Təhsil - Azərbaycanın davamlı inkişaf strategiyasının mühüm istiqaməti

18.01.17 12:30 2096

Müasir dünyada hər bir dövlətin gələcəyi həmin ölkədə təhsilin səviyyəsi ilə ölçülür. Belə ki, təhsilin inkişafı dünya dövlətlərinin inkişaf konsepsiyasının mühüm tərkib hissəsidir. Bu ölkələrdən biri də Azərbaycandır. Ölkəmizdə son illərdə dövlət tərəfindən təhsilin inkişafı ilə bağlı həyata keçirilən tədbirlər onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan öz gələcəyini daha etibarlı və inamlı görmək əzmindədir. Bundan başqa, zəngin təbii sərvətləri ilə dünyanın diqqətində olan Azərbaycan bu sərvətlərdən səmərəli istifadə ilə insan kapitalının daha da inkişaf etdirilməsini başlıca istiqamət kimi seçmişdir.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin təhsilin inkişafına göstərdiyi diqqət və qayğı onu deməyə əsas verir ki, bu mühüm amil son dövrlərdə dövlət siyasətinin mühüm prinsipləri sırasına daxil edilmişdir. Son illərdə ölkəmizdə heç bir dövrdə olmayan qədər məktəblər tikilmiş və ya əsaslı şəkildə yenidən qurulmuşdur. Bu proses ən ucqar kəndlərimizdən tutmuş mərkəzə qədər sistemli şəkil almışdır. Məktəblərin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi istiqamətində də mühüm işlər görülmüşdür. Bütün orta təhsil ocaqlarında internetə qoşulmuş kompyuter sinifləri, elektron siniflər yaradılmışdır.

Bu gün Azərbaycanda təhsilə qayğı ən yüksək səviyyədədir. Bu sahədə həyata keçirilən hər islahat, baş verən hər bir hadisə ilk növbədə Azərbaycanın xoşbəxt gələcəyinə hesablanmışdır. Azərbaycanda təhsilə diqqət və qayğı hələ ötən əsrin 60-cı illərindən başlamışdır. Ulu öndər Heydər Əliyev 1969-cu ildən başlayaraq Azərbaycanda təhsil müəssisələrinin yeniləşdirilməsinə, onların maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə, təhsilin keyfiyyətinə şəxsən özü nəzarət etmişdir. İstedadlı və xüsusi qabiliyyətli gənclərin üzə çıxarılması, o zaman üçün müasir və yeni sayılan texnologiyaların tətbiqi ölkə rəhbərinin daim diqqət mərkəzində olmuşdur.

Azərbaycan xalqı xoşbəxtdir ki, bu gün ölkə başçısı ümummilli liderin həyata keçirdiyi həmin siyasəti uğurla davam etdirir. Yeni dövrün tələblərinə cavab verən fəal maarifçilik kursunun həyata keçirilməsi, intellektual potensialın gücləndirilməsi, mütərəqqi islahatların tətbiqi yolu ilə milli təhsil sisteminin müasirləşdirilməsi, Avropa təhsil məkanına inteqrasiya ölkədə reallaşdırılan dövlət siyasətinin ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Təhsilin bütün istiqamətlər üzrə tarazlı inkişafı ciddi investisiya tələb edən məsələ olduğundan, dövlətin son illərdəki maliyyə imkanları bu sahədə qlobal layihələri həyata keçirməyə münbit şərait yaratmışdır.

Dövlət büdcəsindən təhsilə ayrılan xərclər də hökumətin bu sahənin keyfiyyətcə yeniləşməsi üçün ardıcıl və sistemli fəaliyyət göstərdiyini təsdiqləyir. Ayrılmış vəsaitlər "Azərbaycan Respublikasının təhsil sahəsində İslahat Proqramı”na və "2011-2021-ci illərdə Azərbaycan təhsilinin inkişafı üzrə Milli Strategiya”ya uyğun olaraq təhsil sisteminin inkişafına yönəldilmiş dövlət proqramlarının və layihələrin həyata keçirilməsinə, təhsil infrastrukturlarının müasir tələblərə uyğun qurulmasına, təhsilin məzmununun yeniləşməsinə və informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının tətbiqinə geniş maliyyə təminatı yaratmışdır.

