Bakı 14°C
Türkiyə Naşirlər Birliyindən Maliyyə Nazirliyinə müraciət
Türkiyə
Naşirlər Birliyi yazar və tərcüməçilərin gəlirinə tətbiq olunan ağır vergi
yükünün götürülməsi üçün Maliyyə Nazirliyinə müraciət edib. "edebiyat”-ın
xəbərinə görə, nazirliyə göndərilən müraciətdə bildirilir: "Çap kitab və dərgi
yayımında əsas ödəmələr müəllif hüquqları və bu hüquqların qorunması üçün
tətbiq edilən vergilərdir. Naşirlərin müəllif hüquqları üçün ödədiyi 17%-lik
vergidən əlavə müəlliflərə də 18% verginin tətbiq edilməsində heç bir məntiqi
səbəb yoxdur. Nəzərə alınsa ki, nəşriyyatlar da ödədiyi verginin bir hissəsini
yenə yazardan tutur, naşirlik və yazarlıq sektorunun necə ağır vergi ödəmələri
ilə yükləndiyi aydın görünər. Nəşriyyatlar tərcüməçinin, yazarın, dizaynerin
haqqı olan puldan kəsib dövlətə ödəyir. Bundan isə ilk növbədə müəlliflər ziyan
görür, gəlirləri azalır. Yaradıcı sənaye artıq bu vergi yükünü daşıya bilmir.
Məsələn,
bir müəllif ildə hardasa bir kitab yaza bilir. Bir kitab isə ortalama 3000 tl
gəlir deməkdir. Yuxarıda qeyd etdiyimiz vergilər ödənildikdə yazarın gəlirinin
1\3 hissəsi tamamilə vergi ödəmələrinə gedir. Yazarın gəliri 1950 tl-yə düşür.
Bir
tərcüməçi ildə yaxşı halda 3-4 kitab hazırlaya bilsə, illik 15 min tl gəliri
var. Lakin bu gəliri, həqiqətən də, əldə edə bilirmi? Bu ümumi gəlirin 5250
lirəsi vergi şəklində ödənir. Tərcüməçinin xalis gəliri 9750 tl-yə düşür, bu
isə ayda 812 tl maaş deməkdir.
Bu
problemin birmənalı şəkildə həllini tapa bilməsi üçün müəllif hüququ ödəmələri
üzərindəki gəlir və əlavə dəyər vergisi götürülməlidir. Dünya təcrübəsində
saysız-hesabsız ölkədə yaradıcı sənayenin inkişafına dəstək olmaq məqsədilə
dövlət vergiləri ya tamamilə götürür, ya da ən minimuma endirir. Naşirlər
Birliyi olaraq, gəlir vergisi qanununa yenidən baxılmasını, gəlir vergisi
qanununun 94-cü maddəsin (a) bəndinin tətbiqdən qaldırılmasını tələb edirik.
ƏDV
kitab naşirləri üzərində maliyyə yükü formatında olmayan bir çərçivəyə
salınmalıdır. Prossedurların həyata keçirilməsi üçün tutulan xidmət haqlarının
ləğv edilməsi, təmin olunacaq istisna və endirimlər daha çox kitaba çap imkanı
verəcək, yaradıcı sənayeyə marağı artıracaq. Bu məsələlər ilə bağlı lazımı
qərarların alınması, addımların atılması naminə Maliyyə Nazirliyini mədəniyyət
sahəsi və nəşriyyat sektoruna qarşı cari münasibətini dəyişməyə dəvət edirik".
