“Uğurun sirri sağlam və səbirli düşüncədədir” - Uğur hekayəsi
Deyir ki, 10 yaşından sonra valideynləri onun heç bir qərarına
müdaxilə etməyiblər. Valideyn məsləhəti başqa, amma 21 ildir ki, həyatı ilə
bağlı qərarların, seçimlərin məsuliyyəti öz üzərindədir. Hətta tələbə vaxtı
atasının ona "Sən bu zəmanənin insanısan, mən yox. Həyatını elə qur ki, peşman
olmayasan” dediyi də yadındadır. Atasının bu məsləhət onu daha da məsuliyyətli
olmağa, gələcəyi ilə bağlı vacib qərarlar verməyə yönləndirib. Müsahibimiz BSC
konsaltinq və autsoursinq Şirkətinin Marketinq Departament Direktoru, PR
konsultant Tural Abbaslıdır.
- Şirkətin məhsulunun bazarda öz yerini tutması
üçün brendləşməsi vacibdir. Mütəxəssis də belədir, müəyyən mənada öz sahəsində
mütəxəssis kimi brend olmasa, çətin ki ona tələbat olsun. Siz öz brendinizin
yaradılması üzərində nə zamandan çalışırsız?
- Bu şəxsi
brendinq adlanır. İnsan doğulandan ölənə kimi hər zaman nəyisə əldə etməyə cəhd
edir. Amma həyatın müəyyən bir mərhələsində kim olacağına qərar verirsən. Həmişə
qərarvermədə həyatın müəyyən mərhələlərində müəllimlər və valideynlər müəyyən dəstək
olurlar. Çünki onlar səni daha yaxşı tanıyırlar, buna görə də hansı istiqamətə
meyillənsən daha yaxşı olacağını bilirlər. Türkiyə Dəyanət Vəqfi-Bakı TürkLiseyinə qəbul oldum. Orada
dünyagörüşüm tamamilə dəyişdi. Məzun olduqdan sonra Memarlıq və İnşaat
Universitetinin iqtisad bölümünə daxil oldum. Bu zaman iqtisadiyyat sahəsində
olan fəaliyyətlərin içərisində daimi olaraq iştirak etdim. Mənim peşəm
marketinq kommunikasiyaları (ictimaiyyətlə əlaqələr və digər marketinq alətləri)
üzrə konsultant və mütəxəssisdir. Bu ixtisasın təməlində də anadangəlmə bir
xüsusiyyət olmalıdır. Təşkilatçılıq, nitq, insanlarla ünsiyyət qabiliyyəti,
psixoloji danışıqlar, debatlar və s. Universitet illərində bunlar məndə daha çox
önə çıxmağa başladı, Tələbə Həmkarlar İttifaqının büro üzvlüyünə qəbul oldum.
Demək olar ki, universitetin bütün tədbirlərində aktiv iştirak edirdim. Üçüncü
kursda oxuyan zaman artıq hansı istiqamətə meyillənəcəyimin təməli üzərində
düşündüm. Və yolumuzu belə aldıq. Bu sahədə ilk işimə 2008-ci ildə hərbi xidmətdən
gələndən sonra kiçik bir turizm şirkətində başladım. Orda ümumilikdə marketinq,
satış sferasının içərisinə girdim, bir çox respublika səviyyəli tədbirlərin təşkilatçısı,
təbliğatçısı oldum. Karyeramın maraqlı və səmərəli dönəmlərindən biri isə "Mətanət
A” şirkətində oldu, 5 il orda çalışdım. Burada fəaliyyətimə PR strukturuna aid
olan ən aşağı vəzifədən başladım və sonda İctimaiyyətlə əlaqələr üzrə
departament rəhbəri oldum və həqiqətən orada çoxlu ilklər etdik. 2 ilə yaxın
bir müddətdə isə "Veysəloğlu” şirkətlər qrupunda ilk PR şöbəsini yaratdıq və bu
şöbənin fəaliyyətini tənzimlədik.
- Tələbə vaxtı çalışmamısız?
- Tələbə
vaxtı gördüyüm işlərin sayəsində nəşriyyatın bütün otaqlarını əzbər tanıyıram.
Müxtəlif qəzetlərdə müxbir işləmişəm. Mənim üçün jurnalistika əziz və müqəddəs
sahədir. Daha çox təşkilatçılıq, iqtisadi-analitik, idarəetmə istiqamətlərində
mütaliə edir və yazılar yazırdım. 2004-cü ildə "Space” televiziyasında "Söz
bizim” adlı tok-şou gedirdi. Biz Azərbaycan debat klubu olaraq həmin verilişin
arxa səhnəsini hazırlayırdıq. Hansı müzakirələrin olacağını, cəmiyyətə hansı
fikirlərin çatdırılacağını müəyyənləşdirirdik. İlk jurnalistika fəaliyyətim oradan
başlayıb. Əvvəl tok-şounun koordinatoru idim, sonra baş koordinatoru oldum,
ondan sonra Azərbaycan Dövlət Televiziyasının "Səhər” redaksiyasında çalışdım.
