Şəhidlik elə bir zirvədir ki...
Şəhid ucalığı bəxş elə, Allah...
Qoy Ana yurduma göylərdən baxım.
Şəhidlik zirvəsi bəxş elə, Allah
Dolu bulud olub torpağa yağım.
Üç il bundan öncə Dağlıq Qarabağda 20 ildən artıq bir müddətdə
qaysaqlanmış bir yara yenidən açıldı, qisas qorxusuyla Azərbaycan əsgərinin
qarşısındakı yolların hər qarışına mina döşəyən düşmən yenidən Vətən
torpaqlarına hücum etməyə cəhd etdi. Elə həmin gün Azərbaycanın bir qaranlıq
yaz gecəsinin sabahı igid oğulların Günəş kimi parlayan qəhrəmanlığının şəfəqləri
ilə açıldı.
"Oğul düşmən çəpəridir”, –
deyən bir atanın övladları düşmənə öz canlarıyla çəpər oldular. 1 aprel 2016-cı
il gecəsi Azərbaycan əsgəri dilində Vətən nəğməsi, könlündə Qarabağ yanğısı, ürəyində
düşmənə nifrət hissiylə döyüşə atıldı. Qəhrəman Azərbaycan əsgəri öz şücaətini
göstərdi, nəyə qadir olduğunu sübuta yetirdi. Ordumuzun qüdrəti qarşısında tab
gətirməyən düşmən uzun illərdir möhkəmləndiyi səngərlərini, döyüş postlarını
buraxıb qaçdı. Həmin döyüşlərdə yüzlərlə erməni silahlısı məhv edildi. Bu qısa
müddətli döyüş zamanı əsgərlərimiz dillərə dastan olacaq qəhrəmanlıq göstərdilər,
Qarabağın heç bir zaman düşmənə güzəştə gedilməyəcəyini sübuta yetirdilər. Düşmənə
atılan hər mərminin səsi ön cəbhədəki yerli əhali tərəfindən sevinclə, alqışla
qarşılandı. Hamının əli uca Yaradana qalxıb, Tanrıdan cəbhədə döyüşən vətən
oğullarına kömək dilənirdi. Əks-hücuma
keçən döyüşçülərimiz nəyin bahasına olursa-olsun kənd və qəsəbələrimizi təhdid
altında saxlayan düşmən məntəqələrini ələ keçirməyi qərara aldı və bütün döyüş
tapşırıqları dəqiqliklə yerinə yetirildi. Döyüş zamanı əsgər və zabitlərimiz
böyük qəhrəmanlıq göstərərək qanları bahasına düşmənə ağır zərbələr vurdular.
Aprel döyüşlərində şəhidlərimiz və yaralılarımız da oldu. Amma həmin gecə 90-cı
illərdə Qarabağ döyüşlərində oğlunu şəhid verən anaların "bu gün şəhidlərimizin
də qisası alınır, onların ruhu şad olur” deməsi ürəyinə oğul yarası düşən
anaların qəlbinə su səpdi.
Ordumuzun
bu döyüşlərdə qazandığı şanlı zəfərdən sonra hər şey gün kimi aydın oldu, Aprel
savaşında qazanılan qələbə qəhrəmanlıq tariximizə qızıl hərflərlə yazıldı. Atəşkəsdən
keçən əsrin dörddə biri qədər zaman kəsiyindən sonra cəmi dörd gün ərzində gedən
qanlı döyüşlərdə əldə etdiyimiz qələbə xalqımızda böyük ruh yüksəkliyi yaratdı.
Silahlı Qüvvələrimiz düşmənə və onun havadarlarına onların anlayacaqları tərzdə
başa saldı ki, bu xalq heç bir zaman işğala dözməyəcək, heç bir güc qarşısında
boyun əyməyəcək, gec-tez ata-baba əmanəti olan torpaqları azad edəcəkdir.
