Vergi güzəştləri turizmin inkişafına necə təsir edəcək?
Ekspertlərin
fikrincə, qiymətlərin ucuzlaşması müştəri məmnuniyyətinə və məhsul satışına
birbaşa təsir edən faktordur
Son
illər ərzində turizmin inkişafı prioritet hədəflər arasında yer alır. Bu sahəyə
göstərilən diqqət və qayğı günü-gündən artmaqdadır. Bunun nəticəsi olaraq,
ölkəyə gələn turist axınının ildən-ilə daha da böyüdüyünün şahidi oluruq. Amma
qarşıda daha böyük hədəflər var. Əgər
Azərbaycanın bütün dünyada turizm ölkəsi kimi tanınmasını istəyiriksə,
deməli, görüləsi işlərimiz də çoxdur. Bunlardan biri də sahibkarlar üçün mühüm
əhəmiyyət daşıyan vergi güzəştlərinin tətbiqi məsələsidir.
Belə ki, Dövlət Turizm Agentliyi tərəfindən göstəriləcək elektron
xidmətlərin qaydaları hazırlanaraq müvafiq dövlət qurumlarına təqdim olunub.
Trend-in məlumatına görə, bunu Dövlət Turizm Agentliyinin Aparat rəhbəri Kənan
Qasımov Milli Turizm Sammitində çıxış edən zaman deyib. Onun sözlərinə görə,
yaxın vaxtlarda həmin qaydaların təsdiq ediləcəyi gözlənilir. K.Qasımov əlavə
edib ki, vergi islahatları ilə əlaqədar turizm sənayesinin üzvləri üçün vergi
güzəştlərinin tətbiqi ilə bağlı da müəyyən məsələlər dövlət qurumları ilə
razılaşdırılıb: "Növbəti ildən etibarən turizm sənayesinin üzvləri bunu öz
fəaliyyətlərində hiss edəcəklər. Azərbaycanda turistlər üçün yardım
mərkəzlərinin yaradılması ilə bağlı müzakirələr artıq yekunlaşıb. Gələn ildən
bu məsələnin reallaşdırılmasına başlanılacaq. Yardım mərkəzləri "Vahid pəncərə”
prinsipi ilə fəaliyyət göstərəcək və "qaynar xətt”ləri olacaq”.
Bəs görəsən bu
vergi güzəştləri turizmin hansı sahələrini əhatə edəcək? Bu güzəştlər hansı
nailiyyətlərin qazanılmasına vasitə ola bilər?
Turizm üzrə ekspert, dosent Rəhman Səfərovdeyir ki,turizm sahəsinin inkişafı üçün
müəyyən vergi güzəştlərinin tətbiqi məqsədəuyğun addımdır: "Bununla bağlı biz
Türkiyə təcrübəsini nümunə göstərə bilərik. 1990-95-ci illərdə qardaş ölkədə turizm
sahəsi 5 il müddətinə vergidən azad edildi. Azərbaycanda da bu sahənin inkişafı
üçün müxtəlif addımlar atılır. Məsələn, bir neçə il əvvəl lisenziyalar ləğv
edildi. İndi müxtəlif vergi güzəştləri tətbiq olunmalıdır ki, kiçik sahibkarlar
öz fəaliyyətini davam etdirə bilsin. Ekonom tipli otellərin çoxalması üçün bu,
vacib məqamdır. Düşünürəm ki, müəyyən vergi güzəştləri bu sektoru inkişaf
etdirməklə yanaşı, ölkəyə gələn turist axınına da müsbət təsir edə bilər. Belə
güzəştlər dünyanın müxtəlif ölkələrində tətbiq olunur. Fransada, İspaniyada bu
üsuldan geniş istifadə olunur. Turizm rəqabətli sahələrdən biridir. Öz yerimizi
tutmaq üçün biz də müəyyən yeniliklər tətbiq etməliyik. Xüsusilə, turizmin
prioritet seqmentlərinə belə güzəştlərin tətbiqi vacib məsələlərdəndir.
