“Biz jurnalımıza ürəyimizi qoyuruq” - Fotolar
Son dövrlər sosial mediada dərsliklər
və uşaqlara aid digər ədəbiyyat nümunələri ilə bağlı müəyyən fikirlər paylaşılır.
Yazılanların çoxu da neqativ xarakterli olur. Narazılıqlardan biri də müəllifi
Gülzar İbrahimovanın olduğu 2000-ci ildə böyüklər üçün yazılan "İlanlı dərənin
sirri” nağılı ilə bağlı idi. Əslində uşaqlar üçün yazmaq, onların maraq
dünyasına daxil olmaq elə də asan iş deyil. Çünki uşaqlara hər hansı bir kitabı
sevdirmək, onların diqqətini cəlb etmək böyük ustalıq tələb edir. Biz də Gülzar
xanımla əlaqə saxlayıb onunla uşaq ədəbiyyatının hazırkı vəziyyəti haqqında
həmsöhbət olduq.
- Uşaqların inkişafında, mütaliəsində uşaq jurnallarının rolunu necə
qiymətləndirirsiniz?
- Cəmiyyətin normal inkişafını,
uşaqların dünyagörüşünün formalaşmasını uşaq jurnalı olmadan təsəvvür etmirəm.
Düşünürəm ki, bu jurnallar uşaqların maariflənməsində dərslik qədər vacibdir.
Məncə, məktəblərdə rus dilinə axın ona görədir ki, rus dilində uşaqlar üçün
istənilən yüksək səviyyəli bədii ədəbiyyat və jurnallar var.
- Neçə illərdir ki, uşaq jurnallarına
rəhbərlik edirsiniz. Baş redaktoru olduğunuz "Sehrli dünya” jurnalının növbəti
buraxılışını oxucular səbirsizliklə gözləyirlər. Rəhbərlik
etdiyiniz jurnalın oxuculara maraqlı olması üçün hansı işləri görürsünüz?
- Kim uşaq jurnalı nəşr etdirmək istəyirsə, o da
öyrənsin (gülür). İlk olaraq jurnalın üz qabığında cəlbedici rəsm olmalıdır.
Sonra da içərisində rəngarəng şəkillər yerləşdirilməlidir. Daha sonra nağıllar
maraqlı olarsa, özünü uşağa sevdirər. Öyrədici müsabiqələr, krossvordlar,
yumorlar və başqa əyləncəli səhifələr olarsa, uşaq hər ay jurnalı səbirsizliklə
gözləyəcək. Əlavə olaraq da jurnalın üstünə kiçicik bir hədiyyə qoyularsa, bu,
uşağı daha da sevindirər.
- Sizin jurnalın digər uşaq jurnallarından fərqi
nədir?
- Biz, yəni rəssam, dizayner və
mən jurnalımızı çox sevirik, ona ürəyimizi qoyuruq. Bu, çox vacibdir. Bizim
üçün önəmli olan uşaqlara və işimizə olan sevgidir. Uşaq jurnallarında təbii
ki, onlara maraqlı olan mövzulara üstünlük verilməlidir. Bunu uşaqlar özləri
deyir. Görüşlərdə oluruq, onlarla söhbət edirik, arzularını öyrənirik.
İstədikləri mövzuda nağıllar, hekayələr yazırıq. Abunə yazılanların fikrini
soruşuruq, nə cür jurnal istəyirlərsə, onu da oxucuya verməyə çalışırıq.
- Jurnalın müəlliflərini və mövzularını necə
seçirsiniz? Yəni hansı nüansları əsas götürürsünüz seçim edərkən?
- Mən özüm hər ay jurnala təzə
nağıllar yazıram. Təzə nağıl uşaqların çox xoşuna gəlir. Bir də xarici
ədəbiyyatlardan uşaqlar üçün nağıl və hekayələr tərcümə edirik. Nağıl ya
öyrədici, nəsihətedici olmalıdır, ya da
əyləncəli və gülməli. Onda daha çox uşaqların marağına səbəb olur.
- Əvvəllər Abbas
Səhhət, Abdulla Şaiq kimi uşaq ədəbiyyatı yazarları vardı. Bu gün isə sanki
meydan boşdur. Nə üçün bu sahədə olan yazarlar azdı, varsa, belə demək olar ki,
nə böyüklər nə də uşaqlar onları tanımır. Bununla bağlı nə düşünürsünüz?
