Sarkisyan üçün “Troya atı”
Ermənistan prezidenti Serj Sarkisyan növbəti bir şou mərasimi düzənləyib.
Parlamentdə ölkə prezidenti seçkiləri üzrə səsvermədə hakim Respublikaçılar Partiyasının
namizədi Armen Sarksiyan alternativsiz Ermənistanın yeni prezidenti seçilib.
Qeyd edək ki, səsvermədə 105 deputatın iştirakı gözlənilirdi. Prezident
seçilmək üçün deputatlardan dörddə üçünün və ya 79-nun səsi lazım idi. İlkin
məlumata görə, A.Sarkisyanın lehinə 90, əleyhinə 10 deputat səs verib, 1 bülleten
isə etibarsız sayılıb. A.Sarkisyan heç bir siyasi partiyanın üzvü deyil.
2015-ci il dekabr referendumundan sonra Ermənistan prezidentlik idarəçilik
formasını parlament respublikasına dəyişib. Dəyişikliklər nəticəsində
prezidentin veto hüququ alınır, prezidentlik formal mövqeyə çevrilir, parlament
onu hər yeddi ildən bir seçir. Konstitusiya islahatlarına görə, Ermənistan
prezidenti yalnız bir dəfə yeddi illiyə seçilə bilər. Skeptiklər bu islahatlara
hazırkı prezident Sarkisyanın ölkəyə siyasi nəzarəti saxlamaq cəhdi kimi
baxırlar. Belə ki, aprelin 9-da ikinci müddət beşillik prezidentliyi bitincə,
o, baş nazir ola bilər. Xatırladaq ki, bu ilin aprelində indiki prezident Serj
Sarkisyanın səlahiyyət müddəti başa çatır.
"Armen Sarkisyanın "Troyan atı”na çevrilmə ehtimalı güclüdür”, - deyə
Yerevan Dövlət Universitetinin dosenti Narine Dilbəryan bildirib. "Ona bizim
iqtisadiyyatda kök salmış ənənəvi korrupsiya sxemini dağıtmaq mümkün olacaqmı? Bir
də hələ bəlli deyil ki, Armen hakim partiyanın və Serjin, yaxud Ermənistanın
prezidenti olacaq”, -deyə ekspert vurğulayıb.
Yeri gəlmişkən, postunu tərk etməyə hazırlaşan S.Sarkisyan son
qərarlarından birinə də imza atıb. O, Ermənistanla Türkiyə arasında "Diplomatik
münasibətlər qurmaq haqqında” və "İkitərəfli münasibətlərin inkişaf etdirilməsi
haqqında” protokolların ratifikasiya prosesinin ləğv edilməsinə sərəncam verib.
Bununla da, sələfinə protokolları saxlamayıb. Ermənistan prezidentinin rəsmi
internet saytının məlumatına görə, protokolların ləğv edilməsi məsələsi
Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının iclasında müzakirə olunub və yekdilliklə
qəbul olunub. Protokollar 10 oktyabr 2009-cu il tarixində ABŞ, Rusiya və
İsveçrə XİN rəhbərlərinin iştirakı ilə Sürixdə imzalanıb və "futbol
diplomatiyası” adını almış Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin
normallaşdırılması prosesinə start verməli idi. Lakin sənədlər bu günədək nə
Ermənistan, nə də Türkiyə tərəfindən təsdiqlənib. Ermənistanla-Türkiyə arasında
diplomatik əlaqələr yoxdur, 1993-cü ildən isə Ankara birtərəfli surətdə
Ermənistanla sərhədini bağlamaq qərarı verib.