Ölkəmizin qarşıdakı illərdə sosial-iqtisadi və mədəni inkişaf yollarını müəyyənləşdirən "Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasında ənənəvi iqtisadiyyatdan "bilik iqtisadiyyatı”na keçidin əsasının qoyulması, bunun üçün həlledici amil olan insan kapitalının inkişafının ön plana çəkilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Bu baxımdan hazırda 2013-cü ildə təsdiq olunmuş "Təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”nın prioritet istiqamətləri üzrə ciddi tədbirlər həyata keçirilir. Təhsil sistemində şəffaflığın təmin edilməsinə, yeni yanaşmaların tətbiqinə, müasir idarəetmə modelinə keçilməsinə, kadr potensialının səriştə baxımından gücləndirilməsinə xüsusi diqqət yetirilir. Müəllim peşəsinin ictimai nüfuzu yüksəlir, icbari təhsilin keyfiyyəti yaxşılaşır, şagirdlərə seçdikləri ixtisas istiqamətləri üzrə daha yaxşı hazırlaşmaq imkanı yaradılır, yeniyetmələrin hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsinə xüsusi önəm verilir. Onların milli-mənəvi ruhda böyüməsi, yad təsirlərdən və zərərli təbliğatdan qorunması üçün müxtəlif proqramlar reallaşdırılır.

Təhsil sahəsində ən diqqət çəkən nəticələr həm də məktəb binalarının tikintisinin geniş vüsət alması ilə bağlıdır. Bu problemin həlli - məktəblərdə əsaslı təmir-tikinti işlərinin aparılması, müasir tipli yeni təhsil ocaqlarının inşası regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramlarında, ölkə başçısının fərman və sərəncamlarında öz əksini tapmışdır. 2016-2017-ci tədris ilinin başlanğıcında bir sıra tədris obyektlərinin tikintisi və təmiri başa çatdırılmış, eyni zamanda yenilərinin təməli qoyulmuşdur. Bu gün Azərbaycanın elə bir regionu yoxdur ki, orada məktəb binası tikilməsin, yaxud mövcud məktəblər təmir edilməsin. Nəticədə əksər məktəblərdə çoxnövbəlilik aradan qaldırılmış, beşgünlük iş həftəsinə keçilmişdir.

Bu gün təhsil siyasəti ümummilli liderimizin təməlini qoyduğu, möhkəmləndirdiyi etibarlı zəmin üzərində davam və inkişaf etdirilir. Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqli davamçısı, cənab İlham Əliyevin böyük səyləri sayəsində təhsil Azərbaycanın davamlı inkişaf strategiyasının mühüm istiqamətlərindən birinə çevrilmişdir. Dövlət başçısının sözləri ilə desək: "…İqtisadi inkişaf sürətinə görə Azərbaycan qabaqcıl ölkələr sırasındadır. Biz bu maddi dəyərləri, iqtisadi potensialımızı insan kapitalına çevirməliyik. Çünki insanın savadı, biliyi onun gələcək həyatını müəyyən edir, ölkənin hərtərəfli inkişafına xidmət edir və beləliklə, ölkənin intellektual potensialı möhkəmlənir”.

Təhsilin inkişafına göstərilən yüksək diqqət həm də Azərbaycanın dünya miqyasında tanıdılmasına, öz layiqli yerini tutmasına xidmət edir. Bu məqsədyönlü siyasətin nəticəsidir ki, hazırda müstəqil Azərbaycan dövləti öz inkişafını sadəcə, təbii sərvətlərin gətirdiyi gəlirlərə bağlamır, həm də mövcud resurslarını güclü insan kapitalının formalaşdırılması yönündə qurur. Respublika iqtisadiyyatının yüksək inkişaf tempi təhsilin dünya standartları səviyyəsinə qalxması üçün yeni dövrün tələblərinə cavab verən çevik islahatlar aparmağa imkan yaratmışdır. Dövlət başçısının bu sahəyə xüsusi diqqətlə yanaşması həm də müstəqil respublikamızın sürətli iqtisadi inkişaf yolunda olması, ildən-ilə daha geniş maliyyə imkanları qazanması ilə bağlıdır. Belə mühüm mərhələdə mövcud uğurların qorunub saxlanılması üçün idarəçilikdə yüksək elmi-intellektual səviyyənin təmin edilməsi son dərəcə vacibdir. Son illərdə təhsilin inkişafına xidmət edən fərman və sərəncamların imzalanması, dövlət proqramlarının təsdiq edilməsi ölkə rəhbərinin bu sahəyə necə böyük həssaslıqla, diqqətlə yanaşdığını əyani surətdə təsdiqləməkdədir. Ölkə rəhbərinin həyata keçirdiyi məqsədyönlü və ardıcıl tədbirlər nəticəsində Azərbaycanda sosial-iqtisadi inkişafla yanaşı, elmi intellektual tərəqqiyə nail olunmuş, dövrün tələbləri ilə uzlaşan təhsil islahatları həyata keçirilmişdir. Bu gün Azərbaycanda milli maarifçilik ənənələri saxlanılmaqla, dünya təhsil sisteminə inteqrasiya prosesi gedir. Ölkəmizdə təhsilin müasirləşdirilməsi və problemlərinin mərhələli həlli, müəllim kadrların hazırlığı, inkişaf etmiş dövlətlərin bu sahədəki təcrübəsinin mənimsənilməsi, ümumtəhsil məktəblərində kompüter və informasiya texnologiyalarının geniş tətbiqi məsələləri də dövlət başçısının xüsusi diqqət mərkəzindədir. Dövlət büdcəsində təhsilə ayrılan xərclərin ildən-ilə artırılması bu sahənin keyfiyyətcə yeniləşməsi üçün ardıcıl və sistemli tədbirlərin həyata keçirilməsinə imkan vermişdir.