Həmin dövrdə torpaqlarımızın azadlığı,
dövlətimizin bütövlüyü, müstəqilliyi uğrunda düşmən qarşısında canlarını sipər
edərək şəhidlik zirvəsinə ucalan əsgərimizin qəhrəmanlığı isə dillərə dastan
oldu. Xalq öz qəlbində bu qəhrəmanlara möhtəşəm bir abidə ucaltdı, onların hər
biri ölməzlik, əbədiyyət qazandı. Bu döyüşlərdə Naxçıvan torpağı da iki şəhid
verdi. Mayor Rasim Məmmədov və leytenant Qabil Orucəliyev Aprel döyüşlərində
şücaət və rəşadət nümayiş etdirərək şəhidlik zirvəsinə yüksəldilər. Bəli, qədim
Naxçıvanın igid övladları ana Vətənin hər qarışının onlar üçün əziz və müqəddəs
olduğunu bir daha sübuta yetirdilər.
Şəhid ucalığı bəxş elə,
Allah!
Mən şəhid olsam da, Vətən
yaşasın
Ruhuma əbədi həyat ver,
Allah!
Gedənlərdən oldum, qalan
yaşasın!
... Naxçıvan şəhərinin İslam Səfərli
küçəsindəki bir ünvanda, Aprel döyüşlərində mərdliklə vuruşan və şəhidlik məqamına
yüksələn Qabil Orucəliyevin ata ocağında onun üç yaşlı körpəsi böyüyür. O,
dünyaya gələndən üç gün sonra atası şəhid olub, onun dünyaya gəlməsi xəbərini də
atası elə cəbhədə olarkən alıb, bu müjdəli xəbəri dostları ilə paylaşıb. Ancaq
qəddar düşmənin törətdiyi bu münaqişə üzündən körpəsinin səsini eşidə bilməyən
bir çox atalar kimi, övladını qucağına almaq ona da nəsib olmayıb. Bu gün onun
məzarı üzərinə gələnlər arasında ailəsi və bu torpaq üzərində kövrək addımlar
atan, qan-qadanın, müharibənin nə demək olduğunu dərk edə bilməyən balaca, üç
yaşlı Qabil də var. Bəlkə də illər keçəcək, bu münaqişə də müxtəlif yollarla həllini
tapacaq, Qabil də böyüyüb sülh şəraitində öz xidməti borcunu yerinə yetirəcək.
Ancaq gənc Qabil və yüzlərlə eyni taleli gəncimiz müharibənin dəhşətlərini
unuda bilməyəcək. Beləcə yaxın, qanlı və şanlı tariximiz təkcə film və
kitablarda deyil, həm də yaddaşlarda yaşayacaq.
Şəhid ucalığı bəxş elə,
Allah!
Ruhumla balama toxuna
bilim!
Qüdrət qələminlə elə yaz,
Allah
Bəsirət gözüylə oxuna
bilim!
...
Qabil Orucəliyev 1991-ci ildə anadan olub, Naxçıvan şəhərində 1 nömrəli tam
orta məktəbi bitirib. Atasını erkən yaşlarında itirən, iki bacı və bir
qardaşının sevimlisi olan Qabil 2006-cı ildə Heydər Əliyev adına Hərbi Liseyə
daxil olub, 3 il sonra bu təhsil ocağını əla qiymətlərlə başa vurub. Sonra ulu
öndərimizin adını daşıyan Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbində hərbi təhsilini başa
vurub. Leytenant rütbəsi alan qəhrəman döyüş bölgəsindəki hərbi hissələrdən
birində motoatıcı bölüyün tağım komandiri vəzifəsində hərbi xidmətini davam
etdirib. Şəhidlik məqamına ucaldığı zaman Tərtər rayonunun Borsunlu kəndi
yaxınlığında yerləşən məntəqədə olub. Bu məntəqəyə Milli Qəhrəman Mübariz
İbrahimovun şərəfinə "Qisas postu” adı verilmişdi. Məhz bu postdan Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı Mübariz İbrahimov düşmən üzərinə yürüşü başlatmış, bu postu
bütün Azərbaycanda, hətta düşmən ölkədə tanıtmışdı. Qabil üçün də başlanan bir
yol var idi və o, özü də bilirdi ki, nə zamansa çıxdığı bu yol onu şəhidlik
zirvəsinə ucaldacaq.
