Yenə o bağ olaydı...
Artıq
yay turizm mövsümü başlamaq üzrədir. Havaların istiləşməsi bağ mövsümünün də
açılmasını sürətləndirir. Yay mövsümündə Bakı sakinlərinin əksəriyyəti şəhərkənarı
bağ evlərində istirahət etməyə üstünlük verirlər. Bu mövsüm isə yerli əhali ilə
yanaşı, ölkəmizdə səfərdə olan əcnəbilər də bağ evlərindən yararlanacaq. Belə
ki, ölkəmizə turist axınının sürətləndiyi bir vaxtda səfalı, dənizin kənarında
yerləşən Bakı bağları da əcnəbi qonaqlarımızın diqqətindədir. Təsadüfi deyil
ki, bağlara olan tələbat onların aylıq kirayə qiymətlərində də müşahidə
olunmaqdadır. Bəs əcnəbi qonaqlarımızın gəlişi dəniz mövsümündə dənizkənarı ərazilərdəki
daşınmaz əmlak bazarına necə təsir edəcək?
"Bağ evlərinin qiymətlərinin artması qaçılmazdır”
İqtisadçı-ekspert Rəşad Əliyev deyir ki, bayram günlərində Azərbaycana səfər edən
turistlər az müddətli qaldığı üçün əsasən otellerə və günlük evlərə üstünlük
veriblər. Ekspertin sözlərinə görə, günlük evlərin qiymətlərində məhz həmin
günlər artım müşahidə olunub: "Turistlərin bəziləri otellərdə, bəziləri də
hostellərdə, digər qismi isə günlük kirayə evlərdə qalmağa üstünlük verir. Ötən
ay xüsusilə İran vətəndaşları günlük mənzillər kirayə götürüblər. Günlük mənzillərin
qiymətləri isə normal vaxtda o qədər də ucuz olmayıb. Tələbat olduqda isə, digər
günlərə nisbətən artıb. Günlük mənzillərin qiymətləri yeri, şəraitinə görə dəyişir.
Minimum 40 manatdan başlayıb, 60-70 manata qədər yüksəlir”
Ekspert
deyir ki, bu il yay mövsümündə turistlərin axını daşınmaz əmlak bazarında qiymətləri
diqqət mərkəzinə gətirib. Xüsusilə bağ evlərinin qiymətlərinin mövsüm açılanda
2-3 dəfə artması qaçılmazdır: "Yay mövsümündə ölkəmizə kifayət qədər turist gələcək.
Turistlərin kütləvi axını əmlak bazarındakı qiymətlərə də ciddi təsir edəcək.
Xüsusilə bağ evlərinin kirayə qiymətləri hər il mövsüm açılanda hələ turist gəlməsə
belə, 2-3 dəfə artır. Turist axını isə qiymət artımına ciddi şəkildə təsir edəcək
və bu da əmlak bazarına maddi baxımdan çox kömək olacaq”.
Ekspertin
sözlərinə görə, qış vaxtı kirayə haqqı 200 manata olan bağ evləri, yayda 1000
manata verilir: "Kifayət qədər yaxşı təmirli, bütün tələbatlara cavab verən
villalar var ki, bunlar günü 500 manata verilir. Belə evləri əsasən ərəb
turistləri tutur. Ayı 15 minə verilən villalar da var ki, onlar xüsusi şəraiti
olan istehlakçıya hesablanmış obyektdir. Hansısa imkanlı turist 5 ulduzlu
mehmanxanada 2 otaq götürməkdənsə, gedib dənizin kənarında bir villa götürür.
Günə 5 yüz manatı çıxır. Bu, varlı təbəqəyə hesablanmış tədbirdir”.
"Bağ sahələrinə
tələbat artır”
Əmlak məsələləri üzrə ekspert Ramil Osmanlı deyir ki, turist axınının alqı-satqıya heç bir təsiri
yoxdur. Kirayə bazarında isə aktivlik müşahidə olunur: "Təbii ki, şəhərə olan
turist axının kirayə evlərə az da olsa təsir edir. Xüsusilə bağ mövsümü
yaxınlaşdıqca, bağ sahələrinə tələbat artır. Məsələn, qış aylarında təqribən 500
manata təklif olunan bağ sahəsi yayda 1000 manata, hətta bəzən daha baha təklif
olunur. Bu da əsasən dənizə, çimərlik ərazilərinə yaxın olan hissələrdə daha
çox özünü göstərir”.
Ekspert
deyir ki, ümumilikdə bağ sahələrində kirayə qiymətləri 300 manatdan 15 min
manata qədər dəyişir: "Xüsusilə son aylar ərəb və İran vətəndaşlarının Azərbaycana
axını sürətlənib. Onların təqribən bir neçə ay burada yaşaması bağ qiymətlərinin
artımına gətirib çıxaracaq. Ümumilikdə adi hallarda da dəniz sahələrində qiymətlər
təqribən 3 yüz manatdan 15 min manata qədər dəyişir. Bu, ərazinin ölçülərindən,
evin içindəki infrastrukturdan, evin böyüklüyündən asılıdır. Ərəblərin bağ sahələrinə maraq göstərməsi ola bilsin
ki, bu korrekturanı dəyişəcək və qiymətləri bir qədər də artıracaq”.
Ekspert
sonda vurğuladı ki, turist axını təkcə əmlak bazarına yox, ümumilikdə ölkə
iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərir: "Hesab edin ki bir turist Azərbaycana təqribən
özü ilə 2-3 min dollar pul gətirirsə, bu, ümumilikdə bazarda həm xarici valyuta
qıtlığının aradan qaldırılmasına şərait yaradır, eyni zamanda dövriyyədə olan vəsaitlərin
həcmini artırır. Nəinki əmlak bazarına, bütövlükdə alıcılıq qabiliyyətinə müsbət
təsir göstərir”.
Dinamika belə davam etsə...
Əmlak məsələləri üzrə ekspert Nüsrət İbrahimov isə deyir ki, kirayə ev qiymətləri artsa da, bağ evlərinin
qiymətlərində hələ ki artım müşahidə olunmayıb: "Turistlərin əvvəlki illərə
nisbətən sayının artması daha çox kirayə bazarına öz təsiri göstərir, nəinki
bağ evlərinin satış qiymətinə. Özümüzün də alqı-satqı ofisimiz var hələ bu günə
qədər bir xarici vətəndaş bağ almaq üçün müraciət etməyib. Kirayə evlərdə isə
qiymət baxımından dəyişiklik olur. Bu il kirayə ev qiymətlərində yanvarda 2
faizə yaxın, fevralda 1 faiz, mart ayı isə 0,6 faiz artım müşahidə olunub”.
Ekspertin
sözlərinə görə, ölkədə turistlərin çoxluğu tikinti sektorunda müəyyən canlanma
yaradır: "Turistlərin ölkəyə axını istənilən halda müsbət tendensiyadır. Onlar
özləri ilə müəyyən vəsait gətirirlər. O vəsaitin də bir hissəsini xərcləyirlər
və həmin pullar da bazara axır. Bazarda isə xərclənən vəsaitin müəyyən hissəsi
dolayı yollarla əmlak bazarına gəlir. Təbii, bunu birbaşa müşahidə etmək olmur,
amma dolayı yolla müəyyən qədər vəsait daxil olur. Bu da son nəticədə tikinti
sektorunda müəyyən canlanma əmələ gətirir. Dinamika belə davam etsə, 3-5 ilə bazara
daha yaxşı təsir edəcək”.
Aygün ƏZİZ