Həmçinin gücləndirmək istədiyimiz seqmentlərə də bu güzəştlər tətbiq edilərsə,
hədəflərimizə daha tez çata bilərik. Məsələn, sağlamlıq turizminin inkişafı bu
gün Azərbaycan üçün əsas hədəflərdən biridir. Müxtəlif sanatoriyalara və digər
sağlamlıq turizmi obyektlərinə vergi güzəştləri tətbiq edilərsə, müsbət nəticə
əldə etmək olar. Hansı sahələri inkişaf etdirmək istəyiriksə, o sahəyə daha çox
güzəştlər edilməlidir”.
"Luna Travel” şirkətinin rəhbəri Rəhman
Quliyev deyir ki, turizm
sahələrinə güzəştlərin tətbiqi çox mühüm qərardır: "Əgər gəlmə və getmə
turizmin inkişafından danışırıqsa, bu qərar üçün hətta bir qədər gecikmişik.
Düşünürəm ki, bu qərar indiyə qədər bu sahədə atılan addımların ən böyük
dəstəkçisi olacaq. Vergi güzəştlərinin tətbiqi turizm sahəsində qiymət
siyasətinə ciddi təsir edəcək. Bu isə o deməkdir ki, turistlər göstərilən
xidmətdən məmnun qalacaq. Qiymətlərin ucuzlaşması müştəri məmnuniyyətinə və məhsul
satışına birbaşa təsir edən faktordur. Qiymətlər ucuzlaşdıqca, bu sahənin daha
çox inkişaf etdiyinin əyani şahidi olacağıq”.
Turizm üzrə ekspert Ceyhun Aşurov qeyd etdi ki, bu sahəyə vergi güzəştlərinin tətbiqi çoxdan müzakirə
olunan məsələlərdən biridir: "Həqiqətən də bu sektorda müəyyən güzəştlərə və
təşviqedici alətlərə ehtiyac var. Həmçinin bu qərar turizm sənayesində fəaliyyət
göstərən biznes subyektlərinin sayının artmasına gətirib çıxaracaq. Eyni
zamanda, vergi güzəştləri turizmin daha dinamik inkişafına səbəb ola bilər.
Vergi güzəştləri əslində təşviqedici xarakter daşıyır. Xüsusilə də regionlarda
belə təşviqedici güzəştlər və ya vergi azadolmaları biznes subyektlərinə həmin
ərazidə qısa bir zamanda daha çox investisiya cəlb edə bilər. Qonşu ölkələrin
əksəriyyəti bu təcrübədən geniş istifadə edir. Məsələn, Türkiyə və Gürcüstan
buna ən yaxşı nümunə ola bilər. Gürcüstanın turizm sənayesi gözümüzün
qabağındadır. Orada potensial turizm bölgələri 10 ilə qədər vergidən azad
edildi və ya vergi güzəştləri tətbiq olundu. Qısa zamanda bu ərazilərdə
infrastruktur formalaşdı və yeni biznes obyektləri tikildi. Bu isə böyük
investisiyaların cəlbinə gətirib çıxardı. Sərmayədarlar və iş adamları bu
güzəştlərdən faydalanmaq üçün özləri ilə yeni idarəetmə üsulunu da buraya
gətirirlər. Həmçinin innovativ yeniliklər və qabaqcıl təcrübə bu sahəyə cəlb
olunur. Beləliklə, həmin ərazilərin böyük turizm zonası kimi tanıtımı həyata keçirilir.
Bütün bunların fonunda deyə bilərəm ki, inkişafını daha çox istədiyimiz
sferaların və bölgələrin belə vergi güzəştlərinin tətbiqinə ehtiyacı var. Bu
güzəştlər həmin sahənin canlanmasına və iqtisadi dinamikanın sürətlənməsinə
gətirib çıxaracaq. Beynəlxalq təcrübədən Azərbaycan da faydalanmalıdır.
Düşünürəm ki, əsasən böyük investisiya tutumlu obyektlərin tikintisi üçün bu daha
məqsədəuyğun ola bilər. Burada otellər əsas şərtlərdən biridir. Böyük otel
kompleksləri ilə yanaşı, ekonom tipli otellərin də tikintisinə ehtiyac var. Bu
sahələrin güzəştlərdən faydalanması qısa zamanda müsbət nəticələrə gətirib
çıxaracaq”.
Şəbnəm Mehdizadə