Özbəkistanda namizədlər təbliğat kampaniyasına başlayıb
Özbəkistanda dekabrın 4-də keçiriləcəkprezident seçkiləri ilə
bağlı təbliğat kampaniyası start götürüb. Dövlət başçısıpostu uğrunda
mübarizə aparan dörd namizəd arasında favorit prezidentsəlahiyyətlərini
icra edən baş nazir Şövkət Mirzəyevdir. Onun namizədliyini Özbəkistan Liberal-Demokrat
Partiyası irəli sürüb. Ardınca ölkə parlamentinin Aşağı Palatası sədrinin
müavini Sərvər Otamuradov, Özbəkistan Xalq Demokrat Partiyasının sədri Xatamjon
Ketmonov və "Ədalət” Sosial-Demokrat Partiyasının lideri Nəriman Umarov gəlir. Namizədlər
artıq proqramlarını açıqlayıb və seçicilərlə görüşlərə başlayıblar. Dekabrın
2-də başa çatacaq kampaniyanı ATƏT də izləyəcək. Hətta qurum prezident seçkilərini
müşahidə etmək üçün paytaxt Daşkənddərəsmi ofisini də açıb. Peter
Teylerin başçılıq etdiyi müşahidə missiyasına15 ekspert daxildir.
Bundan
başqa, 20 nəfər seçkini uzunmüddətli, 250 nəfər isə qısamüddətli müşahidə
edəcək. Heç kimə sirr deyil ki, seçkilərin favoriti Şövkət Mirzəyevdir. Əndicanda
beş bənddən ibarət proqramını elan edən namizəd hesab edir ki, dövlət və
ictimai idarəçilik sistemlərində təkmilləşdirmə işləri aparılmalıdır. Bunun
üçün isə bir sıra qanun layihələrinin qəbulu gərəkdir. İkinci istiqamət –
qanunun aliliyinin təmin olunması və məhkəmə-hüquq sistemində islahatların
aparılmasıdır. Namizədin müəyyən etdiyi əsas xətt korrupsiyaya və mütəşəkkil
cinayətkarlığa qarşı mübarizədir. Üçüncüsü - iqtisadi islahatlardır. Bu
islahatlar makroiqtisadi sabitliyi və sabit inkişaf templərini müəyyən
etməlidir. Dördüncü bənd isə sosial sferanın inkişafıdır. Ən sonuncu, beşinci
istiqamət - təhlükəsizliyin təminatı, dini tolerantlığın və millətlərarası
razılığın təmin edilməsidir. "Biz əmin edirik ki, ölkənin suverenliyinə və
müstəqilliyinə qarşı yönəlik hər hansı bir cəhdin qarşını qətiyyətlə alacağıq”,
- deyə prezidentliyə namizəd Şövkət Mirzəyev bildirib. O, xatırladıb ki,
Özbəkistan hər hansı bir hərbi-siyasi bloklara qoşulmur, öz ərazisində hər
hansı bir dövlətin baza və obyektlərinin yerləşməsinə yol verməyəcək. Eləcə də,
xarici ölkələrin ərazisində özbək hərbçiləri olmayacaq.
Ş.Mirzəyevlə yanaşı, digər namizədlər də yerlərdə görüşlər
keçiriblər. Məsələn, sosial-demokratların təmsilçisi, "Ədalət” Partiyasından
namizəd Nəriman Umarov seçiciləri ilə Surxandarya vilayətində, namizədliyi
"Milli Dirçəliş” Milli-Demokrat Partiyası tərəfindən irəli sürülmüş ölkə
parlamentinin Aşağı Palatası sədrinin müavini Sərvər Otamuradov isə Xarəzmdə
görüşlər keçirib.
Bəs ekspertlərin seçki prosesi ilə bağlı fikirləri necədir?
"Növbədənkənar prezident seçkilərinin nəticələri indidən bəllidir. Buna
baxmayaraq, proses ölkə daxili, həm də xarici tərəfdaşlar üçün vacib məsələdir”,
- deyə Mərkəzi Asiya və Orta Şərq üzrə ekspert Aleksandr Knyazyev bildirib. O
qeyd edib ki, din və millətlərarası münasibətlərdə təhlükəsizliyin təmin
olunması hər zaman rəsmi Daşkənd üçün prioritet olub: "Əminliklə bu xəttin
bundan sonra da dövlət siyasəti kimi davam etdiriləcəyini demək olar.
Ümumiyyətlə, Özbəkistanda sabitlik bütün region üçün vacibdir və Daşkənd hər
zaman bu məsuliyyəti dərk edib”. Rusiyalı ekspertin sözlərinə görə,
iqtisadiyyatla bağlı olan sosial sferanın inkişafı həm də sabitlik faktorudur: "Bu
sahə üzrə planlaşdırılan yüksək göstəricilər, onların uğurlu icrası
Özbəkistanın regional statusunu qaldıra bilər. Bəlli olduğu kimi, ölkədə mövcud
olan iqtisadi model müəyyən mənada izolyasiyalı, qapalıdır. Bu səbəbdən də
korrektələrə ehtiyac duyur. Lakin Mirzəyevin proqramında hər hansı bir inqilabi
dəyişiklik yoxdur. Özbəkistanın dövlət idarəçiliyinin təkmilləşdirilməsinə
gəldikdə - bu barədə çoxdan bəridir ki, söhbət gedir.
Əvvəlki illərdə də bu istiqamətdə
dəyişikliklər aparılıb”. Bütövlükdə isə müşahidəçilər son iki ayda xarici və
daxili siyasətdə aparılan dəyişikliklərə pozitiv yanaşırlar. İlk növbədə,
oktyabr ayında özbək-qırğız komissiyası mübahisəli sərhəd məsələsi üzrə 49 bənd
üzrə razılıq əldə edib. Halbuki bu məsələlər uzun müddət idi ki, "dondurulmuş”
vəziyyətdə idi. Qırğızıstan və Özbəkistan vətəndaşları üçün sərhəddən keçmək qaydaları
da xeyli sadələşdirilib. Tacikistanla da aktiv əlaqələr qurulub. Özbəkistanın
xarici işlər naziri Əbdüləziz Kamilov Düşənbədə olub və burada prezident
Emomali Rahmonla görüşüb. "İctimai və rəsmi diplomatiya səviyyəsində aktiv
işlər aparılır. Halbuki belə hal əvvəl yox idi. Bu, pozitiv siqnaldır. Ümid var
ki, yaxın vaxtlarda sərhədyanı məsələlərin heç olmasa müəyyən qismi -
sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı razılıq əldə olunsun. Pozitiv olan odur
ki, tərəflər müzakirə aparmağa və kompromisə getməyə hazırdırlar”.
Azər