Ölkəmizin bütün regionlarında, həmçinin Naxçıvan Muxtar Respublikasında təhsilin inkişafı prioritet istiqamət təşkil edir. Son illər yeni inkişaf yoluna qədəm qoyan muxtar respublikamızda təhsil sahəsinə də böyük qayğı göstərilir. Müasir tələblər səviyyəsində inşa olunan təhsil müəssisələri bu sahənin inkişafına yeni üfüqlər açır. Məktəb tikintisi təkcə Naxçıvan şəhəri və ya rayon mərkəzləri ilə məhdudlaşmır, həmçinin ucqar dağ və sərhəd kəndlərində də ən müasir tələblərə cavab verən, perspektivə hesablanmış yeni məktəb binaları tikilir. İstifadəyə verilən məktəblərin hər birində müasir texniki avadanlıqlar quraşdırılmış, kitabxanalar, idman zalları, fənn kabinələri, laboratoriyalar yaradılmış, müasir kompüter dəstləri müəllim və şagirdlərin ixtiyarına verilmişdir.

Dövlətimiz hər zaman müəllimlərin, qabaqcıl təhsil müəssisələrinin əməyini yüksək qiymətləndirir, onları ali təltiflərə layiq görür. Bu il muxtar respublikadan 5 müəllim və 3 məktəb "Ən yaxşı müəllim” və "Ən yaxşı ümumtəhsil məktəbi” müsabiqələrində müvəffəqiyyət qazanaraq, mükafata layiq görülmüşlər. Müəllim əməyinin yüksək qiymətləndirilməsinin və ən ucqar dağ kəndlərində belə, müasir memarlıq üslubunda məktəb binalarının tikilməsinin, onların hər cür maddi-texniki baza ilə təmin olunmasının nəticəsidir ki, ali məktəbləri yenicə bitirmiş kadrlar da tərəddüd etmədən bu təhsil ocaqlarında pedaqoji fəaliyyətə başlayırlar.

Məktəblərin pulsuz dərslik və bədii ədəbiyyatlarla təminatının diqqət mərkəzində saxlanılması, məktəb kitabxanalarının komplektləşdirilməsi də bu sahəyə göstərilən yüksək dövlət qayğısının parlaq ifadəsi kimi diqqəti cəlb edir.

Sevindirici məqamlardan biri də odur ki, bu gün dövlətin qayğısı ilə əhatə olunmuş məktəblərin siyahısında bizim təhsil ocağı da var. Ölkədə təhsilə qayğı bu tarixi ənənəyə malik məktəbin yenidən qurulmasında əhəmiyyətli rol oynamışdır. 2011-ci ildə məktəbimizdə aparılan əsaslı təmir bizi sevindirdi. Yüksək səviyyədə təmir olunmuş sinif otaqları, İKT avadanlıqları ilə təchizat məktəbdə təhsilin keyfiyyətinin yüksəlməsinə səbəb olmuşdur.

Bu qayğının əvəzində Azərbaycan dövlətinə sədaqətli vətəndaşlar yetişdirmək kimi şərəfli vəzifənin yerinə yetirilməsi üçün bütün səylərimizi bundan sonra da səfərbər edəcək, məsuliyyətimizi daha da artıracaq, əməyimizi əsirgəməyəcəyik.

Pərvanə Mahmudova

Naxçıvan şəhər 12 №-li tam orta məktəbin ibtidai sinif müəllimi