Zəhmətkeş şagirdləri ilə fəxr edən müəllim - Örnək
Müəllimlik onun xəyalı
olub. Müəllimlərini o qədər sevib ki, onların sənətini davam etdirməyi özünə
borc bilib. Ona görə, müəllimlik fədakarlıqdır, müəllim atadır, anadır... Ən əsası,
gələcəyə işıq tutan şəxsdir. Bunları anlamayan müəllim ola bilməz. "Örnək”
rubrikamızın qonağı ucqar kənd müəllimi Kamil Ağayevdir.
1995-ci ildə Bakıda, Biləcəri
qəsəbəsində anadan olub. 2012-ci ildə 297 saylı məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan
Müəllimlər İnstitutunun Şamaxı filialına daxil olur və 2016-cı ildə
tarix-coğrafiya fakültəsini bitirir. 2018-ci ildə müəllimlərin işə qəbulu
imtahanında 50 bal toplayaraq İsmayıllının Əhən kənd orta məktəbində coğrafiya
müəllimliyinə qəbul olunur.
"Ehtiyacı
olanların yanında olmaq istədim”
Kamil deyir ki, peşəsini
ona öz müəllimləri sevdirib: "Müəllim şagirdlərinin yaxın dostu, sirdaşı,
onların bu günü və gələcəyi üçün narahat olanı, addımlarını düzgün atmaları
naminə yol göstərəni, bələdçisidir. Hər bir şagirdin taleyi müəllimin əlində
olur. Məhz müəllimin düzgün yol göstərməsi və təhsil verməsi şagirdin, xüsusilə
də ucqar kənd şagirdlərinin bütün həyatını dəyişə bilər. Öz bildiklərini
uşaqlara aşılamaq insanda gözəl təəssüratlar yaradır. Coğrafiya haqqında məlumatı
olmayan şagirdlərə fənni tədris edəndə, daha sonra həmin məlumatları onlardan
daha düzgün, dolğun şəkildə qəbul edəndə sevinirəm. Bu peşəyə marağı mənə məktəb
müəllimlərim aşılayıb. Onların öyrətdiklərini şagirdlərimə aşılamağa çalışıram.
Düzdür, Bakıda doğulub, Bakıda yaşayan biri kimi rayonda yaşamaq çətindir. Məhz
sənətimin haqqını vermək üçün ucqar kənddə dərs deməyi özümə borc bildim. Bir
millətin milli, əxlaqi və mədəni cəhətdən güclü və mədəniyyət baxımından
inkişaf etmiş olması müəllimlərdən asılıdır. Müəllim fədakar, əsl öyrədən
olmalıdır. Mən də ehtiyacı olanların yanında olmaq istədim. Ucqar kənddəki
uşaqların müəllimə ehtiyacı olduğu halda, rahat şəraitdə dərs deməyi özümə
sığışdırmadım. Təsəvvür edin, qarşınızda öyrənməyə hazır uşaq var. Bu uşaqları
öyrətmək bizim borcumuzdur”.
"Bəzən
kəndə maşın tapa bilməyib, dağlarla piyada qalxıram”
Həmsöhbətimiz deyir ki, əvvəllər
İsmayıllıya hər dəfə yay aylarında gəldiyi üçün bu şəhər onda yad təəssüratı
yaratmayıb. Amma kəndin qışı yayı qədər zövqlü olmayıb: "İstirahətə getdiyim
yerlərdə müəllim kimi işləmək maraqlıdır. Hazırda işlədiyim Əhən kəndi dağ kəndidir.
Bakıdan həmin kəndə gedib çatmaq bir az çətindir. Elə vaxt olur ki, kəndə maşın
tapa bilmirəm və məcbur olub dağa piyada qalxıram. Lahıc qəsəbəsindən piyada məsafə
4 km-dir. Düz yol olsa, rahatdır. Amma dağ yolu olduğu üçün çətinlik çəkirəm.
Bundan başqa, sürülərin olduğu yerlərdə çoban itləri də olur. Bu itlər də bir təhlükədir.
Bəzən qışda səhər tezdən dərsə gedəndə çəkinirdim. Dərsə başladığım ilk günlər
daha çox narahat olurdum. Bundan əlavə, yay ilə qış arasında orada çox böyük fərq
var. Hamı yayda gəlib orada dincəlmək istəyir, amma qışda heç kim buna risk etmir.
