Sərhədlərimiz yaxınlığında yayılan təhlükə
Türkiyənin
şərqindəki Mardin vilayətinin Boğaziyyə kəndində "quş qripi"
aşkarlanıb. Trend-in məlumatına görə, "quş qripi" virusu aşkarlanan
kənddə, xəstə quşların məhv edilməsi üçün profilaktik tədbirlər həyata
keçirilib. Məlumata əsasən, "quş qripi" tez bir zamanda aşkarlandığı
üçün və operativ profilaktik tədbirlər nəticəsində virusun insanlara keçmə
riski qeydə alınmayıb. Hazırda ətraf kəndlərdə "quş qripi"nə qarşı
analoji olaraq profilaktik tədbirlər keçirilir. Məlumat üçün qeyd edək ki, son
dəfə Türkiyədə "quş qripi" 2015-ci ilin iyun ayında İstanbulda
aşkarlanıb. İstanbulda "quş qripi"nin aşkarlanması faktından sonra profilaktik
məqsədlərlə, ölkədə uzun müddət vəhşi quşların ovuna qadağa qoyulmuşdu. Bir
müddət əvvəl isə Rusiyada da "quş qripi” virusunun aşkar olunduğu ilə bağlı
məlumat yayılmışdı. Sərhədlərimizdən o tərəfdə olan təhlükənin Azərbaycanda da
yayılma ehtimalı varmı? Bunun qarşısının alınması üçün hansı tədbirlər həyata
keçirilir?
Məsələ ilə bağlı ilk Dövlət Baytarlıq Nəzarəti Xidmətinin (DBNX) mətbuat katibi Yolçu
Xanvəliilə əlaqə saxladıq. O, qeyd etdi ki, bununla bağlı lazımi
tədbirlər həyata keçirilir: "Bu günlərdə bir sıra kütləvi
informasiya vasitələrində Türkiyənin Mardin vilayətində toyuq və ev quşlarında
virusun aşkarlanmasına dair məlumatlar
yayılıb. Amma hələlik Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatı və Türkiyənin rəsmi
orqanları tərəfindən bu barədə bizə hər hansı bir məlumat daxil olmayıb. Rəsmi
məlumat olmasa da, mətbuatda yayılan bu xəbərlərin vacibliyi nəzərə alınaraq, məsələ diqqətdə saxlanılır. Sözügedən ərazi
nəzarətdədir. Belə ki, həmin bölgədən, yəni Mardindən ölkəmizə diri quş və quş
əti, quşçuluq məhsulları gətirilmir. Hazırda "quş qripi” və digər yoluxucu
xəstəliklərə görə respublikadan epizootik vəziyyət sabitdir. Bu sabitliyin
qorunub saxlanması üçün Dövlət Baytarlıq Nəzarəti Xidməti aidiyyəti qurumlarla
birgə lazımi tədbirləri həyata keçirir. Həmçinin, dekabrın axırlarında Rusiyanın
Kastroma vilayətində Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatı tərəfindən "quş qripi”nin
qeydə alındığına dair məlumat yayılıb. Ondan bir müddət əvvəl də Moskva və
Moskva ətrafı vilayətlərdə xəstəliyin olması barədə məlumat yayılmışdı. Qeyd
edim ki, həmin ərazilərdən Azərbaycana hər hansı diri quş və quş əti, quşçuluq
məhsulları gətirilmir. Həmin məhdudiyyət öz qüvvəsində qalmaqdadır. Hələlik hər
hansı bir narahatlığa əsas yoxdur. Ölkə tam nəzarətdə saxlanılır. Bir daha qeyd
edim ki, bu istiqamətdə lazımi tədbirlər digər əlaqədar qurumlarla birgə həyata
keçirilir”.
Tibb üzrə
ekspert Adil Qeybulla qeyd etdi ki, virusun yayılma ehtimalı var: "Məsələ
burasındadır ki, el arasında "quş qripi” adlanan xəstəlik, yəni H5N1 virusu bir
neçə il öncə də Azərbaycanda yayılmışdı. Həmin vaxt infeksiya lokallaşdırıldı.
Sözügedən virusun daşıyıcısı əsasən köçəri quşlardır. Ona görə də virusun
yayılması sərhəd tanımır. Köçəri quşlar bir arealdan digərinə köçərkən
infeksiyanı da özləri ilə daşıya bilirlər. Virus hər hansı bir ölkədə yayılıbsa,
qonşu ölkələrdə də bu təhlükə aktuallaşır. Ümumiyyətlə, bir ölkədə yayılan
virus təhlükəsini hər kəs ümumi olaraq qəbul etməlidir. Hər bir dövlət bu zaman
profilaktik tədbirlər həyata keçirməlidir. Bu zaman gigiyenik və epidemik
vəziyyət nəzarət altına alınmalıdır, lazımi karantin tədbirlər mütləq həyata
keçirilməlidir. "Quş qripi” tələfatla
müşahidə olunan bir patologiyadır. Burada insan amillərindən daha vacib amil köçəri
quşlardır. Çünki quşlar yayda və qışda ayrı-ayrı ölkələrə köç edirlər. Bu isə
xəstəliyin yayılmasını daha da təhlükəli edir. Bu baxımdan, insan faktoruna
nəzarət etmək mümkündür. Sərhəd zonalarda, keçid yerlərində yoxlama aparmaq
olur. Amma quşlara heç cür nəzarət etmək olmur. Ona görə də kompleks tədbirlər
görülməli və vacib məqamlar nəzərə alınmalıdır”.
Şəbnəm Mehdizadə