həmin ildə Londonda keçiriləcək yay olimpiya
oyunlarında çıxış etmək üçün təşkil olunan lisenziya turnirinə qatılır. Tamerlan
ilk döyüşündə qalib gəlsə də, ikinci döyüşündən məğlub ayrılaraq, Britaniya
paytaxtına yollanmaq arzusunun üzərindən xətt çəkir.
London olimpiadasından kənarda qalan Tamerlan, bu uğursuzluğu digər
yarışlardakı müvəffəqiyyətlərlə unutdurmağa çalışır. O, Rusiyada keçirilən
dünya kubokunda 3-cü olur. ADBTİA-nın məzunu olan Tamerlan, 2012-ci ilin
sonlarında, paytaxtımızda keçirilən tələbələr arasında dünya çempionatında da
iştirak edir. Abdullayev bu yarışda bütün rəqiblərini mübarizədən kənarlaşdıraraq,
beynəlxalq arenada ilk "qızıl”ını qazanır.
Özünüsubut anı
Tamerlanın millidə 69 kq çəkidə əsas rəqibi Pərviz Bağırovdur.
Yığmada bu iki boksçumuz arasında daim mübarizə gedir. Rioda keçirilən son
olimpiadada Tamerlan bu yeri Pərvizə uduzmuşdu. Lakin bu il paytaxtımızda
keçirilən İslam Həmrəyliyi Oyunlarında Abdullayev bu yeri geri almağı bacarır.
Belə ki, yarışa bir həftə qalmış yığmamızın məşqçiləri boksçulardan bu yerə
kimin daha layiq olduğunu müəyyənləşdirmək üçün məşq zamanı ayrıca döyüş təşkil
edirlər. Bu döyüşdən qalib ayrılan Tamerlan, İslam Həmrəyliyi Oyunlarında
ölkəmizin idman şərəfini qorumaq hüququna yiyələnir. Bu, bir müddətdir
millidəki yerini itirmiş Tamerlana özünüsübut üçün şans idi.
O, bu şansdan məharətlə istifadə etməyi bacarır. Belə ki, 1/8 finalda
mübarizəyə başlayan Abdullayev, ilk görüşündə türkmənistanlı rəqibi
Muhemmetmirat Sahedovu mübarizədən kənarlaşdırır. 1/4 finalda isə o, qətərli
boksçu Tulasimaraam Tarumalinqamla üz-üzə gəlir. Döyüş zamanı rəqibin başı onun
sifətinə dəyərək, qaşını partladır. Gözlənilməz zədəyə rəğmən, üstünlüyü əldən
verməyən Tamerlan, bu döyüşdən də üzüağ ayrılır. O, yarımfinalda qazaxıstanlı
İlya Oçkini də mübarizədən kənarlaşdıraraq, həlledici döyüşə vəsiqə qazanır.
Lakin finalda özbəkistanlı Bobo-Usman Baturova uduzaraq, turniri gümüş medalla
başa vurur.
Peşəkar boks
Adətən, həvəskar rinqdə uğur qazanan bir çox idmançı, özünü peşəkar
boksda sınamaq qərarına gəlir. Tamerlan da peşəkar boksda özünü sınayıb. O,
2014-cü ildə zədə səbəbindən kənarda qalan Fariz Məmmədovu əvəz edib. Onun
peşəkar rinqdə ilk təcrübəsi heç də pis alınmayıb. Belə ki, keçirdiyi 3 döyüşün
2-də qalib gəlib, yalnız birində uduzmuşdu. Keçən ilin martında isə
qazaxıstanlı Aslanbek Şimberqenovla döyüşdən qələbə ilə ayrılıb.
Ancaq peşəkar rinqdə mübarizə aparmaq üçün güclü sponsora ehtiyac
var. Bu cür döyüşlər böyük pullar qazandırdığı kimi, böyük sponsorluqlar da
tələb edir. Ölkəmizdə isə bu sahə hələ yetərincə inkişaf etməyib.