...
Hadisə şahidlərinin dediyinə görə, düşmənə qarşı əks-hücumda Qabil və onun
yoldaşları "Qisas postu”ndan 15-16 kilometr məsafədə düşmənin dərinliyinədək irəliləyiblər.
Erməni postunu tutduqdan və oradakı erməniləri zərərsizləşdirdikdən sonra o, irəlidə
olan postu da ermənilərdən təmizləmək üçün yoldaşları ilə məsləhətləşib. Bundan
sonra Qabil hücum istiqamətlərini müəyyən edib və döyüş yoldaşları ilə birgə irəli
gedib. Döyüş yoldaşlarının dediyinə görə, Qabil və yoldaşları Madagiz kəndində
mühasirəyə düşüblər, ancaq uzaq məsafədə olduqlarından onlara kömək gələndə gec
olub. Qabil və 2 yoldaşı – Cavid Dədəkişiyev və Adil Adilzadə son güllələrinədək
düşmənlə vuruşub və qəhrəmancasına şəhid olublar. Döyüş zamanı Qabil və
yoldaşları çox sayda düşmən zabit və əsgərini zərərsizləşdiriblər. Döyüş zamanı
göstərdiyi qəhrəmanlığa görə Qabil Orucəliyev Azərbaycan Respublikası Müdafiə
Nazirliyinin 19 aprel 2016-cı il tarixli əmri ilə "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə
görə” 3-cü dərəcəli döş nişanı ilə təltif edilib. Şəhidin ailəsi şəhid ailələrinə
böyük qayğı ilə yanaşan Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Vasif
Talıbov tərəfindən hər cür şəraitə malik yeni mənzillə təmin olunub.
Bəli,
Qabil və onun kimi oğulların igidliyi onlardan sonra gələnlər üçün bir örnək,
ölkəmizin hər bir gənci üçün qürur, fəxarət simvoluna çevrildi. Çünki Qabil Orucəliyev Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin
zabiti idi. Sonadək də bu zabit adına sadiq qaldı və əsl zabit kimi şəhadətə
qovuşdu. O, atası vəfat edəndə, uşaq olmasına baxmayaraq, ailənin yükünü öz
çiyinlərinə götürmüşdü. Halal zəhmətiylə qazandığı ruzisiylə ailəsinin
qayğısını çəkir, atasının ölümündən iki ay sonra dünyaya gələn qardaşı İsaya
atalıq edirdi. Qabil iki bacısına el adətiylə toy edib, gəlin köçürdü. O hər
zaman anasına, əmisinə, nənəsinə, özündən böyük qohumlara itaətdə çox diqqətli
idi. Qabil çox imanlı, təqvalı, mədəniyyətli, əxlaqlı, qohumcanlı, mərd, vətənpərvər olmaqla, həm də dözümlü, səbrli, çətinlikdən
qorxmayan bir insanıydı. İslam dininə görə, elə təkcə bu sadaladığım yüksək
keyfiyyətlər Qabilin Allahın əziz qullarından olmasına kifayət edir. Şəhidlik haqda hədislərdən birində deyilir ki, "Qiyamət günündə üç dəstə izzət və cəlal sahibi olan
Allahın qarşısında şəfaət edər və onların şəfaəti qəbul olar: peyğəmbərlər,
alimlər və şəhidlər”.
Qabil döyüş bölgəsində xidmət edirdi. Buna baxmayaraq, heç zaman çətinlik
çəkdiyini dilinə gətirmirdi. Hətta ön cəbhədə xidmət etməsindən fəxrlə
danışırdı. Onun şəhid olması bizi həm qürurlandırdı, həm də çox kədərləndirdi.