Çünki həddən artıq soyuqdur. Qış fəslində günorta vaxtı 6-7 dərəcə şaxta olur.
Gecələr isə mənfi 10-15 dərəcədən aşağı düşür. Mən də Bakıda istiyə öyrənmiş və
istisevən olduğum üçün havasına uyğunlaşmaqda çətinlik çəkirəm”.
Kamil deyir ki, havası
soyuq olsa da, insanların qayğıkeşliyi, doğmalığı, isti münasibətləri onu
sevindirir. Müsahibimizin sözlərinə görə, kənd sakinləri xüsusilə başqa şəhərdən
buraya işləməyə gələn müəllimlərə öz ailələri kimi münasibət göstərirlər:
"İnsanların münasibətlərini müqayisə etdikdə, kənd və şəhər arasında fərqlər
çoxdur. Kənd sakinləri hər zaman şəhər sakinlərindən qonaqpərvərlikləri ilə
seçilirlər. Tək mənimlə deyil, məktəbdə işləyən digər cavan müəllimlərlə
maraqlanırlar. Çalışırlar ki, onlardan narazı qalmayaq. Kənddə işləməyin
üstünlüyü də məhz ətrafında bu cür səmimi insanların olmasıdır”.
"Kənd
məktəbində təhsil alanlar daha zəhmətkeş olurlar”
Müəllim deyir ki, burada
işləməyə gəlməzdən öncə uşaqların təhsilə marağının olmaması ilə bağlı
narahatlıqları olub: "Düşünürdüm ki, kənd uşaqları ilə şəhər uşaqlarıyla işləmək
qədər rahat olmaz. Amma kənd uşaqları məni təəccübləndirdi. Uşaqların dərsə
marağı, müəllimlərə qarşı istiqanlı münasibəti fikrimi dəyisdirdi. Həmin məktəbə
getməzdən əvvəl fikirləşirdim ki, dağ kəndidir, burada təhsil səviyyəsi çox
aşağı olar. Çünki şəhər əhalisi ilə müqayisədə kənddə yaşayan əhali daha çox iş
görür. Yəni, qoyun otarır, mal nobatına gedir, əkin-biçin işləri çox olur, bu
da uşaqların dərsə marağının azalmasına gətirib çıxarır. Mən kənddə fəaliyyətimdən
sonra fikirlərimdə dəyişikliklər etdim. Yanıldığımı gördüm. Çünki bu işləri görən
şagird səhər dərsə çox hazırlıqlı vəziyyətdə gəlirdi. Bu da məndə marağı
artırdı və ikiqat həvəslə məktəbdə çalışmağa başladım. Onların təhsil almağa
marağı çox böyükdür. Gücləri yetdiyi qədər oxumağa çalışırlar. Kənd məktəbində
təhsil alanlar daha zəhmətkeş olurlar. Çünki onlarda əməyə sevgi uşaq
yaşlarından aşılanır. Hər zaman dərsdən sonra şagirdlərlə görüşəndə görürəm ki,
uşaqların biri nobatdan qayıdır, bir əkin işləri ilə məşğuldur, biri qoyun
otarır. Elə özümdən götürüm, bizim vaxtımızda valideynimiz deyəndə ki get
dükana, deyirdim ki, dərslərimi çatdıra bilmirəm, özünüz gedin alın. Gözləntilərim
çox yaxşıdır. Çünki şəhər məktəblərinə nisbətən kənd məktəblərində uşaq sayı da
azdır. Onlarla bir mövzu üzərində işləmək daha aydın, daha ətraflı başa salmağa
kömək edir”.
Kamilin dərslərlə bağlı tək
çətinliyi sinifdə lazımi avadanlıqların olmamasıdır: "Şəhər məktəblərində
texniki avadanlıqlar çoxdur. Onlarda bir çox dərsləri proyektorlarla izah etmək
daha rahatdır, amma kənd məktəblərində elə deyil. Burada avadanlıqlarla işləməkdə
çətinliklər çəkirik. Çünki avadanlıqlarımız yox dərəcəsindədir”.