Televiziya mətbəxinə də orda bələd oldum. Bəzən gecə saat üçə kimi montaj
otağında gözləyirdim. Bunlar hamısı çox maraqlı bir şey idi. Sonra tələbə vaxtı
qonorar üçün nəşriyyatda bir neçə qəzetdə işləmişik.
- Mətbuata belə sevginiz varıydısa, niyə
uzaqlaşdız?
- O
vaxtkı mətbu orqanların durumu indikilər kimi deyildi. Arada 14 ilin söhbəti
var. 2004-cü il idi - idarə rəhbərlərinin birindən müsahibə almalıydım. Soyuq,
qarlı havada getmişdim. Qeyri-etik ifadələr işlətdi, "nəyə gəlmisən”, "hamınız
eynisiniz” deyib mənə konvertdə pul uzatdı. Dedim ki, mən pulun arxasınca gəlməmişəm.
Amma o məcbur konverti mənə verib, "bunu filankəsə çatdır” dedi. Evə gəlib baş
redaktora zəng edib dedim ki, mənə belə bir şey veriblər, bu nə olan şeydir?
Dedi ki, o, sənin ilk qazancındır. Əqidə baxımından bu tip qazanclara qarşı
olmuşam. Konverti işığa tutdum, o vaxtın pulu olan göy əlliminlik idi. Baş
redaktorumuz olan xanıma dedim ki, bu pulu xərcləməyəcəm, amma sənin yanına da
gəlməyəcəm, nə vaxt ehtiyacın olar, sənə göndərərəm. Ondan sonra bu sahədən
uzaqlaşdım. Bir ay sonra redaksiyadan zəng vurub pulu istədilər, konverti
olduğu kimi taksi ilə göndərdim. Mənim jurnalistika həvəsim həmin konvertin
içində getdi. Bəlkə də mən o vaxt düzgün bir mətbu orqana düşməmişdim, amma belə
bir şey məni getməyə sövq etdi. Əslində jurnalist olmaq yox, özündə əsas olaraq
iqtisadiyyatı, menecmenti, marketinqi və eləcə də jurnalistikanı cəmləşdirən
ictimaiyyətlə əlaqələrə meyillənmək istəyirdim. Amma jurnalistikada çalışmağım
ictimaiyyətlə əlaqələrin bir tərkib hissəsi olan media münasibətlərinin tənzimlənməsi,
jurnalistləri tanıma baxımdan mənə çox kömək oldu.
- Şəxsi inkişafla bağlı məlumatlarda qeyd olunur
ki, insan çalışmaqla hər şeyə nail ola bilir. Siz isə qeyd etdiniz ki, insanın
özündə də hansısa bir bacarıq, istedad olmalıdır. Sizcə, qabiliyyət zəifdirsə, çalışmaq
nə dərəcədə yetərlidir?
- Həm iş
əxlaqı, həm gördüyün işə olan maraq, eyni zamanda çalışdığın yerə hörmət etmək
və ən maksimum formada ora yararlı olmaq vacibdir. İlk dəfə "Mətanət A” şirkətinə
işə qəbul olunanda gənc kadr idim və təbii ki nəzəri biliklərim indiki qədər
deyildi. Zamanla bu istiqamətdə təcrübə, bilik də artır. Burada səni əhatə edən
insanların önəmi də böyükdür. Qeyd edim ki, mən eyni zamanda 10 illik tarixə
malik "AzMarketinq” komandasının üzvüyəm. Aramızda xaricdə təhsil almış, orada
işləmiş mütəxəssislər də var. Bütün bunlara baxmayaraq, biz mütaliəni bir gün də
kənara atmırıq. Sağlam bir komada formasında bir-birimizə dəstək olmağa
çalışırıq, elə vaxt olmayıb ki, yığışanda bir-birimizi tənqid etməyək. Bu tənqidlərdən
isə nəticə çıxarırıq. Məhz bu tip müzakirə, komanda ruhu bizi çalışdığımız yerlərdə
uğura aparır. Hazırda çalışdığım BSC konsaltiq şirkətində də mən bir daha buna
şahid oldum. Bu sahədə bacarığı olmayan insan mütaliə etməklə ictimaiyyətlə əlaqələr
mütəxəssisi ola bilməz. Gözəl yazı yaza, yaxud tədbir təşkil edə, şəxsi münasibətlər
qura bilər, amma gözəl müsahibə verə bilmirsə, ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə mütəxəssis
deyil. Demək istədiyim odur ki, elə peşələr var ki burada tamlıq önəmlidir.
Xarici görünüş, ünsiyyət, nəzəri, praktiki biliklər və bu tip digər amillər
kompleks şəkildə olmalıdır.
- Müəyyən karyerası olan insanların çoxu zamanı
planladıqlarını bildirirlər. Sizin belə bir bölgünüz varmı?