- Çünki yazan bir mənəm. Yarım saata bir nağıl
yazıram. Mənim üçün ən asanı yazmaqdır. Bir kitabı ərsəyə gətirənədək kifayət
qədər maliyyə xərcləyirəm, əziyyət çəkirəm. Onu bir uşağa pay verirəm. Uşaq
kitabı görəndə sevincək alır əlinə, oxuyur, gecə yatanda qucağında yatır. Amma bəziləri
iddia edirlər ki, "İndiki uşaqlar mütaliə etmir!”. Çünki onların özləri kitabı
sevmirlər, mütaliə etməyiblər, heç bilmirlər ki, uşağa hansı bədii ədəbiyyatı
vermək lazımdır ki, oxusun. Uşaq jurnalı məktəbə girə bilməz! Uşaq jurnalı
köşkdə satıla bilməz. Bəs uşaq jurnalı haradan almalıdır? Məktəb rəhbərləri
abunəyə kömək etməkdənsə, jurnalın satışına qadağa qoyurlar.
- Əvvəllər məktəblərdə,
oxu zallarında uşaq yazarları ilə görüşlər keçirilirdi. Bu gün də bu görüşlər
olurmu? Olmursa, nə üçün olmur?
- İndiki dövrdə şəhər
məktəblərində yazıçı ilə görüş çox da dəbdə deyil. Şəxsən mənimlə şəhər
məktəblərində görüşlər az-az keçirilir. Bir il cəmi 5 məktəbdə görüşdə olmuşam.
Amma Sumqayıt məktəblərində, müasir özəl məktəblərdə və region kitabxanalarında
tez-tez görüşlərə dəvət edilirəm.
- Hazırda sosial mediada dərsliklərdə, jurnallarda
olan uşaq şerləri, mətnləri ilə bağlı narazılıqlar səslənir. Bu günlərdə sizin
"İlanlı dərənin sirri” nağılınız da bir sosial media istifadəçisi tərəfindən
tənqid edilib. Müəllif olaraq bu məsələyə fikriniz necədir?
- Elə adamlar var ki, heç bir iş
görə bilmirlər, yalnız görülən işlərdə nöqsan axtarırlar. Tapmayanda da,
özlərindən bir böhtan uydurub, hamını ona inandırmağa çalışırlar. Baxmayaraq
ki, Təhsil Nazirliyi mənim jurnalıma abunə olmağa köməklik göstərmir, amma mən
həqiqəti dana bilmərəm. Son bir neçə ildə bu qurum təhsil sahəsində həm kadr
siyasətində, həm də elmi-inkişaf baxımından nə qədər yeniliklər edib. Gərək nə
qədər pis olasan ki, bunu görməyəsən. Niyyəti qara adamlar isə onu görə
bilmirlər. Bu cür şəxslər ətrafa pislik səpməyə, insanların qanını qaraltmağa
çalışırlar. Onlardan biri mənim 2000-ci ildə böyüklər üçün yazdığım "İlanlı
dərənin sirri” nağılımın bir hissəsini kopyalayıb, şantaj üçün feysbuka qoyub.
Altından da yazıb ki, guya, bu nağıl ibtidai sinif dərsliyində verilib. Çoxları
ona inanmasa da, inananlar da oldu. Mən feysbuk istifadəçi olmadığımdan
müzakirədən bir az gec xəbər tutdum. Xəbər tutan kimi də cavab yazdım ki, nağıl
2000-ci ildə yazılıb. Böyüklər üçündür. Heç bir dərsliyə qoyulmayıb. Daha sonra
Yazıçılar Birliyinin tanınmış tənqidçisi Vaqif Yusifli nağıl haqda böyük bir
məqalə yazıb bildirdi ki, bu nağıl tarixi-bədii əsərdir. Onu nəinki uşaqlara,
hətta böyüklərin də oxuması üçün tövsiyə edirik.
- Yaradıcılığını uşaqlara həsr edən xanımı belə
söz-söhbət ruhdan sala bilərmi?
- Heç vaxt! Biz uşaqlara
məhəbbətdən yaranmışıq. Bizi heç kəs ayıra bilməz. Əksinə, belə pisliklər məni
daha da çox yazmağa, uşaqları sevməyənlərdən qisas almağa çağırır.
- Yaratdığınız "Sehrli dünya”nın "Youtube”
səhifəsində baxış sayınız 5 milyona çatır. Bu rəqəmlə kifayətlənirsiniz, yoxsa,
işinizi böyütməyi düşünürsünüz?
- Yeni planlarımız, layihələrimiz
var. İnşallah balalarımız bu işimizdən daha çox sevinəcəklər. Onları sirr dolu
daha gözəl nağıllar gözləyir.
Günel Azadə