"Vicdanla
yanaşanda, hamıya nələrisə öyrətmək mümkündür”
Sənətinin müqəddəsliyindən
danışan həmsöhbətimiz deyir ki, şərəfli peşəni icra etmək məsuliyyətdir. Çünki
gələcəyimizin parlaq olmasında müəllimlərin rolu böyükdür: "Müəllimlik müqəddəs
sənətdir. Bir çox şəxsiyyətlərin bu haqda gözəl fikirləri var. Ulu öndər Heydər
Əliyev deyirdi ki, mən Yer üzərində müəllimlikdən yüksək sənət tanımıram. Müəllim
olmaq əlbəttə ki, şərəfli hissdir. Əgər bir cəmiyyəti məhv etmək istəyiriksə,
onun ziyalısını məhv etmək kifayətdir. Biz dərsdə şagirdlərə yalnız dərsi öyrətməməliyik.
Onlara dünyagörüşü aşılamalıyıq. Həm dərslər ətrafında aparılan müzakirələrdə,
həm ümumi söhbətlərdə şagirdlər alternativ fikirlər görürlər. Kənddə hamı
bir-birinə qohumdur. Ucqar kəndlərə Bakıdan müəllimlərin təyin edilməsi çox
yaxşıdır. Fərqli fikirli, dünyagörüşlü müəllim məktəbə müsbət mənada təsir
edir. Əsl müəllim ilk növbədə vicdanlı olmalıdır. Hər bir sahədə tədrisdən geri
qalan şagirdlər olur. Amma vicdanla yanaşanda, hamıya nələrisə öyrətmək
mümkündür”.
"Dərsdən
sonra voleybol oynayırıq”
Xarici görünüşü ilə
şagirdlərindən seçilməyən müəllim deyir ki, şagirdlər gənc olduğu üçün bütün
sirlərini müəllimlə bölüşürlər: "Yaşlı müəllimlərlə uşaqlar çox fikirlərini
bölüşə bilmir, utanırlar. Amma cavan müəllimlərə öz dərdlərini çox rahat şəkildə
danışa bilirlər. Bizləri özlərinə həmyaşıd hesab edirlər. Həmişə məktəbdə iki
müəllim tipi olur. Biri çox ciddi, biri də çox mehriban. Şagirdlərimlə
mehriban, səmimi olmağa çalışmışam. Çalışıram ki, aramızda münasibət qorxudan
deyil, hörmət və səmimiyyətdən olsun. Uşaqlarla maraqlı dialoqlarımız tez-tez
olur. Çox zaman uşaqlarla birgə dərsdən sonra voleybol oynayırıq. Onlar müəllimləri
ilə birlikdə hər hansı bir işi görməyə həvəslidirlər”.
"Ölkəmizdə
hamı yazıb-oxumağı bacarır”
Müəllim deyir ki, digər
ucqar kəndlərlə müqayisədə məhz bu kənddə qızların təhsilinə xüsusi fikir
verilir: "Qızları ilk növbədə oxutmaq lazımdır. Savadlı ana savadlı gələcək deməkdir.
Bir cəmiyyətin əsasını qadınlar qoyur. Uşağı əsasən ana tərbiyə edir. Ana
dünyagörüşlü və savadlı olsa, tərbiyə alan uşaq da savadlı olacaq, ən əsası, cəmiyyət
sağlam olacaq. Hazırda qızlar oğlan uşaqlarından daha yaxşı oxuyur. Azərbaycan
türk ölkələri içərisində ən savadlı ölkələrdən biridir. Bunu faiz göstəriciləri
də sübut edir. Ölkəmizdə hamı yazıb-oxumağı bacarır. Hamı başa düşür ki, təhsil
daha önəmlidir. Qız uşaqlarının gələcəkdə problemlərlə qarşılaşmaması üçün
savadlı olmaları şərtdir. Əgər biz müəllimlər savadlı şagird istəyiriksə, əvvəlcə
bizə savadlı valideyn lazımdır. Savadlı valideyn öz uşağının dərsləri ilə hər
zaman maraqlanır. Hazırda Azərbaycanda təhsil sahəsi güclü inkişaf edir. Bu
günün şagirdləri 10-15 il sonranın valideynləridir. Biz onları yaxşı öyrətməsək,
onlar da öz övladlarını yaxşı öyrətməyəcəklər”.
Aygün
ƏZİZ