Qürurlandıq ona görə ki, Qabil vətənini, torpağını qoruyarkən igidliklə, qəhrəmanlıqla,
mərdliklə şəhid oldu, düşmənin qabağından qaçmadı. Kədərləndik ona görə ki,
Qabil gənc idi, yeni ailə qurmuşdu, ailə başçısı idi, özündən kiçik 11 yaşında
qardaşı və yeni doğulmuş övladı var idi. Anası, həyat yoldaşı, qardaşı və oğlu
Qabilsiz, ailə başçısız qaldı. Mən onun yas mərasimində iştirak edərkən o qədər
insanın onun haqqında danışdıqlarını eşitdikcə, həqiqi mənada fəxr etdim ki,
Qabilin nə qədər çox sevəni, dostu, əxlaqını, vətənpərvərliyini, igidliyini bəyənən
insanlar var. Qabil o qədər vətənini, torpağını sevən insan idi ki, üç gün əvvəl
ilk övladının doğulmasını və getdiyi yoldan sağ dönməyəcəyini bilə-bilə düşmənin
üstünə getdi, övladının üzünü görmədən şəhid oldu.
Qabilin dəfnində yüzlərlə insanın evdən qəbiristanlığa kimi Allahın
müqəddəs adlarını zikr edə-edə yürüş etməsi, Qabilin müəllimlərinin onun qəbri
üstə qürurla nitq söyləmələri şəhidin necə olduğundan xəbər verdi. Allah elə
bil ki, şəhid olacaq şəxsə əvvəlcədən nur verir, sonra özünə qonaq edir.
Qabilin də üzü çox nurluydu. Görün, Allah şəhidə nə qədər dəyər verib ki, şəhidlər
ölümüylə qəlblərdə dirilir, ölməzliyə yüksəlir. Şəhidlik haqdakı hədislərdə
deyilir ki, "cənnətə ilk girən şəxs şəhid olacaq” və "cənnətə daxil olan heç kəs,
hətta bütün dünyanın nemətləri ona verilsə belə, cənnətdən çıxıb bir daha bu
dünyaya qayıtmaq istəməz. Yalnız şəhid Allahdan o qədər mükafat görər ki,
(bunların əvəzini vermək üçün) 10 dəfə dünyaya qayıdıb öldürülməyi arzu edər”.
Şəhid məzarları - and yerlərimiz
...
Bu gün hər bir gəncimiz üçün şəhid məzarları and yerinə çevrilib. Gənclərimiz hərbi
xidmətə yollanmazdan öncə bu məzarlar üzərində dualar oxuyub, müqəddəs Vətən
torpaqlarının hər qarışını qorumaq üçün and içirlər. Qabil Orucəliyevin də
döyüş yolu hər bir Azərbaycan gənci üçün örnəkdir. Bu gün biz fəxrlə deyə bilərik
ki, Vətən üçün şəhidliyi könüllü qəbul edən, bununla fəxr edən gənclərimiz var.
Qabil Orucəliyev kimi qəhrəmanlar yetirən xalq heç zaman məğlub ola bilməz. Bu
gənclərin qəhrəmanlığı xalqımızın həyatında, yeni nəslin düşüncə tərzində
yaranan mühüm hadisədir. Bu gün şəhidin ocağını ziyarət edən gənclər bu ocağa
müqəddəs ziyarətgah kimi baxır, Qabilin məzarı önündə müqəddəs torpaqlarımızı
azad etməyə hazır olduqlarına and içirlər. Sabah həmin gəncləri məğlubedilməzlik
ruhu ilə səngərlərdə görəcəyimizə əminik. Bu ruhu, bu Vətən məhəbbətini, Vətən
üçün ölməyə hazır olmaq şövqünü yaradan Qabil kimi qəhrəman övladlarımıza ulu
Tanrıdan rəhmət diləyirik!
AMEA Folklor İnstitutunun aparıcı elmi
işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Əpoş
Vəliyev
"Şərq
qapısı” qəzetinin müxbiri
Ramiyyə Əkbərova