Əsas hədəflər
Hazırda Tamerlan əsas diqqəti peşəkar boksa yox, 2020-ci ilə
yönəldib. Onun məqsədi 3 il sonra Yaponiyanın paytaxtı Tokioda baş tutacaq
olimpiadada iştirak etməkdir. O, dördilliyin əsas idman yarışında təkcə iştirak
yox, həm də medal arzusundadır. Bunadək isə onu qitə və dünya çempionatlarında
sınaqlar gözləyir. Ümumiyyətlə, potensialına rəğmən, bu günə kimi çox az medal
qazanmış Tamerlan, bu çatışmazlığı qarşıdakı illərdə sığortalamağı qarşısına
məqsəd qoyub.
Boksçu kimi karyerasını bitirdikdən sonra isə bu sahədə yiyələndiyi
bacarıqları uşaqlara aşılamaq üçün boks zalı açmaq niyyətindədir. Onun
fikrincə, hamı bacardığı işlə məşğul olmalıdır. Tamerlan bu illər ərzində
öyrəndiklərini yeniyetmə və gənclərə aşılamağı isə özünə borc bilir.
Məşqçi işi
Cəmi 2 il öncə məşqçi Oqtay İbrahimovla çalışmağa başlayıb. O, boksda
öyrəndiklərinin çoxunu bu mütəxəssisə borclu olduğunu düşünür. Öz inkişafında
İbrahimovun rolunu xüsusi vurğulayır. Sovet dövründə ölkənin ən yaxşı
boksçularından olmuş İbrahimov, vaxtilə
rinqdə qazandığı təcrübəni öz yetirməsi Tamerlana aşılayır. Abdullayev son
vaxtlarda qazandığı uğurlarda bu məşqçinin rolunu xüsusi vurğulayır.
Təbiəti, mütaliəni sevən
boksçu
Tamerlan asudə vaxtlarını dostları ilə keçirməyi sevir. O, dostları,
sevdikləri ilə birlikdə təbiət qoynunda - dəniz kənarında, dağlarda, bir sözlə,
insanların az olduğu sakit yerlərdə dincəlməyi xoşlayır. Asudə vaxtlarında
mütaliəyə də vaxt ayırır. Əsasən, dini və ya bədii əsərlərə üstünlük verir. Ən çox
sevdiyi kitab isə məşhur qırğız yazıçı Çingiz Aytmatovun "Gün var əsrə bərabər”
əsəridir.
Kumir
Onda boksa olan həvəs qardaşından yaranıb. Maraqlıdır ki, bu idman
növü ilə məşğul olan qardaşı, sonradan təhsilə üstünlük verib. O, kubalı
idmançılara uşaq vaxtının kumirləri kimi baxır. Hansınısa ayırmır, ancaq bu
ölkənin təmsilçilərinin olimpiadalarda, dünya çempionatlarında çıxışlarını
maraqla izlədiyini, hər dəfə isə onlardan nəyisə mənimsəməyə çalışdığını deyir.
Yerli boksçulardan isə Rövşən Hüseynovun döyüşləri onun diqqətini daha çox cəlb
edib. Bundan əlavə, Ağası Məmmədovun döyüşlərini də maraqla izləyib. Hazırda da
karyerasını davam etdirən Teymur Məmmədov, Elvin Məmişzadə kimi əlcək sahibləri
da onun bəyəndiyi, daim yaxından izlədiyi boksçularımızdandır.
Portret
"Boksçu üçün əsas olan rinqə çıxanda qorxmamaqdır. Döyüşə çıxarkən həyəcanlanmayan
boksçu yoxdur. Əsas odu ki, bu həyəcan sənin döyüşündə öz əksini tapmasın,
qorxuya çevrilməsin”.
Bu sözlər Tamerlana məxsusdur. O, qorxmadan döyüşməyi əsas hesab
edir. Bu xüsusiyyətlərinə görə, onu əsl döyüşçü adlandıra bilərik. Tamerlan
rinqə çıxarkən yaranmış həyəcanı qorxuya yox, əzmkarlığa, qələbə istəyinə
çevirməyi bacarır.
Tamerlan əsl potensialını tam açmamış idmançılarımızdandır. O, hələ
ki, rinqdə öz sözünü deməyib, ancaq həmin günü səbirsizliklə gözləyir. Sakitcə,
hərəkətsiz yox, gərgin məşqlərdə tər tökməklə. Məşqlərdə tökülən tər isə
gec-tez rinqdə öz bəhrəsini verir.
Elnur