Daha əvvəl, 2010-cu və 2015-ci illərdə də Serj Sarkisyan "Sürix
protokolları”nınparlamentdən geri çağırması və ratifikasiya prosesinin
dayandırılması haqqında fərman imzaladığını bildirmişdi. Ermənistan prezidenti
bunu Türkiyə tərəfinin protokolların ratifikasiyası ilə bağlı Ermənistanla
Azərbaycan arasında Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsi ilə bağlı qeyd-şərtlər
irəli sürməsi ilə izah edib. S.Sarkisyan xarici işlər naziri Edvard Nalbandyana
tapşırıb ki, bu qərar haqqında Türkiyəyə məlumat verilsin. O, həmçinin artıq
protokolların imzalanması tədbirində iştirak edən ölkələrə (ABŞ, Fransa,
Rusiya, İsveçrə) Avropa İttifaqının sədri, Avropa Şurasının baş katibi və bu
təşəbbüsə dəstək verən bütün ölkələr və beynəlxalq təşkilatlara Ermənistanın
mövqeyi barədə məktubla məlumat verib və təşəkkürünü bildirdiyini bəyan edib. O,
Ermənistanın Türkiyə ilə münasibətlərlə bağlı prinsipial mövqeyinin
dəyişmədiyini, "Ermənistanla Türkiyə arasında münasibətlərin inkişaf
etdirilməsi xalqların maraqlarından” irəli gəldiyini bildirib və "qarşı
tərəfdən anlayış olarsa, Ermənistan Türkiyə ilə münasibətlər qurmağa hazırdır”,
- deyib.
Yeri gəlmişkən, müxalif "Erməni
Milli Konqresi” Partiyasının sədr müavini Levon Zurabyan bildirir ki, "erməni
tərəfi erməni-türk barışıq prosesindən heç nə udmamış vəziyyətdə çıxır”. Onun
sözlərinə görə, erməni-türk protokolları ilə bağlı məsələ sadəcə avantüradan
başqa bir şey deyildi. Bu məsələ Robert Köçəryanın strateji səhvləri üzərində
qurulmuşdu. Mahiyyətcə, bunun nəticəsi o oldu ki, qondarma erməni soyqırımı
xırda siyasi sövdələşmə predmetinə çevrildi. Nəticə də ermənilər bu oyundan heç
nə əldə etməmiş vəziyyətində çıxdılar”, - deyə fikrini tamamlayıb.
Öz növbəsində Ermənistanın "İrates de facto” qəzeti yazır ki, ölkədə
üç prezidentin dövrü başa çatır və onların üçü də Qarabağ hadisələri fonunda
hakimiyyətə gəlsələr də, münaqişəni həll etmək iqtidarında olmadılar. Eləcə də,
üçü də Ermənistan-Türkiyə münasibətlərini nizamlaya bilmədilər. "Bəs indi bu
məsələ nə yerdədir” - deyə qəzet suala çıxış edir. Qəzet on il bundan əvvəlki
dövrə qayıdır və yazır ki, "2008-ci il martın 1-də Serj Sarkisyana legitimlik
lazım idi. Daxili legitimlik yox idi. Xarici isə ona əvəz gəlməli idi. Bu
səbəbdən də erməni-türk barışığı prosesini ortaya çıxardı. Özü də bunu Moskvada
bəyan etdi. Ardınca da, Serj Sarkisyan türk həmkarı Abdulla Gülü Yerevana Ermənistan-Türkiyə
futbol matçına baxmağa dəvət etdi. Qarşı tərəf də onu Türkiyəyə cavab oyununa
baxmağa dəvət etdi. Sonra nə baş verdi? Protokollar ortaya çıxdı və sənəd oktyabrın
10-da Sürixdə imzalansa da, 10 il beş ay ərzində ratifikasiya olunmadı. Ötən il
S.Sarkisyan BMT Baş Assambleyasının iclasında protokolların ləğvini elan
edərək, son tarix kimi bu ilin martını göstərdi. Bütün bunlar göstərir ki,
protokollar sadəcə bir görüntü idi və Sarkisyan bilirdi ki, bu ratifikasiya
olunmayacaq”, - deyə qəzet yazıb.
Azər