- Bütün
həyatımız modellər üzərində olduğu üçün sizə Eyzenhaur modelindən misal çəkəcəm.
O model 4 hissəyə bölünür. Çox mühüm çox vacib, az mühüm çox vacib və s. Həyatımızı
da o model üzərində qurmuşuq. Gün ərzində işlərin icrasını öncədən planlamalı və
bu istiqamətdə hərəkət etməliyik. Elə bir balans yaratmaq lazımdır ki, ailə,
işlədiyin yer, dostlar da səndən inciməsin. Bəli, bu vaxt bölgüsü məndə var. Hər
gün bir saat mütaliəyə vaxt ayırıram. Azdır, amma mümkün olan qədər oxuyuram. Bədii
ədəbiyyat olsa, bir saat bəs edər, lakin bizim sahə analitik, müşahidəyə dayanıqlı
bir istiqamət olduğuna görə oxuduğumuz bir səhifəlik yazı özlüyündə yarım
saatlıq analiz tələb edir.
- Vaxt çatışmazlığı yaşamırsınız?
- Bəzən
bu təəssüratda oluruq, amma mütləq planlarımızı reallaşdırmalıyıq. Bəzi
insanlarda belə bir psixoloji alqı var, qaranlıq düşdüsə, gün bitdi. Amma əslində
elə deyil, qaranlıq düşəndə günün ikinci hissəsi başlayır. Elə olub ki, komanda
olaraq gecə saat üç-dördə qədər müzakirələrimiz olub. Amma səhər 9 tamamda
sahibkarın qarşısına gözəl bir layihə çıxarmışıq. Sadəcə olaraq işi operativ həlletmə
olmalıdır. Bu, hər insanda tapıla bilən, amma inkişaf etdirilməyən sahədir.
Bizim bir riyaziyyat müəllimimiz varıydı. Hazırlığa onun yanına getdiyimiz
zaman misalları stolun üstünə qoyurdu, yanında da bir konfet. Deyirdi ki, kimin
misalında daha az bərabər işarəsi görsəm, bu konfet onundur. Bu o deməkdir ki,
insan beynində hər şeyi həll etməli, dəftərdə bir-iki bərabərliklə misalı yazmalıdır.
Bu o zaman gülməli gəlirdi ki, bizimlə zarafat edir, amma bu gün onun faydasını
görürəm və anlayıram ki, bu, zamanın idarəedilməsi metodikası imiş.
- İşsiz qaldığınız zamanlar olub?
- Yox,
xatırlamıram. Bəzən orta məktəbdə yay tətili müddətində də işləmişəm. 6-7-ci
siniflərdə "Playstation” işlədirdim. Hətta o vaxt bilmədən marketinq
üsullarından istifadə edirmişəm. Günorta vaxtı isti olduğu üçün analar uşaqları
çölə buraxmırdılar. Mən "Playstation” gələnlərə deyirdim
ki, kim günorta vaxtı gəlib oynasa, ona yarım saat pulsuz vaxt verəcəm.
Sonradan başa düşürəm ki, marketinq işi görürmüşəm.
- Özünüzü uğurlu hesab edirsiniz?
- Dünən
üçün uğurlu idim, amma dünən özümə başqa bir hədəf qoymuşam. Ona çatanda bir
daha uğurlu hesab edəcəm. Komanda olaraq bizim hədəflərimiz var, onlara çatmaq
üçün çalışırıq.
- Bəs uğurunuzun sirri nədir?
- Əzm. Mən
heç vaxt təslim olmuram. Məsələn, ola bilər ki, hardasa bir anlaşılmazlıq olur.
Amma mən özümü, fikrimi ora ilə məşğul etmərəm, əksinə, geri çəkilərəm,
uzaqlaşaram həmin mühitdən və hər şeyi zamana buraxaram. Uğur qazanmaq üçün o
cür işlərə vaxt sərf etmək, əsəblərinə gərginlik vermək olmaz. Əgər sən tanrıya
inanırsansa, mütləq surətdə sənin haqlı olub da geri çəkildiyin məsələ hamının
görəcəyi və sənin haqlı olduğun şəkildə həll olunur. Problem özü həll olunanda
o keçmiş olur və geri dönüb baxanda fikirləşirsən ki, yaxşı ki o vaxt baş
qoşmamışam. Uğurun sirri sağlam və səbirli düşüncədədir. Uğurlu insan olmaq
üçün həm də yaxşı dostların, gözəl ailən olmalıdır. Mənim ailəm, doğmalarım,
dostlarım hamısı bir-biriylə vəhdət təşkil edir və birlikdə böyük daxili enerji
yaradır. Hamısının kökündə isə sağlam əqidə durur. Hərtərəfli yanaşıb, "xoşbəxtəmmi”
deyə sual verilsə, "bəli” deyərəm. Çünki xoşbəxt olmaq üçün bizə hər şey
verilib.
Aygün
Asimqızı